Katalog

Beyazperdede 1990 modelı bır Cyrano de Bergerac izleyebilırsınız K İ T A P T A N B İ R B O L O Cyrano Bıı kadaı ı a/ Delıkanlı' Halbukı ncler, nelcr bulunma/ Sovlenecek1 AMI I$ edada Mesela bak Hovrat(,a ' Butnum bovle olbavdı mosvo, mutlak Dıbınden kebtınrdım' Dostça ' Yana \atma/ mP Senden once davranıp kadehıne batma/ mı'" Tarıtlf Buıun değıl bır kere, coğrahada Bovlesıne dağ denır, dağ değıl varımada 1 ' Muteıesıs "Acaba neve \arar bu alet1 Makas kııtusu mudur, dıvıt mıdır ı/ah et 1 " Zarıtanc 'Kusları strvdıgını/ besbellı1 Yorulmasınlar dıve vavrıııaklar, temellı Bır tunek kurmus>unıı/' Pur neş e 'Bıradcr, su Koskocaman bıırunla tutun ı<,ınce konibiı Yangın var1 demıvor ınu' Mudebbır ' aman vavrunı1 Bıı agırlıkla \ere dıı$menden korkuvorunı1" Mushk "Yaptııın ona kın,ucıık bır semsıvc:, Ya/ın fa/la gunejten rengı solmasın dıve1 Alımane "Cormu^umAribtoplıane dabelkı Hıppocampdephantotamelos adındakı Ha\\anın bıırnu gavet bııvukmıib1 Sen ne dcısın1" Nobran 'Zaten bılııım sen mısafır seversın Bıı ij.ıpk.ı asınak ıçın ne nıukemmd bıı ıcat' ijaıranc 'ev burıın, butıın cıhana ınat, Scnı hastan as,ağı ne/le etme\e kaadır Fek nı/gaı bulunama/, kara\cl mııstesnadır1 I la/ın Bır de kanarsa, Kı/ıldenı/1 Nc belâ1' Ha\ran ' Iavantacıva m mukemmel tabelâ'' I ırık ' Bu I anrıların bındığı bır gemıdır1 Sahvanc abıdc nc gunlerı ge/ılır1' lluınıetkaıane "Mosvo, kıbarsını/ mubakkak, \'oksa ımkanı var mı cumba sahıbı olnıak'" Ko\lu 'Vıj anam1 Bıı n c ' Bılmcm, guj mu, balıh mı' Yoğıisa bır tobuma ga<,nıı^ s.ılatalıh mı'" C) rnno de Bergerac I hJtmmJ Rosluıul I Ç< vm n Sabrı h uıt Sı\tit n^ıt K ııızı Kılcıbi u ' 254 ı < ranları ı^ınctc Dİdukten bonr.ı hemcn umıtuldu ve ıs mı mııLıssjl cdcbnat kıtaplarının î 5 satırlık medte nıne (me/.ır) ^omııldu İ^tc Rostand, o PıfLuısant ılchııC \ıano\lanCyrano\ıı\c Luchon'dakı mıı/ıp lıktcndcdramın rııhıınu(,ıkar.n.,ıktır ( ) 27 Aralık 1897 getesi, temsıleha^lamadan bır^ev rek saaı ontc Rosiand hc\etan ıçınde "Ah dostum, benı affct, senı bu lclakctli maceraya surukledım'" dı\e C.cıcıuelın'e sarılatak kadar bcdl)in vc mııteva/ı dır rakatertesısabah,27 Aralık 1897 tarıhı 1 ransı/ cdtbnaiı \c tı\airosu ı^ın \enı bır devrııı ba^langıti olıiHiştuı Sabalıın ıkısınckadaı be\ctan i(,ındc, vet do ı<,ındc, alkı^lavan bagıran gıılen ve ağlaan halk Kostand ın ılk vchakıkı/alcııdıı ( ) Cıuııler ve avlar j»e\ı\or Porte Saınt Martın tı\at rosunuıı onıınde av nı mahşeı ı kalabalık ve ıçınde a\ nı to^kun alkı^laı dcvanı edı\or ta^ıatlan gclen ka laılar Paıısc Cyrano'vıı pt)rmc\ı ^clenlfiı la^ıvor butıın kıtap^ılaı vıtrınlcrın Kostand ın cscrkrı\lc sııs!ıı\f»rdıı Rırkac, av ı<,ınde pıvcs, Ingılı?ceve, Italvancasa vc Almantava lokraı tckraı ıcKiııııe ve bır <,ok ktre lalîedıldı (basildı) ( oquelın ın Av ı up.ı cla vı. Anıerıka da vaplığı turneler eseıı butıın cıhana daha ' akından tanıttı Hııv uk aktorun Istanbul a gt.1 dığı /aman ınnavatagı pıvtslcr arasında Cyrano da vaıdı I ıLıt Abdıılhamit' ın sansuııı ( vıanoruın kiH.anıan bııınıınıian VL ıgntlevn.ı nııktesinden urk lu vepuesınovnanm ısına musaatleı.lınedı ( ) • CUM HU R IYE T K İ T A P S/A V 65 Cyrano'yla burun buruna 2 bin oyuncu, 200 set görevlisi, 300 kılıç derken, "Cyrano de Bergerac " tam 100 mılyon Fransız Frangına mal olmuş. Marsilyalı Edmond Rostand'ın oyunu, bu kez de beyazperdede bütün dünyayı dolaşıyor. Y BUKET UZUNER azar Edmond Rostand, adını doksan uç vıldır va^atan Cyrano dc Bcrgerac'ın aksıne, hıc, de koca burıınlu bır adam degılmi!