Katalog

ra bır kere çok kotu dovuldum " (s 127), "Bır kcresınde, benı evıne kılıtle yen bır psıkopatın elınden çok zor kur tuidıım " (s 152) Butun buıılaı cınsellıkle ilgılı "çok derın bır yara" olus.tumuib.tur anlatıuda (s 82) Nıtekım, "bır lurk kadınıydım, ıçınde buyuduğum hoyrat, scvgısı/ top lıımda, cınsellığım olduı ucu darbeler ye mıs.tı," dıyecektır bır ycrdc (s 85) Za tcn "ıi7un zamandır hıç kımseyle ol madnıs.tn)" da (s 31) Anıa o kuçucıık adada vaş,adıkları, a^k ve cınscllık konusundakı tutunıunıı dc ğıştırmesıne yol açacaktır anlatıunın ['Tarkında olmaksı/ın, baş,ka bııı olup çıkmibtım " (s 152)1 Değıştıremedığıbır yanı kalacaktır ama, karanlığa tecavuze duşkunluklen,kaıanlıklardaolumuarayıp onıınla yuz yu/e gelmeyı ıstenıekten vazgeçemeyecektır "C)n yaşımdan bcrı bastıramacıığim bır suçluluk duygusu, o şaşı adamın yaka paça karakola gotıımluşunun ut.ıncı benı hep o yarıda kalmış gırib,ımı tamamlamaya, getçek bır teca vuzu kovalamaya ırtı Defalarca delalar ca tehlıkeye attını kcndınıı ve başıma ne gelırbe geibin, bıı duygııdan kurtulama dım " (s 95) Ronıanın sonlarına doğru, Avı upa'ya geçmeden once, kısa surc ıçın konakladığı Amcrıka'da, anlatıcının şoy lc duijunduğunu oğrenırız "Olumu çıl gıncasına kovalıyor, en tchlıkclı sokak larda tck baijima dolasjip, en rehlıktlı ın sanlarla ıletışım kurmaya çabalıyor dum " (s 152) Kabuk Adam, anlatıcının, bu doğrul tuda zcngın ayı ıntı agıyla orulu pck çok ıpuçlarıyla bezclı, derınlerc ıncn ya^amı nı, buraya dck getıııp bııakıyor Ortaya çıkabılecek bundan sonrakı olası ya^an rı dılımlcrı, Kırmızı Pelerinli Kent'te çı kıyor kars,ımi7a Anlatıcı gıdıyor, ()/gur gelıyor, otekı yan kiijileı bılc ad değibtı np yenıdcn çıkıyoılar kar^ımıza De nebılır kı, bır ust baslık altında toplan mış, bırbın ıçınde gelışen "aynı" roman bu ıkı yapır tlk cılttc Kabuk Adam ı ıkınu cılttc ısc Kırmızı Pelerinli Kent'ı okuyoruz U/amla olay oıguleıı, a\rı ol sa da ıkı ıomanın kahı amanlan da, s,a:ji lacak olçııdc bırbırını andırıyoı Ustelık aynı ı/lekler çerçevesmde donııp dolas,ı yor ıkı loman da Bu açıdan, bırbırınm devamı gıbı de okunabılıyoı lomanlar Kabuk Adam'da anlatıcı yırmıbes, ya sjndaydi O/gur 'otu/unaıncrdıvenda yamib," (s 37) bıı katlın olarak çıkıyor kar^ımı/a Kabuk Adam'la (basınıı Nı san 1994) Kırmızı Pelerinli Kent'ın (basımı 1998) basim tarıhlcrını dıkkalc al masak da O/gur'un Kıo'da kaldığı surcnın ıkı vılolduğunu oğrcnmck (ss 14, 100, 127) bızc yctıyoı anlaticidan O7 guı'e doğru roman kahramanlarınm yıı mı beştcn otıı/una ncdcn yuvatlanmış olabılcceğının vanıtını veremlmek ıçın (Mucizevi Mandarin'dckı "Scrgıo ve Mıchcllc 