Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 landalı hümanist – Baryumun simgesi – ncirsineği. 3. Berkelyumun simgesi – Montaigne’in tanınmış yapıtı. 4. Protein sentezine yardımcı olan bir asit türü – Bir tür büyük su şişesi – Bir yüzey ölçüsü. 5. Durgun bir su yüzeyine paralel, ufki – Arapça ben – Rusya’da, Karadeniz kıyısında bir plaj kenti. 6. Bir Çin şiir türü – Likit petrol gazı – “Oğuz …” (Tutunamayanlar’ın yazarı) – Kuzey Fas’taki sıradağlar. 7. Kulak iltihabı – Güneydoğu Anadolu’da, kadınların yaptırdığı bir tür dövme – talya’daki ilginç SORULAR Adrenalinden beslenen kas kuvveti Soru: Otomobilin altında kalan çocuğunu kurtarmak için kimseden yardım almadan otomobili kaldıran bir kadından bahsediliyor. Kadın bu kuvveti nereden bulmuş olabilir? Yanıt: Popular ScienceAğustos 2011 1982 yılında Angela Cavallo adında bir kadın 1964 model Chevy Impala’nın altında kalan oğlunu kurtarmak için otomobili tek başına kaldırıp altından çocuğunu kurtarmıştı. Cavallo’nun oğlu, arabanın süspansiyonlarını onarırken kriko kırılmış ve araba üzerine düşmüştü. Stres altındayken adrenalin hormonu, kas dokusundaki adrenerjik reseptörlere bağlanır. Ayrıca kas kasılmasından sorumlu olan aktin ve miyozin isimli proteinler daha hızlı bağlanır. Adrenalin ayrıca soluk alma hızını da arttırır. Bu da tansiyonun yükselmesine ve kalbin daha fazla miktarda kanı daha hızlı pompalamasına yol açar. Connecticut Üniversitesi’nden kinesiyoloji profesörü William J.Kraemer, bu gibi durumlarda kas kuvvetinin %515 oranında arttığını söylüyor. Ancak insanlar genetik kapasiteleri ve kas gelişimleri ile sınırlıdır. Kraemer’e göre adrenalin bu sınırı ortadan kaldırır ve ani bir kuvvet patlaması yaşatır. Dünyanın En Kuvvetli Adamı ünvanını elinde tutan Brian Shaw kadar güçlü olmuş olsaydık, uçakları bile yerinden oynatabilirdik. Shaw bir profesyonel ve 2010 yılındaki Dünyanın En Kuvvetli Adamı Yarışması’nda birinci seçilmişti. Shaw bir seferinde 483 kiloyu kaldırabildi. Kalabalık bir seyirci karşısında daha iyi performans çıkarttığını belirten Shaw, bu gibi koşullarda tehlike karşısındaki insanların salgıladığı adrenalin düzeyine yakın adrenalin salgıladığını söylüyor. Büyük bir olasılıkla Kraemer arabayı kaldırırken müthiş bir adrenalin patlaması yaşamıştı. eğik kule. 8. Burun iltihabı – Galyumun simgesi – SOLDAN SAĞA 1. lk seri otomobil üretimini gerçekleştiren Ame Amonyaktaki hidrojen yerine, tek değerli hidrokarrikalı otomobil üreticisi – Lenf. 2. Koca – Dünya bonlu köklerin geçmesiyle oluşan ürünlerin genel nın ilk nükleer denizaltısı – Rusya’da bir ırmak. 3. adı. 9. Romen rakamıyla “550” – Tülbent ile patiska Fas’ın başkenti – ndiyumun simgesi – Tartımlı, di arasında ince bir tür pamuklu kumaş. 10. Bir tür anzemli. 4. Sosyal güvence kuruluşu – Yüksekliköl tilop – Tellürün simgesi – Baş, kafa. 11. Hamız – çer. 5. Santimetrenin kısa yazılışı – Eski bir siyasi ABD Profesyonel Basketbol Ligi – Göçebe konak yeparti – Eski Mısır’da bir kent – Verme, ödeme. 6. ri – Titanın simgesi. 12. Üçgenleri hesaplamayı koHile, düzen – Gadolinyumun simgesi – Boks yapı nu edinen matematik kolu. 13. Kuyrukluyıldız – Bir lan alan – Kiloamperin simgesi. 7. Mantık – Mis Yunan adası – Yüksek, yüce. 14. Kısaca ağabey – Bir tik Hint hecesi – Rüzgâr, şimşek ve gökgörültüsü pamuk türü – Belli bir sınıfa bağlı bireylerin hepsini ile ortaya çıkan sağnak yağışlı hava olayı. 8. Sih di içine alan, bütün kapsamıyla alınmış olan önerme. ninin kurucusu – Alkol. 9. Serçegillerden, ötücü 15. Bir tür karides – Zihin – Bin metrenin kısa yazıbir kuş – Kumtaşı – Mihrak. 10. Açgözlülük – Kent lışı – Kristof Kolomb’un bir gemisi. serserisi – Etiyopya’da bir ırmak 11. Avaanak – Taşpamuğu, kayalifi. 