Katalog

Toplum Sağlığı Tıp Kurumu, SSK ilaç alım modelinin tasfiyesi nedeniyle SSK ilaç harcamalarının en iyimser tahminle 2 katına çıkacağını, bunun da kuruma hükümetin öngördüğü gibi 400 trilyon değil 3 katrilyon liralık ek yük getireceğini tahmin ediyor. Tıp Kurumu, yeni sistemin yol açacağı zararlara ilişkin öngörülerini şu örnekle açıklıyor: İmalatçı/ithalatçı fıyatı 100 lira olan bir ilaç, yüzde 9 depocu kârı, yüzde 25 eczacı kân ve yüzde 8 KDV eklendiğinde 147 liraya satılıyor. SSK'nın 100 liralık imalatçı/ithalatçı fıyatı üzerinden yüzde 20 indirim sağladığı varsayılırsa (bu oran bazı ihalelerde daha da yüksek oluyor) 100 liralık ilacın fıyatı 80 liraya düşüyor. Yeni sistemde ise KDV'li satış fıyatı olan 147 lira üzerinden yüzde 14 oranında bir indirim sağlandığında ilaç fıyatı 125 liraya, uluslararası ilaç şirketlerinin pahalı ilaçlarında indirim oranı % 7 olduğundan bu gruptaki ilaçlar için de 137 liraya düşüyor. Yani, SSK modeliyle, % 20'lik düşük iskontolu bir ihalede bile aynı ilaç 57 milyon lira daha ucuza mal edilebiliyordu. SSK'nın kamuoyuna yansıyan ilaç yolsuzluğu ihalesinde 0 (sıfır) iskonto ile 232 milyon liraya aldığı ilacı, aynı tarihte BağKur ve Emekli Sandığı 330 milyon liraya alıyordu. Bu örnek bile SSK ilaç alım modelinin ne denli avantajlı olduğunu açıkça göz önüne seriyor. Yeni sistem, bir süre sonra sosyal güvcnlik kurumlannın eczanelere geri ödemelerini aksatacağı ya da durduracağı, bu durumda depolardan kısa vadeli ilaç alımı yapan binlerce eczanenin krize girip batacağı endişesini de beraberinde getiriyor. Batmaktan kurtulan eczanelerin ise ilaç vermekte zorlanacağı ya da vazgeçeceği belirtiliyor. Yeşil kartlı hastaların ayaktan ilaç harcamaları da dikkate alındığında 2004 yılında yaklaşık 7 milyar dolar olan toplam sağlık harcamasının en iyimser senaryoya göre 10 milyar dolara tırmanacağı belirtiliyor. Aradaki farkın da "katkı payı" adı altında yine vatandaşın cebinden çıkacağı belirtiliyor. SSK sistemi uzun kuyruklar ve hizmete ulaşmadaki güçlükler nedeniyle eleştiriliyordu. Ancak, Tıp Kurumu, 1235 olan eczacı sayısının artırılması, dispanser ve işyeri hekimliği gibi birinci basamak birimlerinin geliştirilmesiyle çözülebilecek bu sıkıntılar yüzünden SSK'nın tasfıye edilmesine de tepki gö'steriyor. Pazarlama Pazarlamanın diğer disiplinlerle ilişkisi Pazarlama stratejisi ve planlan yaparken şirketin bütünii gözönüne alınmalıdır. Birimler birbirleriyle işbirliği yaparlarsa hem yapılan plan daha saglıklı olur hem uygulamaya geciş daha hızlı olur. Dr. Pusun F. Gönül (*) ir teoriye göre pazarlama stratejisi ve planlan bir fırmanın strateji çarkının merkezidir; diğer disiplinler (veya birimler) ise bu çarkın akslarıdır. (Bkz. şekil 1.) Eğer merkez ve akslar sıkı sıkıya bağlı olmazlarsa çark dönmez, dağılır ve parçalanır. Benzer şekilde bir fırmanın pazarlama stratejisi ve planlan pazarlama bölümü tarafından tek başına değil, diğer birimlerle anlaşma sağlanarak yapılmalı. Küçük bir firmada bir tek kişi bütün bu işlerden sorumlu olabilir. Büyük bir şirkette ise insanlann kendini gösterme ve yükselme çabaları işin içine girdiği için, bölümler arası ilişkileri en verimli şekilde yönetmek her zaman kolay olmayabilir. Bu yazımızda pazarlamanın diğer disiplinlerle ilişkisini örneklerle irdeleyeceğiz. ma müdürü yeni ürün/hizmeti dağıtıcı şirketlere tanıtmak için yeni satış temsilcileri ister fakat bütçe kısıtlı olduğu için planın bu kısmından vazgeçmek zorunda kalır. 