Katalog

Luis Landero'nun romanı Türkçe'de "Geçkin Yaş Oyunları" Ispanyolca aslından dılımıze Yıldız Ersoy Canpolat tarafından kazandırılan, Luıs Landero'nun "Geçkin Yaş Oyunları" ("Juegos de la Edad Tardia") adlı romanı Iletışım Yayınları arasında 1995 yılıncıa basılarak Türk okuyucusu ile buluştu. Yazarın Türkiye'de yayımlanan bu ilk yapıtı, edeoıyatın ana öğesi olan dil malzemesinin ustaca kullanılmasıyla, ınsanın toplum içinde varlığını sürdürme ve kanıtlama çabasını işliyor. NİL ÜNSAL ağdaş tspanyol yazınının genç temsılulerınden Luıs Landero 1948 yılında Badajoz kcntıne bağlı Alburquerque kasabasın da doğdu Yazar on ıkı yaşına geldığınde aıle Madrıd'e goç ettı Ba bası, oğlunun okuması ve ıyı bır oğrc nım goımcsı îçın ayak dııetıncc Luıs Landero da okul gıderlerını karsılaya bılmek amacıyla c,c^ıtlı ısjerde çalışmak zorunda kaldı tspanyol Fılolojısı'nden mezun olduktan bır sure sonra Madrıd Complutensc Unıversıtesı Fransız Fılo lojısı'ne arastırma gorevlısı olarak gır dı Gıtar çalmaya kar^ı olan ılgısı onu yıllar sonra profesyonel bır gıtarcı ko numuna getırırken, çeşıtlı ycrlerı ge/ıp gormesıne de katkısı oldu Halen bır Iısede Ispanyol Dılı ve Edebıyatı derslerı vermekte olan yazar "Geçkin Yaş Oyunları" romanjyla buyuk bır çıkış yaptı Ç Biiyük düşler Bırıncı kısmı beş, ıkıncı kısmı on, uçuncu kısmı dokuz başlıksı/ alt bo lum (alt bolumler bırden yırmıdorde kadar sıı alanmıstır) ve bır "Sonde yıs/'den olu^an toplam 550 sayfalık ro man s,u sekılde ozetlenebılır Toplum ıçınde saygın bır kımlığe ve uğrasa bır turlu sahıp olamayan ve kapıcı olmak tan oteye gıdemeyen amca Felıx C)lı as'ın, yeğenı kuçuk Gregorıo'nun gele ceöı ıle ılgılı buyuk planlaıı vardır, bel kı kendısı olmak ıstedıöı ycrde değıldır ancak o "buyuk bır adam olacak(tır)" Gregono da gençlık yıllarında hep bır aydın olmanın ve sayısız aijk maceraları yaşamanın dıiijunu kıırar, ne kı sıradan bır memur olmasıyla ya^amı bır kara basana donu^ur Bu kısırdonguden çıkmak, kurtulmak ıçın, rastlantısal olarak telefonda tanı^tığı ve uzun bır surc dostlukları salt telefon konuşma larıyla sınırlı kalan, kenttc yasamanın nımetlcrınden yararlanmak ıstese de ufak bıt koyde para kazanmak zorun luluğunda olan, gazete bıle okuyama manın acısını ıhklerınde duyumsayan orra yaştakı Gıl'e bır yalan uvdurur Gregorıo vc Gıl'ın ulaşamadıkları ya şam bıçımi ve arzuladıkları kımlık Gregorıo'nun yarattıgı dussel fıgur muhendıs şaır, tuttuğunıı koparan, kulturlu, bır^ok dıl bılen, aşkta curet kâr I'aronı'de sımgelesır Ancak bu masum (') yalan her ıkı dostun duşlerı nı gerçekleştırebılmelerı ıçın acaba ışe yarayacak mıdır ? SAYFA 8 "Geçkin Yaş Oyunları" romanının çıkış noktahi olan ve daha ılk sayfada (s 9) yer alan tumce ("Artık bıttım ben bır ayakkabı kutusu ve çok ışlevlı bıı bıçak ıle Amazon ormanlarında yıttım") aynı zamanda yapıtın bır ozetı ve sonucu olma nıtelığınde Yapıtın odak hgurlerının dusledıklerı yaşam bıçımıne ulaşamamafarının, bellı bır yasa erışmclerıne kar^ın toplum ıçınde nâlâ kımlık arayışlarını surdurmelerı nın nedenı, 1936 1939 yılları arası ul kede patlak veren tspanya lç Savaşı ve bu savaşın doğurduğu kaosun uzunta bır sure belleklerden sılınmedığı, laturasının çok acı odendığı, gerçeklcn gormektense duşlerıne sıgınmayı yeğ leyen Ispanyolların ya^adıkları sancılı bır donem Kıtapta bu donernı ışaret eden bırçok oğe var, bunlardan bırı de yer yer "General" so/cuğunun yıne lenmesı Bundan dolayı romanı konu suna gore sınıflandırırsak yerının "do nem romanlan" ıçınde olabıletegını soylemek olasi Roman fıgurlermın ya badığı yerlerın adlarının verılmemesı, bu verfeıden salt kent kasaba dıye soz edıfmesı yazarın konuvu tum tspanya ıçın genellcştırmek ıstıyoı olması ^eklındc yoıumlanabılır Adı geçen done mın gunluk ya^amına ıliijkın avııntılar da yapıtın bıı "doncm romanı olma ozellıgınc katkıda bulunuyor Bu ay untılardan bırıncisı, Grcgorıo nun ka rısı Angelına ve annesının elışkrı ya parken sureldı "radvodakı a k oykule % rını ve dınleyıu ıstcklentıı dınleimele rı)" (s 115), 1956 yılında Ispanyol Radyo Televı/yonu'nun kurulmasıyla halkın radyoya karşı duydugu ılgı ola rak gostcrılebılır Ayrıntılaruan ıkıncısı ıse, Gıl ın ancak on sekız yaşında tattı ğı "(.A~>CA Cola" ıle lspanya'nın Gıda ve Tarım Orgutu'ne (I AO) kabul edıl dığı 1950 ve ABD ıle ıhskılerının noı male dondugu, ekonomık yaıdımların yapıldığı 1953 yıllaıı lspanyası nın ekonomı sorunsalını ırdelıyor olması ijeklınde açıklanıyor rak da roman perspektıfının ıçe bakış olduğu soylenenılır Anlatıcı yazar bazen de yansız anlatım konumundan ya rarlanıyor, bu durumda ıse romanda sıkça karşılaşılan dıyaloglar ortaya çıkı yor Roman dokusu ıçınde anlatım tek nığı olarak ıçmonoloğa yer verılıyor. Yazar, yılı belırsız bır 4 ekım gunu "trampet seslen" arasında uyanan ve "Generalın kentten geçeceğını anım sa(yan)" (s 11) Gregorıo Oİıas ın kırk altı yıllık yaşamını Dasarılı bır gerıye donus teknığı, ıçmonologlar ve anım samalarla aktaııyor Geçkin Yas, Oyunları" romanının anlatım tutumu ıse odak kahramandan yana doğrulavı cı benımseyıtı bazen de yansızdıı Kendısınden çok şey beklenen ancak bunları gerçekleştırememekten dolayı vıcdan azabı çcken Gregorıo, ıçınue bulunduğu mutsu/ ortamdan kurtula bılmek amacıyla duşunde yarattıgı I a ronı ıle ozdeşleşır Oyle kı kendısının değıl, ış yasamında 'tkı ıskemle ve dort el" (s418) olarak nıteledıgı ozel yaşamında bıle gerçeöe donu^tureme dığı bastırılmış duyguları Faronı'de sıı yuzune çıkacak, cınsel ılışkıyı bır tabu olarak goren karısını aldatacak ve cın sellığının ayrımına varacaktır Grego rıo'nun evlılıöındekı tekdu/elık, kaıısı ve kayınvalıdesıyle aralarındakı ıletı şımsı/lık toplumun bırevlerı arasındakı uyuşmazlığı sembolıze edıyoı, bu ba^ lamda yazarın evlılık kurumıınu bır model durum olarak romanının dokıı su ıçın ozelhkle seçmıs^ oldugu rahat lıkla algılanabılıyor Ayrıca "yalnız ın san" motıfı roman kurgusu ıçınde bır leıtmotıv şeklınde kullanılıyor Ya^amlarının sonbaharında bırbırle rıne sıkı sıkıya kenetlenen ıkı arkada şın dostluğunu da ırdeleyen bu roman, en azından dostlar ve omur boyu dost luklar adına okunmalı dıyorum • *Dıl ve larıh COğrafya takultc\ı U panyol Dılı ve FJthıyatı Anabdım Dalı "Geçkin Ya$ Oyunları"/L/m Lancle ro / Çev Yıldız hrsoy Lanpolat / Ilctı jtm Yayınları / 550 s IKTISAT DERGİSİ Özel Sayı Dünya Nereye Gidiyor? Küreselleşme ve Türkiye Küreselleşme ve Ulus Atılla Karaosmanoğlu Yakup KepenekNaıl SatlıganYahya TezcJ • Küreselleşme ve Bölgesel Entegrasyon Sürecinde Türkiye Gulten KazganErol ManisalıErsın FaryalıGüven ErdalAdnan Çağlayan • Türkiye'de İstikrar Paketleri, Çözümsüzlük ve Arayışlar Erdoğan AlkınHalis KomiliOktar TurelErinç Yeldan Mali Liberalizm ve Borç Krizi Hıkmet UiuçbayFeridun EnginKayaalp CınelOğuz OyanTulay Ann Sosyal Kriz ve Sonuçlan Esfender KorkmazMetin Çulhaoğlu Semıh GcmalmazAtilla OzseverMemduh Hacıoğlu • 21. Yüzyılda Nasıl Bir Türkiye Mubeccel KırayBedia AkarsuAdalet AğaoğluHacer Ansal Bakır ÇağlarSaynur GelendostSedat Yurttas Fıyatı 300 000 TL Odemeh ısteme adresı tktısat Fakultesı Mezunları Cemıyetı Cumhurıyet cad CeylanAp No 27/6 80090 Taksımlst Tel 250 50 34250 16 42 Fax 235 13 43 Yansa anlatım Anlatım bıçımının o anlatım oldu ğu romanın anlatım konumu çoğun lukla kışıseldır, anlatıu hgur roman kahramanlarının arkasına gızlenıyor ve onların bakışıyla yaşamlarını ve du ^uncelerını aktarıyor, buna bağlı ola CUMHURIYET KİTAP SAYI 34