Katalog

Kuzcy Almanya Kitap Bahan etkinlıkleri Hamburg'ta yapıldı İs kentinde edebiyat Kuzey Almanya Kitap Bahan etkinlıkleri bu yıl 210 Mayıs tarihleri arasında Hamburg kentinde yapıldı. İş adamlarının ve iş hayatının şehri olarak bilinen kentte böyle bir etkinliğin gerçekleşmesi, Almanya'da edebiyatın ciddiye alınmaya devam ettiğini göstermesi bakımından oldukça anlamlıydı. ı 2 PP0İ. GÜRStL A T Ç YU 10 Mayıs. günleri, "Kuzey Almanya Kitap B a h a n " etkinlikleri arasinda bu yıl Hamburg şehrinde Halk Kütüphanelerince okuına günleri ve bir c,eviri sempozyumu diizenlendi. "Yazarlar ve Çevirmenleri" eserlerind e n o k u d u l a r . Almancayaçevirilerkonusundajesus Diaz ile \Viltried Böhringer ve Karin Wolff u dinledik. Alıııanca dan başka dillere edebî çeviriye örnck olarak Baıhara Frischmuth ile ben çağrılmıştık. " G ü n e ş t e Gölgenin YokolıışıT'nun aslından, Frischmuth parcalar sıındu, çeviriminden de ben okııdum. Sempozyum ise "Edebiyat Piyasasında Çevirmentn Yeri"ni tartıştı. Ana konu şöyle rormüle edilmişti: "Sanat mı Zenaat mi? Diaz, Frischmuth, Böh ringer, Wolff ve benim, katüdığım tartışmayı edebiyat yayınevi Luchterhand ın damşmanı Frielinghans yönetti. Edebiyat çevirmenliği, ancak insanın geçibir "esas" mesleğin yanı sıra yürütülemini y bilen, oysa hakkıyla uğraşılması gereken, insanın bü tün gücünü isteyen bir işti. Edebî çevirinin "maddimanevi", her bakımdan hakkı yeniyordıı. Bir ülkenin kültür hayatında yeri tartışılmayacak kadar buyüktii ç,evirnıenin. Kitabin kapağmda adının yer alması bile kolay olmamıştı yine de. Friedlinghaus (kendisi yayın yönetmeni), ya/arın kendi <,evimıeni ni parasal yönden desteklemesi tikrini ortaya attı. Latin Amerikalı yarar Dia/. ile Avusturyalı yazar Frischmuth ise topıı yayıncılara atıılar: Yayınevlerinin ekonomik gü(,lük iç,inde oldııklarına inanmıyorlardı, kaldı ki yazarın kendisi de çok kazamnıyordu. Böhringer, Diaz'ı çevirirkeıı bazı konularda onunla görüt/inek gereğini dııynıus; ve yayınevi kendisine bu imkânı iki kez Giiney Amerika volculuğunu ödeyerek sağlanıı^. Barbara Frischmııth'ıı (,evirirken benim böyle bir problemim ı;ıksa, yayınevimce desteklenir miydim, bunıı bilmek isteıliler. Edebî ç,evirinin niteliği konusunda sunduğum bildıride ozetle %unları dile getirdim: Edebî <,eviri bence hem sanat henı zenaat, bir par(,a da bilimdir. Sanattır, (,üııkü "nüfuz e t m e " ve bi^imlendirme ıster ^'a/.aı• nasıl (,eşiıli ki^ilerle özdeşleşebiliyor ve onları canlandırıyorsa, ede biyat çevirmeni de çevirdiği yazarla ö/de$lc^mek. kendini onun verine kcıvabilecek kadar onun dunva sına nüfuz etnıek d u r u m u n d a d ı r . " G ü z e l söylemek", yazarın olduğu kadar ç,evırmenin de amacıdır. Edebiyat çevirisi aynı zamanda zenaattır, çünkü salt öğrencilikten, çıraklıkıan geçen bir siireci öngörür. Bu, yabancı dili ve kendi dilini en küçük