Katalog

İçten yanmalı motor ve internet İnternet’in (özünde Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin) toplumsal hayata etkisinin, içten yanmalı motorunki gibi, aynı ölçüde dramatik olduğunu söylemek şimdilik zor. Ancak İnternet İçten Yanmalı Motorun kısalttığı mesafeleri sıfırlattı... Yük. Müh. Fatih Ertimur projeyi–kodlanmış programı bilgisayarında buluyor. İş 24 saat devam ediyor, iki mühendis arasındaki ücret farkı da ortada. Diğer yandan evişyeri ayrımı zayıfladı. Bazı insanlar evden çalışıyor, bir çok insan evde de çalışıyor ; yani daha çok çalışıyorlar, kişisel yaşamlarına ve/veya sosyalleşmeye daha az zaman ayırıyorlar. Bu değişim başladığında internet bugünkü konumuna gelmemişti. Bilgi ve İletişim Teknolojilerindeki gelişmeler büyük çok uluslu şirketler ve bazı devlet kuruluşlarının küresel ölçekte haberleşme ağları kurmalarını sağladı. Bu ağlar kuruluşlara özeldi, şirket çalışanlarının yanı sıra çoğu kez tedarikçileri ve/veya büyük müşterileri kapsıyor ve bir kaç yüzbin kişiye ulaşıyordu. Bugünkü konuma gelinmesi ise, haberleşme ağının belirli bir standart üzerinde yapılandırılarak geniş kitlelere açılması, kimsenin tek başına sahip olmadığı bir tür kamusal alan durumuna gelmesi ile gerçekleşti. Baharatların kanser hücrelerini öldürdüğü bulundu Araştırmalara göre baharatlara acı lezzeti veren bileşikler kanserli hücreleri herhangi bir yan etki olmaksızın öldürüyor. Prof. Dr. Narçın Ünsal, İstanbul Kültür Üniversitesi T eknolojik gelişmenin ve büyük buluşların ekonomi ve toplum üzerindeki etkileri çoğu kez karşılaştırılır. Robert Solow’un 1987 yılında “Bilgisayar çağını verimlilik istatistikleri dışında her yerde görebiliyoruz,” sözleri Bilgi Teknolojisindeki gelişmeler açısından bir karşılaştırma platfomu oluşturmuştu. Paul David’in “Dinamo ve Bilgisayar” adlı makalesi (Stanford Üniversitesi, Temmuz 1989 ve American Economic Review, Mayıs 1990) bu doğrultuda bir çalışmadır. 1995’den 2000 yılının son çeyreğine kadar ABD ekonomisindeki hızlı büyüme ve düşük enflasyon Bilgi Teknolojileri ve Yeni Ekonomi kavramı üzerinde benzer bir platform oluşturmuştur. Robert Gordon’un Yeni Ekonomi; Geçmişin Büyük Buluşları ile Aynı Ölçüde mi?” adlı makalesi (Journal of Economic Perspectives, Sonbahar 2000) de bu tartışmanın ortasında yer alır. Tartışma esas olarak reel ölçütlere; verimlilik ve özellikle toplam faktör verimliliğine dayalıdır. Ancak Gordon’un makalesi 18601900 arasındaki bir dizi büyük buluşun toplum hayatı üzerindeki etkilerine de değinir. BİLGİYE ERİŞİM İkinci önemli olguyu bu noktada görüyoruz. İnternet; bilgiye erişimi, yeni fikirlerin / düşüncenin ifadesi, yayınlanması ve tartışılmasını hayal edemeyeceğimiz oranda kolaylaştırdı. Bu olgunun eğitim açısından potansiyeli ortada, ancak diğer bir önemli boyutu geniş kitlelerin etkileşimli kullanımına açık olması. Bu olgu internet’i basın ve televizyon karşısında ciddi bir alternatif durumuna getirdi. Gerçi televizyonun gücü kuşkusuz daha fazla ama etkileşimli kullanım internet’e büyük bir avantaj sağlıyor. Sınırlı profesyonel destekle kurabileceğiniz bağımsız bir siteden düşüncelerinizi ifade etmekle kalmıyor, geniş kitlelerle paylaşabiliyorsunuz. Bir toplumsal olayı protesto etmek veya bir fikri desteklemek istiyorsanız elektronik posta grupları aracılığı ile geniş kitleleri sanal mitinglerde buluşturmak mümkün. Öte yandan bir kişiyi veya kurumu karalamak isteyenler için de aynı olanaklar geçerli. Tüm bunların maliyeti de ihmal edilebilir düzeyde. İnternetin ayrıcalığı bağımsızlık ve özgürlüğünde. Kamusal niteliği var ama kamu otoriteleri tarafından denetimi