Katalog

vitrindekiler lstanbul'da Suyun Tarihi/f \aydar Kazgan Sami Önal/İlettşim Yayınlan/167 .s. Istanbul, kumlduğu yıllarda su sıkıntısının nc olduğunu bilmeyen dünyanın sayılı kentlerinden biriydi. Şehir, Osmanlı hâkimiyetine gir mcsinden onsekizinci yüzyıl baştarına dek bu 'ayncalığını' koradu. Yeni bir yüzyılla başlayan 'sonın' giderek ağırlaştı ve ondokuzuncu yüzyılın sonlaruıa doğru istanbul halkı içecek su bulamadı; bulduğu sular da "içilmcz" raporluydu. Istanbul'un ekonomik ve toplumsal yaşamında suyun nc denli önem taşıdığı tartışma götürmez bir gerçek. Bizans'tan bu yana çağdaşlığın göstergesi saytlan suyun ekonomik gücü düşünülmeden tstanbul üzerine yapıIacak bir araştırmanın sağlıklı olduğu söylenemez. Şimdiye dek sergilenen birçok çalışmada işin bu yönü düşünülmcdigi için, hem çalışmalar eksik kalmış, hem dc kent tarihçiliğimiz açısından önemli sayılabilecek bazı belgeler ilgisizlik sonucu yok olup gitmiş. Eğer zamanında bu tür belgelere ilgi gösterilip değerlendirme yoluna gidilseydi, giinümüzde kentimizin musluklarından daha bol su, istanbul üzerine yazılmış kitaplardan da daha ayrıntılı bilgiler akacak. Yedi Gece/Jorge Luis Borges/Çeviren: Cclal Üster/lletişim Yayınları/127 t Borges, edebiyat alanındaki başka birçok kimliğinin yanı sıra, konuşmacı olarak da ün yapmış, 1946'da, Arjantin Ulusal Kütüphancsi'nin miidürlüğündcn uzaklaştırıldığ'ında, çeşitli toplantılarda yaptığı edcbi konuşmalar Borges'in başjıca geçim kaynaklanndan biri olmuştu. Gözleri ferini yitirdiği için konuşmalannı anncsinin yardımıyla hazırlamak, sonra ezbcrlcmek zorundaydı. Elimizdeki kitapta yer alan yedi konuşmayı belirli aralıklarla 1977 yılının 1 laziran ve Ağustos ayları arasında Buenos Aires'teki Tcatro Coliseo'da yaptı. '70'li ve '80'li yıllarda Borges'in konıışmaları gazetelerin edebiyat eklerinde kesilip biçilerek yayımlanıyor, banda alınıyor, hatta plak yapılıp piyasaya sürülüyor. "Yedi Gece"nin ilk baskısı, konuşmaların üstünden üç yıl geçtikten sonra 1980'deyayımlandı. Borges'in bellck kitaplığından gerçek edebiyat okurlanna eşsiz bir arma gan olan buKİtap. ilahi Komedya'dan BinbirGece Masallan'na, Şiir'den Kabala'ya, düşlerin, düşüneelerin, söylcncclerin ortasında bizleri keyifli bir yolculğa çıkarıyor. Eski Yunan ve Roma'da Yaşam/ffortf Blanck/Çevircn: tslam Tanrtkut/Arion Yayıncvi/240 s. Gerek yurtdışında gerekse yurtiçinde bugüne kadar sadecc anıtsal yapılarla ilgilenen araştırmacılar, son on yıldır antik çağ insanınuı sosyal yaşamına ilgi duymuya başladı. Şaş kınlıkla izlenen şaheserlerin eskiçag insanları taraftndan hangi koşullar da ve hangi ruh haliyle yaratıldıklan araştmlmaya başjandı. Arkeolog ların bu yönde yoğunlaşan çalışmaları arasında en önemli çalışmalardan biri de yakın zamanlarda yeniden gözden geçirilcrek yeni baskısı yapılan Prof. Dr. Horst Blanck ın Eski Yunan ve Roma'da Yaşam adlı değerli eseri. Eser yurt dışında konu ile ilgili sayılı birkaç çalışmadan biri olma özelliği gösterirken, Türkçcmizde şimdiye kadar ilk ve tek bilimsel yayın olma özelliği taşıyor. dalarına karşın tartışmalara da yol açmış bir devrim. Frcud ve Jung un öncülüğünü yaptığı psikanaliz ve konuşma terapisinin sonradan kazandığı biçimlcr geçerliliğini yitirme tehlikesiylc lcarşı karşıya. Modern ilaçbilimciler, cn son teknolojiyi kullanarak çoğu akıl hastalığının doğal, biyolojik ve kimyasal nedenlerini belirliyebileceklerine inanıyorlar. Sonuç, Prozac ve Zoloft gibi ilaçları kapsayan yeni bir zihin tedavisi. Bu ilaçlar insan beynindeki nöron ve sinapsların işlevinde farklılık yaratmakta ve sonuç olarak insanların kişiliğini henüz