Katalog

]Bir kavga daha çıkarmayalınf Y azın dünyamızın önemli adlarından Dİri olan Tahsin Yücel, 19801993 yılları arasında çeşitli konularda kaleme aldığı polemik yazılarını, bir kitap toplamıyla geçtiğimiz günlerde yayımladı. Öyküleri, romanları, denemeleri, masalları, eleştiri yazıları, göstergebilim ve dilbilim konularındaki kuramsal yapıtları ve çevirileriyle ülkemizde olduğu kadar yurtdışında da haklı bir ünün sahibi olan yazarın "Tartışmalar"ı kendi deyişiyle, 'tanıklığa gereksinim duyanlar için' bir araya getirilmiş. MEÜH NÂSIR .ızın dünyamızın kuşkusuz en önemli adlarından biri olan Tahsin Yücel'in 19801993 yılları arasında çeşitli • • konularda kaleme aldığı polemik yazıları, Yapı Kredi Yayınları'ndan birkitap toplamıyla geçtiğimiz günlerde yayımlandı. Öyküleri, romanları, denemeleri, masalları, eleştiri yazıları, göstergebilim ve dilbilim konularındaki kuramsal yapıtları ve çevirileriyle ülkemizde olduğu kadar yurtdışında da haklı bir ünün sahibi olan yazarın 'Tartışmalar'ı kendi deyişiyle, 'tanıklığa gereksinim duyanlar için' bir araya getirilmiş (s. 12). duğu 'içtenliğin' bu kez de tartışmaları iattısmakır aracılığı ile arayışına giriyor. Içtenlik sözJ cüğünün (belki de böylesi bir durum için, kavramı demek gerekiyor) Tahsin Yücel'in zihinsel yolculuğundaki anlamının ne denli önemli bir yer tuttuğunu ve bununla ilgili olarak ele aldığı, irdelediği her nesnenin şeyin konunun organik bağıntısı bulunduğu dizgenin dolayımlarına ne ölçüde uygun nitelikler taşıdığının araştırması doğrultusunda gerçekleştiği de yine kendisiyle ilgili olarak bilinen bir gerçek. Dolayısıyla Tahsin Yücel için içtenlik, sözlüklerdeki anlamından taşarak bir anlam genişlemesi yaratıp, bağlanılmış olan dizgenin kendi iç dolayımlarına saygı göstermek, ona uygun olmak anlamında billurlaşmaktadır: Roman yazılıyorsa, romansal dizgenin; kuram oluşturulmaya çalışılıyorsa, kuramsallık dizgesinin; yazınsal eleştiri yazılıyorsa, yazınsal eleştirinin kendi anlam Tahsin Yücel'in "Tartışmalar'ı kitaplaştı. pıtlarındaardında ol sal dızgesınm olçüt olarak ahnması zorunluluğu vardır. Kanımca Tahsin Yücel'in yapısalcılık ile iç içe yaşama edimini seçişinin ardından yatan temel neden de, varlıksal anlamda böylesi bir saltığı arama/saltığa uygun düşme tepisinden kaynaklanmaktadır: Değil mi ki yaşamda mutlak hiçbir yerde yok! Yaşamı ciddiye alan bir yazardır Tahsin Yücel. Bunun için de karşıöznesinin söyleminde eşelenmedik yer bırakmaz. Anlamı ortaya çıkarabilmek için üstündeki örtüyü kaldırır, ait olduğudizgeyegönderirvesorgulamaya başlar. Böylesi bir bağlantının kısadevre yapmadan kurulabilmesi ise sürekli işleyecek bir dikkati gereksinir. Bu tür bir dikkat ise gözünden hiçbir şey kaçırmamayı taşır yedeğinde: bunun için kimsenin Tahsin Yücel'i 'cımbızlı eleştiri' yaftasıyla taçlandırmaya hakkı yoktur: Onun nerelerde ve nasıl yapıldığını hepimiz çok iyi biliyoruz. Sanki bunun için de,'... anlamadığı şeye kızmak doğru olabilir, ancak anlamadığı şey üzerinde mantık yürütmek ve bu mantığa inanmak, değirmenlere Yaşamı ciddiya alan biryazar saldırmaktan başka bir şey değildir' (s. 29) der Tahsin Yücel. 