'ın anlaüusı da vıımı vedı ya şındaydı/aten (s 34) Mucizevi Mandarin'ın basımı lemmuz 1996 1 Hadı b,ımdı Ozguı'u tanıyalım Kını bu O/gıır' Kabuk Adam dakı anlatıcıv la "aynı' olan O/gıır "bu ke/" nasıl bır roman kahramanı1 Ozgur dc "kcntlı, ıyı eğıtımlı"dır (s 27) ılk once Bu ke/ Brezılyada bır unı versıtededır, yıne bılım adamı olarak Kabuk Adam'da fızıkçılerle bırlıkte ıdı, mutsuzdıı anlatıcı O/gur de, bırlıkte ya şadığı bılım çevresı ıçınde alabıldığıne mutsuzdur [Pekı alanı nedır^1 Arkadaiji üarren'ın O/gur'c soıusu "Scn de ma tcmatıkçıydın, değıl mı1" (s 117) Sonra "topolojı notlan"ndan (s 9), "Mobıus şerıdı"ndcn de(s 117) sozedılır roman da] Daha basjangıçta, unıversıtedekı pro fesorunun sevgısı/lığınt yas,ar Ozgur "Ilk uçağa atlayıp donmek ıste(r)" nat ta (s 21) Amakalır, kavgayakarar verır Başlangıçta kcndısıne "kok sokturen" Brezılya burokrasısını alt c(dıyor)" gıbı CUMHURİYET KİTAP SAYI 468 gorunursedegcnç bılım adamının "unı Açık bır dıle getırışle değıl ama, O/ vcrsıteden kovulduğun(ıı)" oğrenırız gur'un Rıo de Janeıro'ya gelmeden on Ya^amını surdurcbılmek ıçın, "kentın ce "bale"ye çalıstığı sezdırılır romanda dort yanına dağılmıs, yu/lerce îngılızce Evsahıbı Pıof Botelho'nun "yasak" ge kursuna ' ıımııt bağlayan (s 41) Ozgur, rekçesıylc duvardan ındırdığı Ozgur bu kurslarda oğctmenlık yapmayı dııs,u ıçın "kışısel anlamı olan" "bale posten" nuı ama, evdekı hesap çar^ıya uymaz (s 355), dans tıyatrosuyla ılgılenışı, AfOzgur, yaşadığı onca ekonomık sıkıntı rıka dansları kuı sıına katılışı, kendını bır ya kanjin, Rıo'dakı "ıkı yılı(nı) bos,a har "balerın" olarak nıteleyı^ı (s 129), bırer ca(mış)" gıbı duşunmez yıne de, çunku ıpııcu gıbıdıı "bır kıtap yaz(nıaya)" veıır kendını (s Ozgur'un bır stğınagı bale ısc, otekı 127) sığınağı ya/ındn Yazın, "kadım dos tu"dur O/gur'un Bu dunya "Çehov oy Kabuk Adam'ın anlatıcısı gıbı Kıçmıkulerıntlen dokunmu^'tur (s 70) Yozı Pelerinli Kent ın O/gtır'u de aynı sağ ğun okumalı bıı yas.amı vardırO/gur'un lık sorunlarıyla boğus,uı lomanda On "(Venle seçıp gctırdığı ellı 1 urkçe kıtap cclıkleabtımlıdırkahtamanımız [" Su burada (yanı Rıo'da) bır yıl kalacaöını reklı astıın nobetlerıne vakalanıyor " (s sandığı ıçın hafta ba^ına bıı adet dıye 22), "Astım nobetı geçırır gıbı " (s hesaplamiijtı , elden cluşme Ingılızce ro135), Ozgur'un romanından, "Astım no betlcrıne yakalannıı^tı ' (s 119)] Ama manlaı ılk savfasındakı Nâzım Hıkmet şıırı yu/undcn batın aldıgı tek Portckızo da anlatıcı gıbı sıgaraya, alkole duş ce kıtabı Boal'ın hapıshane gunlu^u kıındur Anlatıt 1 gıbı onun da uyuşturu (s 35) cu dencyımı vaıdır O/cur, anlatıcıya oranla, artık