Katalog

14 Bilimsel Başarım CBT 1452/16 Ocak 2015 Çevre bilimleri ve teknolojisi alanında bilimsel başarı Bilimsel başarı çevre bilimleri ve teknoloji alanında da hızla yükseliyor. Bu alanda hindeksi 20 ve üzeri olan bilim insanı sayısı 19’a ulaştı. Çoğu genç araştırıcılardan oluşan bu grup 1853 bilimsel yayın üretti; yayınları 34.446 atıf aldı. Araştırıcı Kurum Toplam Yayın Son Yıl (2014) Son Üç Yıl (201214) 3 20  Toplam Atıflar Son Yıl (2014) Son Üç Yıl (201214) hindeks Işıl Balcıoğlu Akmehmet İdil Arslan Alaton Boğaziçi Üni. İTÜ 54 131 8 1984 2007 136 224 510 668 23 25 Derin Orhon orhon@itu.edu.tr P rof. H. M. Doğan ve Prof. M. Soylak tarafından derlenen ve Türkiye’de bilimsel başarının nümerik göstergelerle değerlendirilmesini, bir kaç nedenle son derecede önemli buluyorum: (i) İnceleme, esas itibari ile ilgili kurumların, yani üniversitelerin, TÜBİTAK’ın, YÖK’ün asli görevleri olan, ama ısrarla gözardı ettikleri bir değerlendirmeyi ortaya koydu; bu suretle önemli bir eksiği kişisel bir çaba ile kapatmayı amaçlamıştır. (ii) Bilimsel başarı mutlaka fark edilmeli ve ödüllendirilmelidir. Gelişmiş toplumlarda üniversiteler bu tür bilgileri sürekli izlerler ve bilimsel saygınlıklarını güçlendirmek için kullanırlar. (iii) Bilimsel başarının görünür olması özendirici de olur ve genç araştırıcıları doğru hedeflere yönlendirir. Ülke çapında ele alınan bu tür bir incelemenin eksikler içermesini doğal karşılamak gerekir. Nitekim bu husus yazarlar tarafından da farkedildi ve eksiklerin giderilmesi amacı ile kısa süre içinde tamamlayıcı bir derleme daha yayımlandı 2. Her iki çalışma da doğrudan ilgilendiğim Çevre Bilimleri ve Teknolojisi alanında ciddi eksikler içeriyor. Hem yapılmış olan çalışmayı tamamlar mahiyette olması hem de meslekdaşlarımın çalışmalarına duyduğum saygı dolayısıyla Çevre Bilimleri ve Teknolojisi alanındaki bilimsel başarının da ortaya konmasının zorunlu olduğunu belirtmek isterim. Aşağıdaki tablo bu alanda başarılı çalışmalar yapmış olan 19 bilim insanının bilimsel göstergelerini yansıtıyor. Aynı ölçütleri uygulayabilmek amacı ile sadece hindeksi 20 ya da üstü olan araştırıcılar dikkate alındı, ancak diğer göstergelerin de hindeksi kadar önemli olduğu düşüncesi ile sıralama alfabetik olarak yapıldı. Tabloda belirtilen araştırıcılardan sadece dördü yukarıda belirtilen yazılardaki ilk listede, üçü de ikinci listede yer aldı. Dolayısıyla bu inceleme ile 12 yeni araştırıcının üstün başarılı bilim insanları grubuna dahil edilmesi sağlanıyor; tüm araştırıcılara ait veriler yeniden derlenip, kendileri tarafından doğrulandıktan sonra kesinleştirildi. Değerlendirme web of science’ın itibar ettiği veri tabanları (WOS/all data bases) esas alınarak yapıldı; her bilim insanı için hindeksi’nin yanı sıra, kayda geçmiş yayın ve atıfların toplam değerleri ile, son yılda (2014) ve son üç yılda (20122014) yapılmış yayınlar ve alınmış atıflar incelendi ve Boğaziçi Üni. 65 4 11 1246 138 355 21 bu şekilde bilimsel Miray Bekbölet Boğaziçi Üni. 67 14 866 77 278 20 faaliyetin güncelliği Ferhan Çeçen ve devamlılığı tahkik Göksel Demirer ODTU 66 2 8 1272 172 527 20 edildi. Bu verilerle Filiz Bengü Dilek ODTU 45 2 2 1045 87 308 20 istenilen çok sayıda Boğaziçi Üni. 45 1 4 1697 162 529 23 farklı parametreye Nilsun İnce 33 1 1 1513 155 562 20 ulaşmak mümkün İlgi Karapınar Kapdan Dokuz Eylül Üni. dür. Fikret Kargı Dokuz Eylül Üni. 215 8 4521 403 1451 36 Anılan yazılarda Bülent Keskinler Gebze Yük.Tek.Ens. 98 6 12 1606 167 595 23 tanımlanmış olan Süleyman Dem. Üni. 57 4 1504 203 656 23 234 başarılı bilim Mehmet Kitiş Gebze YükTekEns. 