Katalog

Piraye Şengel'den "Masumiyeti Özlemiştim" Piraye Şeneel, masumiyet izleğini ilk lcitabı, "Gölgesiz Bir Kadın"da sorgulamaya başlamıştı. Bu kez "Masumiyeti Özlemiştim"deki öyküleriyle aynı izleğin zenginleştirilmiş boyutlarını konu ediniyor. ŞengePle öyküleri üzerine konuştuk. EMELKOÇ InsamıTTaştan sert, gulden ' halleri dir. Kahkaha attıran bir ş.ey degil. Ve bu gülümsemeye ihtiyacımız var. Onu kaybetmemeliyiz. "Masumiyeti Özlemiştim" dekı öykülerde zaman, mekân kavramtm düşle gerçeğin huluşma noktalarınaa paralcl olarak; insandan insana ulaşan duygu tıtreşimlerinin çağal öyküleri yazdmış. Bırçok "gerçek kişı" bu düşsel evrende buluşarak, masumiyet çağının birer kahramanı olmuş.. Fantastik öyküler bunlar. Neden fantastik bir boyuta yerleştiriyorsunuzöykülerinizi? Dediğim gibi, bana göre çağımız fantastik bir çağ. Öyle şeyler yaşıyoruz ki ancak fantastik bir boyutta olabilir bunlar. Sanki gerçek değil gibi. Ayrıca yazdığım öyküler fantastik gibi görünse de gerçekten de yaşandı, ya da tanık olundu... Bir de bir şey ilave etmeliyim ki, o da kitaptaki öyküler öyle alacakaranlık kuşa 7 lk kttap "Gölgesiz Bir Kadın" bir roman, ycni kitap "Masumiyeti Özlemiştim" ıse bir öykü kitabı., Kendinizi roman yazarı ya da öykü yazarı olarak tammlayabilıyor musunuz? Yoksa ıkt türde de yazmak sürecek mi? Komple yazarlık yanı Çünkü senaryo yazarltğı da var? Benim birkaç türde yazmam bir iddia taşımıyor. Yazı yazıdır. Şekli o kadar da önemli değildir bence. Söyleyecek şeylcriniz öykü olarak çıkıyorsa, öykü olur, roman olarak çıkıyorsa, roman olur. Biz yazmaya meraklı insanJar, "ülüme kadar yazarak oyalanacağız." Başkaları da başka türlü oyalanacaklar. Senaryo yazarlığı üzerine ayrıca birkac şey söylemek isterim. Evet, senaryo çalışmalarım oldu. Televizyon için dizi, dramabelgesel ve metin yazarlığı birkaç çalışmanın dışında, telcvizyon için yaztığım bazı çalışmaları şimdi komık buluyorum. Çünkü bambaşka bir mekanizma çalışıyor orada. Kafanızdaki hiçbir şeyi yapamıyorsunuz. Ya size bir star(!) için senaryo ısmarlıyorlar, ya da halkımıza göre(!) konusu olan bir senaryo ısmarlıyorlar. Nc demekse? Daha fazla dayanamadım. Sinema filmi scnaristliği farklı tabii. Öyle bir deneyimim olmadı. Ama ben, siMasumiyeti Özlenema filmlerini, film yapan şeyin ağırlıkmiştim / Piraye Şengel / lı olarak iyi senaryo olduöuna inananlarPapirih Yayıncvı / C>4 s "Nalf, İnce, masum seylerin glderek azaldığı kesln. Fantastik bir boyutta yasar glblyiz" dlyor Piraye Sengel. danım. Dünyada örneklerini aördüğümüz gibi, iyi edebiyatçı olup da harika senaryolaryazmışyazarlarvar. Semprun, Graham (ıreen, Gabriel Garcia Marqu ez gibi.. iyi senaryolar yazmak isterim. llk kttap. "Gölgesiz Bir Kadın "da, "rnusumiyet" ve "kahramanlık" kavramlarını ungulamaya başlamıştınız, ikinci kıtup, FİLİZ EVCİMEN tşte tam burada geri döndü bilincim ve "Masumiyeti Özlemiştim"de de aynı ızduygularım; günlerdir beni kovalayan leklere devam ediyonunuz. Özcllikle de korkuyu kovalıyorum şimdi. Artık kairaye Şengel'in "Masumiyeti Özle"Masumiyet" izleeıne Neden bu kavramçan kovalayandır. miştim" adlıöykükitabınıokudular \tzı meşgtd edıyorS Masumiyctın kal Kitaplar, kitaplarım size sığınıyorum... gumda icinıden bir şeyler yazmak madığını söylüyorsunuz I Iepımızın maPiraye Şengel'in kitabından çıkıp avaz gelmişti. ()ysa ben hic kitap tanıtma yasumiyete ıhtıyacımız oldugunu soylüyoravaz bağırıyorum, öfke ve acıyla dolu zısı yazmamıştım. Öyle, akıllıuslu, doğsunuz. Kilaptaki "Masum Bir Vampir" öyiçim; oysa satırlann rengarenk kelebek ru güzel sözler yazamazdım. Sadc ve saküsünde ruhlanmızın