Katalog

AT CAPAN Konstanty Ilfedons Galczynski/ Şiirler/ Çeviren: O. Fırat Baş "Bana göre değil ki yücelerde ışıldayan kitapların huzupu ff Şarlatan köprü altında bebekler satıyor balmumundan yapılma. dudaklannın ateşiyle haykırıyor: Hey, hanımlar, beyler, Hıristiyan bacılarkardeşler, benden bir şeyler alın; Aşk için bebeklerim, yalnızlığa karşı merhemlerim var ve kemiği Polikarp'ın... Hey, hanımlar, beyler, ne olursunuz bir şeyler alınsabahtan beri titriyorum sıtmadan! Ycdi hırsız sirkesi ve Babil lapası ve poudre de pourlimpimpim... Ama bağırtısı noşadır, herkes der ki, martavaldır, iblisin kutusundaki marifetleri. Bari sen, Kutsal Bakire, yardım et de şarlatanlara, kışları ölmesinler serçeler gibi. 1935 DURMADAN KAÇIYORUZ Durmadan kaçıyoruz. Bir kentten ötekine. Aydınlar Özleyen bir kavim. Yiten bir sınıf. Küçükler, üşümüşler. Milyonlarca aileyle. Gramofonlarla. Bir ülkeden ötekine. Söyleyin hele, sizin vatanınız ncre? Durmadan soruyorlar bize. Bizse bilmiyoruz; gözyaşları döküyoruz deniz suyu gibi. Mektuplar yazıyoruz yapma palmiye altında kirli garlarua. Konstanty Ilfedons Galczynski (19051953). Polonyalı şair, piyes yazarı. Shakespeare çevirmeni, ama önceliklc nicivci. Polonya romantik geleneöini ve aydınların düşünce tarzlarını hicveden şiirleriyle ün ve düşman feazanmıştır. ŞARLATANLAR SOKAĞI Kimse scvmez şarlatanları. Hep yalnızlar. Yukarıda vc aşağıda da onlar için ışıldar yıldızlar. Gizli mcyhanelerde tuhaf alkoller içerler. Vc sövgülerle akşamları korkuturlar. Kendi zümrütten tabelalarını kendilcri ııydurmuşlar. Bakire kanıyla yazmışlar harflerini. Sayılardaki dehşet: 3. 4ve18. lsa Mesih'e ve Yahova'ya söveriz. Papalara dair kitaplar yazar şarlatanlar. Vatikan için geceleri hcp atıp tutarlar. Işitilir geceleyin hep camdan, hıçkırıkları camdan: Cama karışan yıldızlar kulelerde ağlar. Doğarken solgun yeni ay. Alkoller korkudan tath tatlı titrer. Alkoller kesmcz: Geceleyin haykırırlar zümrüdi şarlatanlann sahte gözyaşları. Çok sessiz ve ağrılı sabaha karşı. Çanlar çalar, şafak itaatle eğilir. Tanrı Baba, şarlatanların günahlarını affet gitsin. Ki Scn de onların aynısı şarlatanın birisin. 1928 Döke saça çekirdek çitler ve maden suyu içerler. lir kadar güzel göğüslerini göstererek güneşe. Akşam mandolinlerden peydahlandığında yine, ay, hani o sinemanın üzerindeki, gizlendiğinde ardına elektrik santralının, sislerlc ve alkolle Depolar Sokağı büyür ve ağrır. 1929 1936 SELAM SANA, MADONNA Bırak başkalan kitaplar yazsın. Bırak yüz canlı bir çan kulesi gibi çınlasın ünleri hatta. ben kitap yazmasını bilmem, iinü de takmamselam sana, madonna. Bana görc değil ki yücelerde ışıldayan kitapların huzuru ve güneş, ıtırlı yeşillik ve bana göre değil bahar da bir tek gece, yağmurlu gece ve riizgâr, bir de alkolselam sana, madonna. Bu sensin, altın rcngi çuhaçiçekleriyle süslenmiş, çocukluğumun çiçeKİeriyle, sensin sessiz ve ıtırlıçiy ellerimden kiri akıtır, çiçeklerden taçlar örüyorum sanaselam sana, madonna. Bu haylazın, adinin ve şairin tacını hor görmeyesin; rcdaktörlcr tanır beni, atlı polis tanır ve sen annemsin benim, sevgilim ve ilham pcrimselam sana, madonna. 1929 KARIMA HİCVtYE Karımın içinde ikinci karım otumr, bcnim hüzünlü, melck karımın içinde, ilkinin iri gözleriyle bakan ufak, oyuncak bebek kadar ufak ikincisi, hoş şeylerin düşünü görür. Muhteşem balcjlar, rezillikler Tanrı korusun! Bense, dişlerken turpumu gülerim at gibi. 1937 (OLUR DA BİR GÜN BENÎ...) Olur da bir gün beni sevmekten cayarsan, bunu söyleme bana. Tanrı dayapmaz bunu. O güler durur yücelerden, yoflayacağı zaman açlık ve salgın halbuki çok da iyi bilir, çöle döneceğini vahanın. 1946 BÎR HIYAR NİYE ŞARKISÖYLEYEMEZ? ŞARLATANLIK BRANŞINDA KRtZ Rus destanlarından çıkıp güneş artık batıya sarkıyor ve boşalıyor pazar yeri. Başlıkta böyle cesurca sorulan bu suali, cevabı acı verici de olsa cevaplamak gerekli. Eğer hıyar şarkı söylemiyorsa ve bu her vakit böyleyse demek ki arşın isteği böyle hiç söyleyemeyecek hernalde. Ama ya istiyorsa? Tutkuyla! Hiç görülmedik bir arzuyla. Tarlakuşu gibi. Ya eğer geceleri kavanozunda yeşil gözyaşları döküyorsa? Yazlar, kışlar gelir geçer bir güneş çıkar, bir bulut bizse umarsızca geçer gideriz surüyle hıyarın yanından. 1946 SAYFA 23 DEPOLAR SOKAĞI Buralı adamlar akşamları mandolin çalar ve rüzgârın eli dalgalandırır renkli kurdeleleri. Bir başkadır burası, uzümler gibidir yıldızları ve heie ay sinemanın üzerinde belirdı miydi, sahiden eğlenceli. Prolcterya melekleri, kızlar, fabrikadan çıkarlar, incecik ve lezzetli sarışınlar, gözlerinde saklı salirlerle. CUMHURİYET KİTAP SAYI 487