daha ıçlı dı^lıdır uvuştııru Kabuk Adam dakı anlatıcı oykulcrya cuyla Nekı "kokaınebağımlı ofacak ka zıyordu Ozgur ısc aıtık roman yazmaya dar parasıyokttı(r)" Ozguı un, ustelık o koyulmu!;tur anlatıcı gıbı tıpkı tat ı\^\ alma/ bundan (Vgur de anlatıcı ıbı "tutıst" sozcıı (> 80) Sonra mıdcsı Onunda "ısyanet s ğıındcn neiıet eder neredeyse Orncöın mcye hazır, nanemolla, kııçuk burıuva' "turıst yerıne konmaya katlanamaz' O/ (bır) mıdesı" (s 42), "nazlı, kaprıslı bır gur (s 134) "O bır turıst değıl, yersız bedcnı vardı(r) " (b yurtsu/ bır goçmen 22) "Asıtlı tropıkal dı(r) " (s 135) Bır meyvelerlc, yerlı "grınga" gıbı gorun "Benım oykulerımde, roBrezılya mutfağıyla rnemek ıçın çaba manlarımda mekân hep baş, (edem(ez)' bır harcar durur hep turlu Bu yuzden, kt^ıler kadar onemlıdır Ozguı'un de hu "her turlu salgının /un yuklu bır gcçmı Kabuk Adam'dakı tropıhal kol gezdığı semtler Anlatıcıbı ada, Muazcvı Mandarın'de S.I vardır çok çocuk de, sıdıkkokulubu 7e daha telcrde yıvıp ıçmış, Cenevre sokaklan ve \stan luk yıllarını aktar defalarca amıp en mıştı O/gur'den ye bulvaroşları Kırmızı feksıyonları, bağır nıyetmelık yıllarını Pelerinli Kent ne bır kent sak para/ıtlen kap clınlerız "(Ikyanumı^tı(r) " romanı, yanı ha\ kahrasun obur kıvısında manı Rıo de ]aneıro 1 lem bıle kurtulamadığı o "Iskelet gıbı, fıl boğııcu yılları Aı dı^ırenklı"(s 129), gerçek Rıo, hem de bır lecek gıdılen nıknık "bembeva/ kuzeylı scrüvenın, ıçsel bır yolcu ler, ay çekırdeklerı tenı"ylc (s 93) luğun, olumun metaforu sıyah bevaz ekran "solgun benızlı dakı Amcrıkan dızı (bır) kadın"dıı (s olarak " lcrı, bıtmek bılme 41) Ozgur "tçıne yen ev odevlerı, kı bıı ıkı damla Akde sıtlamalar, yasaklar, nız suyu katılmış soylevler, cc/alar Kafkasyalı kanı, Accmı opusjerın Rıo'nun acımasız hovratlığı, .mnesın guneşınde ınım den a^ırdığı Parlı ınım ınleycn bcm ament paketlerı, bır beyaz bır ten ver çıft topııklu çı/mc, mıştı(r) ona, zencı ılkca/ plakları vear lcrın 'gazete kâğıdı kadaş evlerındekı rengı' dedıfiı, nere guıultulu patırtılı dcys,c baydam bır cumartesı oğleden ten " " Çe^ıt ces.it sonraları (ıiılumscme pıovalarını ke ha'jeratın yol açtıgı alerjilcr vu/unden yıflf ı/lcycn avnalar ve dudaklarıyla bır uzerınde bınlerce karınca ge/ınıyormıış leşen sırmalı camın umutsuz soğuklu çasına gece gunduz kaşını(r)" durur (s ğıı tç çamaijiıınd.