Katalog

çene çalıyorıım. Hayattan kopmamak gcrekiyor.. Benim sevdiğim yazarlar ıla böyle yazarlar. Tabi çokbüvük ya/arlar var, Marcel Proust... Ama mcscla bir I lemingvvay'i, Jack Lotulon'ı çok daha fazla se viyorum. flazır yeri gelmiskcn bir şey daha snr ınak istiyomm size. Bana görc lllkü Tamer şıırtndi' üç ana unsur var ki bu açıkLımalurımztıı iistüne oluracak birşey Bir loplumsal cografya var, bu htrçok k.itabınızda çok belırgin, halk edebıyatı ya da folklora yakın sövlcyışlcrvar, bıçtmler var. B/rdeçokgenehnt kapsayan, hülunkitap larıııızda bir iroııi unsuru var Toplumsal cografya sızin sokaktakıyle, dışardakiyle btrebtr ılişki kurmamzdarı kaynaklanan bir şey Pch.ı dığer ıki unsur, halk edebiyatı ve ıroni ü \ lıinde biraz konuşabilir mı~ yiz? 1 lalk cdcbiyatı dediğiniz zaman ben onun kaynaklarını yine Antep'te ararım, toprağımda ararım. Bir de şinıdi şöyle bir şcy var; ben Antep'te doğdum, büyüdiim, okulu bitirdim ve sonra kendimi bambaşka bir ortaın içinde buldum. lstanbul'da Amerikan Kolcji'nde yatılı öğrenci olarak buldum. Biraz daha biiyüdügüm zaman kendimi Anglo Saxon edebiyatının, Amerikan edebiyatının içinde buldum. Ezra Pound'lar, T.S. Eliot'lar... Bunlardan ctkilenmemek miimkün değil. Ders olarak da, kütüphanede kitap olarak da onları okudum sürekli. Çok iyi öğıctmenler vardı, onların etkisiyle onları okuyorsıınuz, onları anlamaya çalışıyorsunuz, onları seviyorsunuz ve onlar gibi yazmaya özeniyorsunuz tabii ki. Daha sonra, yaşamın içine atılınca, insan kendi kaynağına, toprağına, kendı anayurduna dönüyor ve o zaman çok büyiik bir zenginlikle karşılaşıyor. Mesela bir Karacaoğİan'ı elbette okıımuş oluyorsunuz ama onu adcta yeniden keşfe diyorsunuz, PirSultan'ı, aeyrani'yi... tnsan daha dıırmuş oturmus oluyor o zaman. Bende böyle oldu. Yıllar sonra tekrar anayıırduna dönmek gibi bir şey. Pcki ironi? İroni, belki yaradılışla ilgili diyebilirim. Bcnim yasamımdan gelen, kaynaklanan bir şey olabilir. Bugünün şiırıyle ılgtlı olarak berkes bir şeyler söylüyor Bunca zamandır yazan, siirlc içli dı\h olarak siz neler söyleycbilirsintz? • Bugün yazılan şiiri seviyorum aslın da. Sjöylc bir şey anlatayım ben. Biz kolcjdeyken edebiyat yıllığı çıkarıyorduk. Izlerimiz adında. Ildebiyatla ilgilenen yedi sekiz arkadaştık. yıllıkta virlerimiz ya yımlanınca Fazıl Hüsnii Dağlarca'ya götürdiık, btiyük bir edeple "Biz şiir yazıvoruz, ne dersinizp" Jiye. Aldı dergiyi kapağın içine adlarımızı yazdı; Anıl Meriçelli, Spiro Kosto, Cîüner Okun, ben... Yazdı ve dedi ki "Ben on yıl sonra bu dergiye tekrar bakacağım. Bakalım içi nizdeıı kaç tanesi yazmayı sıirdiirüyor, kararımı o zaman vereceğitn." Biz o za man kırıldık, bozulduk ama son derece haklıymış. Bugiın o listetlen sadece iki ki şiyiz. Anıl'la ben kaldık yazmayı sürdüren, ama iyi ama kötii... Bcnira sjiirlerim yayımlannıaya