Katalog

(*) Bu çalışma aynı zamanda Türk Patent Enstitüsü’ nde Kayıtlı Patent Marka Vekili olan Avukat İbrahim Ekdial ve Avukat Olgaç Nacakçı ile birlikte hazırlandı. Tüm hakları saklıdır. © 15. 08.2013. İletişim için www.ekdial.av.tr 2012 630 134 CBT 13799 / 23 Ağustos 2013 nedenle bakanın bizden mucit çıkmaz yaklaşımı yerine, Partisinin programı gereği bu ARGE merkezlerinin kurulmasına destek çıkmaktır. Türkiye dünya inovasyon sıralamasında aynı dünya ekonomisi sıralamasındaki gibi 18. sıradadır. (Bkz. http:// en.wikipedia.org/wiki/ Innovation#Globalin• Yerli •Yabancı •Toplam novationindex) Inovasyonda en büyük problem eğitimyılında ise 13.321. Gelişmiş bir ülke olarak Almanya yaptığı başvuruların her yıl en az ortalama 12.50013.000 paten dir. Şu anda 2006 yılından bu yana kurulması planlanan tinin tescile bağladığını dikkate aldığımızda Almanya’nın patent değerlendirme ajansının da bugüne kadar kurulmapatent tescile bağlanma başarısının çok daha yüksek olduğu masının nedeni ise, bu alanda yeterli yetkin kişilerin yoklugörülüyor. 20032012 yılları arasında Almanya’ nın toplam ğudur. 2006’dan beri ortaya atılan fikir olan patent değerpatent başvuru sayısı 312.084 olduğu bu başvuruların da lendirme ajansına ait haberler 2006: http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/ShowNew. 130.032’ sinin tescile bağlandığı istatistiklerden anlaşılıyor. aspx?id=5076496 Bu durumda Almanya’nın başarı oranı %41 civarındadır. 2007:www.haberler.com/caglayanpatentAynı yıllar içinde İspanya’nın 2003 yılında patent başvuru sayısı 1.144 yıllara göre bu sayı artarak 2013’te 2.526’ya degerlendirmeajansivepatenthaberi/ 2011:www.sanayi.gov.tr/NewsDetails. ulaştı. İspanya’nın yaptığı patent başvurularının 2003 yılında 330’u, 2013 yılında ise 405’i tescillendi. 20032012 yılla aspx?newsID=2153&lng=tr 2012:www.2eylul.com.tr/ekonomi/yenimarkalarrı arasında İspanya’nın yaptığı patent başvuru sayısı toplam 19.759 olduğu halde tescile bağlanan patent sayısı ise 3.649’ yaratmaliyizh10226.html Ayrıca hükümet 2023’e kadar 500 Milyar ihracat hedur. İspanya’nın patent tescile bağlanma başarısı yaklaşık defi koydu: www.akparti.org.tr/site/hedef/384/hedef500%18. milyardolarihracat Bunu destekleyecek biçimde TPE de 2023 yılına kaTÜRKİYE GERİDE Türkiye patent başvuru ve başvuruların tescile bağlan dar 50.000 adet patent başvurusu planlamaktadır: www. ması açısından ne yazık ki birçok ülkenin gerisinde. Geliş haberler.com/2023edogruargeyenilikcilikgirisimcilikmekte olan ülkeden gelişmiş ülke konumuna geçildiğinin ve4187675haberi/ Ancak bu hedeflere ulaşılabilmesi için bir göstergesi de patent başvuru ve patent tescil sayısıdır. hükümet bazı somut ve temel adımları atılmalı. Bunların Türkiye’nin sürekli dışarıdan ara ve ana mal ithal ettiği başında tabi ki önemli hukuki, vergisel adımlar geliyor: dikkate alındığında, katma değeri yüksek ve üstelik paten www.pwc.com/gx/en/technology/pdf/Howgovernmentste bağlanmış ürünleri ihraç etmesi her zaman Türkiye’nin fosterinnovation.pdf Bugüne kadar bu konuda bakanlık ismine “Teknoloji” menfaatinedir. Ayrıca belirtmek isteriz ki, Türkiye’nin yaptığı patent başvurularının ve tescile bağlanan patentlerin kelimesini eklemek haricinde somut bir adım atmadı ve bir büyük kısmının da Türkiye’nin ihracatının %10’unu tek strateji veya eylem planı belirlemedi: www.sanayi.gov.tr/ başına yapan KOÇ Topluluğuna aittir. ARGE’ye destek ve DocumentList.aspx?catID=188&lng=tr Bakanlığın 20132017 yılı arasındaki planlarında da bu konuda somut adımrildikçe patent sayısının artması doğal bir sonuçtur. Türkiye’de özellikle şehir bazında 2012 yılındaki pa lar görülmüyor. www.sanayi.gov.tr/Files/Documents/bilimtent başvurularına bakılacak olursa bazı şehirlerden bir tane sanayiveteknoloji31122012154058.pdf dahi başvurunun yapılmadığı görülür. Bu durum içinde bulunduğumuz yüzyılda kabul edilebilecek bir tablo değildir. PATENT VE SINAÎ HAKLARIN GELİŞİMİ Toplamda ise bugüne kadar şehirlere göre başvuru sayılarını VE AVRUPA PATENTLERİ aşağıdaki linkte bulabilirsiniz: Türkiye, AB bütünleşme süreci kapsamında 1995 yılınwww.turkpatent.gov.tr/dosyalar/istatistik/patent/Pa da Gümrük Birliğine girdikten sonra fikri mülkiyet hakları tentbasvuruilleregoredagilim.pdf mevzuatını (patent, marka, endüstriyel tasarım, vd.) kanun Tüm istatistiklere buradan ulaşılabilir: www.tpe.gov.tr/ hükmünde kararnamelerle uyumlaştırdı. 