0 zaman yapılacak şey halihazırda olan satış temsilcilerini yeni ürün/hizmet konusunda eğiterek işe koyulmaktır. Şirkete dışarıdan kaynak bulunacaksa yatırımcılar devreye girer. Yatırımcılar ileriye dönük satış tahminleri doğrultusunda kararlarını verirler. Bu bakımdan satış tahminlerini sunarken dürüst davranmalıdır. Gerçekçi verilere dayalı, bilimsel (örneğin, istatistiksel) yöntemlerle yapılan satış tahminleri, veri dayanağı olmayan, fazla iyimser, satış tahminlerinden daha geçerlidir. Yatınmcılar ileriyi apaçık görmenin imkânsız olduğunu bilirler fakat aldatılmak istemezler. \ Bankalar\ dan kredi alıFinans nabilir. Finanse et " mek istediğiniz işin Saüş başarısız olma tehlikesi yuksekse faiz oranı yüksek olacaktır. Ürün/hizmetin satışından elBilişim B zenlenmiştir. Dolayısıyla ilk yapılacak iş muhasebe verilerini pazarlama stratejisinin İşine yarayacak biçimde tekrar hesaplamaktır. Bizim sözünü ettiğimiz iş halihazırda olan verilerin değer temel alınarak tekrar düzenlenmesidir. Örneğin, bir şirketin 100 büyük alıcısı varsa bunların şirkete en az değer (kâr) getiren 10 tanesi saptanıp, bu alıcılarla ilişkiyi kesip kesmeme kararı alınabilir. Benzer şekilde bir kurum birkaç dalda ürün/hizmet sunuyorsa hangilerinin kurumu beslediğini, hangilerininse kuruma pek birşey kazandırmadığını öğrenebilir. Bu yeni bilgiler Işığında hangi ürün/hizmetlerin üretimini durduracağına, hangilerine hız vereceğine daha saglıklı ve daha kolay karar verebilir. Tabii bazı hallerde maddi değil manevi gelir de göz önünde tutulur. Kurumun amaçlarına uygun bir ürün/hizmet, maddi olarak zarar veriyor görünse bile manevi getirisi nedeniyle kurumdaki yerini korur. Bir firma birden fazla dağıtım şirketiyle ve satış temsilcileriyle çalışabiliyor olabilir. Herbirinin kârlılık oranları, fırmaya veridiği artı değer hesaplanır, ve gerekirse bazılarıyla ilişki kesilir, veya ilişki tekrar gözden geçirilir. ÖNCE İNSAN Bir pazarlama planı çok yerinde, tutarlı, bütçeye uygun olarak Diğer hazırlanmış olsa Birimler bile planı gerçekleştirecek İnsan olan şirketin kaynaklan insan kaynaklarıdır. Çoğunlukla büyük değişiklikler öneren EŞDEĞER İLAÇ ÜYGULAMASI Maliye Bakanlığı, 2005 yılı bütçesi ile birlikte yeni bir uygulama başlatarak ilaç bedellerinin ödenmesinde "en ucuz eşdeğer ilacın en fazla yüzde 30 fazlasının ödeneceği" kararını aldı. Bu kararla birlikte, en ucuz eşdeğerinin yüzde 30'undan daha pahalıya satılan bazı ithal ilaçlann fıyatlarında 50'lere ulaşan indirimler yapıldı. Yapılan yarı yarıya indirimler, Tıp Kurumu tarafından "Maliye Bakanlığı'nın karanndan önce bu ilaçlar yüzde 50 pahalıya satıhyordu ve devlet zarara uğratılıyordu" biçiminde yorumlanıyor. Ancak 450 ilacın "eşdeğer ilaç uygulaması"nın dışında bırakılması, devletin zarara uğratılmaya devam ettiği kanısını da güçlendiriyor. Çünkü Tıp Kurumu'nun belirlemelerine göre, kapsam dışı bırakılan 450 ilacın Türkiye'ye yıllık faturası 700 trilyon lirayı buluyor. Bir başka deyişle ulus ötesi ilaç tekellerinin hakimiyeti sürüyor. ATO Başkanı Sinan Aygun, Türkiye'nin ilaçta kuşatıldığı küresel kıskaçtan kurtulması için ulusal ilaç politikalan ve stratejilerinin geliştirilmesi gerektiğini söyledi. Aygün, "Türkiye ilaçta hapı yutuyor" dedi. Aygün, "Olacaklar çok açık. Devlet, eczanelerin parasını ödemeyerek eczanelerin kapısına kilit vuracak. Bu sistem, bu tüketim ve dışa bağımlılıkla yarın hipermerketlerin bir köşesinde ilaç reyonları kurulacak" diye konuştu. Tıp Kurumu Genel Sekreteri Dr. Ali Rıza Üçer ise, "Bu, tam anlamıyla SSK'yı çökertme operasyonudur. SSK'lılar sağlık ve sosyal güvenlik haklarını geri dönülemeyecek