Katalog

Demir Özlü, "Tatlı Bir Eylül" romanında tadına doyulmaz anlar yaşatıyor okuruna. Dil, okuru dilscl bir scrüvcnin iyinc çekiyor. Düş, diişsel bir gezinin clini uzatıyor okııra. Ya/ar, yaşamında yitirdiklcıini anımsıyor her gittiği ycrdc. Yaşam bir metafor oluyor. Aşklar gclip geçiyor ve tarihteki, anılardaki ycrlcrini alıyorlar hüzünlü bir buruklukla. Kcnt, kahramanlaşıyor, dilin içine kıvrılıyor, yazarın yüreğine, beynine uzanıyor. Yazar, yazdıklarını, yalnızlığını gezdiriyor trcnlcr boyunca. Trenler hcm düş, hem korkulu bir rüya sanki. dıı, üııiver.sile yılları. is dıı/enme avak uydurulııı.ıya ç.ılişil.m günlerın geli|i geı, tıği, .ışkların bo\\crdij>ı o kent, bu keııl artık çok uzaktadıı, ııuısallarda kalıııı^tır s.ıııki ve göriintiısu çok .silıktır. Am.ı va /an süıekli i/.lemeyi sııi'düteıı de bıı kenttir bıı hayalet. Cienış caddeler, şık vitrınleı, le/zetli yemeklerin suıuılduğu pahalı lok.ml.ılır, tadına doyulma/ kahveler; gizemlı karanlıklar, "...loş, yarı karanlık parke döşeli sokaklar", soluk sokak lambaları, pence relerin açıldığı gi/leı dıinya.sı; oteller, otellerin güzel, aydmlık, ama yine ıle kasvetli odaları; yorgunluklar, arayışlar.. 1 arayışlar... kcndini mi? Geçınişi mi Cîe leceği mi"'' Yazar ne ya/.ıyoı peki.' "\azar, ... burada, bu konag'ııı on balıçesine bak.ın bir odada çalışıyor, yazılı^ı öyküye ılk gençlı ginde onıı yaralamış olan <ı melankolik sevdasını yansıtmak istiyordu." Böyleee, ya/ar, her an geçmişini eşelerdurur. Kendini, dünyasını, vas.ımını biçımleyen, sıkıntıva, düşkırıklıklarına bogan olaylara, •ınlara, nerede olıırsa olsıın, gider geliı durmadan. Çoıukluktan başlayarak lceıı disinde unutulmaz izlcr bırakan olavlar /.ineirini bir bir gumşıg'ına çıkarnuvı, on larla oynamayı, 011ları sergılemeyı, başka larıııa da göstermeyi seviyoı ya/aı. L3üş leıini geıçeknıiş gibi gösternıeyi, geıçekleıi de düş gibi algılamayı da onemsıvor ve ya/dıklarına d,ı yansıtıyor bıınıı (), "Belki kentini yıtınli^i için yaşamayı bil miyordıı artık. Bütiiıı bu yabancı toprak larda sürüklcnıp duran bir golgeydı. Bııtün bu uzun tren vokulukları, vabancı kentlcrin caddelermde, al.ınlarmda do laşmalnr, küçüklü büyüklii kentleıin labirentimtıi dar sokaklarını zihninde tutnıa çabası, hepsi, belkı hepsi, yitirdigı kentı arayışıydı.' Yazar, ne kadar dnlaşırsa do laşsın, ne denli acı çekerse çeksin "vaıa mayacaktı kenıli kentine. " Yazar çocuklugunun, hastahklarınm unutulnıa/ izlcr bırakışının, ilk scvdalanışının hüznüne de dalar durmadan tren yolcıılukları boyunca. Cîetmişinin, ço cııkluğıımın aralanan kapılaıından, son MIZ kapılarından geçer durmadan. Taşrada yaşanan memur yaşamı. Komşuluk. arkadaşlık ilişkılcrı. Taşranın getırdıgı, doğurduğu sıkıntılar, hii/ünler ve diişler. llkokul, ortaokul, lıse yılları. Yazar, "yirmi ay kadar öııee soğıık bir ınevsimde Berlin'ın gdl kıyısındakı h.ınlı yösü Wannsee'deki ya/.ırlar evınde ya/ maya " başlar tren yolcııluğu öyküsünii. Ayrca, burada o, baska kilaplar da ya/ mıştır. "Orada, Berlin'le ilgili, burada Wannsee'de gecen trajik bir şcy yazmak istiyordun. Yazdın da." Yazar, yaşamak zorıında olduju Avrupa'da geçmişitıi eşeleyc eşeleye yazıyor d u r m a d a n . Va/dıklarının omurgasmı kendi geçmişi, bir bir ölcn aıkadaşl.