1995 yılından bu portal/default2.jsp?sayfa=136 yana da Anayasa Mahkemesinin bazı maddeleri iptal kaBu listeye göre örneğin 1995 yılında kurulduğundan bu rarları ve küçük değişiklikler dışında hala 1995 yılında yüyana Ağrı’dan sadece bir başvuru yapıldı. Ancak aşağıda tes rürlüğe giren 551 Sayılı Patentlerin Korunması Hakkında cil sayılarını gösteren istatistikten anlaşıldığı üzere bu baş KHK, 556 Sayılı Markaların Korunması Hakkında KHK, vuru da tescil edilememiş: www.turkpatent.gov.tr/dosyalar/ 554 Sayılı Endüstriyel tasarımların Korunması Hakkında istatistik/patent/Patenttescililleregoredagilim.pdf KHK hükümleri değişmeden yürürlükte. Hali hazırda MecBurada önemli olan siyası iktidar tarafından politikalar lis gündeminde olmamakla birlikte yeni yasa çalışmaları da geliştirilmesi ve inovasyonun yani yenilikçiliğin arttırılma beklemekte. sıdır. Bu sayede özgün patent başvuruları patent tescil sayısı Türkiye bir yandan ulusal mevzuatını AB’ye uyumlu da arttırılabilir (Bu konuda ayrıntılı bir inceleme için bkz. hale getirirken fikri mülkiyet hakları kapsamında uluslaErgun Türkcan, Dünya’da ve Türkiye’de Bilim, Teknoloji rarası önemli birçok anlaşmayı imzalayarak Fikri Mülkiyet ve Politika, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2009, İs Hakları açısından kabul edilen sisteme aslında büyük çotanbul.) ğunlukla bütünleşmiş durumda. AKP’nin hedefleri arasında her şehre bir ARGE merBilindiği üzere Türkiye’nin AB ile üyelik müzakere sükezi açılması da yer alıyor. (Bkz. www.akparti.org.tr/site/ reci 3 Ekim 2005’te başladı. Geçen 8 yıllık süreçte Türkiye hedef/484/herkenteargemerkezi) Bundan en fazla haber ile AB arasında toplam 33 fasıldan sadece 13 fasıl müzakedar olması gereken kişi Çevre ve Şehircilik Bakanıdır. Bu reye açıldı. Bunlardan birisi de 7. Fasıl olan Fikri Mülkiyet Haklarıdır. Türkiye’nin imza koyduğu uluslararası sözleşmelerin içinde son yıllarda en çok etkisini hissettiren 2000 yılında imza konulan Avrupa Patent Sözleşmesidir. Avrupa Patent Sözleşmesi (European Patent Convention – EPC ) tek bir 2012 yılında patent başvurularında bulunan illerin başvuru sayılarına göre başvuru ile EPC’ye üye ülkelerde sıralanması patent elde edilebilmesine olanak sağlıyor. Avrupa Patentinin hangi ülkeleri kapsayacağını patent sahibi karar vererek, sözleşmeye taraf ülkelere yönlendirme yapmakta. Üyeler: 38 www.epo.org/aboutus/ organisation/memberstates. html#contracting http://en.wikipedia.org/wiki/ EuropeanPatentConvention Avrupa Patent Ofisi istatistikleri: http://www.epo.org/aboutus/annualreportsstatistics/ annualreport/2012/statisticstrends/patentfilings.html#tab=4 Görüldüğü üzere Türkiye’nin yapmış olduğu Avrupa Patent başvuruları yabancı ülkelerle karşılaştırıldığında çok az sayıdadır. Türkiye’ nin 2000 yılında Avrupa Patent Sözleşmesine taraf olduğu dikkate alındığında 2003 yılında yaptığı patent başvurusu 125 olduğu halde, sonraki yıllarda yaptığı patent başvurularının dağılımı şöyle: Aşağıda başvuru sayısının artmasının nedeni, patent sisteminin Türkiye’de gittikçe bilinmesi ve özellikle büyük şirketlerin son yıllarda ARGE’ye önem vermesidir, diyebiliriz. Yıllara göre bu saşı, özellikle patent sisteminin bilinmesi ve başvuruları yapabilecek yeterli ehil patent vekillerinin de yetişmesi ile artabildiğini belirtmeliyiz. Bununla birlikte özellikle 2010 yılından sonraki patent başvurularının oran olarak çok artmadığını dikkate almak gerekiyor. SONUÇ OLARAK: Bakan Bayraktar’ın açıklaması somut durumu yansıtmakla beraber, Türkiye’den mucit çıkmaz söylemi doğru değildir. İnovasyon somut politika değişiklikleri ile oluşturulur. Bunun için hüYıl Patent Tescile Başvurusu Bağlanan kümetin Güney Kore’de yapıldığı gibi ileriye dönük ve Patent 2003 125 8 uzun vadeli somut politikalar 2004 134 20 ve eylem planları geliştirmesi 2005 198 20 ve bunları yürürlüğe koyması 2006 336 31 gerekmektedir. Bu eylemlerin 2007 416 39 en başında ise ara eleman (biz2008 466 49 2009 464 59 ce teknik eleman) ve ARGE 2010 615 89 elamanlarının eğitimi yer al2011 712 95 maktadır. ARGEPATENT Patent ve faydalı model tescillerinin orijine göre dağılımı