Katalog

0 K U R L A Rh "Ya^amını boyunca günlük tutmadım. Not tutmaâım Eş dost toplantılannda oradan buradan anılar anlatılır ya, bentmkıler dc öyle zamanlarda su yüzüne çıktt. Bu kıtap bır yaşam öyküsü değıi OlsaoUa, yaşamımdan çızgıler. Belırlı bır sıra gözetılmeden kendılıg'ınden belırcn renkler. içındc 'karakter tahlilleri' yok. Ufaak olaylar var. Başkalarının ya\amlannı bılemem, ama benım yaşamımı böylesınc ufacık olaylar belırledı Hepsı bu kadar değıl elbet. 'Alleben Anılan'yla ba$lamı\tım, bu kılapla sürdürüyorum " Belkı bunu ba{ka yazılar, başka kıtaplar izler Yaşarsam Hattrlarsam " dıyor şıırımızın usta kaletni Ulkü Tamer, anı parçalarınt topladığj. kıtahı "Yaşamak I iatırlamaktır" ın başına yazdığı yazıda. Tamer mtamızdan daba nıce kıtaplar bekledığımızı bclırtelım Aslı trdoğan, edebıyatımızın genç ısımlerinden Şımdıye kadar yazdığı üç kıtabıyla kendınden epeyce sözettırdı Bu kez de Sadık Aslankara arkadaşımız eğıldı Erdoğan'ın kıtapları üzerıne Oldukça uzun tuttuğu yazısında Erdogan 'ın uç küabını enınc boyuna ırdelıyor Auankara Bol kıtaplı günlerl... TURHAN GÜNAY ETHINACI aynı yargıya varmiij olmalı O/aman Orhan'ın ıstedıgı gıbı "bı/ımkı lcrden çok ustun" olmayan romancıLııla "bızımkılcr "ı karşılaştırmak, vuksek atlama yarı^larında olduğu gıbı, "çıtayı ındırnıt k olmuyor mu? Batının klasık ıomanının sonra modern romanın aşılma? ya da as,ılma mı^ olduğunu kabul ctmek olmuyor mu" Yaşasın Ldebıyat'm bu sayısında Frdal Oz'unbıı hıkâyesıvar "SevgılıAu Lıdal hıkâyesının adını Çehov'un o ıınlu " Acı "sııı dan csınlenmıs, "Sevgılı Atı"da Çehov'un "Acı"sından afıntılaı vaı "Sevgılı Acı", gençlıgını unutmu^ bırının gençlık hıkâyesı gıbı geldı bana Anlatici, unıveısıteoğıenusı "Unıvcisıtc de dersler saat bırde bıterdı Tanısm bcücn dı^ımız bu kı/ oldu mu, son deıs bıttıktcn sonrası ıçın, 'Saat bır buçukta ya da 'Saat ıkıde' dıyerek onu bu guzcl kantıne çağıııı dtnı Soyle^ırdık " "Bıı gun once okulun bahçesındetanıi;tığım Dıs, 1 lekımlığı I akul tesı'nde okuyan topluca kumral kı/la kan tınde buluijtııgumu/ gun, yanınıda ÇL hov'un oyku kıtaplarından bırı vardı Son uunlerde sureklı (, chov okuyor, uykuleıının buyusuyle clolasıyordıım O/ellıklc bıı kı taptakı oykulerden bırı bcnı allak bullak ct mı^tı Bır yasjlı arabacının oykusuydu Adı Acı'ydı ' Anlatici, Acı'yı anlatmak ıster genç kı/a, ama olmaz, "anlatırken oyku butun buyusu nu yıtırıyordu " "Ister miMn' Okuyavım mı'" der, " Aa, çok sevınırım," ccvabını alıı ba^Iar okumaya "Okurkcn, ara sıra babimı kaldıııp bakıyor, oykunun onu pek ılgılen dırmeclı^ını uzulcrck goruvordum Hıç ol madık bır yerınde kendımcc bır ^evleı uv durarak kısaltıverdım oykııyu, bıtırdım Oykunun bıttığıne sevındı^ını gordıım Garsonu ça^ııdım Çay, kahve paıalaıını odeyıp kalktım Necmıye'vı (genç kı/ın adı) orada bır basjina bııakıp çıktım Bıı kabalık sayılabılır mıydı bu yaptığım1 Anlatici bu soruyu, sınıf arkadaslarından kıme sorsa, "Buna yalnızca 'kabalık' demek vetmez, bu na dupedu/ 'hıyarlık denıt'" cevabını alır dı1 Çehov'un bır