Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 biri – Asansörün mucidi – Lokmanruhu. 3. Lüksemburg TV’si – Alüminyum ve potasyum sülfatından oluşan, sıcak suda eriyen, tadı buruk ve buruşturucu bir madde – Akciğer – Bir sayı. 4. Bir nota – Yalnız iki geniş yüzü testere ile düzeltilmiş tahta – “Blaise …” (Fransız yazarı ve bilim adamı). 5. Yaşar Kemal’in bir romanı – Kulak yıkama aleti. 6. Müstahkem yer – Bir hastalık adı – “Mustafa …” (Bir Bilim Adamının Romanı’na konu olan bilim ada ilginç SORULAR YABAN MERS N MEYVES ve YARARLARI Soru: ngilizcede “blueberry” ve “cranberry” ad verilen iki çe it meyve aras nda ne gibi farklar vard r? Bu meyveler ülkemizde yeti iyor mu, ne gibi yararlar vard r? Yan t: Prof. Dr. Metin Özata, Endokrinoloji ve Metabolizma Uzmanı Yaban Mersini yurtdışında “blueberry” adıyla bilinir. Bu meyve koyu mavi renkte bir meyvedir. Ancak Türkiye’de aktarlarda veya marketlerde “yaban mersini” adı altında satılan kurutulmuş ve kırmızı renkte olan meyve aslında “cranberry”dir. Bu nokta çok önemlidir. Çünkü gerçek yaban mersini (blueberry) mavi renkte olup kurusu satılmaz. Gerçek yaban mersini taze veya dondurulmuş halde satılır. Kurutulmuş halde henüz satışı yapılamıyor. Ülkemizde yaban mersini başta Rize olmak üzere Karadeniz bölgesinde, Antalya ve Isparta bölgesinde yetişir. Rize’de LİKAPA, Trabzon’da LİGARBA, Rize Pazar ilçesinde KASKANAKA, Ardeşen ilçesinde ise ÇERA, Artvin’de MORSİVİT veya MAHABAK olarak adlandırılır. Son zamanlarda İstanbul’da da üretilmeye başlandı. YABAN MERS N N N FAYDALARI Yaban mersini ve diğer böğürtlen ve çilek gibi meyvelerin içinde insüline benzer maddeler vardır ve kan şekerini düşürür. Ayrıca meme, prostat ve ağız kanser hücrelerini laboratuvar ortamında öldürür. Kolon (kalınbağırsak) kanserine karşı korur. Yaban mersini ayrıca cranberry gibi idrar yolu enfeksiyonlarına karşı koruyucu bir etki gösterir ve E.coli bakterisinin idrar yollarına yapışmasını önler. Yaban mersini içinde bulunan antosiyanin isimli antioksidan madde iltihap yapan sitokinleri önlemektedir. İçinde bulunan ellajik asit kanser oluşumunu önler. Yaban mersininden her gün biriki su bardağı kadar yemek gerekir. Yaban mersini içinde polifenoller, salisilik asit, karaotenler, lif, folik asit, C vitamini, B vitamini, potasyum, manganez, magnezyum, demir, riboflavin, niasin, fitoöstrojenler vardır. İçinde bu kadar faydalı besin içeren çok az gıda vardır. Yaban mersini, ıspanak ve deniz somonu en önemli üç süper besindir. Yalnızca bu üç besini tüketmek bile sizi birçok hastalıktan korur. Yaban mersininin sadece bir porsiyonu beş porsiyon kadar havuç, elma, brokoli ve balkabağı kadar antioksidan madde içerir. Yarım su bardağı yaban mersini 1733 ünite E vitamini, 1200 mg C vitamini içerir. Yaban mersini yaşlanmayı, vücuttaki sarkmaları önler, kanserden korur. Alzheimer, bunama, makula dejeneransı gibi hastalıklardan bizi korur. Koyu mavimor renkli bu meyvenin rengini antosiyanidin pigmetleri verir. Meyvenin rengi ne kadar koyu olursa bu pigment yani faydalı etkisi o kadar fazladır. Bu meyve multipl sklerozisli hastalarda da faydalı olabilir. Bağırsaklara ve sindirim sistemine faydalıdır, kabızlık ve ishale iyi gelir. Yaban mersini göz yorgunluğunu giderici ve gece görme özelliğini arttırıcı özelliği de vardır. Ayrıca göz tansiyonuna iyi gelir. Varis ve basur (hemoroid) için de faydalıdır Bu meyve suyunun veya meyvenin bir tamamlayıcı tedavi olabileceği düşünülebilir. İlaç yerine geçmez. Bu tür meyve veya bitkisel tedaviler sadece tedaviye katkıda bulunabilir. Tedavi yerine geçmez. Bunu kesinlikle unutmamak gerekir. KAYNAKLAR: Vuong T, BenhaddouAndaloussi A, Brault A, Harbilas D, Martineau LC, Vallerand D, Ramassamy C, Matar C, Haddad PS. Antiobesity and antidiabetic effects of biotransformed blueberry juice in KKA(y) mice. Int J Obes 2009 August Prof. Dr. Metin Özata, Diyabetle Kaliteli Yaşam Rehberi, Gürer Yayınları, 2009 Prof. Dr. Metin Özata, Vitamin, Mineral ve Bitkisel Ürünler Kullanım Rehberi, Gürer Yayınları, 2008 mı). 