Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. “… Oppenheimer” (İlk atom bombasının gözetiminde geliştirildiği Amerikalı fizikçi) – Bir elma türü – Milos Forman’ın bir müzikal filmi. 2. Alyuvar – Büyük atardamar. 3. Sahne ya da film yıldızı – Bir bağlaç – “Nikolaus …” (1876’da dört zamanlı motoru gerçekleştiren Alman mühendis) – Azot elementinin eski simgesi. 4. Potasyum hidratı, potasyum karbonatı gibi potasyum bileşiklerine verilen genel ad – Açık leylak rengi – Bir bağlaç. 5. İndiyumun simgesi – Familya – Bir gamette bulunan ve bir türe özgü olan en küçük sayıdaki kromozomların tümü. 6. Gözenek. 7. Çözümleme – Madagaskar Adası’nda sık rastlanan bir maymun türü – Kafkas dağ köylerine verilen ad. 8. Midye tava sosu – Oidipus’un annesi. 9. Vazife – Sinirbilim. 10. Sayıları gösteren işaretlerden her biri – Kısa sonat. 11. Selenyumun simgesi – Osmanlılarda gece bekçisi – “… Garbarek” (Norveçli caz saksofoncusu). 12. Kalıpta pişen bir tür pasta – Gelecek – Kabıyla birlikte tartılan bir nesnenin kabının ağırlığı. 13. Bir kan grubu – Dölyatağı – Elektrik sığa birimi. 14. Anlatma, ders verme – Büyüyüp gelişme – Kasık. 15. Uzuv – Sümer inancında su tanrısı – Sarmısaktaki doğal antibiyotik. Amerikalı dişçi) – Tarlayı sürerek dinlenmeye bırakmak – Hava basıncı birimi. 3. Bir kimsenin egemenliğini tanıma – Devinim – Bin gramın kısa yazılışı. 4. Çevre – Herhangi bir yana yanaşmış filikanın kürek çekmeksizin ilerlemesi için verilen emir – Sara nöbeti belirtisi. 5. Rolls Royce (kısa) – Sessiz, suskun – “James …” (1921’de kurduğu şirkette, tasarladığı savaş uçağına pilot fırlatma koltuğunu icat ederek koyan İrlandalı mühendis). 6. Kalın ve gür ses – Mevsim – 1 metreküpe eşit kaba yakıt ölçüsü birimi. 7. Doğada birçok türleri bulunan silisyum oksidi – Değiştirgeç. 8. Eski Filistin’de bir kent – Mahkeme kararı – Fin hamamı. 9. MS yaklaşık 150 yılında yazdığı kitapta, Dünyanın kıpırdamadan durduğu, Ay, Güneş ve gezegenlerin hep birlikte Dünya’nın çevresinde, yörünge denilen dairesel yollar üzerinde hareket ettikleri bir evren sistemi çizen Yunanlı gökbilimci – Standart saptayan enstitü. 10. Tantalın simgesi – Çevrebilim – Su. 11. Astatin simgesi – Ortodoks resmi – Bakı. 12. “William …” (1908’de Spangler’ın tasarımı olan elektrik süpürgesini üreterek piyasaya süren sanayici) – Kitap biçiminde takvim. 13. Güzel sanat – Eşya, hayvan damgası – Hamız – Doğu Anadolu’da bir ırmak. 14. Verme, ödem – Olmuş iş, vakıa – Eski Yahudilere verilen ad. 15. Optik kaydırma – Luc Besson’un bir filmi – Stanislaw Lem’in bir bilimkurgu romanı. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ilginç SORULAR Karpal tünel sendromu Soru: Özellikle klavye ve mouse’u çok fazla kullananlarda görülen karpal tünel sendromu nedir? Yanıt: Yrd. Doç. Dr. İbrahim Sun Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı, International Hospital El ve bileklerde ağrı, hissizlik ya da uyuşukluk şeklinde kendini gösteren bu hastalık, özellikle geceleri uyandıracak kadar şiddetlenebilir. El parmaklarının hareket etmesi ve hissinin sağlanmasında büyük rol üstlenen ve median sinir olarak adlandırılan yapının sıkışması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu sendrom klavyede yazarken veya mouse kullanırken el bileğini sürekli bükülü pozisyonda tutan veya el bileğine sık sık yük binen işlerde çalışan kişilerde daha sık ortaya çıkar. Ellerde gelişen yakınmalarda mutlaka bir hekime başvurulmalıdır. Çünkü geç kalındığında sendrom ilerleyerek kaslarda güçsüzlüğe ve kas erimesi olarak bilinen atrofiye neden olur. Bunun sonucunda hasta yazı yazmak ve araba kullanmak gibi günlük aktivitelerini yapmakta büyük güçlük çeker, hatta poşet bile