Katalog

0 K U R L A RA Nursel Duruel ve Feyza Perinçek, Cemal Süreya üzerine bir kitap yazma düşüncesine, Cemal Süreya arşivi üzerinde çalışırlarken varmışlar. Arşivdeki karmakarışık malzemenin sistematik bir biçimde düzenlenmesi, Cemal Süreya ile ilgili her türden bilgi ve belgenin toplanması, olabildig'ince geniş bir arşiv kurularak günün ve geleceğin araştırmaalarına sunulması amaayla bir de • çahşma grubu oluşturulmuş. Bu grupta Doğu Perinçek, Hulki Aktunç, Orhan Alkaya, Tuğrul Tanyol, Nursel Duruel ve Feyza Perinçek yer almışlar. Uzun ve yorucu bir çahşmadan sonra düzenlenen bilgi ve belgelerin ışıg'ında kitap için çalışmaya başlamışlar Duruel ve Perinçek. Bununla yetinmeyip Süreya'nın dostları ve yakın çevresiyle söyleşiler yapmıslar. Sonuç olarak "Cemal SüreyaŞairin Hayatı Şiire Dahil çtkmış ortaya. Yazarları kitap için şunlan söytüyorlar: "Elinizdeki kitap, Cemal Süreya ile okurunu başka bir bağlamda yeniden buluşturuyor. Hayattyla şiiri arastndaki sımsıkı örgünün ilmeklerini sökmeye çalıştıkça, onu tantdtkça şiirlerini daha mı çok şeviyor insan? 'Şairin hayatı şiire dahil' sözü belki de en çok kendi hayatında doğrulanıyar Cemal Süreya'nın." Cemal Süreya'yı yakından tanımak isteyecek okurlar için bulunmaz bir fırsat Duruel ve Perinçek'in kitabı. Bol kitaplı günlerl.... Haslet Soyöz'ün albümü, kronolojik bir derlemeden çok, Haslet'in kendi arşivinde kalmayı başarabilmiş eserlerinden derlenmiş. Bu derleme Haslet'in ilk karikatüründen son çizgilerine değin göstermiş olduğu gelişimi çok iyi ortaya koyuyor. TURHAN SELÇUK Haslet Soyöz den nefis bir karikatür albümü: Haslet Okuyun bu ciznileri I lhan Selçuk, "Karikatür, mizahın soyutlanmasında, çizginin geometrisine varmaktır" diyor. Çağdaş Karikatür sanatının bundan daha güzel bir tanımı olamazdı diye düşünüyorum. 1950'lerin başında Batıdan esinlenerek karikatürü "çizgiyle mizah", "grafik mizah" diye tarif etmiştim. Karikatürun bu evrensel tanımı günümüzde hâlâ geçerlidir. Bu tanımla birlikte, çağdaş karikatür sanatına paralel yapıt üretenbir mizah çizerleri ordusu yetişti Türkıyede... Bunlardan on, onbeş kadarı basınımızın baş köşelerini tuttular... Yeni bir kan aşılanmıştı Türk çizgi mizahına, zaman içindc sayılan giderek azalmaya başladı, bu çizerlerin kimisini yitirdik, kimisi çekilmek zorunda kaldı... Bir süre önce modern Fransız karikatürünün öncülerinden Sine ile sohbet ediyorduk, konu buydu... Fransa'da da, 1950'lerde mizah alanında bir patlama olmuş, ondan sonra uzun bir dinginlik dönemi başlamıştı... Sine böyle düşünüyor ve Türk karikatürüyle paralellik kuruyordu... Bugün, "grafik mizah" tanımı içinde, kısıtlı da olsa, değerli yapıtlar üreten bu genç sanatçılar ordusu, salt yurtiçi, yurtdışı yarışmalarla yetiniyorlar ama basını zorlayamıyorlar. Bu neaen böyle?... Üzerinde aynca durulacak bir konudur... Böyle bir konumda, Haslet Soyöz ayncalığı olan birkaç mizahçızerimizin başta gelenidir. O, yılmamış, savaşmış, uğraş vermiş ve Türk basımnda hak ettiği saygın yeri almıştır. Haslet, çok yönlü bir sanatçıdır. Milliyet te her gün yayımlanan siyasal karikatürleri "grauk mizah"ın mükemmel örnekleridir. Söylemek istediğini, eleştirilerini okurlara çizgiyle ulaştırır.... Günlük çizgi bantı "Küçümen", Aziz Nesin'in "Şimdiki çocuklar narika" dediği tipin ta kendisidir... Oturduğu yerden pek kalkmaz, hoplamaz, zıplamaz ama boyun dan büyük laflar eder, günlük siyasete bile bulaşır, "Baba"ları, "Ana"ları eleştirir... Kimbilir bclki de, gelecekte Aziz Nesin'in, Rıfat Ugaz'ın bıraktığı boşluğu dolduracaktır akılcı "Küçümen"... Günlük karikatür "Çizgiyle"sinin, günlük çizgi bant " K ü ç ü m e n " i n i n yanı sıra, Haslet'in usta işi siyasal portreleri de dikkatlefi çeker Milliyet"te... Çizgi roman deneyimleri de, vardır Haslet'in... Bir tanesini görme olanağım oldu. Teknolojik ürünler, uçaklar, gemiler grafik sanatın en mükemmel örnekleri olarak yansıtılmıştı bu romana... Basınımızda nıye yayınlanmadı, anlamak mümkün değil. Kendisi niye üzerinde durmadı acaba?.. On parmağı, on marifetli dostum Soyöz'ün son uğraşlarından birisi de çizgi film alanında. Çizgi romanı örneği onlar da, henüz pıyasaya çıkmış değil. Televiz yon ekranlarına yansıdığı gün büyük bir beğeniyle vc ilgiyle i/.leneceğine inanıyorum... Bu denli gcniş bir alanda çalışmalarını aralıksız vc başarılı bir biçimde surdurebılmek için salt yetenek yeterli değil, sanatçının meslcğini çok sevmesı de gerekir... Bcn, "çizgiyle mizah" okuryazar olmayanların bile anlayabileceği evrensel bir dildir ve okunabilir diyorum.. Değerli sanatçı dostum Haslet'in kendine "nas" çizgilcri de, böyle okunabilir çizgilerdir. Soyöz, bu dili iyi biliyor, iyi kullanıyor... Onun için sayfaları çevirelim ve okumaya başlayalım Haslet'in çizgilerini...Bir siyasal roman gibi, bir toplumsal hikâye gibi, bir eleştiri yazısı gibi... • Haslet / Haslet Soyöz1996/ Gazetest Yaytnı / 256s Milliyet TURHAN GÜNAY Imtiyaz sahibi: Berln Nadi o Basan ve Yayan: Yenl Cün HaberAJansıBasın ve Yayıncılık A.$. o Cenel Yayın Yönetmenl: Orhan Erinço Cenel Yayın Koordinatörü: Hlkmet çetlnkaya • Yazıişleri Müdürlerh Ibrahlm Yıldız (Sorumlu) , Dlnç Tayanç o Yayın Yönetmenl: Turhan Cünay o Craf Ik Yönetmen: Dllek llkorur OReklam:MedyaC CUMHURİYET KİTAP SAYI 313 SAYFA 3