} Fo togıaflarda, vakı^ıklı dencbıletek, hı>ş bır adam, ijik takım elbısesıyle, ba^ından eksılmeven şapkasınm altından gururlu, kata tutan bır ba kı^la hatıfçe gıılıımsııvor Molıcre ve Descartes'la a\ nı donemde vaşavan gerçek Cyram) de Bergerec ı<,ın "Son derece başına buyruk, bağımsız duşunen bır yazar " dıye so? edıvor kavnakı,alar Nısan 1868 de Marsılva'da doğan Edmond Rostand, kendiM gıbı edebıvatçı, donemınm tanınmı^ ^a ırlerınden Rosemonde Gerard la evlenıp ıkısı de bol bol kıtaplar va/acak ıkı oğııl buvııtuvor kariMvla bır lıkte Bırı edebıvat alanında (Maurıce Rostand ), oburıı bılımsel konularda Mvrdeıı (Jean Rostand > oğulları da go? onune alınırsa, kutuphanelerde Ros tand aılesı U7erıne va^ılmı^ ara^tırnıa kıtaplarının (,okluğuna bakıp, ^kınlığa kapılmamak gerekıvor Bc^ perdelık Lıuk bıı tıvatro eserı olan Cyrano dc Bergerac ılk gosterıldığı (1897 ) Saınt Martın 11 vatrosu nda varattıgı to^kuvu IIK, eskıtmeden gıınu mu/e dek ta^ımavı b«'^aran, gu<,lu bu eser O\le kı pek ı,ok ke/ sinemacılar da, ovunun albetıısınc kapı lıppL^ındenko^uvorlaı ıkı ke/ Italvanlaıta sessı/ tılmolarak (,ekılen ovıın, 1946'da Fıansa da t,ckılı\or 1950de Jose Ferrer e üs.car ka/andırıvor Avnı vıllarda Orson Welles'ın ba^aıısı/bıılunanbırCvranodenevımı bıı<,ok adap tasvon derken, Stcvc Martın ın 'Roxannc' adlı koca bıımnlu ^aır ruhlu bı r ıtLnecinın guzel Ro\annc'a dııvduğu kar^ılıksı/ a^k konıedisi 1987de vıne Ros tand ın gıırıırlu ccsur, alıngan koca vureklı şaır C \rano sıınıı gıındeme getırnor "Komedı = drama+ zaman" dıvor, Woody Allen Bclkı dc haklıdır Cjiınku aslında bır dıanı olan Cyrano dc Bergerac, u/erıne eklenen /aman takto rııvle, bır komedı vc donuşturulebılır pekala Ama havır' 1990 da Cvrano de Bergerac gerç,ek sabıbını bır anlamda kendını bııluvor \c gelını^ ge<,mı^ en ba^anlı Cvrano bır elındc kılı.ı bıı elınde kalemıvle kaı^ını/a (,ıkıvor Gerard Dcpardıeu dogu^tanC\ranoolarak, hem vııreğı hcm lı/ıgı asıl onemlısı o\ııpcıılııgu\la Eıl mond Rostand ın (,1/gıdı^ı kalııamanını ınınılma/ [ > ustalıkla canlandırıvor Sı/e de sınenıa koltuğuna •ı vapışıp ( vıano'vla ba^ ha%a kalmak du^uvoı kevıt lc YoiKtmcn lcan Paul Rappeneau senarısi Kan Gerard Depardıeu Doğustan Cvrano ClaudeCarrieıe'le u/un ve voı ıu ıı bıı (,ah^ına sontın da.eserınasıl nııı/ıgıvei'tınınıbo/madan 20 vıı/vıl sanatseverlerınc sıınabılnıenın vollarını arıvor vc "muziğı kelımelerdcn bcstelenmiş" b ı r ' verbal opera" tormıında karar kılıvorlar (,uıiku Cyrano dc Bergerac'ıngıi(,lu etkısınde ^ııtscllıgının vc rıtmının ^ok onen.lı oldııguna onlaı da ınanıvorlat Hatt.ı İngıli7ce altva/ılarda d.ı avnı ııtnıı koıııvabılmek kavgısıvla <,evırıvı Anthony Burgcss c vaptırıvorlar 2000 ovuıuu 200 set gorevlısı 300 kılıc, derken 100 mılvon I ransı/ I rangına mal olan bır prodııksı von olu$uvor Sonın, mıılıtc^em' Gerard Depardıeu, 1990 (.annes 1 estıvalı ndc cn ıvı aktor odulunıı ka/anı\or I'ılm 1990 I'oıonto restıvalleı restıvalı'ndL de "cn popıılcr filın" odıı luvle onurlandırılıvor Elesjtırmenleıın "Yonetmcn Rappeneau'nıın klasık versıyonu, burnuvla ba^ardı ' voıumundakı laıı te aslında Rappeneau ıııın ıvı seı,ımlen sonıında ka /andığının bır gostcrgesı Ovlc kı akıoı Depaıdıeıı bıle denevleıı ve va^ı ıtıbarıvl ı kcıulmı taııı ( vı.ı no'va ha/ır hıssettığı bıı donemılc bu rolu almasmın onemınden so/ edıvoı gıırıııla Bır tıcarı ba^aıı olınasının otesindc prcsti|lı goı kemıvle sınema tarıhınılc oncinlı bıı \ci tııtacagıııı sandığım 1990 modelı Cyrano dc Beıgerac eılcbı \atla sinemanırtevlılığınc (,ılgınlık dıvc bakaıılaı n,ın lıav lı ılgıiK, bıı denev ım olaı ık D S A Y F A 13