Katalog

Susan Sontag dan "Böyle Yaşıyoruz Artık" Baskalarımn Ölfimü kında konuşmak. Elbettc bu edım hümanist bir çcrçc vc ıçınc sokulur \c orada vol alması sa^l.ınıı bılinçsı/cc. Böyleliklc de yapılan bu cdime nıeş ruıyct sağlaıımı^ Dİunıır. Susan Sontag'ın "sinuliyc kadar y,v/dıgıın cn iyi şeylerdcn nın" dcdi^i Böyle Yaşıyoru/ Artık da bu türden bir yapıt, bir övku. Mctiıı (tamıımı on altı sayfa zatcn), yaratılmı^ olan biı sürü kişılığın AIDS hastası bir arkadaşlarmın durumu (vc dolayısıyla öliimiı) uzcrınc konu^malarının/du^uncclerinin toparlanıp cstctik bir boyutta verilmclcri üzerine oluşturıılnıııj. Elbctte öliimün çevresinde dolanan bir oykü Böyle Yaşıyoruz Artık. Vc ölümün çevresinde dolanan lıcr ^ey gıbı bilineme/ın verdığı urkuntüdcn dolayı o da koıkuyla çevrelenmış doj^al olarak. Baş kalarının ölümündeıı vola cıkarak kendi ölumlerme (bilınçılı^ı dü/eyınde) varan insanların soylcmlerının dcrın yapısı, kendi olası öliimlcrıne karşı duyduklaıı şaşkmlık, iıkılıne ve boğuntııların bilc!}kcsini taşıyor. Mctin, ya^anmı^ bir gcrçcklıkten yola (,'ikarak yazılmı^ olsa da, kurmaca bir gerçeklık üzcrındc yol alarak kıırulmuş da olsa, nıhjı olarak amacına varıyor: baijkalarının oliınıii en gizli meslc^idir hcpınıızin, ölumdcn korkuyor oluijunuızu severız çunkü. ünunla bırlıkte yan yana. bari!jik olarak yaşamayı scçmişız çıiııkü. Yaşamın bir zorlamasıdır bu. Ânlatıeının bir aktarıcı olarak metin Kİnde kendı yerinı konumladı^ı bir öykü dür Böyle Yaşıyoruz Artık. Ânlatıeının salt bu biçimde yerini alışından dahi anla şılabilir öykünün kuruluşundakı ana tcpi. Sontag, anlatı içinde retorikleştirdiğı kcndı benının, ölüm karijisındaki üıküntüsLi nii hatta bıraz genış(,c bir eevıinnıeylc ortak insanlık bilincınin ölüm karşısmda ki irkilişini estetik bir yordamla vermeye çalışıyor. Ana tcpinin bu oldugu söylenebilir ya ni kolaylıkla (zaten yazının varolu^ıı ken dini anlatmakla/aldatmakla koşut degıl midir): kendi yaşadıklarını daha ınandırıcı, daha geçerli vc göreli olarak daha estetik bir düzleme oturtabilmek iun ya^ayan bcn, aktarıcı ben'e dönüştürüfüyor. Böy lcce kendi ben'iyle ıııaya bir uzaklık ko nularak, yaşanılanlara ve yaşantılanacaklara ussal bir bakışın gctirilmesi sağlamı Bu da ben in retorıklcşmesiyle olasıılıı Ya da Ingeborg Bachmann gibi söylersek c^er, anlatıdaki ben'e kelil olmıış olurıız. Susan Sontag da böylesi bir biçimselleş tirme ışleminden sonra olüm karşısındakı dirimselligin yaşadığı nanıöı anlatınay.ı başlar böylelikle. Okurken kcndının tarkına vardırtmayan, ancak okuma bıttıkten sonra insan ımgelemindcki yerinı te dirgın ederek göstcrcn bir yapıt Böyle Yaijiyoruz Artık • Böyle Yaşıyoruz Artık / Susan Suıttag/ Çcvmn.Ccm Akaş / Yapı Kreclt Yaytnları /2\ s Susan Sontag'ın "şimdiyc kadar yazdığım cn iyi şcylerden biri" dediği "Böyle Yaşıyoruz Artık" bir öykü. Metin, yaratılmış olan bir sürü kişiliğin AIDS hastası bir arkadaşlannın durumu (vc dolayısıyla ölümü) üzerine konuşmalarının/düşüncelcrinin toparlanıp estetik bir boyutta verilmelcri üzerine oluşturulmuş. MELİH NASIR S X liimü bekleyerek yaşıyoruz artık. I I "Ba^kalarmın ölümü, cn gizli V s mcslcğidiı hepimi/m" dcrkcn lsmet Ozcl, salt tckbenciliği merkezinc alan bir dımıştan soz ctmıyordu ku^kusu? En gcrviş, anfamıyla ölıimun insan ya^antısın daki biriııcil dü/.eydekı önemme vc yine bu birmcilik içinde bir etkınlık olarak ol dürme cdimıııın msani acıdan çekieıltg'ine dikkat çekmek ıstıyordu Ozel. Ancak şı irin hakikatı kavr.ıma vc ta^ıma crdcmi dolayısıyla bu di/enin kcndı bağlamında yakalamış, oldugu lıakıkat, aynı zamanda bir başk.ı hakikatı de laıkh biı kıılvardan yede£ine almaktadır; As.k, sevgi, başarı gibi temel yaşamsal ızlckler kos,utunda olum dc biı yaşamsal izlcktır vc bu ayı dan ü/erınde koııusulmava dcğerdir Ç.ünku yaijam n,ıııdcki temel sorunlarıG U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 2 9 5 mızdan bırıd'r. U/.crındc lıcı c.es,ıt optıktcn bakı^a göre bıcjmlcnecek vc aalamla naeak biı kutsal bılınmczın baskısı lıii küm Miımcktcdiı. Ve her ne olursa olsuıı, ya^amadıkça hı^'biı /aınan kırılamayaeak bir baskının, bir kılıdin luikümrnnlığı söz konıısudur l^pıkurycnlcrin dcdi^i gıbı olünıü ancak, geldı^ı z.ıman ya^ayacağı/ Ciclmcdcn ölümü bilebılmck olanaklı dc gıl. lbtc bu yıızdcn ya^antımıxdakı bclkı dc tek ve birıcık dzcl ctkinlığimizdir öliimünıüz. () an ııcİLr diı^uncbılcccğımız. ııclcr duyumsayabilcccgımi7 hatta nclcr görcbi lcccğimı/. kunusuıula paylaşmamn olama yacağı tck dunımdur ölüın Bundandır kı insan tekının bu dcgi^me/ çarcsı/lığmı lıiı, dc^ilse sczgı düzcyindc aşmak içın scctifi yoll.ııdan bırıdır avnı /.amaıuln olum lıakkıııda, başkalarmm oİLiııui lı.ık BITII\ KMT 80 sonrası şiirimizin büyük ustası... Yaşamın tüm görünümleriyle yoğrulmuş bir duyarlıkla düşler, coşkular, imgeler denizinde yükselen dalgalar... Acıyı yenmek için acıyı seçen şair... Adam Yayınları'ndaki (ihür ;ur kıtabı: Paylaşmamn olmadığı durum Bitik Kent 64 sayfa, I. hamur, 170 000 TL Giz Dökümü Butun önemlı kıtapçılarda. ADAM YAYINI.ARI Buyükdere Cad Uçyol Mevkıı No. 57 Kal 3 Ma.slak 80725 lsianbul Tcl (0212) 2K5 21 52 (12 hal) Faks: (0212) 276 27 67 dei|erli kitaplar yayımlar