Katalog

0 KURL A R A "Can Yücel, 1926 yılında tstanbul'da doğdu. E/mnevi Milli Eptim fyakanımız Hasan Ali Yücel'in oğlu. Ankara Atatürk Lisesi'ni bitirdı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğra/ya Fakültesi Klasik Yiloloji Bölümü 'ndeu İngiltere'de Cambridge Üniversitesi'nde okudu. Uzun yıllar yurtdısında, Paris'te, tngiltere'de kaldı. Askerliğini Kore'de tamamladı. BBC'de Türkçe Yaymlar Bölümü'nde spiker olarak çalıstı. Türkiye'ye dönüşünde Marmaris'ic turist rt'hberlig'i yaptı, sonra da tstanhul'a yerleserek çeviriyi uğraş edindi. 12 Mart döneminde bir çevirisi nedeniyle yedi buçuk yıla hükütn giydi, Adana Cezaevi nde yattı, aftan yararlanarah 1974 yıhnda serbest kaldı. Vatan, Demokrat, Radikal, Leman gibi gazete ve dergilerde fikralar yazdı. Üniversüe yıllannda siire başlayan Can Yücel ilk kitabı "Yazma'dan sonra "kelimeimgeanlam üçlüsünün birbirine dayanarak" işlendify bir siiri amaçladı. Defaşik biçimleri deneyiphalk deyişlerinden, argodan yararlanarak ironiye dayanan, toplumcu özün şiırin potasında eritildiği siirler yazdı. Kendine özgü şiir diliyle düsünceyle auygunun birleşip sese dönüştüğü, yaşamın şiirlestiği, ironinin toplumsal olanı vurguladıg'ı, bilincin duyanıiı sözcükleriyle nitelenehilecek bir sürsellig'i gelişlirdi. Çevirilerinde de dili ve söyleyişiylc Can Yücel kimliğini korudu, çevirdiği ber yapita kendi damgasını vurdu. Ozellikle Brecht çevirileri alanıntn enyetkin örnekleridir." (Âtilla ÖzkırtmlıTürk Edebıyatı Ansiklopedisi) Bol kitaplı günler!... TURHAN GÜNAY "Ben, Zaman Tanrısı" Batı Anadolu'da geçse de, Zcrdüşt ayinleri ve Hermes Thot karakteriyle Doğu'nun gizemini dc taşiyor. Romanın en çarpıcı kahramanlarından biri kitaDin sonunda ortaya çıkan, yazıya dayalı bütün sanatların koruyucusu, Hermes Thot, Yunan usçuluğu ile Doğu'nun dinsel öğelerini birleştiriyor. Hem de ilginç öğretisini, bir helikopterin içinde geçirdiği birkaç saat (biz dünyalılar için birkaç ay) içinde anlatiyor. Bütün yaşam bir düş olabilir mi? Yaşam neden var? Her biri yüz milyar yıldız içeren o yüz milyar galaksi neden var? gibi sorulara yanıt anyor. ASUMAN KAFAOĞLUBUKE Zamanın resmini cekebilip misin? Can Eryümlü'den ''Ben, Zaman Tanrısî" ir /.aınan düşünün ilkçağ peygamberleriylc dost oltlufiıınuz, tanrıçalar ile scvişti^iniz, Ares ile kavga ettiöiniz; bir yer düşünün Afrodit ile Sinan adlı iki karaktcr aynı aöacın altında otursun, ama her şey yinedeçok tanıdık olsun. Can Eryümlü'nün "Ben, Zaman Tanrısı" ne denli fantastik gö~ rünse de aslında çok bildık bir dünyayı anlatiyor. Olağanüstü bir roman olmasına rağ^ men cok olağan olavlarla başlıyor. Sinan ve tbram adlı iki arkadasj, turist mevsimi henüz ba^lamamışken Bergama'ya eski kent kalıntılarının yanında kamp kurmaya giderler. Sinan yalniü kalmak için çadırını kı yıda kurar; tbram ıse kendilerini ısrarla davet eden