7. Ses yitimi – Bir nota – Kafkas dağ köyü – SOLDAN SA A 1. “… … Zeppelin” (Zeplini yapan Alman su Hakkında (kısa). 8. İyi, hoş – “Bay Puntilla ve bayı ve endüstri adamı) – Konut. 2. “Glenn …” Uşağı …” (Brecht’in bir oyunu) – Papa tören baş(Jüpiter’e büyük bir gök cisminin çarptığını açık lığı. 9. Demiryolları üzerinde işleyen motor ya da layan NASA’lı bilim adamı) – Ekin – Karışık kol gücüyle çalışan küçük vagon – Kalça kemiği renkli. 3. Çiçektozu – “James …” (deniz kâşi – ABD Profesyonel Basket Ligi. 10. Bir bağlaç – fi) – Elektrik akımında şiddet birimi. 4. İlaç – Parafinler serisinden, birçok izomerli, doygun İsviçre başkenti – Sinir uçlarının iltihabı – Bir hidrokarbür – Tantalın simgesi – Japon Buda ranota. 5. Araba ya da binek hayvanının kayış ta hibi. 11. Halk şairi – Mağara – Dönüş, dolaşım. kımı – Boğaz, gırtlak – Rodyumun simgesi. 6. 12. Ekonomik analizde “en sondaki”, “sınırdaki” Küçük flama – Antikor. 7. Bir müzik türü – şeyleri anlatmakta kullanılan terim Baryumun simSarhoş – Kars yakınındaki ören yeri – gesi. 13. Yabancı bir haber ajansı – Helyumun simTürkiye’nin plaka işareti. 8. Bir hayvan – gesi – Tropikal deniz rüzgârlar – Görevden çıkaKarın zarı – Sodyumun simgesi. 9. İstenç – rılma. 14. Keder – Briçte sanzatu – Meşime, plaParola – Bir iç organı. 10. Eski Mısır inanışın senta. 15. Toplardamar genişlemesi – İki boruyu da anatanrıça – Su – Doğuştan meme ucu yok birbirine bağlamak için kullanılan yivli bilezik – luğu. 11. Kraliçe – Bir çalgı – Şikâr – Altın. 12. Akciğer sesi. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Bir bağlaç – Benzenden türeyen amin – 1 A L E X A N D R E Y E R S İ N Sonsuzluk. 13. Alkolün sülfürik asitle suyu alı2 S AM M İ A BAMAKO 3 CM AN HAR T UM KA narak elde edilen renksiz, az kokulu hidrokar4 L A N G E V İ N M ARAM bür gazı – Değirmen oluğu – Koca. 14. Tatlı bir Hazırlayan: 5 E R A Z U L U L A R İ S A PC M İ D İ AKAME T çörek türü – Bazı yerlerde kadınların sokağa çıİlker 6 7 İ K N A UYUZ NA EA karken manto üzerine örtündükleri işlemeli ge Mumcuoğlu 8 O İ N İ E R E N D İ Z B 9 S E C İ Y E ARA N NE niş örtü – Temel, esas. 15. Asya’da bir ada ül10 AH ER İ L RHESUS kesi – Sıtma aşılayan sivrisinek türü. 11 A T O N KM ÖT E OH 12 U L EB BAH PAMUK YUKARIDAN A A IYA 13 R E S P İ R A T Ö R SAS I 1. Tıpkıçekim – Fihrist, katalog. 2. Eski Yunan 14 U F O RAT E E T İ L EN 15 M İ N Y O N mitolojisinde, güzel sanatların dokuz perisinden HEMA T İ T d ü ş ü n SORULAR ASALLAR TOPLAMI Düzenleyen: Ender Aktulga ([email protected]) Sayılar büyüdükçe, asal sayıların toplamı olarak yazılma seçenekleri de çoğalmaktadır. Örneğin 7 sayısı 2+2+3=7 2+5=7 7=7 olmak üzere 3 değişik biçimde, 10 sayısı da 2 + 2 + 2 + 2 + 2 = 10 2 + 2 + 3 + 3 = 10 2 + 3 + 5 = 10 5 + 5 = 10 3 + 7 = 10 olmak üzere 5 değişik biçimde yazabilmektedir. SORULAR: 60 değişik biçimde yazılabilen sayı hangi sayıdır? 60 sayısı kaç değişik biçimde yazılabilmektedir? 1171.sayılı dergideki Türkçeİngilizce Sözmetik2 isimli bilmecenin yanıtı: ONBİR = 98431 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Süleyman Çevikerİstanbul, Ender Aktulgaİstanbul, Aydın BingölAnkara, Güngör Bingölİstanbul, Naim Uygunİstanbul, Duygu YargıcıLondra, Özen Günİstanbul, Yücel GünBurhaniye Not: Yanıtlarınızı, bilmeceyi düzenleyenlerin eposta adreslerine değil, ([email protected]) eposta adresine veya derginin 3.sayfasındaki "İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ" başlığı altındaki adrese postayla gönderebilir veya telefon ya da faks ile bildirebilirsiniz. 4 Eylül tarihli bulmacanın çözümü