Katalog

Pozitivizm Hakkında Kavram Kargaşası Yobazın pozitivizmi hedef seçmesi onun dine rakip olduğunu duymuş olması ve pozitivizmin felsefecilerce çürütülmüş olduğu konusundaki kulak dolgunluğudur A. M. C. Şengör Akademi’den ders kitaplarına ödül T T SOSYAL B L MLER Anayasa Hukukunun Genel Esasları: Ders Kitabı, Prof.Dr.Kemal Gözler, Birinci Baskıdan Tıpkı Üçüncü Ek Baskı, 2010. Eski Yunan ve Roma Tarihine Giriş, Prof.Dr.Oğuz Tekin, 4. Baskı, 2010. SOSYAL B L MLER Ekonometrik Zaman Serileri Analizi: EViews Uygulamalı. Prof.Dr.Mustafa Sevüktekin, Dr.Mehmet Nargeleçekenler, Geliştirilmiş 3. Baskı, 2010. CBT 1264/ 19 10 Haziran 2011 ürkiye’deki din yobazı çevreler, bilimsel yaklaşımı gerçeği aramanın tek yolu olarak görenlere hemen «pozitivist» yaftasını yapıştırırlar. Kelime anlamı olarak «olumluculuk» anlamına gelen (ve bu şekliyle pek de fena bir şey olmaması gereken) bu kelimenin aslında felsefe bilimi içerisinde bir tanımı vardır ve yobaz kullanımına uymaz. Yobazın yanlışı, Wikipedia’nın ngilizce yayınında da yapıldığından (meselâ Almanca’sındaki «pozitivizm» maddesinde verilen tanıtım doğrudur; Fransızca yayındaki, pozitivizmi tamamen Auguste Comte’a bağlayan tanıtım ise eksiktir) ve genellikle bizim din yobazlarının yabancı dil bilenleri Amerikancı da olmaları nedeniyle yalnızca bu dili okuyabildiklerinden, düzeltilmeye muhtaçtır. Pozitivizm, bilginin yalnızca gözlemden edinilebileceğini savunan bilgibilimsel bir kuramın adıdır ve kökleri tâ Aristoteles‘e iner. Bu kuramın temeli, mantıkî olmadığı 1739 yılında David Hume‘un «A Treatise on Human Nature» adlı büyük eserinde gösterilmiş olan «tümevarım»dır (Aristoteles’in epagoge’si) . Hume şunu göstermiştir: «Tecrübe ettiğimiz şeylerin tecrübe etmediğimiz şeylere benzemesi gerektiğini isbat edebilecek hiçbir kesin iddia ortaya atılamaz». Bu durumda, tek tek gözlem tutanaklarından hiçbir genel iddianın doğruluğu sonucu çıkarılamaz. Bunun tarih içindeki en güzel örneği de Newton kuramının çöküşü olmuştur. Newton «hypothesis non fingo» (=varsayım yapmıyorum) diyerek meşhur mekaniğinin sadece gözlemden türediğini imâ etmişti. Öyle olsa, yanılmasına imkân yoktu ve başta Immanuel Kant olmak üzere pek çok felsefeci de Newton’un gerçeği bulduğunu sanmışlardı. Bunun böyle olmadığı, Newton kuramının Merkür’ün yörüngesinde Güneş’e en uzak olan noktasının (yani perihelionun) Merkür etrafındaki dönüşünün (presesyonun) hesaplanmasında sürekli ve muntazam bir hatâ vermesiyle görüldü. Bu hatâ Newton’un yerçekimi kuramının yanlış (bazılarının sandığı gibi eksik değil, YANLIŞ) olmasından kaynaklanıyordu ki bu yanlışı yeni bir yerçekimi kuramıyla Einstein’in zafiyet teorisi düzeltti. Ancak Einstein derhal kendi teorisinin de doğru olamayacağını, zira bu teoriyle atom için olayların tam olarak açıklanamadığını üstelik yerçekimi ve elektrik kuvvetlerinin de tek bir kurama indirgenemediğini vurgulamıştı. Bu nedenle Einstein bilim insanlarının yaptığının, eldeki gözlemleri Ş MD L K en iyi şekilde açıklayacak bir varsayım yapmaktan ve bu varsayımın çıkarımlarını yeni gözlemlerle sınmaktan başka bir şey ya pamayacaklarını söyledi. Bunu felsefede «eleştirel akılcılık» (kritischer Rationalismus) denen yeni bir epistemoloji kuramı haline getiren