ıkı kan lekelerı, yenı 22) yetme bedenınde kok salan utanç Içın O/gur'un gıysılerı de Kabuk deolmeısteöı uyatıdııan aijklaı Vehep Adam'dakı anlatıcının gıvsılerıne ben yarı karanhk huzunlu bır arayı^ ( ) zeı ' Sıyah bırblu/ ılc dı/leıısokulmu^ Dagınık saçlı sertbakısjı, korku îçinde kot pantoloıı ' (s 57) " Paspal bıı kı bır kızın, kadına donuştuğu yıllar kot " (s 117) Kabuk Adam'dakı anla lnsanların dunyasına doğru yokuş a^ağı tıcı, bujJiysılerın u/etınekımlığını ıgnc bır kayıs, " (s 111) lerdı, Ozgur ıse, "anahtaıları(nı) ıç ça maş,ırlaıına çcngellı ığnelerle ılıştırı(r) Bır telefon gorus.mesınden, annesiyle (s 82) Sııssu/, sade, huyuk olc.ude yıtı babasının ayrı olduklarını oğrenırı/ Oz rılmış bır gu/ellık"tıı (s 54) Ozgur'un gur'un (s 31) Yalnızannesıylcdeğıl, ba gu/eflıöı de l.vet, "bır zamanlar guzel basıyla <\A aralarında a^ılmaz bır duvar bırkaaındrr),amadoğıudurus«kullan varelır sankı onun Ne telefonda annesı mayı ogrenemeden yıtırmıştı(r) guzellı ne, "Anne lutfen, lutfen benı bırakma ğını " (s 57) Bıraz daha konus," dıyebılır (s 32), ne de babasına "ayfardır", "tck bır mck Anlatıcı gıbı Ozgur un de dekoltc gı tup" yazabılır (s 132) "Babası ışten don yınmekten nosjandığı gorulur Ozgur'un duğunde, çalıştığı fabrıkanın, makınele romanından " Sutyen takmadığım rın, kabloların kokusunu td^ı(mıştı) ( ) kımsenın gozune çarpmıyor, hatta sıcak eve Ozgur'un gozunde, yalnı/ca buyuk lığın kırkın ıızerıne çıktığı gunlerde hıç ve onemlı ısjerın gorulduğu, dev, erkek ıc çamasırı gıymıyorum Popomun tam sı, guven vcrıcı bır dunya(dır) bu " (s altında bıtcn pıfılı cteklerım, daracık 132) S}Ortlarım, tangalarım var " (s 19) Cınsellık konusunda C^zgur'un de de O/gur de "bale 'yle uğras,mıştır "O/ rın yaraları vaıdır anlatıcı gıbı "Çclım gur'un bu kenttekı sığınagV'nın Olene wa Studyosu yanı o "ıkı katlı, ah^ap ba sı/ (bır) cınsellığ(e)" sahıptıı o da (s le okulu" olciıı^unu oj*ıenırız (b 95) 69) "Rıo'lukadınlaıın fıkırfıkırne^esın den, çığırtkan cınsellı|ınden eser yok tu(r) onda " (s 54) "Zavallı Turk kı zı"dıro (s 110) Bu yuzden kendını, "so ğuk revanı Turk kadını" olarak gorur Ozgur (s 29)Oteyandan,çocukluğun da bebeklerden nasıl îçtenlıkle nefret et tıysc, yetı^kınlığınde de 'kadınsf dıye nıtelencıırdığı nesnelcrden olumculbıı vı rus taşıyorlarcsına uzakcluru(r) " (s 34) "Hıçbır zaman yırtık, ha/ırcevap, tas,ı gedığınc koyan bırı olamamıştı(r) zaten Butun sıkılgan ya L\A açık yurcklı ınsan lar gıbı, kendısınden kat kat aptalların elınde kolayca oyuncaga çevrılır," bu yuzden (s 100) Sozunkısası Ozgur, "ıçe donuk.