kavrayamadığımız bir biçimde değiştirebilmekte. Kozmik Çarpışmalar/Da«d Desonıe/Çeviren: Kozan Demircan/Sarmal Yayınları/144 J. Yer, kozmik çarpışmalara ne sıklıkla maruz kalmaktadır? Dinozorları öldüren şey bir çarpışma mıydı? Bilim insanları çarpışmaları nasıl izler ve tahmin ederr1 1994'reki Jupiter çarpışmasından neler öğrendik? Geleceğimizde bir çarpışma tehdidi nc ölçüde gcrçektir? Gezegenimizi nasıl savunabiliriz? Kozmik çarpışmalar. Yer ve Ay'ımız da dahil olmak üzcre, güneş sistemimizin gezegenlerini ebediyen biçimlendirdiler. Bu çarpışmalar, Temmuz 1994'te kuyruklu yıldız parçaları J üpitcr'in yüzeyini bombaladığında gördüğümüz gibi, yanıbaşımızda hâlâ meydana gelmektedir. Bu boyutta bir çarpışma Yer'le olursa başımıza neler gelir? 65 milyon yıl önce dinozorların yok olmasına yol açan çarpışmaya yakın bir etkiyle karşılaşır mıyız? Bilim insanları gelecek yıllarda Yer'e tehdit oluşturabilecek uzak asteroid ve kuyruklu yıldızları izlemeyi sürdürüyor. Kozmik Çarpışmalar, evrenin bu çarpışmalarının tarihini ele almakta ve bu felaketi sona ilişkin çeşitli çözümler önermekte. Yazarlar, uluslararası üne sahip kuyruklu yıldız uzmanları. Columbia Üniversitesi, LamontDoherty Gözlemevi'nde jeokimya araştırmacısı olarak çalışan Dana Desonie, artık tüm vaktini bilimsel yazılara ayı rıyor. Önsözü hazırlayan Shoemaker'lar ise kuyruklu yıldız keşfetme rekorunu ellerinde tutmaktadırlar ve Dr. Levy ile birlikte 1994 yılında Jüpiter'e çarpan kuyruklu yıldızı keşfetmişler. Kesinliklerin Sonu/llya Prigogıne/Çevıren: Süheyla Sarı/Sarmal Yayıncvı/1S7 s. Rus asıllı olan Ilya Prigoginc (Moskova 1917), Brükseı Ü.niver sitesi ve Austin'deki Texas Üniversitesi'nde profesördür. Rastlantısal olayların yaratıcı değerini gün ısığına çıkaran Prigogine, bilimsel yaklaşım için yeni bir metodoloji geliştirdi: "Yeni Birleşim." Onsagcr'in bulgularını geliştiren kuramsal çalışmalarıyla tersinmez tepkimelerin yanı sıra, denge durumuna erişmesi beklenen tersinir tepkimelerin dc termodinamiğin.gelişmesine katkıda bulundu. 1997 Nobel Kimya Odülü'nün sahibi olan Prigoginc, özellikle bilimin geleceği ve muhtemel gelişme perspektifleri üzerinde yoğunlaşmakta. çalışır ama bilimsel anlamda bir ideoloji olamaz. Atatürk'ün danışmanları derin entelektüel inançları olan kimseler değüdi. Ne Atatürk'ün kendisi nc de çevresindekilcr, büyük hayrankk besledikleri çaâdaş kapitalist Batı uygarlığında temel bozukluklar buiunduğu hakkında hiçbir şüpheye düşmemişlerdir" diyor Jacop M. Landau Konsantremi Bozma/Hmrr Kongar/Rcmzı Kitabcvi/184 s. Emre Kongar kitabının önsöziinde şöyle diyor: "Yirmi birinci yüzyılın cşiğinde Türkiye'de olup bitenler, hiç kuşkusuz, ülkemizin yeni yüzvıldaki yapısını beürleyecek. Yeni yüzyılın belirleyicileri arasında siyaset vc medya ön planda yer alıyor. Bu kitapta, bir yılı aşkın bir sürcdir Cumhuriyet gazetesinde yazmakta olduğum 'Medya Notu'makalelerimi tonladım. Bu yazıları topluca bir kitap haline getirdim ki, gelecek kuşaklar, kendilerini oluşturan medyayı ve bu medyanın hem yapısını hem de Türkçesini tanısınlar. Böylece kendilerini üreten en önemli öğelerden biri hakkında gerçekçi bir değerlendirme yapabilsinler. Bu yazılarımaan dolayı kimse bana kızmasın: Aynaya kızılabilir mi?" Tarih Felsefesi/Doğan Özlem/Dokuz Eylül Yayınlan/413 s. Tarih felsefesi, kökleri felsefe tarihinin erken dönemlerine kadar uzanmakla birlikte, esas gelişimini son 250 yılda gösteımiş olan felsefe disiplinidir. Bir felsefe disiplini için kısa sayılabilecek bu geçmişine rağmen, tarih felsefesinin gelişimi ve yarattığı tarihsel etki başka hiçbir felsefe disiplini ile