taşıyamaz hale gelebilir. Üstelik erken tanı konulduğunda ilaç veya fizik tedavi ile geçebilecek olan bu sendrom ilerlediğinde tek çözüm ameliyat olur. Her 100 kişiden birinde görülen hastalık en çok kadınları etkiler. Buna neden olarak kadınların farklı bir bağ dokusuna sahip olması, hormonal farklılık ve karpal tünelin genişliğinin farklı olması gösterilir. Sinir sıkışmalarına neden olan faktörler şöyle özetlenebilir: • Sendrom en sık, bilgisayardaktilo kullananlar, müzisyenler, marangozlar, kaya matkabı operatörleri, fabrika işçileri, dikiş işleri ile uğraşanlar, tenisçiler ve hamilelik, romatizma, kronik böbrek yetmezliği, şeker hastalığı, bilek kazası, tümörler ve enfeksiyon gibi bazı hastalık ve durumlar nedeniyle oluşabiliyor. • Mouse kullanırken bilekler yine uzun süre masanın kenarında tutulursa sinire doğrudan baskı oluşturarak hastalığı tetikleyebiliyor. • Sık sık el hareketlerini zorlayacak şekilde hareket etmek de hastalığın gelişmesine yol açabiliyor. Örneğin her gün temizlik yapmayı alışkanlık haline getiren ev hanımlarının sık sık temizlik bezini sıkmaları bilekte fazla yük oluşturuyor ve sinir sıkışmasına zemin oluşturacak yapı değişikliklerine neden olabiliyor. • İlerleyen yaşla birlikte kanalın içinde yer alan yapılarda oluşan kireçlenme veya yağ dokusuna ait çeşitli rahatsızlıklar sinirleri sıkıştırabiliyor. Teşhis için önce hastanın yakınmaları dinleniyor, ardından bazı testlere ve fizik muayeneye başvuruluyor. Sinir sıkışmasından şüphelenildiği durumda ise kesin tanı için ultrason veya MR tetkiki yapılıyor ya da doğrudan grafi yöntemine başvuruluyor. Günümüzde en sık başvurulan ve en fazla yarar sağlayan yöntem elektromiyografi cihazıdır. Bu tanı cihazı, sinirin tam olarak nerede sıkıştığını milimetrik ölçülerle gösteriyor. Medikal tedavide amaç el bileğinin tekrarlayıcı travmalardan korunması ve semptomların giderilmeye çalışılması. El bileğini tekrarlayıcı hareketlerden korumak için istirahat atelleri, bir başka deyişle bileklik kullanılıyor. Semptomları gidermek için de ağrı kesici ilaçların yanı sıra ultrason ve elektriksel sinir uyarısı gibi fizik tedavi yöntemlerine başvurulabiliyor. Cerrahi tedavi, medikal tedavinin sonuç alınamadığı durumlarda çözüm oluşturuyor. Geç kalındığında cerrahi tedavi uygulansa bile sonuç alınamayabiliyor. HASTALIĞA YOL AÇAN ETMENLER Hazırlayan: İlker YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. 1929’da Amerikalı mühendis Philip Direnker’in icat Mumcuoğlu ettiği, solunum zorluğu çeken hastaların solumalarına yardım eden, demirciğer de denilen aygıt – Kafka’nın bir romanı. 2. “William …” (1846’da bir çene ameliyatı sırasında güçlü bir anestezik olan eteri kullanan, A B R A H A M D A R B Y L E O N A R D O E K L E M E L A T E R İ T E R A M N İ O L X A E N Y MO İ N S K O A P L A L Ş E N L İ E L K İ N D E A K N N E A L M A R B A O A T R B A İ K R E E R U H R E T İ N K A R A K L I L R E A D R F B O G R A B U S G A T A B A N İ N Y S H E I M K E U L P S İ K A N U G E R A L U H A N L O E T K E T A E M E E M K M E A S E A Y M E N N İ K İ T A K A T I MİLİMETRİK TEŞHİS TEDAVİ d ü ş ü n SORULAR Asalın asala bölümü CBT 1301/16 24 Şubat 2012 Ender Aktulga eaktulga@gmail.com İkisi de asal olan a1 ve a2 sayıları arasında a1 < a2 < 1000 ilişkisi bulunmaktadır. k sayısı, a2 / a1 bölümünün kalanıdır. n(k) fonksiyonu ise k kalanının kaç kaz elde edildiğini göstermektedir. SORULAR: n(k) = 0 koşulunu sağlayan k'ların en küçük değeri kaçtır? n(k) = n(k+1) ? 0 koşulunu sağlayan k'ların toplamı kaçtır? 1 2 9 9 . s ay ı dak i A nk ar a 1 9 6 8 i s i m l i bilmecenin yanıtı: 483 B i l m ecey i doğr u bi l enl er : Ender Aktulgaİstanbul, Ahmet SaraçoğluDenizli