hıkâyesı ıçın hangı dclı kanlı, ıJı^kı kurdugu genç kı/ı terk edeı' 1 le le o yıllarcla' Anlatici, Tıp Fakultcsı'nden " l/nııı lı Mu alla" ıle tanışır "Sozu donup dola^tırıp (,e hov'un oykusune getırciım Sonra da kıtabı çantamdan çıkaııp okumaya ba^ladım ( ) Hayır, oykuden ho^lanmamı^tı ()kumavı kestım, bıtırmedım (Bu dcfa "kendınce bır şeyleruydurarak' hıkâycvı kısaltıpbıtumck geregını de duymuyor1) Kıtabı kapatın çan tama koydum " Sonra, 'Bu kı/lar nelcadat 1 5 aptaldılarr Nıye bu kadar aptaldılaı ' dıye 1 soıuyor kendı kendıne (O genç kızın duv gularını anlatmak geregını duymuyor anla tıu') Anlatıcının farkında olmadıgı gerçek ^ıı Oyıllarda hıkâyeokumak ^ııı okumakgcııç kızlaıı etkılemek ıçındı, kcndını begendır mek ıçındı, genç kızları sınava çekmek ıçın değıl Anlatici, genç kızları sevmıyor, kendı nı sevıyoı, kendını oncmsıyor, ' ( ( ehov'u paylaşabıleccğım kı/ı bulmak, onu delıcesıne sevmek ıstıyoıdum, ama o kı/ yoktu yer yu/unde " sozu ınandırıcı değıl Unıversıtcye gırıs sınavı gıbı sınavlar ya parak aradıgı genç kızı bulmak1 Anlatici, bellı gençlıöını ıınutmu!; (,chov'un "Acı"sından alıntıları saymaz sak, "Sevgılı Acı", gerçeklik duygusuncian yoksıın bır hıkâye, bıınıın ıçın en kuçuk ct kılemc gucu yok Sonra, neuır o "Kar inım ıtıım vağmak tadır "' Bellı, genç kızların ruhu anlatıcıdan ıntıkam ahyor! • DUZELTME Dcrgımızın geçen haftakı sayısında, Metın Sozcn ın yazdıöı Semıh Bakıoğlu'nun kitabı na ılışkın yazı Sennur Sezer ımzasıyla çıkmı^ tır Du/eltır, Sayın Mctın Sozen ve okur larınıızdan ozur dılerız SAYFA 3 Derailerin aetirdifii 1 959'da, Ankara'da askerlığımı yapar ken, Pazar Posta\ı vc Do\t dergılerıne yazıyordum Pcizcır Pos/au'n\ Muzaffer F.rdost, öost'u Salım Şcngıl yonctı\ordu Pa zarPo\ta\ı ndan aldıgım tclıl uuctını anım sayamıyorum, ama Salım Sengıl ya/ı ba^ına 25 Iıra verıtdı 1959'un25 lııasını ku(,umst; mcyın' () /amanlar bır kuçuk Ycnı Rakı 3 5 Iıra ıdı (Buyuk'un hyatmı anımsamıyorum ıld Kuı,uk un hyatını anımsıyorum 1 lerhalckcvchcp Ku(,ukalıyordum )25 Iıraılc ycdı ^ı^c Kıi(,uk alınabılıyoıdu Ama yedek subay aylıöı da, bu ku<,uk tclıf ı ı u a l u ı dc yc'tmıyoıdu Bcreket Salım Amcı (Salım ŞcngılV "Salım AriKa" dcrdık ), Dos/'ia, dcıgılcıdc yayımlanan ya/ılaı ı, şuı lej ı, hıkâ yclcrı dc eleşrırmemı ıstcdı, bunlar "clc^tı rı"d(n ı,ok "dcuınmc " olacaktı, bu dcgınmc k*ı i(,ın de 25 tııa alacaktım (Salım Amra, relıf utıctltrını sektırmcden odcycn yayın (.ılaıdandıı ) Askcrlık suresınce o değınme lerı v«ı/dım, askerlık bırtıkten sonıa da bır surc ya/dım, ama 27 Mayıs haıckctı, bu ha reketın sağladıpı nıspı o/gurlıık ortamı bc nı tam scku yıl (.'dcbıyaltan u/akla^tndı I konnmık roplıımsal.sıyasal konulardaya /ılar, kıtaplaı Valan, ) oıı Suiyal AJaUt Akşam kurucularından olduğum Ant Bır SUTL Turkıyc l^(,ı Paıtibi <,alı^malaıı 1968'de yenRİen edebıyata donuş Dos/'takı değınılcrı "Dcınıknn Guırdıgı başlıgıyla vazıyordum, Lu»ıhtm\et Kıtap'ta da aynı ba^lıkla yazacagım Cemal Surcya, "Ldcbıvatın nab^ı dergılerde atar " derdı, bcn de oyle du^unuyorum