biçimde kaybedecekler" dedi. İlaç harcamalarında baş döndürücü artışlar olacağını, faturanın da katkı payları ile dolaylı ve dolaysız vergiler artırılarak vatandaşlara ödetileceğini söyleyen Üçer, "SSK'lı parası kadar sağlık hizmeti alabilecek" diye konuştu. Üçer, küçük ölçekli depoların ve eczanelerin de geri ödemelerde yaşanacak sıkıntılar nedeniyle büyük zarara uğrayacağını, 510 bin eczanenin batacağını, Türkiye ilaç harcamalarının 2005 yılında 3 milyar dolar artacağını öne sürdü. Tasarım + Üretim + Pazarlama işbirliğinin Yeni ürün Geliştirme Hızına ve Başansına Katkısı: Araştırmalar gösteriyor ki yeni ürüm geliştirmekte tasarım, üretim, ve pazarlama birimleri tek başlanna değil de elele çalışırlarsa hem yeni ürün piyasaya rakiplerinden daha önce çıkıyor hem de başan şansı artıyor. Tasarım bölümü pazarlama bölümünden habersiz çok şık (veya çok sade) bir ürün tasarlayabilir, üretim bu ürünü en ucuza maletmek için kolları sıvayabilir, fakat piyasada bu ürüne hiç talep olmazsa çabalar ve yatırımlar boşa gider. Dolayısıyla bir şirketin tasarım, üretim, ve pazarlama elemanları toplantılar yaparak yeni ürünler hakkında birlikte karar almalıdırlar. Pazarlama Stratejisi Üretim PAZARLAMANIN FİNANSLA İLGİSİ Bazen pazarlama bölümünden gelen (tüketici ihtiyaçlarına cevap verebilecek) parlak bir fıkir için elde parasal kaynak olmayabilir. Finans bölümünün görevi şirkete sermaye bulmak, sermayeyi uygun şekilde bölümler arasında dağıtmak, ve kullanıhşını denetlemektir. Bir pazarlama stratejisi ve planı şirkete kâr getirme amacıyla hazırlanmalıdır. Bu yüzden pazarlama ve finans bölümleri birbirlerinden haberdar olarak çalışmalıdırlar. Çoğu zaman şirketlerde parasal kaynaklar kıttır ve her pazarlama planı bir bütçeyle sınırlı olmak suretiyle hazırlanır. Örneğin, bir pazarla950/19 4 Haziran 2005 Muhasebe yeni bir stratejinin başarıyla uygulanması için kilit noktade edeceğiniz Şekil 1 Bir Firmanın Strateji çarkı daki personelin fıyat (veya geikna edilmesi tiri) faizi ve diğer masrafları kapata gerekir. cak biçimde olmalıdır. Örneğin, yıllardır fotoğraf makiTabii en iyisi şirketin hazırda nesi üreten bir şirket bir nedenle fotonakit parasının olması ve bunu yeni kopi makinesi üretme kararı alır. Bu pazarlama stratejilerini hayata geçir köklü değişim pazarlama bölümü tamekte özgürce kullanabilmesidir. rafından yerinde bir karar olarak görülüyor olabilir. Fakat pazarlama böMUHASEBE VE lümünün diğer birimlere emir verme PAZARLAMA yetkisi genelde yoktur. Bu yüzden şirMuhasebe bölümünün tuttuğu ket içinde iyi iletişim kurmak baş koveriler hangi müşterilerin, hangi şuldur. Kaldı ki pazarlamanın (veya ürün/hizmetlerin, hangi dağıtıcıların, herhangi bir birimin) emir verme yethangi satış temsilcilerinin en maliyet kisi olsa bile böylesi büyük bir değişili ve en kârlı olduğu hakkında önem min şirketin kilit noktadaki uygulayıli bilgiler içerirler. Fakat çoğunlukla cılanna nedenleriyle, maliyetleriyle, muhasebe kayıtian bu b'uğneri doğru şirkete getireceği katkriarıyla anlatıldan doğruya ve çabucak verecek şe ması gerekir. En iyi bir fıkir bile doğru anlatılmazsa yanlış anlaşılabilir ve kilde düzenlenmemiştir. boşa gider, harcanır. Örneğin, işveGeleneksel olarak muhasebe verileri maliyet temel alınarak hazırla renlerle yapılan bir araştırma gösterir nır. Örneğin, reklamların maliyeti, ki, iş başvurularında aranan en önemmaaşlar, hammadde alımında yapılan li özellik, iletişim becerisidir. ödemeler, diğer ödemeler, vergiler, [email protected] aylık getiriler, kârlar, vb. şeklinde dü