Katalog

Fuar'da, hu kcz çocuk kitapları göz dolciuruyordu, dcncbilir. lçlerinde ne var, nc yok, bunu bilmek için okunıak gcrckiyor hepsini. Çocuk kitaplannın çoğalması, eğirimcilcrin en başta gelen dcrtlcrinden birinin ortadan kalknıış olnıası anlamına gclcbilir mi?.. Dileyelim ki, gelsin. ISMET KUR avıncıların umutla hazırlanıp heyeoınlıi bekledikleri bir bakıma okıırların da bir kitap fııarını daha geride bıraktık. ()kur, ara (Jıklarını bııldu sanırım bıı kitap panayınnda... Ya, yayıncılaıY . Yazarlar?.. Cieçenlerde biı tclevizyon habcrindcn öğrendım: Arabeskçılerden falancanın son kaseti 1.680.000 tanc satmış kısa sürede. Öbürünün ki 1.550.000... vs. vs. 10 günde Kitap liıaıı'ııı 350.000 kişi gezdi. Hcrkcs bıı sayıdan pek memnun... Çiinkii 14. yılın rckor sayısıyıııış bu. Peki, kaç kitap satıldı?.. Neysc, bcn sadece çocuk yayınlan, daha çok da iki yazar üstiinde durınak istiyorıım... Fııar nedeniyle keşfettiğim iki yazar. "l'ııar nedeniyle", öylcsine yazılmışbir söz değil. Çocuklar için yazılmış kitaplan dııyuıan yayııı oıganları; çocuk kitaplan üstunc yazan yazarlar, hatta tek yazar bıılunduğunıı söylcmek olası mı.'V. Bilmenı, bcn lıiç rasilamadım. Cîene de şunu sevinçle belirtmek ge rekir ki, Fuar'da, bıı kcz çocuk kiraplaıı göz dolduruyordu, denebilir. Içlerin dc nc var, nc yok, bunu bilcnıcm bırkaç tancsi dışında... Çocuk kitaplannın çoğ.ılması, eğı timcilerin cn başta gcleıı dcrtlcrinden birinin ortadan kalktnış olması anlanıı na gelebiliı ıni?.. Dileyelim ki, gclsin. Ancak, bıı kitapların tümiine yakın çoğunluğu, okul öncesi, ilkokulıın ilk sınıflarmdaki yaş grubu için ha/ıılan nıış. İlkokulıın 2. yarısı, ortaokulun ılk sınıllaıına varmış olanlaıın vc daha ile ri yaştakilerin ilgisinı çckccck kitaplara lıcıncn hiç lasllanıadı luaıcla. Bu konııyu iiç vavıncıyla da konııştum. Ağızbirliği elmişcesine: "Ciınku" dcdilcr, "bıınları satmak çok daha kolay. Yeni annebaba olmuşlar, çocuklarına kitap almaya hcveslılcr. J lem yazarlar da bıı yaş grııbu için yazmayı ycğliyorlar." "Neden?.. Yayıncılaı bıınlara lağbet cttiklcri için mi?" "Biraz öyle, ama daha çok da bunlart yazmak çok daha kolay olduğıı ıçın." "Kolay!..", son yıllarda insanımızın cn scvdıgi, bcnimsedıgı kavranılardan biri oldu bıı... Nc ki, "kolay"ların, şimdiden ortaya çıkmaya ba^layan sonuç larına dayanmak hiç dc kolay olnıııyor... tiitgidc daha da /orlaşacagı kc sin. Sevgi, biiyükannenin masal okuyan sesidir şiiri yazan kı.şı . fjıırlerını topladı^ı ki taba da bıı ^iiriıı adını vermiij. Bıı şair için "keşfetmek" söziinü kııl lanınaın, tiim *jîir sevenlerc adını ögrenince en azından, komik gelccektir. Ilk şiir kitabı, 1964'tc yayımlanmış, ama "ün'ü, bıı tarihten çok önce yaka lami!; bir kişiyi 1995 Kasım'ında kcşletmcktcn adeta öviinür gibi olmak, komiktcn dc ötc bir hal gibi görülebi lir... Ne ki durum böyle değil, scvgili şiir severler... Ben, "çocııklar okusun" için şiir yazan Sennur Sczer'i buldıım bu Fuat'da... !jiirinin tiim ineeliklerini çocuklardan csirgcmcycn bir Sennur Sezer. Bonıb.