Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. İlk başarılı televizyon görüntülerini elde eden İskoçyalı mühendis. 2. Küçük bitkilerin ortak adı – Üçüncü çağın, memelilerin oluştuğu dönemi – “… Neeson” (aktör). 3. Yığın durumundaki yakacak odun için kullanılan, 1 metre küpe eşit hacim ölçüsü birimi – Datça’daki antik kent – Temel, esas. 4. Su buharının hareket ettirici gücünü göstermeye yarayan cihaz – Arap erkeklerinin kefiyelerinin üzerine bağladıkları yünden örülmüş bağ – Galyumun simgesi. 5. Gelecek – Organik bileşiklerin bileşimine giren karbon ve hidrojen atomları grubu – Mağara. 6. Ev – Sevi – Alakalı. 7. Berilyumun simgesi – Lümen (kısa) – Devekuşuna benzeyen, uçamayan bir kuş – Masal dağı. 8. Protein sentezine yardımcı olan bir asit türü – Sıvı yağlarda ve margarinlerde bulunan oleik asidin bir esteri – Bir makinenin, bir taşıtın hızını kesmeye ya da onu durdurmaya yarayan mekanizma. 9. Eski İskandinav mitolojisinde okyanus tanrısı – Karaciğer sıvısı – Kalın tüy – Boru sesi. 10. Bir nota – Bir tür küçük manyat ağı – Elma, armut kurusu. 11. Modern – Cennet – Geminin çektiği suyu gösteren işaretler. 12. Kas – Bir hareketi bir mekanizmaya aktaran ya da makinelerde hareketin Hazırlayan: İlker hızını düzgün tutmaya yarayan tekerlek. 13. Bir şeyin Mumcuoğlu elden ele geçmesi – Gözlem. 14. Acı, sızı ünlemi – Letonya parası – Hendese. 15. Gölgede kalan yan – “Karl …” (İçten yanmalı motorla çalışan ilk otomobili üreten Alman mühendis) – Eşkenar dörtgen. Y U K A R ID A N A Ş A Ğ IYA 1. İlk pratik lavaboyu ve hidrolik presi bulan İngiliz mucit – Namuslu. 2. “Nikolaus …” (İlk dört zamanlı motoru yapan Alman mühendis) – Vergilius’un ünlü destanı – Ceylan. 3. Şu anda, henüz – Gümüşün simgesi – Akciğer sesi. 4. Denizin çekilmesiyle oluşan yurtlanmaya elverişle arazi – Ilım. 5. İsveç işçi sendikası – Matematikte 3,14 sayısı – Yunanistan’da bir yarımada – Dağıstanlı. 6. Argoda lira – Bir kumar aracı. 7. Isınan sıvıların görünen genleşme kat sayılarını belirleyen araç, dilatometre. 8. Kayınbirader – Türkiye’nin uçuş kodu – Ölüm cezası – Bir deniz adı. 9. Dua eden kimse – Radonun simgesi – İçki mahzeni – Eşya, hayvan damgası. 10. “Louis Victor Duc de …” (Maddenin ışık gibi dalgalar halinde hareket edebileceğini söyleyen Fransız fizikçi) – Mısır. 11. Tavlada bir sayı – Yasanın sözle anlatmak, bildirmek istediği anlam – Mikroskop camı. 12. Ülke, yurt – Takımlar grubu, küme – Lübnan’ın plaka işareti – Ant içme. 13. Denizler tarafından örtülen derin ve parçalanmış koylar oluşturan gömülmüş vadi – Yunan mitolojisinde zafer tanrıçası – Bir tür su kabı. 14 Başta, kaslarda, oynaklarda ağrılar yapan, vücutta kızıl lekeler gösteren, ateşli ve salgın bir hastalık – Beyaz, havada çabuk oksitlenen, parlak bir alevle yanan, seyrek bulunur bir element – Üç öneki. 15. Eğitim ve öğretim sistemi – Rezerve baskılı süsleme – İndiyumun simgesi. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ilginç SORULAR Kablosuz ağda anten etkisi Soru: Kablosuz ağ kullanıcıları için en önemli konulardan biri, kullandıkları modemlerin kapsama alanın ne kadar geniş olduğu ile ilgilidir. Kullanıcılar kablosuz cihazın anteni ne kadar büyükse sinyal gücü ve kapsama alanının o kadar güçlü olacağına inanılıyor. Bu görüş doğru mu? Yanıt: AirTies, http://www.airties.com/ Bir kablosuz ağ (WiFi) cihazının yayın gücü, ERIP (Effective Isotropic Radiated Power – Etkin Yayın Gücü) olarak ifade ediliyor. Bu tanım, cihazın gücü ile anten kazancının toplamına eşit. Dolayısıyla cihazın EIRP değeri ne kadar yüksekse yayın gücü de o kadar yüksek oluyor. Ev ya da işyeri gibi kapalı ortamlarda kullanılan ve 2.4 GHz bandında çalışan WiFi cihazlar için EIRP değeri yasal olarak en fazla 20dBm(100mW) olabiliyor. 