başladığı zaman da birçok parlak şaır vardı f akat birkaç yıl son ra sesleri soluklan kesildı. Ben onun içın bugünün genç şairlerini değerlendirir ken, sevdiğim lek lek şiirlcr oluyor ama biraz daha beklemek istıyorıım. Kimler sürdürccek, kimler gerçeklen bir şair olarak belirecek. () zaman geldığindede artık dıırmuş otıırmıış şairler oluyor, artık genç şairfer olmuyor. Benden daha genç kuşaktan sevdiğim çok şair var, uzun uzun sayabilirim, hep sini büyük bir keyifle okuyorum. Pekı en yenı kuşaktan •> • En yeni kuşaktan da seviyorum, tek rek şiirler seviyorum ama o en yeni kıı CUMHURİYET KİTAP SAYI 468 Mi 7 4 Ocak 98 Genç şairleri değerlendirmek Meraklı dcgil aslında. Ben yaşamımı şaktan olanları birer şair olarak belirmeuzun yıllar çevirmen olarak sürdürdüm. leri için biraz daha beklemek gerekir diYani yaşamak için çeviri yapmak zorun ye düşiinüyorum. tlk şiirlerini yayımladaydım. O kitabın sonundaki düşü de yan çok yeni isimler okuyorum ama onöerçekten gördüm. Aslında düş dcğil kâ ları şair olarak değerlendirmeyi birazcık bustu o. Çünkii sürekli çeviri yapıyorsucrteliyorum. nuz, sürekli yetiştirmek zorundasınız; Bir dcneyım galtha. . vereceksiniz, paranızı alacaksınız, yaşa Ama doğru bu. Onlar da şair olarak mınızı sürdürmek zorundasınız, yani belirdiği zaman zaten en yeni kuşak olböyle bir yetiştirme telaşı. muyor. Onlardan çok daha yenileri çıkmış oluyor. Bazen içinize sinmediği zaman ya da çevirdiğiniz kitapla yıldızınız barışmadı Bcnim bir de sızın ^ıırinizde ilgimi çe ken, bclkibu <tocuklug'ıınuzla ılgtlı, kıtap ğı zaman büyük bir azaba dönüşüyor lannızı okurken sank.ı yeryer bir doğabi yaptığınız iş. Ama söz vermişsiniz, yetiş tirmeniz gerekiyor çünkü paranızı alalımcının gözlemlcriyle karşılaşıyoruz caksınız. Yani böyle karabasanlı bir sü Da&lar, göllcr, uradağlar, bazı hayvanlar, kuşlar, çiçekler... Bunların da sanıyorum rcç o. Antep'te ilgisi var Yani "Düş" yerıne "Kâbm" mu koymak gerekiyordu? Antep'Te ilgisi var, çocukluğumun sinemasıyla ilgisi var, volculukla ilgisi var. • Aslında öyle ama yine de düştür... Ben bir zamanlar yılda en aşağı altı kere Pekı f« anda çeviri yapmaya devam tstanbulAntep arası gider gelirdim. O ediyor musunuz? zamanlar ııçak, otobüs, ekspres yok, pos Çeviriyi çok seyrek yapıyorum. Radita treniyle iki gün iki gece sürerdi, otukal'de Cumartesi Notları diye haftalık rarak. Tıklım tıklım koridorlar, adım atyazım yayımlanıyor, onları yazıyorum. manın imkânı yok ve sürekli Toroslar, Çeviri de ancak çok keyil duyduğum bir ovalar, yaylalar görürdük. Ayrıca ben şey olursa yapmak istiyorum. Şimdi yine otuzaltı saat gecikmeyle degittiğimizi bi divan şiiri üstüne çalışıyorum, yine liyorunı, yani neredeyse üç buçuk giinYKY'de yayımlanacak. Divan edebiya de ÎstanbulAntep yaptığımı biliyorum. tından kırk şiir... Yani antoloji değil. O