Katalog

ARİFE KALENDER ÖNEL "lııuıııoğln /'/( hriy/c ııgnrldiıır ıııı IIIMIII olıınılcnlcıı hliıııı hcgcııır dc Metin Eloğlu'nu on sekiz yıl önce yitirmiştik. \ıı\anoglıı bıbak'iııuı ^ıırchıı/ch h t i " iiıv, ekmeğe bir dc rcsim eklersck karşımı/a şair Mctin Eloğlu çıkar. 1 1 Mart 1927'de Bahçıvan llasan Elendi'nin çalıştığı Şehzade Yusuf Iz/.ettin'in Çamlıea'da kı konağında doğan Eloğlu, bu bahçelerde kartopıı çiçeklcıinin yaıımda enıeklemiş fıanımeli, ıhlanuıı kokularıyla ııyunıuş, denizin maviliğini bıı tepelerden seyretmiştir bclki de. Karın cayı, kelebeği ve yağmurdan sonrakı toprak kokusıınıı; babasının peşindcn çııbuk atlara binip koşarken farkctmiş olabilir. İlk nc zanıan acıyı t.ınımış, yiireği nc zanıan daralmı.ş, ilk M>IUMI ne olmuştur bılinnıa/ anıa şeh/ade konağındaki aşçmm, bckçinin, balıçıva nın, lıı/mctçiııin, seyisin yaşamlaııvLı "salıiplcı i"nin yaşamları urasınıfaki emekle Icrs oıantılı dıırumu lark ctmiş olmalı ki; şiiılerinde sıradan insanların sancılan, sorunları, ezilmişlikleri ve suskıınlukları incc bir "hıımour'la karşımı/a çıkar. Çelişkileri gördükçe ve yaşamm tlaha giizcl oldııgımıı, ol ması geıekıigıni diışiindükçe "Dcli ku şun kanadı ııslıı rtı/pirı bcvar..." Ş ResimMetin EloaluSiip Yasamı tüm ayrınttlarıyla, çivisi, cimciriği, tornavidası, hastalıkları, açlık ve açıklıklarıyla içintlcn geldigi gibi süssüz, özcntisiz dizclcre taşıyan Metin Eloğlu, yaşamdaki her şcyi şiirleştirir adeta. Birçok şiir akımının icindc yaşadıgı haldc onlardan etkilcnmcycrck, kendine koltuk dcğneği aranıadan ayakta kalabilmcyi başarmış şair/rcssam Mctin Eloğlu, şiirimizin rcnklcrinden birisidir. 1978'de yitirdiğimiz şairin anısına saygıyla... ran bir ilişki kurulur. Edebivat çok çevresine, dış gerçeklere çc öğretmeni ile arası ne kadar viriyor: Yurt sorunlarma değini iyiyse resim öğretmeni Selinı yor, halkın acı yasayışından kesit'I'uran'Ia da o denli kötüdiır. ler sunuyor, varlıklı katın haksı/ ()rtaokul yıllarında aktör ol lıklarına ışık tııtuyor. lakat bu mak için Konservatuvar'a yazılsorunlaıın ço/iılmesi, bu yaşayımak ister. Tiyatrova merakı çok sın düzelmesı, bu haksı/lıkların la/.ladır. Ailesi Ankaıa'ıla oku kalkması için gidıleeek volıı ,ı\ masına karşı çıkar. Bunıın iize dmlatmıyor, okıırlaıı bıı volıı rine 194 3 te Cıüz.el Sanatlar bulmava istcklcndirmekle kalı AkademİMiıe girer. Bıı dönem yor" derken şiir anlayişmı da de sol ıçeıikli şiirler v.ızıp, şair Hep / Mctin şöyle özetliyor: " ( i a r i p ç i l e r i n Şiirce/ Mc/ııı Yine / Mctin lerle dostluk kıırar. Bir arkada l'/oğ/tı / Adıtııı yolunda gittiği ve etkisinde kal klo&lıı / Adam lilrığlu / AJciııı şının gevc/eliğinden dolayı tıı Yuyııuılıh /7t \ dığı halde onların uvdıısu ol Yıiyıncdıh /211 s. Yaymcılık /22 i tuklanır. Iki ay emniyette kalır, maz, taklıtçilik tu/ağına dıişsııçsuzluğu anlaşılınea salıverimez. (îaripçileı'in şiir anlavışmı lıı Bıı araıla okuldan kaydı s\"kendinee" uygulamayı, hatta lındiği için akadenıiye konıık öğrenei "geliştirmeyi" beeeıir. Bıı beeerme ona Kıısuıa kalma resımei bey olarak devam eder. (îüzel Sanatlar hem garipçilerin yanında yer açar, hem (iulmesmi bilnıiyoruz ki.." Akademisi'ni bitirmeden de askere alıde onlarılan ayıı bir kişiliğin tapıısunu nır. Kopımtıılu beş yıl askcrliği boyıınverir. lştc, Eloğlu'nıı değerli ve önemli "Sabalı .