köylüleri kıramayıp onların evinde kalır. Sinan kıyıda otların üzerine uzanmışken yüzyıllardan beri Ege sahillerinde dalga ların scslcrinin aynı tempolarda sahile vuruşıınıı, rıızgâr uğultusu içinde böcck ve ku!;ların seslerini belki eski Pergamon'da yaşamış insanları da kendisi gibi etkilediğini ve burada yaşayan insanların o günlerden beri ne denli değiştiğini duşünmeye dalar. "Başka bir hızda düsjünebilme olasılığının farkındayım. Ya da başka bir zaman nızında yasıyor olduğumun bilincindeydim. Bir çılgınlıkla başlamısjı o " B Can Eryümlü kulturün emredlcl tavnndan kurtulmak cabası olarak göruyor romanını. Imttyaz sahlbi: Bertn Nadi o Basan ve Yayarv Yenl Cün Haber Aiansı Basın ve Yayıncılık A.ş. o Cenel Yayın Yönetmeni: Ortıan Ertnc Cenel Yayın Koordinatörü: Hlkmet Çetlnkaya ; Yazıişleri Müdürü: Ibrahlm Yıldız osorumlu Müdür. Flkret llklz o Yayın Yönetmeni: Turhan Cünay o Crafik Yönetmen: Dllek llkorur o Reklam: Medya C KİTAIP L CUMHURİYET Gerçekten de çılgınlık ba^lamıştır: Ileli kopterle Olympos'tan tanrılar inmiş, köyleri boşaltıp askerler yardımıyla etrafa terör saçıyorlardır. Tanrıça Athena, iizerinc sımsıkı otııran fcrmuarlı açık yeşil tulumu, çizmeleri ve elindeki makinalı tüfekle, Olympos tanrılarının hor gördüğü topal ve çirkin kardeşi Hephaistob'a işkence ediyordur. Köye yoı, elektrik, uydıı habcrleşme ağları ve bir liman yaptıracaklarını, Sinan isterse bu top rakların Doşaltılmasını denetleme işini ona vercceğini söyler. Bu arada lbram, yaralı Hephaistos'la gitmeye karar vermiştir. İki dostun ayılması zor olur ama her ikisi de ka rarını yaşamak zorundadır. Sinan ve îbram'ın bir iş için Bergama'ya geldilderini sonra öğreniriz. Bir mafya babasına benzeyen Zaman Tanrısı Kronos, onlara zamanın fotoğrafını çckme işini vermiştir. Bu görevi yerine getirme sürecindc, Anadolu ersanelerinin kahramanlan onlara yol gösterir. Kronos aynı zamanda Marsyas'a da benzer bir görev vermiştir; Apollon'dan da^ ha güzel kaval çaldığı için derisi yüzülen Marsyas, Kronos için zamanın müziğini besteleyecektir. Hephaistos'un çırağı Veysel ise, kusursuz bir dil arayışı içindedir, anlatımdaki evrenselliği yakalamak için bilgisayar dillerini geliştirmeyi deniyordur. Romanın diğerkahramanları, Veysel'in karısı tanrıça Aglaia, Marsyas'ın sevgilisi Toprak Ana ya da diğer adıyla Gaia Ana ve Endymion'un sevgilisi Ay tanrıçası Selene de olağanüstü güzellikte tanrıçalardır. Romandaki tüm kadın kahramanların tanrıça, erkeklerin SAYI 446 Tanrılar ve Tanrıçalar ise ölümlü yaratıklar olmaları kiOlympos'a karşı açtığı bir savaştır. tabın hoş nüktelerinden biri. Destanlarda süregelen kan davaRomandaki cn belirgin özellik larına Can Eryümlü bir halka dabu karakterlerin biraraya gelmeleha ckler. BF.N, riyle ortaya çıkıyor. Olümlü ve "Ben, Zaman Tanrısı" Batı AnaZAMAN ölümsüzlerden oluşan bu topluTANRISI dolu'da