yolculuklar da beni çok etkilemiştir, Kimse kalkıp da Baki'den niye hiç yok çok renkler katmıştır bcnim çocukluğu da Esrar Dede'den beş tane şiir var dima. yemeyecek. ()nları günümüz Türkçesiyle vezinli kafiyeli çeviriyorum, orijinalle Yolculuk dtıygusunun özelbiryerivar riyle karşılıklı basılacak. Aslında çeviri mıpcki.sizin siirinizde's gibi ama yer yer yeniden vazım gibi de. • Ozel bir dııygusu... Bilmiyorum. Geclığimız günlerdc, YKY'den bir kı Buvüne hadar çcvırdıgınız küaplar tabınız çıktt, Ya^amak Hatırlamaktır araunda çok. ısteyerek ve zevkle çevırdıkBu kıtapta hayatıntzdan kiiçük kiiçiik dcleriniz var mı? taylar, ayküler, renkler var Bu kitabın en • Var tabii, birçok kitap var. Mesela sonunda "Düş" adlı bir son söz var O böHcmingvvay, Edita Morris ya da... Çok liimii okudttgumda aklıma gelen ilk $cy \i büyük keyifle yaptım, yani birçok şcyi Zin yınt• çevıriye olan dihkünlügünüzdü ben severek yaptım. Sanki ülkii Tamer şıırden çok çevıriye Hemingıvay'ın kaç kitahını çevirdimcrak.lt? niz 'J Birçok kitabını çevitdim. Bir öykü kitabını, thtiyar Adam ve Deniz, Sal'ı çevirdim. Hemingway in öyküleri benim için ulaşılmaz düzeydeki öyküler. Edita Morris'in kitaplarını çok büyük bir ke yifle çevirdim. Zaten Yaşamak llatırlamaktır'da Edita Teyzc'nin de rolü var. Çok iyi, çok onurlu bir yazardı, onu tanıdığım için çok şanslıyım. Evel kitabınızdan balırlıyorum, evitıi kullanmıştınız galıba Evct evet.. Edita Morris'in SanaSevgiler kitabını çevirmiştim, sonra ahbap olduk. Ben gittiğimde Paris dışında bir köyde oturuyorlardı, Paris'teki evlerinin anahtarınıdabanaverirlerdi. Kocasıku sursuz, inanılmaz mükemmel bir insandı. Edita Moris çok da iyi bir romancıydı, yazık ki bizde fazla tanınmıyor. Ben yayıncılığım sırasında onun tspanya Yolu diye bir kitabını yayımladım ama öbür kitaplarının çıkmaması da yazık. Sız çevirmeyi dü^ünmediniz mı o kitabın dışında? • Olmadı. Edita Morris'in de başka ki tapları var bende, çevrilemedi. Cünün birindc yine romanlarını da çevirmek is tiyorum. O kitabı da ben çevirmedim zaten, Armağan îlkin'e çevirttim ve yayımladım, Milliyet Yayınıarı'ndan. Ben son bir loruyla söyleşıyı noktalamak istiyorum. ünümiizdekı ilkbabanla çıkacak olan kıtabınızın adı bellı mfî • Sanırım Günlerden Sevdalardan ola cak. Yeni bir şiir kitabı... Önceki iiırlerınize yaktn bir çalıpt/a mı, yokitı, uzun bir ara oldu çünkü .. Yani temel olarak aynıdır da ufak te fek değişiklikler vardır. Bir lllkü l'amcr şiiri... • Herhalde, çünkü yazar aynı olunca yazılanlar çok fazla değişmiyor. Pcki, teşekkür ediyorum o zaman ben size. Ben de teşekkür ederim. • ı "$llre vaklt ayınmak demek belll bir saatte masa başına geclp yazmak demek degil sadece. şllrl yaşamak. Ben günümu ya$arken $llrl de blrtlkte yaşıyorunT dlyor Ülku Tamer. vukanda Blrhan Keskın lle söyıeşl sırasında. SAYFA 5