ayrıntılarına kaılar bilmedir. Çok okumak, çok dinlemek, edebî çevirinin çıraklık aşamasıdır; çevirmen, yazmayı iş cdinmiş kimse olarak dilin sınırlarını zorlar, belki bu nokta, zenaat da olsa c,evirmenin yazarla ortak özelliklerinden biri savılabilir. Edebî çevirinin bilimselliğine gelince:Bence edebî çeviri, öncelikle liluloji u/.manlarının i^i olmalıdır. Ç ü n k ü bir yabancı yazarı, kendi diline (.evirmek, yalnız kitabın konusunu aktarmak demek değildir: Yazarı, biçim ve üslup özellüderiyleyansıtabilmelidir. Bu ise söz konusu edebiyatta uzmanlığı gerektirir. Çevirmenlerinden /.enaatkârlık mı sanatkârlık mı bekledikleri kendilerine sorulduğunda, Diaz de I'rischmuth da "sanatkârlık" dıyorlar İi.adamlarının, iş hayatının şehri olarak bildiğimiz H a m b u r g kentinin düzenlediği "Kitap B a h a n " etkinlikleri, Almanya'da edebiyatın ciddiye alınmaya devam ettiğini göstermesi bakımından hoş. G B İ R G 0 L 0 Ü R K I T A B I Ağırlık ve hafifllk Saddam ve Kürfez Şakaları / Flrdoğan 1 okmakçıoğlu Güngör Sayarı / Yılmaz Yayınları / 144 s. / 10.000 TL. / CKK KoJ No: 055.072 Tüm dünyayı çeşitli sonuçlarıyla alt üst cılen Körtez Savaşı bittı I lcr ne kadar politika salınt'Miule "tamamlanmamış bir oyun" varsa cla "sıcak savaş" vok aıtık. Savaş kınıc nc ka/andırdı, kımc ne kaybettirdi /am.ııı gosterecek. Aına hılıncn bir jey var ki, vaşananın olanca agırlıgı, bir sürc sonra kayholııyor, mi/ahın kt>nusu lıalıni' gflıvor. Ya^.ım suriıyor \v insaıiDğlu onu daha katlanılabılıı kılıııak n,in clindcn gclcnı yapıvor. Geccn halta Yılma/ \ ,ı\ınl.ııı .ırasında (,'ikan "Saddam vc Kürfez Şakaları" adlı kitap bıına hiı oınek Ya/arlar "Çöl Fırtınasfndan binlercc s>orli şaka" sıııuıvorljr. Kıtapıa, bilinen kınıı lıkralarm Körtez Savaşı ve Saddam a uyarlanmış olanları ıl.ı \ıiı Iştc bunlardan biri Adanthaklı "Ço\ Fırtınası" Başkomutanı orgeneral N Schwar/kopt, tephfdeki sahra hastanesini /.ıvaret ctnusj. Başhekim kendisine \aralı askerlerin koğuşlarını ge/dıriyor ve her hastanın başında bilgi veriyornuış .. Koınulanım, bir numaralı yataktaki h.ısi.ı ı/ıne ^ıkmıştı. (iiıtığı yerde kötu bir hastalık kapnıış İki numaralı hastaını/, bir şarapnel parçasıyla nıakatından vaıal.ındı. ()<,• nunıaradaki hastaınız da, bir mermiyle (,eııt'sinden sıııuldu (.ıcneral, ü(,' numaralı yatakta yatan hastaya suımuş. Ağrıyor mur\.. Asker, "Hayır konuıtanım ama..." diye sö/.iine başlamıj. Koınutan "Rir dıleğın mı var'" demiş. Asken tev.ıp vermiş. "F.vet komıitanım, biı numaralı yatağı ısııvorum." () yatak daha mı rahat.J I lavır komutanını \'alnı/. doktor, öncc bir numaranın onunu muayene edıyor, sonra iki numaranın makatını yokluyor... Sıra bana gelince elinı ağ/cıma sokuyor Mayıs ayı basında "Kitap Baharı" etklnllklerıne sahno olan Hamburg . tarıh boyurıca bir ıs merkerı oluu, ama edebıyatı unutmadı S A Y F A 2 CUMHURIYET K İ T A P SAYI 65