Katalog

Nurullah Can'ın "Kadınlar Geceleri Severler"i 1993 Yunus Nadi ödülunü almıştı Siirsel kadınlar... Nurullah Can, değişik bir şiir yazımı anlayışı içinde yazıyor şiirlerini. Çoğunun geceleri yazılmış olduğu seziliyor bu şiirlerin. Onunkadınsal şiirleri, onu hep geceleri ziyaret etmiş, onlarla birlikte olmuş, onları dizclerine yansıtmıştır. "Kadınlar Geceleri Severler" derken gecelerie şiirlerin kendisini sevdiğini anlatır. MUZAFFER UYGUNER Nurullah Can urullah Can, Kadınlar Geceleri Severler adh kitap yayımladı. Ona gdre, kadınlar "geceleri güzel bakarlar"mış. Bu kitapta anakonular sevgi, şiir, kadındır. Ahmct Telli, daha önce yayımlanan bir kitabı ile ilgili ularak Türkiye Yazıları'nda (Haziran 1979), onun şiiri konusunda şunları yazmıştı: "..şiirleri okuyucuyu sarsmaz, öfke ve hınç gibi etkin duygulanımların istasyonuna uğratmaz. Ama sorunu, derin bir kuyunun durgun suyu gibi sessiz, ama ışıklı bir görünümle yansıtır. Bu yüzden de Nurullah Can'ı sevda değil sevgi şairi olarak nitelendiriyoruz. Sevginin ilkbahar ılıkhğını duyarız şiirleri okurken, sevdanın cehennem sıcağım de N Can'ın, o kitaptaki şiirleri ile ilgili bu görüşün yerinde olduğunu seziyoruz. Çünkü aynı durum bu kitabında da çıkıyor karşımıza. Bu kitabındaki şiirler de biçim yönünden önemli bir değişik lik görülmektedir. Kitaba adını veren şiir bir günce gibidir. Tarihler konularak 1989 yılının bazı günlerinde not edUmiş dörtlükler, beyitler olduğu gibi 1987 yılının çeşidi günlerinde yazılmış dörtlükler ve beyitlerden oluşan "Ruzgârlı Günlerin Şiirleri 1,2,3,4," ve daha uzun dizeli bölüklerden oluşan 1990 S A Y F A yılındaki 5. ve 1992 yılındaki 6. bölümler böyledir. "Mavi Vagon Kahvesi Pencerede Gözlerim" adlı şiir de 1 Nisan 1988 günüyle ilgili dizelerini içermektedir. Bu biçimsellik, belki de gerçekten günlük olarak ortaya çıkan şiirlerini, dizelerini ortaya koymaktadır. ükurken bu izlenimi duyumsuyoruz. Bir ornek olarak Rüzgârh Günlerin Şiirleri l"den ikili ve onu izleyen dörtlü örnek veriyorum: 22.30 Kadıköy vapuru Bu şehirde ölmek istemiyorum uzaklara gitmeliyim Çok uzaklara Türkçe şiirleri ben yazmalıyım 23.15 Kadıköy, Muvakkithane Sokağı Sabahları erken kalkan ve geceleri geç t,aatlerde Kooalarının yolunu gözleyen kadınlar Artık kaldırın sofralarınızı sobanızı söndürün Kuşlar uyanır birazdan Şahmeran girerkoynunuza Böylece günlük ve anlık izlenimler saptanması gibi görünür şiirler. Bunlar, belki de o andaki doğaçlamalardır diye de düşünüyoruz. Bu arada, 1989 yılıyla ilgili olan ve altbaşlığı "İlgi" ve "Tanıklar" olan birimler tümüyle kadın adlarının sayımından oluşmakta dır. "İlgi"de, bazı kadın yazarlarımız kitaplarından biriyle andmaktadır. Can, şürlerinde şiire yaklaşımını da dizeleştirmiştir. Sözgelimi, "Güzel şiirlerle sevişir Nurullah Can/ Günlerce yanında dolaştırır sevgililerini/ Kar yağar yaşlanmıştır artık/ Sevinemez çocuklar gibi" derken, şiirlekadınınbenzeştirilmesi, hatta