Şarkısı" adlı ilk şiiri 1943'te ca dogu illerinın birçoğunu gezer. Askılan da bııdur." dediği aynı incelemeKovan dergisinde çıkan Metin l^loğlu kerden sonra re.sim yapıp .satarak yaşasine; konuları ve tlili kullanış biçimı ile biıçok deigide Melımet Metin im/asıvmını sıırdiıı ı'ır. ( K: 1) şairin Cîarip şiirini" genişlettiginden la yazar. 1951'de yayımlaitif'i ilk kitabı sö/ eıler. "l)iidüklü Tencere" ile olıımlu ele^tiıi lcr alır, büyük ilgiyle karşılamr. "Nutuklarda kıtaplarda övle dedık "Içinde cina.s olsıın, teşbih, istiare olBiraz elendi gibi dıırun "()yle işler gordum ki sun, Kurağı sıtmayı hasta öküzü Namııssıı/ nanıusluya Yürekler aeısı bir şiiriyet Bir an için unutıın In.san hayvana e^it." Barışla ne işim var, netııe la/ım hür Karnınız tokmuş sırtınız pekmiş gibi riyet... Şovle gııler yıi/le bir resıninizi çeke diyen Eloğlu'nıın bu kitabı için deVeremle, intihaıla biisin sonu; linı ğerli yazar Asım Bezirei: "Eloğlu, gcrUcunda on papel var, boru mu b u ! " Torunlarınıza vadigâr kal.sin eekusiüeü değil, gerçekci bir şair. Düş^ (liılün vahıı le besleneıı, ijairane, uvdurma iııünler" Taş kırmak da önemli, şairlik dv Adamı sınırlendirmevin tleıı hoijlanmıyor. (îcvlerini kendinden önemli" diven şair, eski şiiri taşlarken, insanın hefe hele şair olmanın sorunıluluğıınu duyar, başkalarına da dııyııAdam Yayınlan'nm okuyueııva sun dııgu "Şüree" adlı kitapta; tiirctilmiş .s(>zcııklerin, sokak dilinin, aıgonun, zıtlarıyla tlogrıılanmış ıladeleıin, hatta şiirde kullanılmaz varsaydığımız ögelerin ııstalıkla kullanılabilir oldıığu görülebilir. Dille büinçlice oynayan şair "Ta/Ti" adlı şiirinin sonuna: "Sonra çivilendi topaç/ Sevişmeyi severiz ya/ I laşim'le Nâzım'ı ... aa/ Şiir de güç, çağ da güç/ anlamla oynamayın" diyor. Anlamla oynanınasını istemcyen Eloğlu şiir dilindc olmayan sözcükleri kullanarak şin dilinin göıiinnıez dııvaıiarını yıkmıştır. 'l'ıımık, testere, tornavi tla, kürek, çııvaldız, kaşağı, çengelliig ne, kerpeten, eğe, tör|iü gibi Mİzcükleri sakınmadan kııllaııır. Bunların yanı sıra halk dilinden aldığı: Mayasıl, yedidüvel, nasır, çiçekbo/uğu, neles darlıgı, yılaneık, inee hastalık, peşkir, kaygana gibi sözeüklerle de iyi tanıdığı yurt in sanının söyleyişine yaklaşır. Zıırna adlı şiiıinde: "Aman o, Emirgan'da çay kayn.ıtıık nargilesiz margilesiz Bıı sokla Mİır ayrılıklar bclkı de eıı kayıışuk ge/i İstanbıırun sisine boşvıı /uın.ı, •ımanın bıı ne çağ lıı/. Upıı/un bir zil zıırna ve de .ses kıp kıımı/ı (K: 2) Bu dızclerde de görüldıığü gibi: Zıl zıırna, nargilesiz margilesiz, eimcirik, cimcime, güpegiindüz, cayışık, hapha/iran, bıımbuz, allaseniz, dedemeil, Şiir ile uyuyanlar Uslu rıı/.^aılan luv.nıaya ı,'.ılii;»ın dcli kuşun kanadı, şiir ile ııyııyanları da ııyandırmavı ama^lar. "Hırbıı anlatayını dinle IJıuıt sagıılığını o külyc sağırlığmı unıır Ve bil kı can kııla^ıyla ninleyen eımdiklenjr." İlkokıılu Bııl^urlu ve Kısıklı'da taınanilayan M. Kloglıı daha sonra Üskıidar, Sultantepe Ortaokuln'nu bitirir. Vcdinci sınıttaykcn öğrcfıııcni şair Sabahattin Kııdrct Aksal ile tanı^ır. Yeni I'Aİebivaı akımı tarafıatı olan Ak sal ile Kloglu arasında .ııkadaijlı^a va SAYFA 10 CUMHURİYET KİTAP SAYI 354