geçse de, Zerdüşt ayinleri lıık sanki birliktc uzun bir yolcuve Hermes Thot karakteriyle Do luğa çıkmışlar gibi dayanışma ve ğu'nun gizemıni detaşır. Romanın dostluk içindeler. "Ben, Zaman en carpıcı kahramanlarından biri Tanrısı "nın belki de en etkileyici kitabın sonunda ortaya çıkan, yayönü dostluk anlatımlarının çok zıya dayalı bütün sanatların koruinandırıcı ve içten olması, okuyucuyucusu, I lermes Thot, Yunan usyu zaman yolculuğuna katıp, neredeyse birçuluğu ile Doğu'nun dinsel öğelerini birleş liktc mavi volculuga çıktığı arkadaşlarının tirir. Hem de ilginç öğretisini, bir helikoparasında gibi hıssettirmesi. terin içinde geçirdiği birkaç saat (biz dünyalılar için birkaç ay) içinde anlatır. Bütün Tahmin edeccğiniz gibi, zamanın fotoğrayaşam bir düş olabilir mir1 Yaşam neden varr1 fını çekmek nek lcolay değildir. Bu arada geHer biri yüz milyar yıldız içeren o yüz millişcn dığer olaylar, bu görevi çok önemsizlcıyar galaksi neden var? gibi sorulara yanıt lar ama ibram ve Sinan'ın zaman kavramı arıyor. ölümsüzlerlc birlikte yaşamaya başlayınea farklılaşır. Sonunda olaylar insanoğlunun Zaman sorunu Olympos tanrılarına actıöı savaşa dönüşür. Cep telefonlu, makinalı tüfekli tanrıların Belki oaşka bir açıdan baluldığında Anadodünyası aslında başka bir açıdan da bize çok lu'nun, Troya'nın yok oluşundan sonra tanıdık geliyor. Gücün eşit dağıtılmadığı bir dünyada, güçlüler ve onların baskısına kar şı koyma cesareti taşıyanlar, polıtik kavga içinde bu ülkenin bildık manzaralarını dile getiriyor. Kitabın yazarı Can Eryümlü kül/ 948 Izmir dogumtürün cmrcdici tavrından kurtulmak çabası lu, yüksek mımar olarak görüyor bu romanı. Daha önce "Grı KtEryümlü çağdaş cdcbiyatı çok iyi anlamış ytlarında" adlı bir biri. Çok çeşitli kişilikler kullanmasına, okuöykü kitabı yayınyucuyu çok fazla olay içine sürüklcmcsine ianmıs (1994). Azrağmen roman hiç bütünlüğünü yitirmiyor. ra Erbat ile başlaKonu hep Zaman sorunu etrafında dönüdığı Euripides'in yor: Zaman felscfesini bazen fikirle, bazen "Troya'nın Kadınde analitik düsünceyle aktarıyor. "Sofi'nin ları" adlı trajedisiDünyası" veya "Gülün Adı" gibi, en ağır nin çevirıstnı tek felsefe kuramlarını bile masalsı Dİr tonla, inbaştna Erhat'tn san öğesini ortaya yerlcştircrek anlatiyor. Erölümünden wnra yümlü, Akdeniz etrafında gelişen felsefeletamamlamii. Frerin belleğini büyük bir yetenekle ortaya koyderik Pohl'un "llemuş. "Ben, Zaman Tanrısı" yazarın ilk kitaechee Destanı" ve bı ama ne mutlu ki, geride yayınlamayı bck\Jr\ula liegi'nin leyen iki roman daha varmış, çünkü kitabın "Başlamsa Yerı" son sayfalarında bu yazarın başka hangi kiadlı romanlartnt taplarım okuyacağım diye ortalığa saldırTürkçeye çevirmış mak isteyeceksiniz. • Şu sıralarda Tevrat üzerine bir roman yazmakta • Ben, Zaman Tanrısı / Can Eryümlü / Boyut Kitapları / 199H, < 287 SAYFA 3 KİTAP