emıldtpnı, geçmısler gibiydi, o daldan o dala kontıp, şasırdece birokurdum. Yazmaya başladığımte kan emen vampırlerin daha masum tıcı küçük dokunuşlar, sonu merakla da heyecanlandım, korktum. Zordu. oldugunu söylüyor<!unuz Gerçekten mabeklenen tuhaf, beklenmedik oyunlar gisumiyeti kaybettık mt '•> biydi. Cesurdu ve cüretliydi. Şimdiyse, çok daha zor. Naif, ince, masum şeylerin giderek Şimdi, binlerce cesedin altındaydım, azaldığı kesin. Fantastik bir boyutta yaF,y okur, özgür ol; en ö*gür oldugunu gözüm secmıyor ışığı, her aydınhk yaşar gibiyiz. Rcklam spotları "Bir saatte sandı^ın an beyninin, hâlâ sadeleşebilesaktı bana kuşaklar boyu. Yaşamayan bedeğişin' diye cmrediyor. Saç boyası ya da cek bir kesrin varlıöı gibi, bir kez daha denlerin ağıılığı omuzlarımda, oysaki öztırab, sabunuyla değisebileceğimizi söylübölün ve sadeleş ve daha da özgür ol! Kagürlügün sorumluluğunu taşıyacaktı, tayor. Oysa bir insan kcndine emek verelıpların, durumların, isimlerin, "halleri dabilseydi eğer. îjiındi ılık bir nefes, şimrek, okuyarak, düşüneıek, sorgulayarak bilmcnin", "Ne derler'in", "ciddi ve radi bir clamla su, bir ümit, ümit, ümit gedeğişebilir, insanlaşabilir. Bu uzun bir bıtalı insanların", "durıılması gereken rekliydi, geleceğimizden esirgenen. Kaugraştır. Çağımızda isc her şey kolay, yerlerin", bütün "olmas.ı veyapılması uy ranlıktayım, korkuyorum. çünkü lıcr şey şekil. Bedcnsel hazlar üzegıın görülenlerin" öniine geçcmesen de, Edebiyat ne kadar uzağımdasın şimdi! rine kuruluyor yaşanılar. Beyinsel hazlar kapalıysa da bütün yollar, su başlarını Tonlarca betonun, demirin, çimcntola ve duygularhı kimsenin ılgilendiği yok tutmuşsa da devler.. Kanatlan sen de ey nun, tozun, toprağın, sıcağm, ah acının artık. Bunlarla ilgilendiğin zaman can sıbenliğin tutsak bilinci, uç! içinde sen neredesin edebiyatr1 Kitaplar, kıcı olına tehliken bile var. Evet, bence Piraye Şengel öyle yapmış. • toplanan, yakılan kitaplar neredesiniz? her şey masumiyetini kaybediyor. Oysa "masumiyet" insanı gülümseten bir şey ğı öyküleri gibi değil. Masum, uçucu, sevimli öyküler bence. öykülerin kahramanlart arasında tantdığımız isimlerde var Stefan Haıvking, Jack Nicholson, Kaptan Causteau, Barıy nikov, Romy Schneider, Graham Green, Roman Gary gibi. Bu kişıler gerçekten de benim hayranlık duyduğum kişiler. ÇocukJuğumdan beri izleuiğim, ne yaptıklarıyla ilgilendiğim kendıme yakın bulduğum kişiler. Bircr roman kahramanı gibi hayatları olan gerçek insanlar. Kafamdaki büyünün kahramanlan. B« öykü kitabı, aynı zamanda bize kısa öykü türünde örnckler sunuyor. Kitap da küçük bir kitap Kna öykü yazmak mt daha kolay, yoksa roman mı? Bana göre romanda kurgu önemli. Klasik bir anlatımla, eöcr romanın ba şmda elma ağacından bahsediyorsanız, romanın sonunda, en azından o ağaçtan bir elma kopartmalısınız. Romanda alan geniş, mesafe uzun. tstcdiğin gibi dans cdebilirsin. Roman biraz da matematik tir bence. Tıkır tıkır işlemeli. Ve en önemlisi kahramanlan olmaiı. Roman bittiğinde en az bir iki kahraman aklınızda kalmalı. Öyküye gelince, şiire yakın bulurum ben. Çarpıldığım anları, yakaladığım bir büyüyü, kısa ama çarpıcı bir kesit gibi sunmak. Zorluğa gelince, hepsi zor bence. Yazarken her türden nefret cderek yazarım. Ashnda ben yazmaktan nefret ederim. Ama yazmamaktan daha çok nefret ederim. Peki. Bundan sonra ne var sırada? Yenı çalışmalar yani. Roman mı, öykü mü, yoksa senaryo mu? Senaryo çalışmaları hep var. Ama asıfbir roman üzerinde çalışmaya başladım. Bir yol romanı. Fantastik bir boyut ta yine. Kahraman isc bir reklamcı. • Zor bir vazıvdı P SAYFA 18 CUMHURİYET KİTAP SAYI 503