Katalog

BİLİM DÜNYASINDAN K I S A JAMES COOK’UN GEMİSİ BULUNDU James Cook "Endeavour" adlı gemisiyle bir zamanlar Avustralya ve Yeni Zelanda’yı keşfetmişti. Sualtı arkeologları batığı şimdi Yeni Zelanda sahillerinde buldular. Sualtı arkeologları 2005 yılında dört batık bulmuşlardı. Rhode Üniversitesi profesörü Rod Mather ve asistanı Jamin Wells bunlardan birinin "Endeavour" gemisi olduğundan emin. James Cook, gemisiyle tarihte ilk İngiliz olarak Yeni Zelanda (1769) ve Avustralya’ya (1770) ulaşmıştı. H A B E R L E R süre önce Nature dergisinde yayımlanan çok daha eski aletlerin, Floresli insanın aletleriyle karşılaştırılmasına dayanıyor. Endonezya’daki Flores Adası’nda narin yapılı insanlarla ilgili ilk açıklamaları araştırmacılar 2004 yılında yapmışlardı. Son incelemeler Homo floresiensis insanlarına ait olan aletlerin, çok gelişkin oldukları, dolayısıyla da sadece modern insanlar tarafından üretilmiş olabileceği teorisiyle ters düşmekte. 12.000 yıl önce adada yaşayan Homo floresiensis’in boyu en fazla 1 metreydi ve beyin hacmi bizimkinin ancak üçte biri kadardı. Avustralya Ulusal Üniversitesi’nden Adam Brumm ve ekibi şimdi Floresli insanın bulunduğu bölgenin, yaklaşık olarak 50 km uzağındaki Mata Menge buluntu yerindeki 500’ü aşkın taş aleti inceledi. Burada bulunan aletler en az 800.000 yıllık. Ayrıntılı incelemeler sonucunda bunların, 700.000 yıl sonra Floresli atalarımız tarafından üretilenlerle aynı teknikle üretildikleri anlaşılmış. Homo sapiens, Flores Adası’nda ilk olarak 10.500 yıl önce yaşamaya başlamıştı. Modern insan farklı teknikler kullandığı için Floresli insanın aletlerinden kolayca ayırt edilebilmekte. değişiyordu. Birinci grup, bebeğiyle günde 16 saat, ikinci grup 10 saat ve diğer grup ise 8.5 saat ilgilenmiş. Sonuçlar şöyle: Günde sadece 8.5 saat (beslenme, temizlik, kucağa alma vb) bakılan bebekler ilk haftalarda diğer gruptakilerden %50 daha fazla ağlıyorlar. Ama 10 ve 16 saatlik bir bakım arasında neredeyse hiç fark yok. 10 saatlik bakım gören bebeklerin, geceleri (özellikle de üç aylıktan itibaren) en iyi şekilde uyudukları görülmüş. KALPTEKİ KÖK HÜCRE REZERVİ NİÇİN TÜKENMİYOR? Yetişkin memeli hayvanların kalplerinde, kalp kası hücrelerinin yerini alacak kök hücrelerin bulunduğu uzun süredir biliniyordu. Fakat yetişkin kök hücrelerin kalp dokusundaki özel yerlerini Amerikalı bilim adamları kısa bir süre önce buldular. Bu kök hücre nişleri, yüzey proteinlerinde kök hücrelerinin yapışıp kaldığı ve aynı zamanda bölünüp gelişmelerini sağlayan kas ve bağdokusu hücreleri tarafından üretilmekte. Böylece her zaman kök hücre rezervi bulunuyor ve bunlardan ayrıca kas hücreleri olarak gelişebilen yeni hücreler de oluşabiliyor. Bilim adamlarının "Proce Uzmanlar, Endeavour’un daha sonraları "Lord Sandwich" adını aldığı ve on iki başka gemiyle birlikte 1778 yılında Newport açıkları önünde, Fransız filosunu engellemek için batırıldığını tahmin ediyorlar. Newport açıklarında bugüne kadar çok sayıda çapa, top ve İngiliz çaydanlıkları gibi eşyalar bulunmuştu. Bilim adamları henüz kayıp olan yedi batığı da bulacaklarına inanıyorlar. Batıkların iskeletleri zaman içinde