Katalog

Bilimsel görsellikte devrim 22 Eylül 2006 tarihli sayısını, 2006 Canlandırma Yarışması’nda dereceye giren yapıtlara ayıran bilim dergisi Science, yarışmanın amacının, bilimin ulaştığı son noktayı, görüntüleme teknolojilerinden yararlanarak bilim dünyasının dışında kalanların gözünde "canlandırmak" olduğunu belirtiyor. Bu sayfalarda, çeşitli alanlarda ödüle layık görülen 14 çalışma yer alıyor. C) BİLGİLENDİRME AMAÇLI GRAFİK DALI Birinci seçilen yapıt: YERYÜZÜNDEKİ EN YÜKSEK DAĞ Yapıtı gerçekleştirenler: Nils Sparwasser, Thorsten Andresen, Stephan Reiniger ve Robert Meisner Everest deniz yüzeyinden başlamak koşulu ile Yeryüzü’nün en yüksek dağıdır. Ancak dünyanın en yüksek dağı değildir. Bu şeref Hawaii’deki Mauna Kea’ya aittir. Pasifik Okyanusu tabanından başlayarak ölçüldüğü zaman bu dağ Everest’ten 1.000 metre daha yüksektir. Launa Kea en büyük Hawaii adasından başlayarak 5.600 kilometrelik bir hat üzerinde sıralanan yanardağlardan biridir. Coğrafyacı Nils Sparwasser ve Oberpfaffenhofen’deki Alman Havacılık ve Uzay Merkezi’ndeki meslektaşları ile birlikte Pasifik Okyanusu boyunca uzanan Hawaii yanardağlarının panoramik görüntüsünü yarattılar. Bu illüstrasyon uydulardan ve en son bilgisayar modelleme teknolojisine sahip gemilerden elde edilen verilerle yaratılmış. len bilgileri resmediyor. Bu tür analizler müze küratörlerinin ve restorasyon uzmanlarının eski resimleri incelemesine ışık tutmasının yanı sıra, sanatçının kullandığı teknikler hakkında da bilgi veriyor. Onursal Mansiyon alan yapıt: ENFORMATİK MALZEMELER Yapıtı gerçekleştirenler: Matt Heying, Changwon Suh, Krishna Rajan ve Simone Seig Kimyacılar ezelden beri daha yeni ve daha verimli katalistlerin peşindedir. Bunun için potansiyel adaylar arasında çok büyük miktarlarda veriyi elemek zorundadırlar. Iowa State Üniversitesi’nden ve Almanya’daki Saarland Üniversitesi’nden Malzeme bilimcisi S aygın bilim dergisi Science ve Amerikan Bilim Vakfı (NSF), 2003 yılından bu yana her yıl, bilim ve sanatın iç içe geçtiği yapıtların birbiriyle yarıştığı "Visualization Challenge" adını verdikleri bir yarışma düzenliyorlar. Bu yarışmanın amacı, bilimin ulaştığı noktayı, görüntüleme teknolojilerinden yararlanarak bilim dünyasının dışında kalanların gözünde "canlandırmak". Örneğin 2006 yılında birinciliğe layık bulunan "Beş ünlü Matematiksel Yüzey" adı verilen yapıt, bilgisayar grafik programları hayal bile edemeyeceğimiz görüntüleri gözümüzün önüne getiriyor. Jüri üyelerinden Massachusetts Institute of Technology’den Felice Frankel bu yarışmanın amacını söyle açıklıyor: "Bilim dünyası, iyi bir canlandırma çalışmasının, bilimin ardında yatan düşünce ve iletişime ne denli büyük bir katkı sağladığını tartışmak zorunda. Başarılı ve dürüst bir canlandırmanın nasıl yapılacağına ilişkin eleştirel düşünce, bilim dünyasına büyük yararlar sağlayabilir" 2006 yılı yarışması altı dalda yapıldı. Bunlar: • Fotoğraf • İllüstrasyon • Bilgilendirme amaçlı grafik • Etkileşimsiz multimedya • Etkileşimli multimedya Katılan eserler NSF ve Science dergisinin birlikte oluşturduğu bir komite tarafından elemeden geçirildi. Daha sonra bağımsız uzmanlardan oluşan bir panel finale kalan yapıtları inceledi ve en iyilerini seçti. Bu sayfalarda seçilen eserleri göreceksiniz. Yapıtı gerçekleştiren: David Yager Latince adı Panclora nivea olan "Küba muz