Katalog

BİLİM TARİHİ ASTRONOMİ DEVRİMİ Gözlem ve ölçme, evrenle ilgili bakış açısını kökten değiştirdi. Yeni bir evren modeli öngörüldü. Bu modele göre güneş artık dünyanın etrafında dönmüyordu. Galileo, Newton ve Huygens ile yeni mekanik başladı. Gök cisimlerinin hareketleri artık matematiksel olarak ifade edilmeye başlandı. Yeni bir fırsat penceresi: Yaşam Bilimleri Türkiye için, örneğin sağlık ve tarım sektörlerinin herbirinin yıllık 25 milyar yoteknoloji fonunun kurucusu dolar hacmi olduğu göz önüne alınırsa, Yaşam Bilimleri alanının önümüzdeki döeçen Yüzyıl’ın ikinci yarısında da nemde artacak olan gelir düzeyi ve Avrupa Bilişim Teknolojilerinin DünBirliği ile uyum sürecinde ne şekilde geliya’daki ekonomik gelişmeyi etkileşebileceği kolayca anlaşılabilir. diği şekilde, 21 Yüzyıl’ın da bir Biyolojik Örneğin, çevre konusunda Avrupa BirliYüzyıl olması bekleniyor. Yaşam Bilimleri ği standartlarına uyum amacı ile, Türkiolarak isimlendirilen canlılar dünyası ile ye’de gelecek on yıllık dönemde yapılması ilgili alanlardaki bilimsel ve teknolojik gegereken yatırımın değerinin 60 milyar dolişmelerin, diğer ileri teknolojilerle beralar seviyelerinde olması beklenmektedir. ber geniş bir fırsat penceresi açması bekTürkiye, Yaşam Bilimleri alanında lenmektedir. Örneğin, ilaç geliştirme, tıbönemli kaynaklar ile ürün ve hizmet talebi cihazlar, tarım, hayvancılık, gıda, yenibeden büyük bir nüfusa sahiptir. Örnek lenebilir yakıtlar ve çevre teknolojileri vermek gerekirse, yerel biyoçeşitlilik, gelealanlarında parlak bir geleceğin işaretlerineksel tarım ve gıda birikimi üzerine kurune halen tanık olmaktayız. labilecek sanayi için akademik ve girişimci Bu gelişmeler nedeni ile, başta akademik altyapısı da mevcuttur. Yakın gelecekte bu kurumlar olmak üzere, sinai kuruluşlar ve ve benzeri alanlarda Türkihükümetler bu alandaki gelişye’de önemli gelişmelerin Yaşam Bilimleri melerden pay alabilmek ve ve yeniden yapılanmaların toplumların refahına katkıda olarak isimlendiolması kaçınılmaz gözükbulunmak adına stratejiler gerilen canlılar dünmektedir. liştirmekte ve uygulamaya başyası ile ilgili alanYaşam Bilimleri sektörünlamaktadırlar. lardaki bilimsel de faaliyet gösteren yerli kuYaşam Bilimleri alanında orve teknolojik ruluşların yapısı ve boyutlatak payda, Canlılar Dünya’sını gelişmelerin, rı, özgün bir girişim sermateşkil eden mikroorganizmalar, yesi stratejisi gerektirmektediğer ileri teknobitkiler, hayvanlar ve insanlardir. Çoğu zaman gerekli la ilgili bilimsel ve teknolojik lojilerle beraber olan sermaye stratejik bir birikimdir. Bu birikimden yageniş bir fırsat ortak bulunması yoluyla da rarlanarak oluşturulan çeşitli penceresi açması ile karşılanabilmektedir. ürün ve hizmetler geniş bir beklenmektedir. Kuruluşlarımızın gerektirdisektörel yelpazede yeniliklerin ği sermaye veya stratejik orgeliştirilmesine yardımcı olmaktadır. Sotaklıklara cevap verebilmek için yerel ve nuç olarak, bu geniş sektörler kümesindeki küresel kaynakların ve ilişkilerin kullanılgelişmelerin, ekonomiye yansıması, yüksek ması gerekmektedir. Bizler, bu sektörde ücret ödeyebilen milyonlarca yeni işin yauzun yıllar deneyim kazanmış yerli ve yaratılması şeklinde olmaktadır. bancı uzmanlar olarak Bosfor Bioscience Küresel rekabet gücünü belirleyen unPartners Limited Sirketi’ni, kısaca Bosfor’u surlar arasında verimlilik, kalite ve özelikbu alandaki boşluğu doldurmak için kurle de yenilik öne çıkmaktadır. Bu unsurlamuş bulunmaktayız. Yaşam Bilimleri rı sağlayarak rekabet edebilmek, yeni kurukonusunda uzmanlaşan yerel kuruluşların, lan veya küçük ve orta ölçekli işletmeler küresel rekabete karşı konuşlandırılmaları (KOBİ) için önemli kaynaklar gerektirve önlerindeki fırsatları değerlendirebilmektedir. Küçük işletmelerin kendi kaymeleri için gerekli yönetsel desteklerin ve nakları ile bu faaaliyetleri gerçekleştirmesi stratejik ortakların temini konusunda yarveya bu amaçla kredi temin etmesi mümdımcı olmaktayız. kün olamamaktadır. Dolayısı