ı v.ıp.m Bay Bilgın, / Çocuğıın yısı ı^tc bu yii/dcn çıık azdır. Dört, beş şairimizin yazdığı eerçekten giizcl çocuk jjiirlori bulunduğunu anmadan gcçmck olmaz. Hemen aklıma gelen l'azıl Hühnü Da^larca, ()rhan Vclı, fahsin Saraç var... Orneğin, Iahsin Saraç'm, bellcgimc ycrlcşivermiş bir sııri: "BİR ÇİÇKK O1J" I le ınen söyleyim ki, bu şiirin bcllc^ime yerle^ivermebi, benim bcllegimin mari^ fcti dcgil, Tahsin Saraç'm başarısıdır: "(^içekleri ezme yavrıım, / Çiçek bir yıırcğc bcnzer, / Çiçck ezcn, insan ezer. Sakın sen kuj; vurma yavrum, / En ıngın k.ırdcijliktc / LJçar kuşlar gökyü/.iindc. / Tüfekle oynama yavrum, / Şakası bi le çirkin /Bir canlıvı ('ılılıirmcnin. / 14. Istanbul Kitap Fuarı ve Pencereden Bakan Çocuk Y Bay Bllglne mektup Sennur Sezer Fazıl Hiısnu Dağlarca yok" mu senin? / Bir şeker ağacı bul, Çiçekli bir bahçe kur. ( ) Bomba yapan Bay B i l g i n , / H i ç oyııncak yaprın mı? / Kaç çocuk siir ıç miyor, / 1 labeıin var mı? Yaşarsak yaşar dünya, / ()Iiirsek gü neş solar, / Âdam öldürenleri Sevmez ki çocııklar. "Papatyalar" adlı şiir dc şoyle bitiyor: "Papatyalar gibi yaşasak ne olur, / Biz dc, / Gulcrek paylaşıyorlar toprağı / Binlerce." Bir şiir daha alıp kapatacağım kitabı... Yoksa, bir bakacağım ki, tiim şiirleri bııraya aktıirı\cı mısim Yazıyı cvini özleyen biri bulmuş, / Sayıları, çok çocuklu bir annc, / Çörcklcri eşit dağıtmak için / Çarpmayı ve bolmeyı de. Tabak kıran çocuk uydurmuş çıkartınayı. / Toplamayı, çiçck toplayan bir kız Okııma ya/ma bilmeyen biri de / (jzmi'j ılk rcsmı / Boyamak için sevinc'i. / Yoks.ı, boyasız rcsım yapmak ıstcyen / Bir amca mı vazmış ilk şiiri? Döıtb.ışı nı.ınııır çocuk kitabı vazııuık /oHİııı, çok zordııı... Ama en /o rıı; çocuğıın k.ıKısını, vurcğini avdınl.ı tacak vc ılgiııçligiylc çocuğıın kalasuıa, yürcginc yerleşıp kalacak "şiir" ya/. maktır. Çöeuk için "şiir" yazanların sa Nuran Turan nc yazmışsa, Seıdar için yazmıs: "Scrdar'a Oykülcr", "Ser tfar'ın Oykiileri", "Serdar'ın Zaman Yolcııluğu", "Babaanncmin Öykii Scpeti" (Bunu da anlalan gene Seıdar) ve "Sevgi Kitabı"... Büyük bir olasılıkla Nuran Turan yazarlığa da Serdar doğdııktan sonra başlamış. Serdar iyi ki doğmuş... Onıın sayesınde'çocuk yazını yepyeni biı ya zar kazandı. Çocuğa nclcr vcrilmesi gc rektiöini, ncler vcrmek istetliğini iyi bi leıı, bilinçli bir yazar Nuran Turan... Dili sade, şiirsel, gayet tatlı... Ve... hatasız... Ne garip, değil mi, bir "va zar"dan sözederkcn, onıın meziyetlcri arasında dilı yanlışsı/ kııllandığını önemle vurgulamak... Vıırgulamak gereğini duymak... Iştc bıı da, "kolay"m başimı za getirdiklerinden biri... Bıldığim