Katalog

U* hem Allahanlamınageldiğinegöre... Kitabım bütün yorumlara açık. Ben ne yaptığımı biliyorum ama onu söylemek istemiyorum. Canan, yalnızca sevilen ve özellikle Tanrı ya da Tanrı'ya aracılık edendir ya da 'aşk'tır diye, parmağımla bir alegorinin unsurlarını işaret etmek istemiyorum. Her ne kadar alegorilerle kırıştırsa, onlara göz kırpsa, onların eşiğinden şöyle bir bakıp, alegori olup olmama kararsızlığıyla geri çekilse de en sonunda bu bir romandır... Ben bir otobüs yolculuğuna çıkıyorum; bu yolculuğun nasıl bittiğini de biliyorum ama nerkesin de kendi yolculuğunu kendisinin yaşamasını istiyorum... Kara Kitap'ta "Nedir yaşamı anlamlı kılan" sorusu, Yeni Hayat'ta "Nedir, yaşamı eksik kılan" sorusuna dönüşüyor? Nedir, insanların yaşamı eksik kıldıklarını düşündükleri şey? Bir 'mutlak' düşüncesidir. Bu kitabın kahramanını da yaşama tutkuyla bağlayan, peşinden koşturduğu şey, yaşamın anlamını bize açıkça söyleyen bir 'mutlak' düşüncesidir. Bu, kitaptaki bir söz olabilir, bazen bir aşk olabilir, bir trafik kazasından sonra olabilecek olağanüstü 'eşsiz bir an' sırasındaki sezgilerin sunduğu anlam olabilir ama temel olarak Yeni Hayat'ta, hayatı eksik kılan şey, hayatın anlamının yanıbaşımızda olmaması. Hayatın bir 'anlam'dan eksik, yoksun olması. Romanın kahramanı, belki bunun için yollara düşüyor. Bunun için belki okuyucu bu kitaptan bu derecede etkileniyor ve bu "anlam'ın, bu 'mutlak'ın peşindesavruluyor... Ben ve öteki: Başkası olma isteğinizi, bir gün her şeyi bırakıp yeni bir yerde.ycni bir hay ata yeniden başlama umudunuzla birlikte bu kitapta da yaşatıyorsunuz... Bütün bu kavramlar, Yeni Hayat'ta bir zırh, bir surat fikriyle biraz darmadağınık olmuş vaziyette ve böyle olmasını da istiyordum. însanın 'kendisi' olması ya da bir başkasının imgesiylc büyülcnerek kendi kişiliği hakkındaki kesin fikirlerinin bulanıklaşması, benim için temel bir temadır. Ama burada, bu düşünce; bir yere koşma, bir yerde olma, burada ya da eski olduğum yerde olmama telâşı ve hızıyla dağılıyor. Yeni Hayat, benim, demin sözünü ettiğiniz temel düşüncelerimin sanki bir otobüs yolculuğuyla savrulmasıyla, bu savrulmadan meydana gelen parçacıkların bir şekilde kendi aralarında oluşturdukları şiirle ilgili bir kitap. Bu kitap, aslında Romantiklerden öğrenilmiş, edinilmiş ya da bir adım ileriye götürülmeye çalışılmış, bir çeşit 'öte dünya'mn renkleriyle ilgili birkitaptır.. Köportajımızın sonunda yine Kara Kitap'tan sÖ7 edecegim: Kara Kitap, "Çiinkü hiçbir şey hayat kadar şaşırtıcı olamaz. Yazı hariç. Yazı hariç. Evet S A YF A 6 ORHAN PAMUK VE ROMANLARINA DÜNYADAN ÖVGÜ • "Doğu'da yeni bir yıldız yükseldi, bir Türk yazarı, Orhan Pamuk." New York Times Book Revıeıv •" Avrupa'nın ve Amerika'nın edebiyat çevreleri veeleştirmenleri Üçüncü Dünya ülkesindcn gelen bir yazarı böylesine pek az övmüştür." jornaldc'Brazü, Riodejenerio • " Içe dönük düşüncesinin arabeskleriyle, Orhan Pamuk bize Proust'u hatırlatıyor... Çok zekice." John Updike, TheNeıv Yorkcr • "Bütünüyle edebi ve edebiyatın birzaferi." Sidney Morning 1 ierald, Avustralya • "Olağanüstü yetenekli." The Netv Republic, New York • "Yerellik endişeleriyle evrenselliği böylesine güçle az yazar birleştirmiştir." Corrierc dellaSera, Italya • "Orhan Pamuk, birinci sınıf bir hikâyeci." The Times LiterarySupplement, Londra • "Romancı Orhan Pamuk'un evreni büyüleyici, çetin ve esrarlı bir işaretler girdabı... Bitmeyen bir enerji. Çok nadırbirşey..." Lire, Paris tabii, tek teselli yazı hariç" cümleleriyle bitiyordu ve Sayın Jale Pafla da bununla ilgili olarak "Eğer ince bir alayla söylenmemişse bu yargı, Orhan Pamuk bir sonraki romanını yazmak için yaşama baktığında, yaşam onu mahçup edebilir" diye yazmıştı. Oyle mi, Yeni Hayat'ı yazarken yaşam mahçup etti mi sizi ? Yaşam mahçup etmez, doğrulamaz ya da bize herhangi bir duygumuzu deneyden geçirmek için fırsat vermez. Yaşamın kendisi aslında bize kendisini anlamlandırmak için hiçbir ipucu vermez. Jale Parla'nın sözünü cttiği mahcubiyetın, övünmenin, yaşama sevincinin bir anlamda onurunun ya da kırıklıgının bütun nedenleri, aslında yaşamın kendisindc degil, yaşama iiişkin metinlerdcdir. Yaşam ıse, kendi saflığı içerisinde bizi ne onaylar ne de reddeder: Metinlerdir bizi huzursuz eden ve bize yaşamın eksikliğinden söz eden... Yeni Hayat'ta da'kahraman ' metinlerin yani bir kitabın; Yeni Hayat'ın kurbanı oldugu için mahcubiyetin, mutluluğun ya da onaylanmanın peşinde savrulup gidivor... Bitiremedik bir türlii ama, bu gerçekten son soru: O zaman sizin de ro manda belirttiğiniz gibi, Yeni Hayat'ı 'yazı'nın ötesinde aramakboşunamı? Bu soru şu anlama gelir: Yazdığım şeyi ben ne kadar yaşıyorum? En sonunda ben de hayat denen şey hakkında kendisine öğretilenlere saf bir şekilde inanmış ve onları bulamamış biri olarak, kitaplar arasında yaşayan biriyim. Belki o bağlamda, "yazının sunduklarını hayatta aramak boşuna" cümlesi, benim kendi hayat deneyimimden çıkmış 'acıklı' bir cümledir. Ama öte yandan, bunu ben kişisel anlamda acıklı bir şey olarak yaşamıyorum. Hayatımın bu yolu izlemiş olmasından, böyle bir hayat yaşamış olmaktanmemnunum...» Yeni Hayat / Orhan Pamuk /lletişım Yayınlan /2HOK C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 2 43