Katalog

Kadınlar için erkeği anlatmak Erkek Hikâyeleri / Ümit Kıvanç / Üetijim Yayınları / 130 s. / 6500 TL / CKK Kod No: 066.121 MÜRŞİT MLAMNUUUt ÜmitKıvanç'la "ErkekHikâyeleri" üstünefasılalı birsohbet Ümit, "Upuzun Bir Hikâyc" Aşkım Bana Resimaltı ve Bekle Dedim Gölgeye adlıromanındansonra 4 hikayeden oluşan bir öykü kitabı yazdın. Erkekleri anlatıyorsun. Oysa birkaç yıldır kadınlar, kadın sorunları gündcmde. Bir tcpki olarak mı doğdu bu kitap? KIVANÇ Türkiye'de, feminizm ve kadın hareketi ortaya çıittıktan sonra erkek egemenliği ve bunun zararları, temelleri üstüne bir sürü eleştiri geliştirildi. Sonuçta bunun global, toplumsal bir iktidar olmadığı, gündelik ilişkilere sinmiş destek ve dayanaklarının olduğu da keşfedildi. Bunlar hâlâ keşfediliyor, yazıhyor. Şimdi, meselenin bir de öbür yüzü var: Kadınlar da erkekler gibi insanların yarısı. Bugünkü sakathklar ortadan kalkınca yine beraber yaşayacaklar. Eğer konu bir tarafın ötekini ortadan kaldırmastx>lsaydı, sorun sadece bir düşmanı anlama sorununa dönüjebilirdi. Ama öyle değil. Beraber bir hayat kurulacak, dolayısıyla birbirini anlamak gerekiyor. Bu konuda bende kişisel olarak tepki yaratan şey, Duygu Asena ekolü diyebileceğim yaklaşım tarzı. Yani vicdan sahibi herkesin kabul edebileceği görüntüleri alıp, erkek egemenliğinin herkesçe kabul edilebilecek birtakım sonuçlarını alıp, bunlarla kişilik analizleri yapmak. Bütün meseleyi herhangi bir "psikolojiye giriş" kitabının ilk bahislerinde geçebilecek birkaç kfişeye indirgeme eğilimi. Ayrıca çoğu kadının zaten hissettiklerinın dile getirilmesi; ama bunun, "mesele bundan ibarettir" havasında yazılması. Bu kadarı bile yararlı değil mi? KIVANÇ Bu konuda dünya öyle bir durumda ki ne yapılsa faydası olacak. Bizde, bazı kadın dergilerinin, çeşitli kitapların birçok kadını yerinden kıpırdatmak gibi bir işlevi oldu. Tepkilerini başkalarıyla paylaşttklarını, yalnız olmadıktarını hissetti kadınlar. Ben bu "aydınlatıcı" faaliyeti yürütenlerin yaklaşımını genellikle sığ bulsam da bu ıaaliyetin ortaya çıkmış "fayda" sını görüyorum. Eksik olmasınlar. Aynca konuşulmayan şeyler konujulur halc geldi... KIVANÇ Çok iyi oldu. Belli tavırlar alınmak zorunda kalındı. Bu tarafı iyi. Ama öbür yanda, şöyle bir durum ortaya çıktı: Eğer erkeksen, bu konularda konuşmaya hakkın yok. Yapılan herhangi bir şeyi eleştirirsen, bu, sana kar$ı, kadınlardan yana gelişmeleri sindiremediğin içindir, vb... Olur mu canım! Dünya erkeklerin diyorlar... KTVANÇ Tabii. Ama 'erkek doğmuşsun, birey olarak da ille karşı taraftan görüleceksin' demek ten bir şey elbette. Birbirini anlamak için birbirini anlatmak lazım. Ben ya da başkası, bir kadının haleti ruhiyesini çok iyi anlayabilen biri olabilir, yine de erişemediği bir düzey kalır. Bu konuyu en iyi kadınlar anlatabilir. Durum erkekler için de aynı. Yani erkekler genel olarak daha kaba, şiddeti temsil eden bir sürü olumsuz değerS A Y F A 8 Ümıt Kıvanç Erkekler genel olarak daha kaba, şıddetı temsil eden bir sürü olumsuz değerle yüklüler, ama bu anlaşılmalannın da o kadar kabaca ve kolayca mümkün olduflu anlamına gelmıyor" (Fotoğraf' Tarık Ersoy) le yüklüler, ama bu anlaşılmalannın da o kadar kabaca ve kolayca mümkün olduğu anlamına gelmiyor. Erkek haleti ruhiyesinin anlatılmasının bövle bir anlamı var. Bu anlamda erkekleri anlatmak, kadınların mücadelesi için yapılmış bir şey. Burada kiubın ilk hikâyesine değinmek istiyorum: Haluk'un Teklifi'nc... Orada Haluk kendini anlatıyor. Sözü uzatmayayım, erkekler de epeyce kıvranıyor bu konuda ne dersin? KIVANÇ İşin özü orada zaten. Fena halde kıvranıyorlar. Bir sürü kötülüğü de böyle kıvrandıkları için yapıyorlar. Zayıf bir adamın elinae iktidar yoksa, "ben zayıfım" diye ağlayabilir. İktidar sahibiyse eğer ve zayıf olduğunu hissederse, ağlamaz, mılleti sopalayıp zaıf olduğunu gizlemeve çaîışır. Erkeklerin biraz böyle ir durumları var. Kadınlar bunu kavrarsa çok daha can l CUMHURİYET KİTAP SAYI 21