oranlanamayacak ölçüde güçlü olmuştur. Elimizdeki kitapta ilk çağdan günümüze kadar tarih felsefesinin gelişimi; Platon, Aristotalcs, Augustinus, Ibni Haldun, 1 İerder, Kant, Hegel, Marx, Comte, Nietzche, Dilthey, Spengler, Toynbee, Max Weber, Popper ve Gadamer gibi filozorlar ve hümanizm, Âydınlanma gibi dönemlcr ile Alman idealizmi, romantizm, Marksizm, pozitivism, tarihsclcilik, Frankfurt Okulu, varoşçuluk, neopozitivizm, yapısalcılık, hermeneutik gibi akım ve felsefeler temelinae ele alınmakta. Billy Budd/Herman Melville/Çeviren: Ahmct Scven/Yapı Krecli Yaytnkrı/161 s. Ülkemizde en çok Moby Dick adlı romanıyla tanınan ABD'li romancı, öykücü ve şair Herman Melville (1891 1891),güııeydenizlerinde geçen gençliğinin deneyimlerini yansıttığı, insan ruhunun ikilemlerini ve ıkiyüzlülüğünü sergilediği yapıtlar vermiştir. Melville, genç yaşta yazı yazmaya başlamış ama eleştirmenlerce begenilmemiş, hak ettigi iinc ancak ölümünden sonra kavuşmustur. Billy Budd'ın yazıldığı masanın gözünde iri harflerle "Gcnçliginin düslerine sadık kal!" düsturu göze çarpar. Yetmişini aşkın Dİİge bir yazı ustasmın gençliğinin deneyimlerini yansıttığı, insan ruhunun ikilemlerini vc ikiyü/.lülüğünü sergilediği yapıtlar vermiştir. Melville, genç yaşta yazı yazmaya Daşlamış ama " eleştirmcnlcrce beöenilmemiş, hak ettiği üne ancak ölümünden sonra kavuşmustur. Billy Budd'un yazıldığı masanın gözünde iri narflerle "Gençliğinin duşlerinc sadık kal!" düsturu göze çarpar. Yetmişini aşkın bilge bir yazı ustasmın gençliğin yaratıcı düşlcrine nasıl uzandığını ortaya koyar Billy Budd. lyi ile kötü, uygarlık ile barbarük, toplum ile nirey karsıtlıkları üstüne kurulmuş olan kitap, belli bir tarihsel plana oturtulmus olmasına karşın Kutsal Kitap ve mitoloiiyc ilişkin öğeler de içercn bir cpos. Billy Budd güçlü kuvvetli, son derece yakışıklı, saflık derecesinde temiz yürekli, okumadan yazmadan habersiz genç bir gemicinin, doğallığın simgesi olan bir delikanlının öykiisü. Moby Dick/Hcrwü« Mclvillc/Çevircnlcr. Sabahattin liyubog'lu • Mina Vrgan/Yapı Kredı Yayınları/716 s. "Pequod adlı bir balina gemisinin son yolcuğunu, balinaların nasıl avlandıklarını, geminin sonunda nasıl battığını anlatan Moby Dick, ilk bakışta denizlerde geçen bir serüven romanı sanılabilir. Ne var ki insan Moby Dick'i okudukça, okuduklarını düşündükçc, kitabın derinliğini, gerçek anlamını sczmeye başlar. Bu derinliği, bu gerçek anlamı sezmeyenler isc balina avıyla ilgili, heyecanlı r>ir öykü olarak, gene de Moby Dick'in pekâlâ keyfini çıkarabilirler." Mîna Urgan böyle tanımlıyor ' SAYFA Atatürk ve Türkiye'nin Modernleşmesi/Yaytna Hazırlayan. Jacop M. lAndau/Çevırcn Mcral Alakuj/Sarmal Yaytncvi/İ60 s "Kemalizmin ilkeleri toplumsal Beyin ve llaç/.S'co// Veggeberg/Çcvircn: Zarife Biliz/Sarilerlemcylc ilgili bazı uyumlu ve mal Yayınlan/142 s. tutarlı fikirler içermektedir. Fallaçlar gerçekten depresyon vc anksiyeteyi tedavi ede1 kat bunlar, evreni, yaşamı ve topbilir mir Bu amaçla ilaç kullanmaL mıyız? Kim ilaçls» lumsal varoluşu yorumlayabilen tedavi edilmeli, kim edilmcmeli? Buna kim karar verieşsiz bir metafizik ve epistmoloyor'r1 Cclecekte konuşma terapisine ne olacak? Akıl jik sistemden oluşan bir felsefehastalıklarının genetik nedenlerinin kcşfi genetik denin içinde yer alan fikirler değildir. Kemalizm, Türk neylere ve genetik mühendisliğine yol açacak mı? Pek devletinin ve Türk toplumunun nasıl olabileceğini çok kişinin "psikiyatride biyolojik devrim" adını vcrdiaydınlatma konusunua sınırlı bir kılavuzluk yapmaya ği bir dııruma tanıklık ediyoruz. Bu, içerdiği olası rayCUMHURİYET KİTAP SAYI 503 J 21