de Einsetin’in ahbabı Karl Popper olmuştur. Popper, Einstein’le (ve tüm modern bilim insanlarıyla) birlikte şunu söylüyordu: Sonsuz mikdar ve güvenilirlikte gözlem yapmamız imkânsız olduğu için, hiçbir genel iddianın kesin doğruluğu ispatlanamaz. Ama bir varsayımın tek bir çıkarımının yanlış olduğunun görülmesi o varsayımı çöpe atmaya yeter. Dolayısıyla bilimsel varsayımların değerlendirilmesine bir tekyanlılık vardır: Bunlar tek bir gözlemle yanlışlanabilirken, ne kadar gözlem yaparsanız yapın doğrulanamazlar. O zaman bilimin görevi mümkün olduğu kadar çok varsayım üretip mümkün olduğu kadar çok gözlemi açıklayarak yanlış varsayımları bir an önce eleyerek gerçeğe sürekli ama asla tam değemeyecek şekilde (yani asimtotik olarak) yaklaşmaktır. Yobazın pozitivizmi hedef seçmesi onun dine rakip olduğunu duymuş olması ve pozitivizmin felsefecilerce çürütülmüş olduğu konusundaki kulak dolgunluğudur. şin detayını bilmeden, pozitivizmin çürütüldüğünü söyler (ki bu DOĞRUDUR) ve bu nedenle bilimin tüm gerçeği bilemeyeceğini (bu da DOĞRUDUR), bu nedenle de dine de bir yer ayrılması icap ettiğini (ki bu DOĞRU DEĞ LD R) iddia eder. Halbuki bilim, yarattığı varsayımlarla sürekli modeller üreterek ve bunları gözlem tutanaklarıyla denetleyerek yanlışlarını hızla elemek arzusundadır. Din ise yanlışlarını gözlemle elemeye izin vermeyen bir iddiadır. Bilime yanlışlarını eleme azminde olduğu için güvenilir, yobaz ise dine niçin güvenilmesi gerektiğini açıklayamaz. Pozitivistlerin düştüğü hatâya düşüp doğru olduğunu bildiği birkaç dinsel iddiayı tekrarlayarak, tüm dinin doğru olduğunu savunur, yani mantıksal olarak zırva olan tümevarımı kullanır. Bir başka deyişle aynen eleştirdiği pozitivisitler gibi davranır. Onun için modern bilgi arayışında ne pozitivizme de ne dine yer vardır. Bu her iki düşünce sistemi de aşılmış ilkel sistemleri temsil ederler. Yobaz da zaten yanlışlandığı kesin olan mantıken tutarsız şeylere inanmaya devam ettiği için yobazdır. Yanlışlığı isbat edilmiş şeylere inanmaya devam etmeye saygı duyulması gerektiği tezini de ben bu nedenle anlayamıyorum (bu, koca bir insanın çocukken kendisine anlatılan masallara ömür boyu inanmasına saygı duymaya ve bu inançlara toplum yaşamında yer vermeye kalkmaya benziyor). TEK B R ÇIKARIM B LE YANLIŞSA ürkiye Bilimler Akademisi’nin 2011 Yılı Üniversite Ders Kitapları Telif ve Çeviri Eser Ödülleri’ni kazananlar belli oldu. Doğa, Mühendislik, Sağlık ve Sosyal Bilimler alanında toplam 17 eser “Telif ve Çeviri Eser Ödülü”nü kazanırken, 11 eser “Kayda Değer Eser Ödülü’ne (Mansiyon)” layık bulundu. Türkçe dilinde uluslararası standartlarda üniversite ders kitapları yazılmasını ya da yabancı bir dilden her alanda en iyi örneklerin düzgün, anlaşılır ve güzel Türkçe kullanılarak çevrilmesini özendirmek amacıyla başlatılan programda ödül ve mansiyon kazanan eserler şöyle: 2011 Yılı Telif ve Çeviri Eser Ödülleri’ni kazananlar: DOĞA B L MLER Kuantum Mekaniğine Giriş, Doç. Dr. Haluk Özbek, Doç.Dr.Sondan Durukanoğlu Feyiz, kinci Baskıdan Çeviri, 2010 (Introduction to Quantum Mechanics, 2nd Ed.,D.J.Griffiths, 2005). Matematiğe Giriş 2: Sezgisel Kümeler Kuramı, Prof.Dr. Ali Nesin, Genişletilmiş 3. Basım, 2010. Brock Mikroorganizmaların Biyolojisi, Çev.Ed: Prof. Dr. Cumhur Çökmüş, Onbirinci Baskıdan Çeviri, 2010 (Brock Biology of Microorganisms, M.T. Madigan, J.M. Martinko, 11th Ed., 2006). MÜHEND SL K B L MLER Toz Metalurjisi ve Parçacıklı Malzeme şlemleri, Çev.Ed.leri: Prof.Dr.Mehmet Türker, Prof.Dr.Süleyman Sarıtaş, Doç.Dr.Nuri Durlu, 2007 (Powder Metallurgy and Particulate Materials Processing by Randall M. German, 2005). Sayısal Sinyal şleme: lkeler, Algoritmalar ve Uygulamalar, Çev.Ed: Dr.