Katalog

Kök Hücre Kök hücre üretiminde umut verici gelişmeler İLKELSİNİROOKUSU ÇİZGİLİKAS MİDE ve BAĞIRSAK MUKOZASININ DIŞ TABAKASI Geçen hafta Science dergisinin internetteki sayfasında yayınlanan Güney Koreli bilim adamı Woo Suk Hwank'ın kişiye özel embriyonik kök hücresi ürettiği haberi, tüm dünyada büyükyankı buldu. Dolly'nin klonlanmasında kullanılan teknikten yararlanarak 11 adet insan kök hücresi soyu (lines) ürettiğini duyuran Hwank ve ekibi, bu hücrelerin hastalarının DNA'lanyla mükemmel bir uyum sağladığını belirtti. 12 hastadan 2 ile 59 yaş aralığında alınan deri hiicrelerinin, çekirdekleri çıkartılmış insan yumurtaları ile birleştirilmesi sonucu elde edilen embriyoların, kök hücresi kaynağı olarak kullanılabilecek olması, hastaya özel kök hücre tedavisini miimkün kılacak. Böylece Alzheimer'dan, omurilik hasarlarma bağlı felçlere dek çok sayıda hastalık bu yolla tedavi edilebilecek. "Somatik hücre nükleer transferi (SCNT)" olarak isimlendirilen bu yöntem, genel olarak terapötik klonlama olarak biliniyor. ma tekniklerinin kullanılmasmı yasaklamakla birlikte, Hwank'ın çalışmalarına tam destek yılda 2 milyon dolar sağlıyor. Buna karşın ABD'de insan embriyonik kök hücresi üzerinde çalışmak isteyen bilim adamları, federal hükümetin izin verdiği az sayıda kök hücre soyu ile sınırlandırılıyor. Kaldı ki bu soyların pek çoğu da kalite yönünden düşük. Medical News Today isimli tıp bülteninde görüşlerine yer verilen Amerikah bir bilim adamı şöyle konuşuyor. "Amerikan hükümeti, akıl hastası olduğu kesinleşmiş çok sayıda idam mahkumunu idam ederken, bu noktadan (.) daha küçük boyuttaki bir embriyonunun milyonlarca insanın hayatını kurtarmaya yönelik araştırmalarda kullanılmasına izin vermiyor." Bush yönetiminin bu katı tutumundan umudu kesen bazı bilim adamları çalışmaları için özel sektörden veya bazı wank'ın embriyonik kök hücre alanındaki bu son başarısı ABD başkanı Bush tarafından sert bir dille eleştirilse de bilim çevrelerinde büyük heyecan uyandırdı. "Devrim niteliğinde bir gelişme" diye konuşan Stanford Üniversitesi'nden Nobel ödüllü bilim adamı Paul Berg, "Korelilerin çalışması çok etkileyici ve bence tıp tarihinde bir dönüm noktası" diyor. Araştırmanın önemi, yeni yaratılan kök hücrelerinin Hvvank'ın hastalan ile genetik olarak tam uyum sağlaması ve daha az sayıda verici yumurtasına gerek duymasından kaynaklanıyor. Bu da, spesifık bir hastanın hücrelerinden türetilen yeni dokuların, bağışık. lık reaksiyonunu tetiklemeden hastaya enjekte edilebilmesi anlamına geliyor. Doktorlar orijinal hastalığın nasıl tedavi edileceğini bildikleri sürece, bir gün has H taya özel yedek dokuyu üretebilecekler. Ancak şu anda kimse bu kök hücrelerinin insanlarda güvenli bir şekilde kullanılıp kullanılmayacağı konusunda kesin bir şey söyleyemiyor. KISA SÜREDE BÛYÜK BAŞARI Güney Korelilerin kök hücre konusunda bu kadar kısa bir süre içinde bu noktaya gelmeleri pek çok bilim adamı tarafından şaşkınlıkla karşılanıyor. Kaldı ki Hwank ve ekibi, daha 15 ay önce SCNT yöntemi ile insan kök hücreleri yaratıklannı duyurmuşlardı. Bu haber tıp dünyasında yine büyük heyecan uyandırmıştı. 0 tarihte tek bir canlı kök hücre gurubu yaratabilmek için ekip 242 adet yumurtadan yararlanmak zorunda kalmıştı. Oysa bu sefer, ürettikleri 11 kök hücre soyunun her biri için ortalama 17 yumurta kullandılar. "Bu inanılmayacak kadar yüksek bir verim. Beklentilerimin üzerinde bir başarı" diye konuşan Harvard Üniversitesi'nden kök hücre uzmanı Doug Melton, "Fare hücreleri üzerindeki çalışmalarda buna benzer bir verime, onlarca yıllık bir çabadan sonra ulaşılmıştı" diyor. KÖK HÜCRE ÇALIŞMALARINDA ÜLKEFARKI Berg, Melton ve diğer Amerikah meslektaşlarının övgülerinin altında hafif de olsa bir kıskançlığın izleri seziliyor. Asya ülkelerinde sürdürülen kök hücre çalışmaları Yalnızca Güney Kore'de değil, aynı zamanda Japonya, Çin ve Singapur'da da sürdürülen ile ABD'deki çalışmaların arası hızla açılıyor. Bu, büyük ölçüde hükümet politikaları arasındaki farklardan kaynaklanıyor. Sözgelimi Güney Kore hükümeti son günlerde kısırlık tedavisinde klonla 950/16 • 4 Haziran 2005