12. Duyuru – Bir yazının doğ1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ru olduğunu belirtmek için yapılan işaret – Astatin 1 C H R S T A N B A R N A R 2 O A S simgesi – Ses. 13. Ağaçlıklı yol Üç Silahşörler’den BO L P L A L 3 N MB U S D S T A R U birisi – Bir takvim türü. 14. Sağaltım, tedavi – Ya4 C L U L U B A T I R A F nıcı, renksiz, az kokulu karbon ve hidrojen bileşi Hazırlayan: 5 O E C D N A A A L T O 6 R A U L L A V D A NOM İlker mi. 15. Namuslu – Arıtımevi – Muğla’nın bir ilçe7 E Z Mumcuoğlu 8 D A E N A O M S G N P G A A si. E D L E A O YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Frederick …” (Uranus gezegenini keşfeden, Alman asıllı ngiliz gökbilimci) – Tantalın simgesi – Cet. 2. Deliliğe Övgü adlı yapıtıyla tanınan Hol9 10 11 12 13 14 15 Farklı iklimler, farklı burunlar Soru: Soğuk iklimlerde yaşayanlarla sıcak iklimlerde yaşayanların burun şekilleri farklı mıdır? Yanıt: Scientific AmericanEylül 2011 Bilim insanları uzun zamandır burun şekilleri ve işlevleri arasında bir ilişki olup olmadığını merak ediyordu. Son yapılan bir araştırma burnun iç kısımlarının evriminde iklimin büyük rolü olduğunu ortaya çıkarttı. Tübingen’deki Eberhard Karls Üniversitesi’nden Marljin Noback ve ekibi, Grönland ve Sibirya gibi soğuk ve kurak iklimlerde yaşayanların burun kavitelerinin (boşluk), Gabon ve Papua Yeni Gine gibi sıcak ve nemli iklimlerden gelenlere göre daha uzun ve dar olduğunu ortaya çıkarttı. Bu araştırma sırasında bilim ekibi 5 farklı bölgeden topladıkları 10 farklı insan grubuna ait 100 kadar kafatasının burun kavitesini ölçtüler. Sonuçta, soğuk ve kuru iklimlerde yaşayan insanların burun kavitelerinin, sıcak ve nemli iklimlerde yaşayanlara göre göreceli olarak daha yüksek olduğunu ve kavitenin üst kısımlarında çapta ani bir genişleme görüldüğünü keşfettiler. Çalışma American Journal of Physical Anthropology dergisinin Haziran online sayısında yayınlandı. Burun pasajını kaplayan silia denilen mikroskopik kıllar, zararlı mikropların ve tozun içeri sızmasını engeller. Aksi takdirde bunlar hiçbir engelle karşılaşmadan akciğerlere ulaşır. Silia, gelen hava daha nemli olduğu zaman işlevini daha iyi yapar. Iowa Üniversitesi’nden paleoantropolog Nathan Holton, “Soğuk iklimlerde uygun ısıtma ve nemlendirme, solunum sisteminin sağlığı açısından çok önemlidir” diyor. Sıcak iklimlere alışık olan insanlarda içeri solunan hava, ısıtmaya gerek olmadığı için burun boşluğunun üst kısımlarına yönlendirilmez. Dolayısıysa sıcak iklimlerden gelen insanlar soğuk iklimlere göç etmek zorunda kalırlarsa soğuk algınlığı ve solunum sistemi hastalıklarına daha sık yakalanırlar. A T O P A T A N Z O Z A L MR I S R E G N ME R P A L A I L L A Ö Z Z A L SM K A K Y E V E U A L E Y A N T A R A Z A H R E B M R N E R E A R I K A K L A N d ü ş ü n SORULAR FREKANS II Ahsen [email protected] Sayın Naim Uygun'nun 1275 sayılı CBT'deki sorusundan esinlenerek hazırlanmıştır. Üç basamaklı asal sayıların kare kökü alınarak ve virgülden sonraki 111 basamak yan yana yazılarak 143 x 111=15873 basamaklı bir sayı elde edilmiştir. Bu sayının içinde her rakamın kullanılma sıklığı (frekansı) bulunmuş (örneğin sayı içinde 1573 adet 9 rakamı vardır) ve rakamlar küçük frekanslı olandan büyük frekanslıya sıralanarak 10 basamaklı bir sayı elde edilmiştir. SORU: On basamaklı bu sayı kaçtır? 1274.sayıdaki “Bir Düzine Beşi Bir Yerde’li Kolye” isimli bilmecenin yanıtı: 73143 = 59319+13824 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ahsen Canatİzmir, Ender Aktulgaİstinbul, Ahmet SaraçoğluDenizli, Hüseyin ErgönülEdirne, Mehmet Kur Mer sin, Faruk Kozİzmit, Nurdan Seyrek Zonguldak 1273.sayıdaki bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Mehmet KurMersin, Celal Erelİzmir, Hüseyin ErgönülEdirne CBT 1276/16 2 Eylül 2011