Özgül Salor, 4. Baskıdan Çeviri, 2010 (Digital Signal Processing: Principles, Algorithms, and Applications, 4th Ed., J.G.Proakis, D.G.Manolakis, 2007). Elektronik Cihazlar ve Devre Teorisi, Çev.Ed: Prof.Dr.Adnan Köksal, Onuncu Baskıdan Çeviri, 2011 (Electronic Devices and Circuit Theory, 10th Ed.,R. L. Boylestad, L.Nashelsky, 2009). Çubuk Sonlu Elemanlar, Prof.Dr.Mehmet Hakkı Omurtag, 2010. SAĞLIK B L MLER Temel Ultrasonografi ve Doppler, Prof.Dr.Mustafa Seçil, 2008. Tıbbi Mikrobiyoloji, Çev.Ed: Prof.Dr.Ahmet Celal Başustaoğlu, Altıncı Baskı, 2010 (Medical Microbiology, 6th Ed., P.R.Murray, K.S.Rosenthal, M.A.Pfaller, 2009). Sınıf Yönetimi, Ed: Doç.Dr.Ruhi Sarpkaya, 2010. Uluslararası Ekonomik Bütünleşme: Kuram, Politika ve Uygulama AB ve Dünya Örnekleri, Prof.Dr.Canan Balkır, 2010. Uluslararası Hukuk: Temel Ders Kitabı, Prof.Dr.Yücel Acer, Doç.Dr. brahim Kaya, 2010. Sosyolojik Teorinin Oluşumu, Doç.Dr.Ümit Tatlıcan, 2010 (The Emergence of Sociological Theory, 6th Ed., J.H.Turner, L.Beeghley, C.H. Powers, 2007). Akıl ve nanç: Din Felsefesine Giriş, Doç.Dr.Rahim Acar, 2. Baskı, 2009 (Reason and Religious Belief: An Introduction to The Philosophy of Religion, 3rd Ed., M. Peterson, W.Hasker, B. Reichenbach, D.Basinger, 2003). Seramik: Dekorlar ve Uygulama Teknikleri, Prof.Dr.Sıdıka Sibel Sevim, 2007. 2011 Yılı Kayda Değer Eser Ödüllerini (Mansiyon) kazananlar: DOĞA B L MLER Matematiğe Giriş 3: Sayma, Prof.Dr.Ali Nesin, Genişletilmiş 3. Basım, 2010. Katıhal Fiziği Temelleri, Yrd.Doç.Dr.Ercüment Akat, 2010. Gen Klonlama ve DNA Analizi: Giriş, Prof.Dr.Fevzi Bardakçı, Prof.Dr.Ali Fazıl Yenidünya, Nazan Yılmaz, 5. Baskıdan Çeviri, 2009 (Gene Cloning and DNA Analysis: An Introduction, T.A.Brown, 5th Ed., 2006). MÜHEND SL K B L MLER C Dersi: Programlamaya Giriş, Yrd.Doç.Dr.Nergiz Erçil Çağıltay, Öğr.Gör.Cemile Fügen Selbes, Dr.Gül Tokdemir, Yrd.Doç.Dr.Çiğdem Turhan, 4. Baskı, 2010. SAĞLIK B L MLER Doğum Sonu Kanama: Değerlendirme, Yönetim ve Cerrahi Girişimler çin Kaynak Kitabı, Çev.Ed: Prof.Dr.S.Cansun Demir, Çev.Ed.Yard: Yrd.Doç.Dr.Selim Büyükkurt, 2010 (A Textbook of Postpartum Hemorrhage: A comprehensive guide to evaluation, management and surgical intervention, C.BLynch, L.G.Keith, A.B.Lalonde, M.Karoshi, 2006) Kanıta Dayalı Laboratuvar Tıbbı: lkeler, Uygulama ve Sonuçlar, Ed: C.P. Prince, R.H.Christenson, kinci Baskıdan Çeviri, Çev.Ed:Prof.Dr.Diler Aslan, 2010 (EvidenceBased Laboratory Medicine: Principles, Practice, and Outcomes, 2nd Ed., Ed: C.P.Prince, R.H.Christenson, 2007) Renkli Genetik Atlası, Eberhard Passarge, Çev.Ed.leri:Prof.Dr.Güven Lüleci, Prof.Dr.Meral Sakızlı, Doç. Dr.Özgül Alper, Gözden geçirilmiş ve güncelleştirilmiş 3. baskı, 2009 (Color Atlas of Genetics, 3rd edition, revised and updated, 2006, E.Passarge).