Katalog

izini sürer. Hem avlanan, hem de avlayandır ikisi dc: "Gcçiyor gün/sözcükten sese." Turgay Kantürk, Oteki Sahne'de dünyayı bir tiyatro gibi mi algılıyor acaba? Yani sahneden mi bakıyor dünyaya, aşka, sevgiye, nesnelere? O, "Atmaca gibi" iniyor şiir dünvamıza şiirleriyle; daha yoğun, daha felsefi, söyleme yakın duran şiirlerin toplamı sanki öteKİ Sahne'deki şiirler: îmgesi "derin ve ağır", "Yeni bir sözlüğe" içinde yer arıyor. Oteki Sahne'deki şiirlere Francisco Goya'nın erotik desenleri eşlik ediyor. Şiirler desenlerle iç içe geçiyor, şiirler de desenlerle; şiirlerdeki örtiilü erotizm tadıyla desenlere, desenlerdeki açık erotizm ise şiirlere kanşıyor. Yaztna bir soyunma ise Turgay Kantürk güzel şiirler soyunuyor. Şiire verdiği emeği şu dize nc güzcl anlatıyor! "Satır araları beyaz, ne çok yara! ne çok siyah!" Ona "Yazmak ölüm geliyor" da olsa, dili "çorak" da, "toprak" da olsa, sevdiğini yazar hep dünyayla, günlcriylc, yaşadıklarıyla birlikte, dokuduğu şiır kumaşı sevdiğıni hep daha iyi anlatabilnıek içindir. ü sözcüklercîen yorulduğundaysa "kuşlara, bulutlara, sokağa/ve yangın tenine" sevdiğinin gizlenir ve şiirinin kozasını oradan örmeye başlar. Uç Yeşil Biber başlıklı şiiri cinsel göndermelerin cn yoğun olduğu şiiri gibi geldi bana. Şiirin biçimi kauın cinsel organı sanki. Turgay Kantürk şiirinde biçim kendini hemen belli eder ve şiirin özünden hiç kopmadan okurla buluşmava çıkar. Kitabın son şiiri Son'da, gazcl olarak düzcnlenmiş ve şair dünyasını, şiir yolculuğunu özetliyor: "Keramet sözde değil tendedirgiderim çölün gelir/Gclemcm o uzak çağrısenindir, sesindir gelir" ve Turgay Kantürk şiirinin son dizesinde ilk kitabı İlk Gibi Son'a da (1991) bir gönderme yapar: "Ummazsın, yorarsın akşamı; yorumlarsın çıka gelir/tlk söyledim bu şarkıyı; gibi sustum yaza yaza son gelir." Turgay Kantürk, ikinci kitabı Siyah Eşya'daki (1994) anlatımını daha da zenginleştirerek, yoğunlaştırarak, derinleştirerek kuruyor şiirini. Onun her kitabı kendi başına bir bütün. Şiirimiz Ay tçin Küçük Şeyler ve Oteki Sahne ile daha da zenginleşiyor, haberiniz olsun!" Hayatı yeniden kurgulamak ve Kantürk METİN CENGİZ T urgay Kantürk, alkolün buğusuyla demlenip, tortusunu şiirinde buğulaştıranlardan. tçtikçe açılan bu yeni rint, aristokrat zamanlardan şaşırıp günümüze vanlışlıkla gelmiş. Ovuncu kişiliğini bundandır lcoyar şiirferine, belki asıl kişiliğini, gelmiş olduğu, yaşamış olduğu her şeyi Turgay Kantürk, Insanın günlük yasamında görmezden gellnenl, günlük kıpırdanmalarda sezllmek Istenmeyenl hatta hlç hesap edllmeyen insanl özelllklerl dlle getlriyor. gözlerden ırak tutmak için. Şiirlerini okurken tek kişilik resmi bir konuşmanın havasını görmcmiz de yinc aynı nedenledir. Şair. Ama oyuncu bir şair. Yüreğini, benimle içki masalarınaa olduğu zamanlarda bile koymaz ortaya. Hep zekâsıyla davranır ya. Şiirlerinde de öyledir. Ay tçin Küçük Şeyler'den (Sel Yayınları) sonra Oteki Sahne'yi okuduğumda bu kanılarımda haklı olduğumu iyice anladım. Nitekim