ile, bu aşaTürkiye, medeniyetlerin beşiği ve köpmalarda gereken kaynakların temini amacı rüsü olmak özelliğini taşıyan büyük bir ülile yeni yaklaşımlar bulunmaktadır. Çoğu kedir. Bu zengin kültür mirası ve çevremizzaman devlet politikaları, yerel yönetimledeki denizleri, geniş ovaları ve yüce dağları rin bölgesel gelişme stratejileri veya ticari içeren özgün ekosistem bizlere Yaşam kuruluşların portföy oluşturma gayretleri Bilimleri alanında önemli kaynaklar sunçerçevesinde, çeşitli girişim sermayesi momaktadır. İyi eğitilmiş genç bir nüfus ile bu delleri oluşturulmuştur. Girişim sermayesi, alandaki fırsatların değerlendirilmesi için özet olarak büyüme planları yapan küçük Yaşam Bilimleri alanında girişimlerin şirketlere ortak olunması yoluyla, yeni yabaşarılı olması gerekmektedir. tırım projelerini finanse etmek olarak özetBizler Türkiye’nin önündeki fırsatları lenebilir. Bu şekilde, Amerika ve Avrudeğerlendirerek Yaşam Bilimleri alanında pa’daki ilaç sektörüne yapılan yatırımların önemli bir atılım yapacağına inanmakyakın geçmişte, bir dolar yatırım için elli tayız. Bu öngörü ile, Bosfor olarak bu alanile bin dolar arasında getirilere ulaşabildiği da uzman bir kuruluş olmaktan dolayı görülmüştür. . heyecan duymaktayız. Talat Çiftçi; Bosfor Bioscience Partners isimli bi Copernic Devrimi Nicolas Copernic (14731543), De Revoltionibus Orbium Coelestium (Göksel Kürelerin Dönüşü Üzerine) adlı 1543’te yayınlanan kitabında, güneş merkezli evren hipotezini ortaya attı; bu hipoteze göre, Dünya ve diğer gezegenler Güneş’in etrafında dönmektedir. Tycho Brahe (15461543), çok hassas ölçüm Galileo’nun yapan astronomik aletler yaptı ve yıldızların bir dürbünü katalogunu hazırladı. Johannes Kepler (15711630), gezegenlerin güneş etrafındaki dönüşlerinin yörüngelerini belirleyen kanunları keşfetti. Galileo (15641642), 1609’da astronomik dürbünü kullanıma soktu ve dürbünle Ay üzerindeki dağları, Venüs’ün evrelerini ve Jüpiter’in uydularını keşfetti. Copernic’in güneş merkezli evren hipotezini onayladığı için 1632 yılında enkizisyon mahkemesi tarafından yargılandı ve bu tutumunu terk etmeye mecbur tutuldu. G Astronomik Dürbün Astronomik dürbünün kullanılması, çok sayıdaki gelişmeye yol açtı; güneş lekeleri keşfedildi, Ay yüzeyinin haritası çıkarıldı (Peiresc, Gassendi, Langrenus), gezegenlerin yüzeyleri incelendi ve uydularının varlığı kanıtlandı (Huygens, Cassini). Edmund Halley (16561742), kuyruklu yıldızların hareketini inceledi. FİZİK DEVRİMİ Klasik fizik, cisimlerin incelenmesinde matematiği kullanmaya başladı. Mekanik Mekanik; kuvvet, hareket ve kütle ile ilgili kanunları araştırır. • Galileo, Yeni İki Bilim Üzerine Tartışmalar (1638) adlı eserinde, cisimlerin boşlukta düşmeleriyle ilgili kanunu açıkladı; "Tüm cisimler boş Newton ışığı incelerken lukta aynı hızla düşerler." • Descartes, Torricelli, Mersenne, Gassendi ve daha sonra da Huygens ve Newton, yeni mekaniğin temellerini attılar. • Hareketlere ve kuvvetlere matematiği uygulayarak bu bilim insanları balistiğin, kuvvetlerin bileşiminin, hareketin, gök cisimlerinin yörüngelerinin vb.kanunlarını ortaya koydular. Optik • Rene Descartes (15961650), ışığın kırılma ve yansıma kanunlarını keşfetti. • Isaac Newton ve Christiaan Huygens (16291695), ışığı incelediler ve sırasıyla, ışığın parçacık teorisini ve ışığın dalga teorisini açıkladılar. • Robert Hooke (16351703) ve Isaac Newton, beyaz ışığın farklı renklerdeki ışık ışınlarından oluştuğunu gösterdiler. Newton’un Keşifleri 1687’de yayınlanan Doğa Felsefesinin Matematiksel İlkeleri adlı eserinde Isaac Newton (16421727), matematiği, cisimlerin hareketlerine uyguladı. Kitabının gök cisimleriyle ilgili bölümünde, evrensel gravitasyon kanununu açıkladı. (gök cisimleri arasındaki çekim kuvveti, bu cisimlerin kütleleriyle doğru, aralarındaki uzaklığın karesiyle ters orantılıdır). Evrensel çekim kanunu, yeni mekaniğin ve astronomik keşiflerin önünü açtı. Hazırlayan: Osman Bahadır CBT 1008/9 14 Temmuz 2006