bir görülmesi sözkonusudur. "Şiirle evliyim ben hâlâ asker kokar üstüm başım/ Bir kadınıseverim hüznümle kanatırım her yerini" dizelerinde de aynı görüşün değişik bir deyişi vardır. "merdivenle göğe tırmanıp orda/ şiirin sevgilisi olmak isterdim" dizelerinde de bir sevginin üııgesini buluyoruz. Kendini "Usulca akan bir ırmak" olarak niteleyen Can, "Türkçe şiirleri ben yazmalıyım" diyerek bir doruk noktasının da özlemi içindedir. Şiiri bir kadm gibi çok sevmekte ve "Deli gibi seviyorum şiir okuyan kadınlan" diyerek başka bir görüş ortaya koymaktadır.Zaten, şiirinin yanında, şiirin içinde kadm vardır onun şürlerinde. Bu ikisini ayırt etmek gerek. Onun için şiir de güzeldir, kadın da. "Uzanıp yatmıştı ıslak taşlara denize bakıyordu/ Kadın güzeldir diye mırıldandım mevsimler gibidir" dizelerinde şiirin de imgesini buluyoruz. "Sevda şiirleri okudum gece. O uykusuz kadını düşündüm/ Uğuldayan ağaçlar gibiydim ben" dizeleri de onun görüşünü belirtmektedir. Şu dizelerde sevinin şiiri vardır: Yorgundum ırmaklarınla taşıdın beni Aşk istedim gecenle sardın beni Sevişmenin esrik suyu aktı hep Haydi aç gözlerini kendine devret beni "Mavi Vagon Kahvesi Pencerede Gözlerim"de şu dizeleri buluyoruz. Ben şiirin bıraktığı adam Oturup pencere yanma Güvercin kadınlarda bir y uzüm Bir yüzüm gecenin karnında Şiiri bıraktığı anki düşlemesi ise boyle işte. Onun şiirinde bazı özlemler de var. "12 Nisan, Şifa Yokuşu, ay sofrasında" yazdığı şu dizelerde eski günlerin özlemi var, bir dönemi anımsama var: Çocukluğumuzu anlat bana. Haydi anlat geçmiş mevsimleri, bahçeleri, yangın yerlerini, yaz sabahları balkonlarda gecelikle çiçeklerini sulayan o güzel kadınları ve onlara sevgiyle bakan adamlarmı, tangoları, mor camlı tramvayları, sakaları, dut ağaçlannı, aydınlık verandalan, kahverengi fotoğrafları, yazlık sinemaları, Üsküdar dolmuşlarını, kucaklarmda arsız leylaklarla koşuşturan kısa eteklik giyen şehir kızlarını Bu özlem böyle sürüp gider. Başka bir şiirde ise Kadıköy'ün eski günlerinin özlemini ortaya koymuştur. Kitaplara da büyük bir düşkünlüğü var. "26 temmuz, otogar, kucağımda şiirler" altbaşlığı altında şu dizelerle çıkar karşımıza: "Bu kitaplar satılık mı amca/ Yo satamam onları/ Ne gökyüzünün sokaklarını/ Ne geyiklerin yalvaran bakışlarını."Nurullah Can, değişik bir şiir yazımıanlayışı içinde yazmıştır bu şiirlerini. Çoğunun geceleri yazılmış olduğu seziliyor. Onun kadınsal şiirleri, onu hep geceleri ziyaret etmiş, onlarla birlikte olmuş onları dizelerine yansıtmıştır. Kadınlar Geceleri Severler derken şiirler geceleri sever onu. Gecelerin sessizliği içinde gelen esın perilerinin kucağındaki şiirler, onu, severek avutmaktadır. Değişik dize ve biçim yapısryla şiirimize değişik bir hava gelirmışşiirleri... • Kadınlar Geceleri Severler/ Nurullah Can/ Şürler/ Kendı Yayınıl htanbul 1993,32s. C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI t » 8