hamamböceği" gibi boyu 2 cm olan küçük yaratıkların fotoğraflarını çekmek çok zordur, çünkü tek bir çekimde hayvanın yalnızca tek bir parçasına odaklanabilirsiniz. Bu sorunu çözmek için College Park’taki Maryland Üniversitesi’nden David Yager eski ve yeni teknolojilerden yararlandı. Ölü böceği cam boncuklardan yapılmış bir yatağın üzerine sırtüstü yatıran Yager, farklı alan derinlikli çok sayıda fotoğraf çekti. Her kare, hamamböceği kafasının farklı kısımlarına odaklanmıştı. Üç ışık tüpü ile böceğin yüzünü farklı açılardan aydınlatan Yager, kafanın içini görüntüledi. Daha sonra, net ve ayrıntılı bir "Hamamböceği Portresi" yaratmak için 12 ayrı kareyi "Otomontaj" adlı bir görüntüişlemci yazılımı ile birleştirdi. İkinci seçilen yapıt: DA VINCI’nin KARATAHTA DERSİ Yapıtı gerçekleştiren: Caryn Babaian Bazı şeyler hiçbir zaman yaşlanmıyor. Leonardo da Vinci’nin 500 yıl önce çizdiği Vitruvian Man (Rönesans Adamı) hala insan vücudunun özellikleri hakkında ayrıntılı bilgi vermeye devam ediyor. Pennsylvania, Newtown’daki devlet okullarından birinde biyoloji öğretmeni olarak görev yapan Caryn Babaian, bu çizimi "Çokkavramlı görüntü" olarak kullanarak öğrencilerine üç kritik anatomik kavramı anlatmış. Bunlar, dönme, saydamlık ve çapraz kesitleridir. Panel jüri üyesi Thomas Lucas, yapıta ödül verme nedenlerinin, bu görüntünün öğrenciler üzerinde yarattığı etkinin, medyanın yarattığı etkilerden daha güçlü olması olduğunu belirtiyor. B) İLLÜSTRASYON DALI mumyanın 4 veya 5 yaşlarında, zengin bir aileden gelen bir kız çocuğuna ait olduğu ortaya çıktı. Rosicrucian müzesi mumyanın öyküsünün aydınlanmasından sonra mumyaya eski Mısır dilince "Küçük" anlamına gelen "Sherit" adını verdi. Mumyanın vücudu herhangi bir travma veya uzun süreli bir hastalık izi taşımıyordu. Dolayısıyla bilim adamları Sherit’in beklenmedik bir şekilde öldüğüne inanıyorlar. "Kızın bir enfeksiyon hastalığından öldüğünü düşünüyoruz" diye konuşan Brown, "Bu taramalardan elde ettiğimiz görüntüleri bir CD haline getirip diğer müzelere göndermeyi planlıyoruz" diyor. Panel üyelerinden Felice Frankel, bu yapıtı niçin birinciliğe layık gördüklerini şöyle açıklıyor: "Bu şaşırtıcı ve muhteşem görüntünün bir fotoğraf değil, CT tarama ve bilgisayar görüntülemesi olması, panelin kararını büyük ölçüde etkiledi. Böylece fotoğrafçılık tanımının kapsamının ne denli genişlediğine tanık olduk" diyor. Birinci seçilen yapıt: MASA ÜZERİNDE BEŞ CAM YÜZEY Krishna Rajan ve meslektaşları, görsel olarak açıklayıcı bir şekle sahip olan bu bilgi içerikli grafikten yararlanarak eleme işlemini kolaylaştırmayı başarmışlar. İllüstrasyona bakan bir katalist uzmanı binlerce katalistin bileşimi ve kimyasal etkileşimi hakkında bilgi edinebilir. Onursal Mansiyon alan yapıt: EL YAZISI İLE "e" HARFİ Yapıtı gerçekleştiren: Curtis DuBois Bu çalışma el yazılarını inceleyenlere yardımcı olmak amacıyla başlatıldı. Washington, Lumni Adası’nda yaşayan bağımsız medya sanatçısı Curtis DuBois’e göre, "Her birey yazı yazarken bazı noktalarda kalemi bastırır. Dolayısıyla yazının bazı kısımlarında bası noktaları oluşur." Üç boyutlu ışınizleme programından yararlanan DuBois, elle yazılmış "e" harfinin dijital olarak taranmış görüntülerindeki gri gölgeleri sanal bir yükseklikteki çeşitliliğe dönüştürdü. Daha koyu kısımları görüntüde daha derin bölgelere dönüştüren DuBois, bası