5 GHz bandında ise bu sınır, 23dBm (200mW) olarak belirlenmiş durumda. Bu değerlerin üzerindeki kullanımlar Avrupa Birliği Direktifleri doğrultusunda yasaklanmış olmakla birlikte Dünya Sağlık Örgütü tarafından da tavsiye edilmiyor. Büyük Anten Daha Fazla Kapsama Alanı Anlamına Gelmiyor Peki, daha büyük ya da daha yüksek kazançlı antene sahip modemlerin kapsama alanı daha mı geniş? Aslında büyük veya küçük antenli cihazların yayın gücü arasında bir fark yok. Büyük antene sahip cihazların anten kazancı yüksek olmakla birlikte cihaz gücü düşük kalıyor. Çünkü yasal düzenlemeler çerçevesinde bir cihazın anteni ne kadar büyük olursa olsun toplamda yapabileceği radyo dalgasının gücü sınırlı. Örneğin, büyük antenli bir modemin anten kazancı 5dBi ise, cihazın gücü de 15dBm olabiliyor. Buna karşılık, nispeten daha küçük 2 dBi kazançlı anteni olan bir modemin cihaz gücü 18dBm ile maksimum yayın kapasitesine ulaşıyor. Tıpkı cep telefonlarında ilk dönemlerde yer alan büyük antenlerin zamanla kısalması ve artık anten gücünün tamamen cihazların içine gömülmesi gibi, kablosuz ağ cihazlarında da daha küçük antenli veya antensiz modeller öne çıkmaya başladı. Bu cihazlarda, cihazın gücü artırılmış olduğu için anten kazancının önemli bir etkisi olmuyor. Dolayısıyla daha büyük ya da daha yüksek kazançlı antenlere sahip WiFi cihazlarının daha geniş kapsama alanına sahip olduğu inancı da gerçeği yansıtmıyor. L O G A R İ T M A O K A P İ E R İ K A O T L U N O L T E E R A T O A N U S E P U T T A N R İ İ K H İ G L A R D O N A N E T T E R A G D O A O T O İ R İ A N P E T E T Z N S E İ T F A A R M C E M E N O T D A V O R E A R I P R V A P B A Ş İ R İ L A L İ L E M E L A A N M E D A M İ K A R O S F E U Z O P N C İ S İ A N S E N O L A N İ H Z M A N İ A Y A V A M A R E R T B A K Ü L A K Uçak tuvaletlerinin işleyişi Soru: Uçaklarda tuvaletler nasıl çalışır? Yanıt: New Scientist, 21 Ocak 2012 Uçak tuvaletlerinin sifonu genellikle bir emiş sistemi yardımıyla çalışır. Düşük basınç yaratmak için uçağın hangi yükseklikte olduğuna bağlı olarak iki yöntemden yararlanılır. Yüksek irtifadayken birisi sifonu çekerse dış atmosferik basınç kullanılır. Uçağın iç ve dış basınç farkı, atıkları gövdenin arkasındaki bir tanka gönderir. Eğer tuvalet alçak irtifadayken veya yerde iken kullanılmışsa, atık tankının yakınlarına monte edilmiş bir emiş pompası basınç farkı yaratır. İşte bu nedenle düğmeye basıldıktan sonra sifon çalışıncaya kadar aradan bir iki saniye geçer. d ü ş ü n SORULAR Yüz tane bölen Hazırlayan: Naim Uygun naimteacher@gmail.com 36 sayısı üçgensel bir sayıdır. n=8 için n(n+1)/2 formülüyle bulunur. Bu üçgensel sayının dokuz tane tam (sıfır kalanını veren) böleni vardır: 1,2,3,4,6,9,12,18,36 SORU: 100 tane tam böleni olan en küçük üçgensel sayı kaçtır? 1301.sayıdaki “Asalın Asala Bölümü” isimli bilmecenin yanıtı: 287 ve 94 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız. Ahsen Canatİzmir, Naim Uygunİstanbul, Necah Büyükduraİstanbul, Ahmet Çetinbudaklarİzmir, Faruk Kozİzmit 1 3 0 0 . s ay ı dak i bi l m ecey i doğru çözen okuyucularımız: Ender Aktulgaİstanbul CBT 1303/16 9 Mart 2012