çehmsız" (s 8)yanıylaoneçıkar hep Kırmızı Pelerinli Kent'ın anayonlen dırıcisi, Ozgur'un bu "/ırh gıbı ağır kı şılığı"dır (s 81)i!)te Geçmış deşılme den, hcrhangı bır ıç hesapla^ma, sorgu lama yasanmadan ()/guı un bu zırhtan kurtulabılmesı olası mıclır^ Demek kı sorun, Ozgur'dedır "Baijka hıç kımse onun adına yaşamın ^ıfrelcrını ço/c me(yecek), asma kılıtlcıını açama(ya caktır) " (b 70) "Boyle anlarda ya/mak ıster" Ozgur (s 47) "Kentın gozu kor şıddetınc karşı mevzılerını belırlemeye kaıaı verdı^ı gun ya/maya baş,la(r) " (s 70) Artık Ozgur, "romanını muska gıbı hep yanında taşı(yacak), ıç dunyasına kapanmak ıstedığı her an, nerede odu ğuna aldırmadanyaza(caktır) " (s 37) . Kabuk Adam, bır ask lomanı Ama, ne a!;k romanlarının bnıncn dolantıları na yaslanıyor, ne de o tur romanlaı ın ha vasını yansıtıyor Ancak, adayı anlatmı yor, burası kesın Olaylar tropıkal ada da geçtığı halde, adanın ağırlık taşıdığı bıle savlanamaz Romanın doğru değer lendırılcbılmesı ıçın once bu yanılgının duzeltılmesı gerekıyor bana kalırsa Erdoğan, sık bik "a^k" ve "âşık" soz cuklerını kullanarak da, yapıtının bıı "aşk romanı" olduğunu gostermeye ça lı^ıyoı ablında " t n ıyı oKulların dıplo maıarım", "kurunibal basanlannı kâğıt peçeteler gıbı", " ust uste koymuij", ken dısıne "cmeklemc çağı( n)dan ben, sade ce zekı ve ba^aıılı olduğu( ) surece sev gı ya da 'sevgı' dıye adlandmlan bır şe yıgoreceğıf (oğretdlmıs,)" (ss 8,9)genç bır bılım adamının, dunvanın uzak bır koşesınde, hıç tanımadığı bır sıyah erke ğe duyduğu aşk ncdenıyle çozulujjunu okuyoruz romanda Dıs,tan bakıldığın tia parlak, kanverı olan, el ustunde tu tıılan, ış ortamında erkeklerın ılgısını çe ken bır kadındır anlatıcı Ama "as,k sı/"dıı Deyım ycrınıdeyse, "as,ka kapa lı" bır yaijamı vardır anlatıcının "Ba ^arılı, olumlu" gıbı goruncn bu kadın patlamayahazn 011 bombataşımaktadır ıunde Çunku aşksızlık ve scvgısı/lık olumlu cleğerlcı lc bağıııı koparmıştır ro man kahramanının Romana adını veren "Kabuk Adam" Tony'nın ısc olumlu cleğerlerle hıçbır ali!)Veribi yoktur tlk bakii;ta Tepedcn tırnağa kotu adamdıı o Lrdemlc, dost lukla, sevgıyle onun arasında ılıskı kura bılmek olanaksı/ da değıl, apaçık saçma dır Çunku lony katıldır, belkı avuç ıçı bır adada, nereueyse kapalı bır toplum da yaşamanın getırdığı zorlamaların so nucunda yonelmı^tır ama, sonuçta bıı adam oldurmuijturo, bonra uyustıırucu ib,ı yapar otekı adalılar gıbı Ne kı bun lar, "Kabuk Adam"ınulusaldırenışçıle rın sahnda yer alan bır yurtsever olma bina engel değıldır yıne dc Tıpkı, taiji dığı onca ırıne karşın, sevgı karşısında butun olumsuzluklarını sardi!;i bırakma eğılımı gostcrcn anlatıcı gıbı Bıreyın yaşamından yola çıkan roman, bı/ı bu scyır terasının tam onune getınp bırakıyor Kabuk Adam'la bı/, ıkı unu tulmaz roman kahramanını daha katıyo ruz ya/ınımızın dağarına Dıştan bakıldığında başarı, hatta mutluluk vb olum kı değerlcryanbitan ıçı ırın dokı genç fı zıkçı kadınla, dıştan kıncı, serserı gıbı SAYFA 13