kadarıyla Nuran, Istanbul Univcrsitesi Ciazctecilik Bölü mıi mezunıı. Sayın Tıılan, aynı zamanda've lut" bir yazar. Bendeki kitaplanndan biri 1994 l'.kim, obiırıi aynı yılın Kasım ayında yayımlanmış... Diğer iiçii 1995 Ağustos, Ekim ve Kasım aylarında Kitapların tii mii dc "Mavibulut" ya vınlanndan. "Sevgi Kita hı" dışında tiimiı büyıık boy. 21x28... Sağlam ve neris ciltlcri var. Iç kâğıt ları gramajı iyice yüksek birinci hamıır.. bol rcsiınli. "Sevgi Kitabı" karemsi bir cılt ıçinde.. 16x17 cm. Alışagclıliğimiz çocuk kitaplanndan l a ı k l ı bir kitap "Sevgi Kitabı"... I lcr saytada bir rcsim ve "sevgi"nin bir başka anlatılışı vaı. Ilk sayhıda şunları okııyoruz: "Sevgi, bu kitabın Selin ilc F.sfin'c armağan ediliş nedenidiı." Sayfaları çeviriyor, lastgele b i ı i n i okuyorıım: "Sevgi, büyükannemin masal okuyan sesidır." "Sevgi, ödevimi vapamadığım zanıanlarda bile öğretmenimin bana sarılabilmesidir." "Sevgi, harçlıgımla kaıdcşimc hoşlandığı bir şc\i almanın bana veıdiği scvınçtir." Vc daha baş ka çok tatlı, çok sade, aynı zamanda önemlı olayların, sevgiyle anlatılış zinciri... Serdar'ın öbür kitaplarında da bir yığın önemli bilgi, Nuran Tııran'ın, sade, ilginç, kcyiflı anlatımı içinde eıitilerek, ııstaoı verilmiş çocuklara... Hiç sczdiımeden, yarı yarıva masallaştıiiiıak... F.vct, iyi ki doğdıın Serdar çocuk1.. • Pencereden Bakan Çocuk / Scıınıır Sczrr / l:.vrcıı\cl Çııaıh Drju (> / IW) KtiMiıı / 5V suv/ti C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 3 0 1 Yepyeni bir yazar: mıran Turan lu'nun "Çocuk vc Şiir" kitabı, unutulamayacak kadar giizel şiirlcrdcn oluşnuış biı kitap1977'de yayımlanmıştı. Sennur da Uyaroğlu da, önce "iyi şair", sonra çocuk şiiri, şairidirlcr. Olması gcreken de bu dur zaten... Çocuklar ıçın yazmanm, "kolay" değil, tcrsine çok zor oldu ğunıın bilincinde olanlar için . Tarih dersi "Uçup gitsem pencereden, / Kon sam oradakiağaca, / Bir agaç vardır ovada / Bıı apartmanlarm ötcsinde, / Bir ova uzanmalı ııfka. / Yoksa ncyc yarar trenlcr, / Otobiislcr, vapıırlar, / Ova yoksa... / Uçup gitsem pcnceıc dcn, / Konsanı bir ycsil ağaca. Uçmak ne kolay lıilscıı, / Durııp dii şunıırkcn y v .T 11 ı\ıı ıııı ı, ' ı \|;ıiynı ı, ktıij^ııııııı ı\v. ıı yc^il kırları, / Ağ.ıçları, ı\u.r ıı sokagıi ları, / Durııp hep aynı sokaga bakar kcn, / l'cnccrctlcn. 14. Kitap l'uan'iKİa kc^letmekten mııtlıılıık (luydıığum sanatçılardan bıı SAYFA 14 Pencereden bakan çocuk Ismail uyaroğlu. Ccl, bir çiçck ol sen yavrum, / Şu yeıvü/.ünde / Kcııtli iilkenin rcııj^indc." Dedinı ya, giizel çocuk şiiri yazanla nmız yok dcğil; "a?" olan, bir kitap dolduracak kadar çok vazmışlann sayıst..: İlk çomk şıır kitabı olarak, Tevfik I ikrct'in "Scrmin"ini biliyorum bcn... Asagı yııkarı bir yüzyıl kadar önce ya /.ılmış şiirlcrdcn oluşan... Oğretmen vc şair Ismail Uyaroğ