Katalog

GÜNDEM Dünya Biliminde En Önemli Olaylar "Manevi Mirasım Akıl ve Bilimdir!" "Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve ilmin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve ilmin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar." Mustafa Kemal Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yanıtı. Kaynak: İsmet Giritli, Kemalist Devrim ve İdeoloji, İÜ Yayınları Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1033 5 Ocak 2007 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Güray Öz GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No:2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212.343 72 74 Faks: 0212. 343 72 64 CUMHURİYET REKLAM Yerel Süreli Yayın Tel: (0212) 251 98 7474/ 343 72 74 BASKI İhlas Gazetecilik A.Ş. 29 Ekim Caddesi No: 23 Yenibosna İstanbul Bilim Teknoloji ekinin 1033. sayısı TÜPRAŞ’ın katkılarıyla hazırlanmıştır. CBT 1033/3 5 Ocak 2007 www.cumhuriyet.com.tr Geçen haftaki sayımızda, 2006 yılında bilimde yapılan önemli araştırmalardan bir demet sunmuştuk sizlere. Aslında koca bir liste yayımlamamız gerekir... Buna da sayfalarımız yetmez, ancak önemli bilim olaylarını dergimizde yayımlamayı sürdüreceğiz.. Ben bu hafta sizlere en önemli iki dergi Science ve Nature dergilerinin her yıl seçtikleri en önemli bilim haberlerini veya araştırmalarınının kısa bir listesini sunacağım... Bunlardan bir kısmı zaten dergimizde yer almıştı... dünyanın önde gelen birkaç bilim dergisi hangi bilim olaylarını listelerine aldı? Science dergisi geçen yılda evrimfosil araştırmalarının bilime damgasını vurduğuna işaret etti. İşte Science dergisinin listesi: 1) Poincaré Conjecture olarak bilinen problem ispat edildi... Rus matematikçi Grigori Perelman’in 4 yıl önce yayımladığı çözüm makalesi üzerine uzman matematikçiler 3 yıl çalıştılar, derin tartışmalardan sonra bu zor problemin çözüldüğünü kabul ettiler. 2) Neandertal adamın 1 milyon bazlık genomu çözüldü. 3) Yerkürenin en büyük iki buz alanı, Grönland ve Antarktika’da büyük buzul tabakaların eridiğinin, parçalanarak okyanuslara karıştığının ve erime sürecinin hızlandığı saptandı. 4) Paleontologlar, balıkların sudan karaya çıkışlarında eksik fosilleri buldu ve böylece eksik halkalar yaklaşık olarak tamamlanmış oldu. Tiktaalik 375 milyon yıllık bir fosildi. 5) Duke Üniversitesi’nden bilim adamları bugüne dek yalnızca bilim kurgu kitaplarında adı geçen görünmezlik pelerinini yarattı. Daha bazı eksiklikleri olmasına karşın bu halka şeklindeki pelerin, belirli bir dalga boyundaki mikrodalga içinde gözlendiği zaman görünmezlik kazanıyor. 6) Makular Dejenerasyon hastaları için umut ışığı: İki bilim adamı yeni bir ilaç denemesiyle hastaların üçte birininin görmesini sağladı. 7) Biyoçeşitlilikte azalma. Florida üzerine yapılan araştırmalar, çevre ortamı değişikliğinin bir çok bitkinini yok olmasına neden olduğu ve bazı bitkilerde genetik değişime yol açtığı saptandı. 8) Sınırları zorlayan yeni bir mikroskop (diffractionlimit microscopy): Işığın bazı engelleri aşılarak mikroskobun daha küçük parçacıkları görüntülemesi sağlandı. Böylece bazı protein parçalarının görüntülenmesi mümkün oldu. 9) Bellek ve yeni bilgilerin kaydı: Beynin yeni bilgileri belleğe nasıl kayıt ettiği sinir bilimlerinin anahtar sorularından biri. Farklı bilim insanları, yıl içinde yaptıkları çeşitli araştırmalarla, uzun süreli bellek mekanizmasında nöronlar ile hipokampus arasındaki yoğun ilişkileri ortaya çıkardı. 10) Yeni bir RNA ailesi bulundu ve adı da kondu: piRNAs. Önemli özelliklerinden biri birçok hücrede sperm hücrelerinin varoluşunu düzenlemesi. Science dergisi ayrıca, çeşitli alanlarda önceleri başka araştırmalara ve olaylara da yer verdi. Örneğin bilimsel sahtekârlık konusunda Güney Koreli Woo Suk Hwang’ın sahte klonlanma makalesi gündeme getirildi. *** Nature dergisi de farklı seçmeler yayımladı. Dergide geçen yıl en çok okunan 10 bilim haberini, ayrıca editörün seçtiği 10 önemli bilim haberini verdi. Bu yıl ilk kez de, Nature İnternet sayfalarında yayımlanan ve en çok ilgi çeken 5 "blog", 50 popüler bilim yazısı (blog) ve onlara yapılan yorumlar yayımlandı. Bu seçimlere de ileriki sayılarımızda yer vereceğiz. Gelecek cuma yeniden birlikte olmak dileklerimizle...