Katalog

BilimÜniversiteler Dünya üniversiteler sıralaması Son derece sınırlı olanaklarla araştırma yapan ve sonuçlarını en ciddi uluslararası düzlemlerde tartışmaya açan araştırmacılarımızla, listeye giren ve listeyi zorladığından emin olduğumuz daha bir çok kaliteli üniversitemizin yakın zamanda listeye girip üst sıralara tırmanacağından eminiz. Candan Gökçeoğlu (cgokce@hacettepe.edu. tr) Harun Sönmez (haruns@hacettepe.edu.tr) Hacettepe Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, 06532 Beytepe Ankara doktora programları mezunlarının sayısı eğitim kalitesi için temel gösterge olarak kabul edilmektedir. Bir üniversitenin fakültelerinin veya araştırma kurumlarının kalitesi, o birimde çalışan ve Nobel Ödülü ya da matematik alanındaki Fields Medals kazanan araştırmacıların sayısı ile ölçülmektedir. %20 ağırlığa sahip olan bir diğer ölçüt ise bir üniversitede çalışan ve 21 temel araştırma alanındaki yüksek atıflı araştırmacıların sayısıdır. Dünyanın en iyi bilinen iki bilimsel yayın organı Nature ve Science dergileridir. Bu nedenle, Jiao Tong Üniversitesi'nin Üniversite Puanlama Grubu bu iki dergide 20002004 yılları arasındaki yayınları da diğer SCI kapsamındaki dergilerde yayımlanan makale sayısından ayrı bir ölçüt olarak dikkate almışlardır. Puanlama grubu bir yılın sıralamasını yaparken, bir önceki yıl SCI kapsamındaki dergilerde yayımlanan makalelerin sayısını da bir ölçüt olarak kullanmışlardır. Bu ağırlıklandırılmış ölçütler değerlendirilmesi yapılan üniversitenin tam zamanlı araşırmacı sayısına bölünerek elde edilen değer, araştırma kurumunun büyüklüğü şeklinde ifade edilmektedir. Ancak puanlama grubu değerlendirmeye tabi tuttukları üniversitelerin tamamının tam zamanlı araştırmacı sayısına ulaşamadıklarını, bu durumda da buranın k 500'de iki Türk üniversitesi S on zamanlarda basında da tartışılmakta olan dünyadaki en iyi üniversiteler sıralaması konusunun bir parça açılmasında yarar olduğuna inanmaktayız. Bütün kurumlar kendi kategorilerindeki başka kurumlarla karşılaştırılabilir ve belirli ölçiitlerle sıralamaya tabi tutulabilirler. Şanghay (Çin) Jiao Tong Üniversitesi Çin üniversitelerinin dünyadaki saygm üniversiteler ile, belirli ölçütleri dikkate alarak, bir karşılaştırmasını yapmayı amaçlamıştır.l Daha sonra kendilerine gelen talepleri dikkate alan Şanghay Jiao Tong Üniversitesi 2003 yılından itibaren elde ettikleri sonuçları internet ortamında yayımlamaya başlamışlardır (http://ed.sjtu.edu.cn/ranking.htm). Bu internet sitesi dünyanın her yerinden günde ortalama 200 kişi tarafından ziyaret edilmektedir.l Sıralamada dikkate alınan ölçütler ve ağırlıkları: Jiao Tong Üniversitesinin web sitesinde (http://ed.sjtu.edu.cn/ranking.htm) yayımlanan ve ayrıntılarının yine bu sitede bulunabildiği ölçütler ve ağırlıklara burada kısaca değinilmesinde yarar görülmüştür. Bir araştırma kurumunda Nobel Ödülü veya matematik alanında Fields Medals kazanan lisans, yüksek lisans veya ölçüt Eğıum kalitesi ağınlık değerini diğer ölçütlere dağıttıklarını belirtmektedirler. İlk 500 üniversite listesinde Türk üniversitelerinin yeri ve 2005 yılı istatistikleri 2003 yılından itibaren yayınlanan listelere bakıldığında, 2003 yılı listesinde Türkiye'den Hacettepe Üniversitesi ile İstanbul Üniversitesi'nin bu listeye girdiği görülmektedir. Bu iki üniversitemiz 2003 yılı listesinin 400500 aralığında yer almışlardır. Bu üniversitelerimizin listeye girişlerini sağlayan en önemli ölçüt ise bu üniversitelerimizdeki akademik personelin SCI kapsamında yer alan dergilerde yapÜniversite Topl am puan 100 83.5 76.3 74.0 73.4 70.6 62.S 61.1 59.5 59.1 \ \ tıkları yayınlardır. 2003 listesinde ilk 10 üniversite ile Hacettepe ve İstanbul üniversitelerinin puanları Çizelge 2'de gösterilmiştir. 2003 yıh ile 2004 yılı listelerinin ilk 10 sırasına bakıldığında, ilk iki sırasının yerinin değişmediği, ilk 10'da ise 8 ABD ile 2 İngiltere üniversitesinin bulunduğu görülmektedir. Jiao Tong Üniversitesi tarafından yeni yayımlanan 2005 listesinin ilk 10 üniversitesi ile bu listeye giren Türk üniversitelerinin puanları Çizelge 4'te gösterilmektedir. Jiao Tong Üniversitesi 2005 yılında yapüğı değerlendirme sonuçiarını daha ayrıntılı bir şekilde yapmaya başlamış, dünya sıralamasının yanı sıra bölgesel sıNob el puuı 100 76.2 72.9 75.0 91.1 79.4 60.5 49.2 53.3 64.5 0.0 0.0 YCUuek •bf ptmnı 100 88.2 68.0 70.3 58.0 67.3 60.7 57.1 45.9 49.2 0.0 0.0 Natu re ve Sfcora poanı 100 73.8 64.1 76.1 56.4 66.3 51.9 58.1 57.2 50.9 0.0 3.2 SCI derg 1. Matol rpuanı 100 72.2 52.0 72.8 69.3 63.9 47.0 63.5 66.2 68.5 32.9 30.7 Htrbir fakttltcoin punı 68.7 80.5 100 51.8 68.7 53.5 72.4 58.2 55.6 43.4 8.2 8.5 ülka Çizelge 1. Sıralamada dikkate alınan ölçütler ve ağırlıkları Belirteç Ajırhk 1. Harvard Unıv 2. Stanford Unıv 3. Caltech 4. Unıv Calıfomıa Berkeley 5. Unıv Cambrıdge 6. MIT 7. Pnnceton Unıv 8. Yale Unrv 9. Unıv Oxford 10. Columbıa Unıv Hacettepe Unıv İstanbul Unrv USA USA USA USA UK Nobel ödülü ve Fields Medals (Matematik) kazanan mezunlar 10% 20% 20% 20% 20% 10% 100% Nobel ödülü ve Fields Medals (Matematik) kazanan elemanlar Fakülte kalitesi 21 tcmcl araştırma alanındaki yllksek alıflı ara$Urmacılar Nature ve Science dergilenndekı yaymlar Arajtırma sonuçlan Science Cıtation lndexexpanded, Soctal Science Citation lndex, and AltS & Humanities Citation lndex tarafından taranan dergılerde yapılan yayınlar Bir arajtırma kurumunun akademık performansı açısından buytlkluğtl USA USA USA UK USA Turkey Turkey Araştırma kurumu buyUkluğU Çizelge 2. 2003 yılı listesindekl ilk 10 üniversite ile Hacettepe ve İstanbul üniversitelerinin yeri Toplam 963/16 3 Eylül 2005