noktalarını "sıcak noktalar" olarak öne çıkarttı. Daha sonra renk ve "atmosferik etki" ilave ederek görüntüye "estetik darbe"yi vurdu. Panel jüri üyesi Dona Cox, yapıtın ödüle layık görülme nedeninin görüntünün çok büyük miktarda bilgi içermesi olduğunu söylüyor. D) ETKİLEŞİMSİZ MULTİMEDYA DALI Birinci seçilen yapıt: VÜCUT KODU ÖDÜL ALAN YAPITLAR A) FOTOĞRAF DALI Birinci seçilen yapıt: MISIRLI BİR ÇOCUĞUN MUMYASI Yapıtı gerçekleştirenler: Robert Cheng, W. Paul Brown, Rebecca Fahrig, Christof Reinhart Bu çocuk mumyası, 75 yıldır Kaliforniya, San Jose’deki Rosicrucian Mısır Müzesi’nde sergileniyor. Gizemli bir öyküsü olan bu mumya, 2005 yılının ilk günlerinde W. Paul Brown’ın başkanlığında Stanford Üniversitesi’nden bir grup bilim adamı, en son görüntüleme teknolojisinden yararlanarak bu gizemi çözmeye çalıştılar. Stanford Üniversitesi’nden radyologlar, Siemens Tıbbi Çözümler’in geliştirdiği yüksek çözünürlüklü Ckollu bilgisayar tomografisi (CT) tarayıcısından yararlanarak, açılmamış, tek parça halindeki mumyadan iki boyutlu 60.000 tarama aldılar. Silicon Graphics’teki en son üç boyutlu bilgisayar grafiklerinden yararlanarak mumyanın ve iç kısımlarının üç boyutlu modelini yarattılar. Veriler incelendiği zaman 2000 yaşındaki bu İkinci seçilen yapıt: MONA LİSA’ya MONTAJ Yapıtı gerçekleştirenler: Louis Borgeat, François Blais, John Taylor ve Christian Lahanier Bu, gördüğünüz en güzel Mona Lisa görüntüsü olmasa da, en öğretici olduğu kesin. Kanada Ulusal Araştırma Konseyi ve Fransız Müzeleri Araştırma ve Restorasyon Merkezi’nin birlikte geliştirdiği "montaj", en son bilimsel görüntüleme teknolojilerle, Leonardo da Vinci’nin resminin analizi sonucu elde edi İkinci seçilen yapıt: HAMAM BÖCEĞİ PORTRESİ CBT 1046/12 6 Nisan 2007 CBT 1046/13 6 Nisan 2007 Yapıtı gerçekleştirenler: Richard Palais ve Luc Benard Irvin’deki Kaliforniya Üniversitesi’nden matematikçi Richard Palais ve grafik sanatçısı Luc Benard, bilgisayar grafik programlarından yararlanarak, bu bildik ancak karmaşık bir düzende soyut matematiksel yüzeyleri yarattılar. Bu illüstrasyon çok iyi bilinen beş matematiksel yüzeyi gösteriyor. Bu yüzeyleri yaratmak için Benard, Palais’in matematiksel yüzeyleri canlandırmak için geliştirdiği 3 boyutlu XplorMath programını kullandı.Benard, daha sonra bu yüzeylere cam görüntüsü kazandırmak için başka bir 3D programdan yararlandı. Panel jüri üyelerinden Felice Frankel, görüntünün yarattığı merak duygusundan etkilendiğini açıklayarak şöyle konuşuyor: "Herhangi bir görsel deneyde ulaşmak istediğimiz hedef de bu. Yani merak duygusu yaratmak." Yapıtı gerçekleştirenler: Drew Berry, Jeremy PickettHeaps, François Tétaz Bu animasyon aslında vücudumuzun içinde neler olup bittiğini göstermeye yönelik bir çalışma olmakla birlikte bilim kurgu filmi olarak da algılanabilir. Filmde moleküllerden hücrelere, dokulardan organlara farklı düzeylerdeki faaliyetleri kapsayan vücut içi turu atılıyor. Avustralya, Melbourne’daki Walter and Eliza Hall Enstitüsü’nden bilimsel animatör Drew Berry, Melbourne Üniversitesi’nden görüntüleme uzmanı Jeremy PickettHeaps ve bağımsız ses uzmanı François Tétaz, bu 9 dakikalık animasyonda, hayatta kalmamızı sağlayan "fabrika benzeri" faaliyetlerin geçtiği yerlerde sözsüz bir tura çıkartıyor. Yazının devamı arka sayfada GÖRÜNTÜLEME TEKNOLOJİLERİ GÖRÜNTÜLEME TEKNOLOJİLRİ