ırı, ba^landığı kenrlenn değişen yii/leıi, ken disinde iz blrakmış aşklaıı, dustluklau. sevdiği yazarlarıi) vaşadıkları kentlerı keşil gezileri, onlara biraz daha vdkın olma istc^i olııştıırtıvor. "Bucalardasın ışte Döniip dolaşıp aynı yerlere geliyoısıın Biitiin ge/intileı, yokuluklaı, başka keııl lere bıraktıgın yaşam parçaları, hepsi, hepsi aynı yere açılıyor." Demir Ozlü, Tatlı Bir Eylül romaııın da radına doyulma/ anlar yaşatıyor oku runa. Dil, okuıu dilsel bir serüveniıı içine çekiyor. Düş, düşsel bir gezinın elinı uzatıyor okura. Yazar, yaşamında yıtir diklerini anımsıyor her gittiği yerde. Ya şam hir metafor oluyor. Aşklar gelip ge çiyor ve tarihteki, anılardaki ycrlcrini alıyorlar hüzünlü bir bıırııklukla Kent, kahramanlaşıyor, dilin içine kıvrılıyor, ya zaıın yüreğine, beynine uzanıyor. Ya/ar, yazdıklarını, yalnızlığını gezdirivor trenler boyunca. Trenler hem düş, hem kor kıılıı bir rüya sanki. I'atlı Bir Eyliil'de paylaşllacak çok şey vaı. Paylaşmayı, eylülü, hü/nü, valnızlığı, geçmişi, yolculuğıı sevenler Tatlı Bir Eylül'ü de seveceklerdir. • Tatlı Bir Eylül / Dcınır Özlıı / Konıan /('.an Yayınları / l')')5 /]">2 s. CUMHURİYET KİTAP SAYI 303 b bırakan olaylar Demir Özlü, son romanında doyulmaz anlar yaşatıyor okurlanna... Taöı Bir EylüTdeki hiizün GÜLTEKİN EMRE e /aman Demir Ö/lü'den yeni bir kıtap okıısaın, onun, yalnızlığının üstiinc gulişine, geçmişinin peşine takılışına, içinde bulundıığu çev renin ayrmtılı betimlenmesinc hcp hayranlık duymuşıımdur. Kcndısini, yaşamını yazmayla odaklamıs bir yazarın diinya sına sokıılabilme mutlulıığunu vcıir CIK.II runa Demir Ozlü. Okurunu gizlerine, düşlerine, geçmişine, aşklarına, yaşamına ortak eder, günlüklerini acar onlara. ()kııruyla birlikte yola çıkan bir yazardır o. Stocklıolm'dan kalkan bir treııe biner d a k l i l o s u y l a b i r l i k t e ve A v r u p a ' n ı n öncmli kentlerini bir bir geçer. Kimı Parıs'redır, kımi Bcrlın'de ya da Prag'tadır Kafka nın peşinde. I ler gittiği yerde hüzıni ve yalnı/lığı d.a devşiren, yazdıklarına sindircn Demir Özlü, kcndine ve karşısındakılerc şu sorııyıı sormadan edemez: "Yoksa, yalnızlığının mcrke/i olmuş bıı lıoş odaiarda, artik hii/üııle karışan içine yaptığı bir yoleuluk ıııu bu?" Trenler hüzün yuvalarıdır zaten. Hangı iilkede, hangı trcnlc olıırsa olsım kırlar, dağlar, köyler, kentler, insanlar, bahçeler, göllet hı/la biı bir geride kalırken, varılmak istenen yer hedel mi gerçekten? "Nereye kadar pidccckı*" "Yoksa gençlik vıllarından bıı yana, tam bir düş oyıınu luıliııe getiııııekbi/iıı, hep küeük parçalarını birbirine ekleyip ayırdığı, üzerinde kiiçuk bir hayal kLirmaya cesaret edemediöi bıı ynlculuğıı, geııc o küçük parçaları Dİr araya getirerek gene kendisi mi ya rattı?" N digi, eok sevdiğı, dostlarımn, sevdıklerinın, anılarının nâlâ yaşaılı^ı kent de, y.ını Istanbııl, kendısıyle Stocklıolm'dan yola çıkıyorsa, ya/aıhı birlikte ve tiinı Avru pa'yı boydan bova ge(,iyt>rsa, ne gelir elden ve ne yapılabilirH Ne dıyor Kavafisr1 "Yeni ülkeler bıılamayacaksın, bulamayacaksın yeni denizler. / Hep peşinde, izleyecek durmadan kent seni. Dolaşacaksın / aynı sokaklarda. Vc aynı mahallede yaşlanacaksın / ve burada, bu aynı evde ağaracak aklaşacak saçların. / hep aynı kente varacaksın. Bir başka kent bekleme sakın..." dese de ^air, bakın yazar yaptıg"! yolculugu nasıl betimlıyor: "Hayır, büsbiitün diişsel bir yoleuluk bu; bu, Kuzey Deni/i'ne doöru uzayan ovadaki büyük kenttctı, BerTin'in bu göl kı yısmdakı banlıyösi'ınden, ağaçlı DoniıOfln babeesi, arkada TATU BİR göl kıyısına kadar KY1.CL incn konaktan kalkarak, daha güneye, O r t a Avru pa'nın ielerine dogru, vadilcr arasından akan ırmaklar boyunca, tren p e n c e r e s i n den göriinen doganın küçük dağlarla, tepclerlc, vadilcr arasından akan sularla, tepeler arasında yer alan ovalarla çerçeveıendiği yerde, bir ırmaöın iki kıyısında kurulmuş hayalet kente doğru yaptıg'ın." Evet, ortada hayaletleşmiş bir kent var Lokantavagoııdd yenen vemekler, icı len ıçkıler, dalınan gecmış, gerçek mı, yııksa diişsel mH Kim bilebilir buııu? Bir yuleulıık nerede başlar, neıede biter, bıı ıiLi da kım bilebilir? Sonra Kavalis'in ünlü Kent ijtirı de yazarın dünyasına girmisse kopmam.ırasına, ne gclir elden? Cîel SAYFA 8 Diişsel bir yoleuluk Demlr özlü, okuruna glzlertnl, duşlerını, geçmlşlni, aşklannı. ya$amını açmış kltabında.