60 3 10 2689 375 1158 26 insanı sayısı, bu Mehmet Kobya incelemede ortaya Ali Savaş Koparal Anadolu Üni. 69 4 9 1391 217 633 22 konan veriler ile, Mustafa Odabaşı Dokuz Eylül Üni. 50 5 8 1568 239 610 23 244’e yükseliyor. İTÜ 303 14 39 4081 412 1180 35 Buna göre, Çevre Bi Derin Orhon Dokuz Eylül Üni. 98 1 9 1653 170 630 23 limleri ve Teknolojisi Delya Sponza alanı başarılı bilim Zekai Şen İTÜ 257 2 20 2103 162 557 23 insanları grubunda Gürdal Tuncel ODTU 71 1 9 1364 110 353 21 yaklaşık %’8 lik bir ODTU 69 3 4 1338 124 306 23 paya sahip olmak Ülkü Yetiş tadır; bu oran fizik, Tablo Çevre bilimleri ve teknolojisi alanında bilim insanlarının başarı göstergeleri kimya, tıp gibi çok sürer: daha basit bir ifade ile, çok az sa eski tabiri ile abesle iştigaldir. geniş bilim dalları 1 HM. Doğan, M. Soylak, “Hangi bilim insanlarıarasında, mutlaka dikkate alınması gereken yıda yapılan ve nispeten çok az atıf almış mızın başarımları hızla artıyor”, CBT 1438, 10 Ekim bilimsel yayınların, üstün bir bilimsel ba bir katkıdır. Çevre Bilimleri ve Teknolojisi 2014. 2 alanının bilimsel ağırlığı benzer yazılarda şarıyı yansıtması, ya da bir bilimsel deha M. Doğan, “h>20 değerine sahip 79 bilim insagizlemiş olması ancak mucizedir; bilimsel nı daha”, CBT 1441, 31 Ekim 2014. da defalarca vurgulandı 3,4. 3 çalışmalarda mucizenin yeri olamaz. D. Orhon, Ö. Karahan, A. Çığgın, “Çevre bilim Bu nedenle, yazıda da vurgulandığı ve teknolojilerinde yüksek bilimsel üretim”, CBT 1033, 1853 YAYIN 2007. gibi nümerik veriler en azından gözardı 5 Ocak 4 Tablodaki verilere bakıldığında, D. Orhon, I. Pala, T Katipoğlu, “Çevre bilimleri edilmemesi gereken bir bilimsel eşik tanım ve mühendisliği alanında yüksek etki faktörlü bilimsel hindeksleri 35 ve üzerinde olan iki; 25 lar. Bu eşiği geçemeyenlerde bilimsel başa yayınlar”, CBT 1208, 14 Mayıs 2010. ve üzerinde olan toplam dört araştırıcı rı aranması kanımca, şu anda moda olan görülmekte. 19 bilim insanının toplam yayın sayısı 1853’e ulaşıyor; bunların 191’i (%10.1) son üç yılda yapıldı. Benzer şekilde 19 bilim insanının yayınları toplamda 34.450 atıf almıştır; atıfların yaklaşık % 35’ine karşı gelen Bugüne Bilim Toplam En çok 11.800’ünün son üç yılda yapılmış olDalı yayın atıf  alan Toplam kadar ması atıf profilinin genelde çok ciddi bir sayısı 3 yayına AtıfSelf h verdiğimiz yükseliş eğilimi gösterdiğini ortaya koyuatıf  sayısı dışı atıf Değeri hdeğerine Yayın yapanın Adı          yor. Bireysel veriler bazında, en yüksek Fizik göre, Ahmet Birgül 327 2008483325 85277623 39 hindeksinin 36; en yüksek sayıda yayının Gıda kadınlarda da toplamda 303, son yılda 14, son üç M.M. Özcan M 220 1078070 24002122 28 h15 erkek yılda da 39 olduğu görülür. En yüksek biFizik bilimcilerde Cuma Bindal 69 959182 14731335 22 reysel atıflar ise toplamda 4521, son yılda Elk ise h20 Yücel Altunbaşak 176 318234132 20832040 22 412 ve son üç yılda 1451 olarak belirlendi. alt sınır Tıp Bilimsel başarıyı nümerik verilerle tanımHalit Canatan 84 14112267 13761330 20 olmak üzere lama yaklaşımı ile ilgili olarak farklı, ama Fizik başarım Yücel Birol 163 514151 1391786 20 birbiri ile çelişmemesi gereken iki görüş Kimya ölçeğine İsmet Kaya 178 817442 1480682 20 var: Birincisi, genelde yüksek hindeksi ve uygun, yeni Kimya benzeri nümerik büyüklüklere düşük etki deNurettin Şahiner 104 997153 1139650 20 ortaya çıkan ğerli dergilerde nispeten basit yayınlarla da Tıp son bir Ayşe Jale Saraç 57 867372 10341003 19 ulaşılabildiğini öner sürer ve bunlara itibar Ecza listeye yer Neşe Kirimer 79 1469039 968909 17 edilmemesini savunur. veriyoruz.. Kimya Benim de katıldığım yaklaşım ise, ilk Müşerref Önal 52 565040 610460 15 Tıp görüşün istisnai olarak doğru olabileceğiCiğdem Yenisey 119 1135443 869838 15 ni, ancak tersinin mümkün olmadığını öne BİLİMDE BAŞARIM LİSTESİ