Katalog

gencbilimci@hotmail.com Köpekler bizi nasıl görüyor? Dünyayı tamamen siyahbeyaz görmedikleri artık biliniyor. Esas merak konusu olan ise, insanların köpeklerin dünyayı nasıl gördüğünü nerden anladığıdır. öpekler, insanların gördüğü spektrumun ancak çok küçük bir kısmını K kullanarak gördüğünden renk körü oldukları düşünülürdü. Bu konudaki yaygın kanı köpeklerin dünyayı siyahbeyaz gördüğü olsa da bilim insanları bunun doğru olmadığını kanıtladı. İnsanların retinalarında üç tip konik hücre bulunur. Bu üç konik hücre renk spekturumunun tüm renklerini görebilmemizi sağlar. Oysa, köpeklerin retinalarında iki tip konik hücre bulunur. Bunlar mavimsi (kısa dalga boyundaki renkler) ile kırmızısarı (uzun dalga boyundaki renkler) tonlarından oluşur. Köpekler sadece iki konik hücreyle görebildiklerinden durumları, renk körü olan ve yeşil ile kırmızı rengi birbirinden ayıramayan insanlara benzetilir. KÖPEKLERİN GÖRME BİÇİMİ ÜZERİNE YAPILAN ARAŞTIRMALAR Yöntemlerden en temel olanı, köpeklerin gözüne ışık yansıtarak geriye yansıyan ışığı dikkate almaktır. Aynı şey insanlara da yapılarak bir de onlardan yansıyan ışık incelenir. Böylece bu iki değer karşılaştırılarak, ikisinin arasındaki farklar ve benzerlikler saptanır. Bir başka yöntem ise köpeklerin zekâlarından faydalanarak onları konuşturma yöntemidir. İyi eğitimli bir köpeğe bir çok şeyi sözcüklerle olmasa da hareketlerle söyletme şansınız vardır. Mesela, bir köpeğe arka arkaya üç ışık gösterilir. Ve mutlaka ikisinin aynı renk olmasına dikkat edilir. Bu konudaki eğitimini tamamlayan köpek, bir süre sonra, farklı olan ışığı burnuyla işaret edebilmektedir. Bütün bu araştırmalar sonucunda bilim insanları köpeklerin siyahbeyaz ve gri tonlarında gördükleri fikrinde birleştiler. Ama bu kabaca siyah beyaz değildir. Arada uzun dalga boyundan kırmızı ve sarı ile, kısa dalga boyundan mavi tonlarıyla bir miktar renklenen bir görüşe sahiptirler. Neden, niçin, nasıl? BATMAYAN DENİZALTI GEREKEN MALZEMELER: Kapaklı bir şişe Bir kova su Kapağı kapalı durumdaki boş şişeyi içi su dolu kovaya koyun. Ne oluyor? Şişeyi kovadan çıkarıp içini suyla doldurun ve kovaya tekrar koyun. NELER OLUYOR? Şişeyi kovaya ilk koyduğunuzda şişeniz yüzmüştü. İçine su doldurduktan sonra ise biraz suyun dibine batmıştı. Eğer şişenizi tam doldurursanız suyun biraz daha altına batırmayı başarabilirsiniz. NEDEN? Bir denizaltı da tıpkı burada gördüğümüz gibi havayı ve suyu özel tanklarda taşıyarak suyun üstünde yüzer ya da batar. Bu özel tanklara “Balast” adı verilir. Denizaltının tankları suyla dolduğunda suyun altına inerek orada yüzmeye başlar. Yüzeye çıkmak istediğinde balast tanklarındaki havayı kullanarak yükselir. Böylece denizaltılar istenilen derinlik seviyesinde kalmayı başarırlar. DüşünEğlen 2. Hangi gezegene insansız uzay aracıyla iniş yapılmış ve Dünya’ya bilgiler iletilmiştir? a. Mars b. Uranüs c. Neptün GEÇEN SAYININ ÇÖZÜMÜ: 1. Ornitolog nedir? a. Bir cins mantar b. Kuş bilimcisi c. Otobur 3. Yeraltındaki doğal kaynaklarla üretilen ısı enerjisine ne ad verilir? a. Hidrolik b. Enerji c. Jeotermal 4. Bir bitki hücresinde hangisi bulunmaz? a. Kloroplast b. Ribozom c. Koful Biliyor musunuz? DALGIÇLAR Su altında çalışmak zorunda olan insanlar, bir zamanlar suyun altına daldıklarında suyun yarattığı basınç nedeniyle risk taşıyorlardı. Oysa 1819 yılında Alman teknisyen Augustus Siebe’nin tasarladığı elbiseyle güvenli dalış olanakları artmış oldu. Su geçirmeyen bir bezden yapılmıştı ve bir kask elbiseye vidalanıyordu. Elbiseye bağlı hortum sayesinde su yüzeyinden hava alınıyordu. Bu hava elbisenin basıncını suyun basıncına eşitliyordu. Günümüzün dalgıç elbiselerinin babası olan bu giysi deniz altında çalışanlara,100 metreye kadar güvenli dalış imkanı sağlamıştı. YILDIZLARIN BİRBİRİNDEN UZAKLIĞI CBT 1008/22 14 Temmuz 2006 Gece gökyüzüne baktığımızda takım yıldızlardaki yıldızların hepsinin aynı yerde durduğunu zannedebiliriz. Oysa birbirlerinden oldukça uzaktadırlar. Bizim onları aynı yerdeymiş gibi görmemizin nedeni Dünya’dan baktığımız zaman hepsini birbirine benzer parlaklıklarda görmemizdir. Gökyüzü