'Okur yazar olmadan yazarolunması sonucu' güdüsel olarak taşıdığımız eğilimlerin bir iktidar aracı olarak yazı yoluyla, ilkel biçimlerde tepkiye dönüşmesiyle ortaya çıkan trajikomik durumların sergilenmesi amacıyla yazıya dökülmüş turnusol kâğıdı niteliği taşır Tartışmalar. Bu açıdan belge yönü, Tahsin Yücel'in polemiklerindeki düşünsel izlencenin yakalanabilmesi açısından değer taşımaz yalnızca. Gefecekte Türkiye'nin edebiyat sosyolojisisini yazacaklara belli bir dönem için anahtar niteliğinde parçalar sunmasından da kaynaklanır. Sınırlannı bilen bir bilim / yazınerinin sınırları dışında dolaşanlara sınırlannı göstermek üzere kaleme aldığı yazılardan oluşmaktadır Tartışmalar. (Busınırlar elbetteki.kültürel donanımı gönderge alan sınırlar değildir. En azından bu sav, kimi yazılar için geçerli değildir.). Belge yapıt Altı bölümden oluşan Tartışmalar'ın bölüm başlıkları ve konuları da şöyle: Yazın ve Yorum (Oğuz Demiralp'le yazınsal yapıtın yorumu konusu üzerine giriştiği iki tartışma), Yapısalcılık (Alpay Kabacalı ve Turhan Öktay'la yapısalcılık konusunda giriştiği üç tartışma), Ödüller (Sait Faik Odülü dolayısı i]e Aziz Nesin'i yanıtlayan bir karşıyazı), Önce Türkçe (dilde yenileşmeye karşı çıkanlar ve bu bağlamda Attila llhan'ın dil konusundaki tezlerini eleştirmek ve yabancı dille öğretim yapılmasını savunanlan yanıtlamak amacıyla kaleme alınmış üç yazı), Kara Kitap Çevresinde (Kara Kitap ve hakkında yazılanlar dolayında kaleme aldığı ve artık nerdeyse toplum katındaki imgesiyle özdeş hale gelmiş iki yazı) ve Peygamberin Son Beş Günü (Fethi Naci'nin Peygamberin Son Beş Günü'yle ilgili olarak yazdığı iki yazıya cevap olarak yazdığı ve hiçbir yerde yayımlamadığıyazı). Böylelikle Tartışmalar'ın bir belgeyapıt niteliği taşıyan önemli bir toplam olduğunu kesinledikten sonra, son sözü Tahsin Yücel gibi bağlayarak, şöyle noktalayabiliriz: "... On iki yıldan fazla bir sürede on iki kavga yazısı. Çoğu da savunma. Çok mu gene de? Çok diyorsanız çok olsun. Bir kavga daha çıkarmayaJım." (s. 125)." Tartışmalar / Deneme / Tahsin Yücel / Yapı Kredi Yayınları/125 s. S A Y F A Y 'Ister yaşamda olsun, ister yazıda, ne kemdimden söz etmekten hoşlanırım, ne de sözü döndürüp dolaştırıp kendinegetirenlerden.' (s. 31) diyen bir yazarın giriştiği tartışmalar da, karşıöznesinin öznelliğinden çok, söyleminin berisinde yatan anlamın ortaya çıkarılıp, savların.ın anlamlandırılması doğrultusunda gerçekleşecektir kuşkusuz. Tahsin Yücel de aynen öyle yapıyor: Önyargılı okuma yordamlarını tamamen devre dışı bırakarak, eleştiriIerinde, denemelerinde, kuramsal yaC U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I Polemik yazıları Tahsin Yücel'in 'Tartışmalar'ı bir belge yapıt nltellQI tasıyor. 2 1 8 1 1