ilk iki kitabında da zekânın nasıl siirleştirildiğini, nasd coşku haline getirildiğini görmüştük. (flk.Gibi Son, 1991 Behçet Necatigil Şiir Ödülü; Siyah Eşya, 1994) Oteki Sahne, Kantürk'ün şiir tavrında yeni temalara uzandıöını da gösteriyor. Erotika. Evct, erotika, ilk üç kitabında şöyle bir değinilse de bu kitabında temel öğe. "Çarşaflar terliyor, örtüyor sesimi dilin, hızla koşuyoruz uçurumun tadına, unutuyoruz yer yüzünü vb.) Bu türlü, ilk şiirlcrde karşılaştığımız dizeler kitap boyunca sürüyor. Ancak, erotizm sadece erotik bir şiir için dcğil. Sanki insan yaşamı anlatılıyor. Cjeçmişe tarihe değil, geleceğe ve an'a yönelik göndermclcr kişinin cinsellikle ilişkisini, şahsiyetin oîuşmasında nasıl önemli olduğunu göstermesi bakımından da önemli. Goya'nın eehcnnemsi imgeleriyle bütünleşen Kantürk'ün insan hayatını yeniden kurguladığı bu dizeler ister istemez ölüm ve cinselliği de çağrıştırıyor insana. Bu çağrışım ve imgelemscl kurgu özellikle "Mikadonun Aşkları" bölümünden sonra yoğunluk kazanıyor ve şiiri belirliyor. Oteki Sahne insanda genelde görülmeyeni, dile getirilemeycni, derindc olanı da anlatıyor. Yoğun dizeler, çağırışımlar, birbirini cekecek sözcükler, bu oyunları güçlendiren bölümlemeler vb ilc Kantürk, insanın günlük yaşa mında görmezden gelineni, günlük kı pırdanmalarda sezilmek istenmeyeni natta hiç hesap edilmeyen insani özellikleri dile getiriyor. Şiirin asli özelliği olan bu dalışların erotikavla verilmesi ise Kantürk'ün şiirle kurauğu asıl ilişkiyi gösteriyor. Şair'e düşen görevi iyi yapıyor Kantürk bir şair olarak. Insanların günlük yaşantılanndaki kaygılarını da öne çıkarıyor. Bütün bir kitap böyle okunabilir. Özellikle 'Oteki Sahne' ve kitaba adını veren bu şiirden başka 'Leopar' da günlük kaygıları, devinimleri başarıyla anlatıyor. 'Leopar'ın üçüncü şiiri bu konuda tam bir örnek. Şöyle: "Geziniyor o ıslak kaldırımlarda, sergileri dolaşıyor, açılışlarda görülüyor... yalnız bir çocuk gibi; büyümüş. Bu kitabı için dediklerimiz, ki bütün kitapları için genelleştirilebilir, {özellikle de ilk ve bu kitabı için), aslında Kantürk'ün şiirde yeni bir yere vardığını da gösteriyor. Daha dünyasal bir şiir kuruyor artık. Sözcüklcrlc kurduğu bir dünyanın yanı sıra dünyanın sözcüklerle yeniden kurulması ağır basıyor artık. Bu durum ise Kantürk'ü daha bir sıcak kılıyor. Soyutluğun soğukluğundan da kurtulmuş biri olarak. Soğukluğun her soyut imgesel dünyada, şiirde başat olduğunu söylersem, Kantürk'ün dünya ile kurduğu ilginin (onun dışındakiylc çatışarak geliştirdiği ilişki) hem kendi şiiri için, nem de şiir için olumlu bir olgu olcluğunu söyfeyebilirim. Kantürk, bence, arayı açmamalı bu defa. Bulduğu/geldiği yeri bir iyiee oymalı. Ortaya çıkarmalı. Kendini resim vb gibi şiirdcn başka yerlerde aramak yerine geldiği yerin güvenli koyunda şiirini bir iyice dövmeli, bu şairimiz. Okuyucu için demek istediğim ise, iyice okumadan şiiri anlamak, şiiri anlamak isteyenler için bir eksikliktir. • CUMHURİYET KİTAP SAYI 370 SAYFA 6