Cîertı bon zamanlaıda bu "nabız" pek du/enlı atmıyor ama dtrgılcrde so/u edılecek yazılar, hıkâycler, ^uılcr olduk(,a ayda bır "Dergılerın C.etırdıpr'ni ya?acagım mıık'la bırlıktc katılmı^tık Orhan, lomancı olduğu ıçın, bcn de ge nellıkle roman ck^tırıkrı ya/dığım ıçın da ha çok roman u/crmde konu^muştuk 'Turk romanlarını değcrkndırırkcn nasıl bır olçut kullanacagız^ ' soıusuna benım verdığım cevan şoyleydı Bugun Batılı ro mancıların onferındc kendı ulkeleıının geç mıştekı dev romantiları var, olçut, onlar Bızde boylc bır olanak yok O zaman I urk romanlaıını lomanımı/ın gelı^me surecı içındc dcğcrlcndırrnek, ycnı oı taya çıkan bır ıomancıvı bır 1 lalıt Zıya Uşaklıgıl'le, bır Ahmet Hamdı Tanpmar'la, bır Rc^at Nuıı Guntekın le, bıı Yaş,aı Kcmal'le karşıla^tır mak fa/la anlam taijimıyor Bcnce, lomanla ııdegeıkndııııken, lurkıomanları ıçın ay ıı olçut Batı rom.ınları ıçın ayrı olçut kulla namayı/ artık, ıkısı ıçın de olçut, tck vc ay nı ()rh<ın, bu gorıışckar^ıcıkmıştı "Batı'da kıgeçmı^ınodev romanularıvla Batı'da gu numu/dc roman ya/anlar da noy olçus,emıyorlaı Sız, bı/ı Batı'mn o eskı dev roman ularıyla değıl, gunumu/un genç Batılı ro mancılarıyla kar^ıla^tırın " ()ı han ın sozlcrı ıı/t ı ındc duşunmcyc değer so/kr Ne var kı Tuık lomanı ızlcmekten vakıt bulup da Batının genç romancila ıını yctcrıncc ı/lcycbıldıgımı soylcmek guç Bcıckct I larısı/ Dılı \ı 1 dcbıvatı Pıofe soııı (Konumu? açısından bu uzun unvanı kullanmak geregını duydum ) l'ahsın Yu cel, Yaşaun Edehıyat dergısının Ocak 1999 sayısında, çok onenılı bır geıçeğı açıklıyor Lız Behmoaras'ın yaptığı konıı^mada Tahsın Yucel, "Turk edebıvatı Batı edebıyatı" katşıla^tırmasını yaparken şoylc dıyor "Turk edebıyatı Batı edebıyatına çok yakın, Batı tarafından çok kolay anlaşılanılır nıte lıktc Batı'da çıkan o/eılıkle Fransa'da çıkan yapıtldiı ızlıyorum olanaklarım olçu sunde bı/ımkılerden çok ustun değıller" Ayrıca, ^unları da soyfuyor l'ahsın Yucel "Yasjandıkça eskı okumalara daha çok donuyorum sankı ^ ( ) Belkı bcn dc ıçımdekı romanı bır turlıı ya/amadığım ıçın do nııp dolaşıp Flaubcrt'e, Bal zac'a, Proust'a donuyorum " Lıhsın Yucel, I ransı/ cdebıyatıııı yakından ızler, Orhan Pamuk, bıldığım kada rıyla, Amerıkan cdebıyatını çok yakından ı/ler ama Ingılızce ya/an, ya da In gıhzce'ye çevrıl mı^ genç lomancı an da ızlcr Orhan, gunumuz romanını belkı de en yakından ızleyen kıs.1 l'ahsın, Fran sa da yayımlanan "yapıt"ları ızııyorve "bızını kılerden çok ustun değıl ler' dıyor, Orhan da, gunumuzun yabancıgençromancıları ıçın SAYI 468 Hikâyede gerçeklik duygusu Romanlapımızı nasıl değerlendireceğiz? 1997'de? NıIuferKuyaş'ın NTV ıçın ha?ırladıgı bıı "Krıtık" programına Oılıan Pa Imtiyaz Sahibı Berın Nadi c Basan ve Yayan Yenı Cun Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A $ o Genel Yayın Yönetmeni. orhan Erinçocenel Yayın Koordinatörü Hlkmet Çetlnkaya Yazıişlerı Müdürtı Ibrahlm Yıldız Sorumlu Müdür Flkretilklz Yayın Yönetmeni Turhan Gunay ^CraflkYönetmen. Dilek llkoruro Reklam. Medya c KITAIP CUMHURİYET KİTAP