harap olmuşsa da bu tabakaların altındaki batık kalıntıları hâlâ bozulmamış. Mather ve ekibi şimdi kıyıdan yaklaşık olarak 90 m. uzaklıkta bulunan batıkları gün ışığına çıkarmak istiyor. BEBEĞE AŞIRI İLGİ DE YARAMIYOR İngiltere’de gerçekleştirilen son bir araştırma, ihtiyaçları yerine getirilen ve yeterli ilgi gören bebeklerin diğerlerine göre çok da az ağladıklarını ortaya koydu. New Scientist’deki yazıda sonucun özellikle de yeni doğanlar için geçerli olduğuna değinilmekte. Aşırı ilgi ve gereğinden fazla bakım ise ek bir yarar sağlamamakta. Londra Üniversitesi’ne bağlı Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nden Ian St.JamesRoberts, İngiltere, Amerika ve Danimarka’da yaşayan üç çiftten bebeklerin ağlama sıklığı ve bakımlarıyla ilgili bilgileri bir günlükte bir araya getirmelerini istemiş. Bu bilgiler ise evlere giderek ses kaydı yapan araştırmacıların verileriyle tamamlanmış. İncelenen bebeklerin yaşı 2, 5, 6 ve 1014 ay arasında edings of the National Academy of Sciences" dergisindeki yazılarında bu denge, dokudaki yenilenme yetisiyle ilgili deniyor. Kalp kök hücrelerinde işleyen asimetrik hücre bölünmesi sırasında bir kök hücreden, kök hücre özelliklerini koruyan ve kas hücresine dönüşen kardeş hücre meydana gelmekte. Eğer bölünme sırasında sadece kalp kası hücreleri gelişecek olsaydı, kök hücre rezervi kısa bir süre içinde tükenebilirdi diyor New York Tıp Koleji’nden Annarosa Leri. Ve kök hücreleri gelişmeden çoğalacak olsalardı, dokunun yenilenme süreci yok olurdu. Bu nedenle kardeş hücrelerin bölünme etkinliğinin ve gelişiminin kontrol altında bulunması gerekiyor. Bu da özel kök hücre nişleri oluşturan uyarı maddeleri ve doku hücreleri üzerindeki yüzey proteinleri sayesinde mümkün olmakta. Nilgün Özbaşaran Dede sağlık TV, ÇOCUKLARDA UYKU BOZUKLUĞUNA YOL AÇIYOR Özellikle yaşları beş ile altı arasında değişen çocuklarda televizyon önemli derecede uyku bozukluklarına yol açabilmekte. Finlandiya’da gerçekleştirilen araştırmaya göre izlenmek üzere açılan ama ara sıra seyredilen televizyon uykusuzluk üzerinde çok etkili. Helsinki Üniversitesi araştırmacıları günde en az iki saat pasif televizyon izleyen çocukların en fazla uykusuzluk çektiklerini söylüyorlar. Ayrıca yetişkinlere yönelik film, dizi, polisiye ve magazin gibi programlar çocukların uykusu üzerinde olumsuz etki yapmakta. Yetişkinlere yönelik çok fazla program izleyen çocuklarda uyku bozuklukları, düzensiz uyku ritmi, daha kısa uyku süresi ve sık sık uyanma şeklinde ortaya çıkıyor. Helsinki Üniversitesi araştırma çerçevesinde büyük kentlerde yaşayan ve evlerinde en az bir televizyon bulunan 321 aileyi incelenmiş. Bu evlerde televizyon günde ortalama olarak 4.5 saat açık kalıyordu ve okulöncesi yaştaki çocuklar ortalama olarak 1.4 saat aktif ve yine aynı süre pasif olarak televizyon izliyordu. Ve 321 aileden %21’inde çocuk odasında televizyon bulunuyordu. FLORESLİ CÜCE İNSANLAR DA ALET YAPMIŞ Çok küçük olmalarına rağmen Homo floresiensis insanları da alet yapmışlar. B i l i m adamları taş alet y a p ı m tekniğini atalarından öğrendiklerini tahmin ediyorlar. Bu tahmin kısa bir CBT1004/4 16 Haziran 2006