güç. Tekelleşme olasılığı da şimdilik zayıf görünüyor. Kuşkusuz bu ayrıcalıklar ile orantılı bir sorumluluk bilinci de gerekiyor ama bu başlı başına ayrı bir konu. İLK OTOMOBİL Bunların en önemlilerinden biri olan İçten Yanmalı Motorun hikâyesi oldukça uzun. 1824 yılında Sadi Carnot’un Termodinamik Teorisine katkıları (Carnot çevrimi) ile başlıyor. Nikolaus Otto’nun Daimler ve Maybach ile birlikte ilk dört zamanlı motoru geliştirmesi 1876’da. İlk otomobil üretiminin 1888’de Karl Benz tarafından gerçekleştirildiği kabul ediliyor. Ama otomobilin yaygın kullanımı ve seri imalatı açısından 1908’de Ford’un T modelinin bir kilometre taşı olduğu söylenebilir. İçten Yanmalı Motorun hayatımıza etkisini görmek oldukça kolaydır. Ulaşım olanakları dramatik biçimde arttı, bu artış bir anlamda mesafeleri kısalttı. Hammaddenin uzak mesafelerden üretim tesislerine taşınması, ürünün uzak tüketim merkezlerine ulaştırılması İçten Yanmalı Motor ile mümkün oldu. Uluslararası ticaret görülmemiş boyutlara erişti, uluslararası siyaset de doğal olarak bu gelişmeden etkilendi. Şehircilik anlayışı ve yaşam tarzları değişti; banliyöler ortaya çıktı. Kırsal kesime çok daha fazla hizmet götürmek mümkün oldu. Tarım kesimindeki verimlilik artışı ise başlı başına bir olgu. İnternet’in (özünde Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin) toplumsal hayata etkisinin aynı ölçüde dramatik olduğunu söylemek şimdilik zor. ottingham Üniversitesi’nde yapılan araştırmaların sonuçlarına göre baharatların aktif içeriği kapsaikinin tedavisi en zor kanser türlerinden olan pankreas kanseri de içinde olmak üzere farklı tümör hücrelerini öldürdüğü saptandı. Kapsaikinin hücrenin enerji üreticisi olan mitokondrilere saldırarak onları yok ettiği belirlendi. Araştırma ekibinin başkanı Dr. Timothy Bates kapsaikinin kanser hücrelerinin güç merkezini hedef aldığını belirtmektedir, bu da ileride mitokondrileri hedef alan ilaçların geliştirilmesine olanak sağlamaktadır. Bundan başka araştırıcılar kanser hücrelerinde bulunan mitokondrilerin biyokimyasının normal hücrelerdekinden çok farklı olduğu belirlendi. Araştırıcılar vanilloidler molekül ailesine giren kapsaikinin kanser hücrelerinin mitokondrilerindeki proteinlere bağlanarak apoptoza ya da hücre ölümüne neden olduğunu saptamışlardır. Ayrıca bu olay kanser hücrelerinin çevresinde bulunan sağlıklı hücreleri etkilememektedir. Dr. Bates bu verilerin acılı yiyecek tüketimi fazla olan Meksika ve Hindistan gibi ülkelerde batı ülkelerine oranla birçok kanser tipinin nadir olmasını açıkladığını ifade etmektedir. N Prof. Ahmet İnam’la Muhabbete Yolculuk ODTÜ Felsefe profesörü Ahmet İnam ile her ay İstanbul Kültür Üniversitesi’nde “Muhabbete Yolculuk” başlığı ile süren toplantılar devam ediyor. Bu ay Yaratıcılık üzerine bir konferans verecek olan Ahmet İnam, 12 Mayıs Cumartesi 2007, saat 11.00’de Ataköy’deki İstanbul Kültür Üniversitesi kampusunda Fen Edebiyat Fakültesi Seminer Salonunda olacak. Konferansa katılmak isteyenler için bilgi: 0212 498 43 74, e posta Dr. Hacer Gülşen; h.gü[email protected] MESAFELER SIFIRLANDI Ancak iki önemli olgunun altını çizebiliriz. Bunlardan birincisi İçten Yanmalı Motorun kısalttığı mesafelerin sıfırlanmasıdır. Bu olgu bir yerde küreselleşmenin teknik altyapısını hazırladı. Gerek iş ve işyeri organizasyonu gerek kişisel yaşam bu olgudan ciddi biçimde etkilendi. İşyerlerinin arasındaki zaman ve mekân farkının fazla önemi kalmadı, hatta işveren için avantajlı bile olabiliyor. Kaliforniyadaki mühendis işgününün sonunda tasarımı Hindistandaki mühendise yolluyor, ertesi sabah bitmiş CBT 1051/ 17 11 Mayıs 2007