Katalog

AylakBilgi Hukuk Bilimi TahirM. Ceylan Şiddet ihtiyacı Cufcuna usullü semai gibi yaşayıp agresifaraba kullananlar genelde genç erkeklerdir. Sekiz gençten birisi çok hızlı araba kullanırken bir salatu selam yavaşlığında yaşadığtmız ileri yaşlarda bu oran ellide bire diişer. Kazalann üçte birini 1825yaş gençleri yapmaktadır. Evrimsel olarak maçoluğun daha fazla dişi elde etmenin biraracı olduğunu söyleyebiliriz. Riskiyüksek davranışa başvurup, başka erkekleri aynı riski alamadıkları için elemek ve giderek alternatifsiz kalıp, en değerli dişiyi kendini tercihe zorlamaktır amaç. Öte yandan çocukken babanın nefretini çekmek ve onun tarafından utandırılmak, semai çalarken aksakla başlamışsan yürükle bitirmek mecburiyeti gibi, çocuğu sonraki dönemde daha erkeksi biryapıya zorlamaktadır: Herkesten daha erkek olarak babayı zımnen yenmektir bu zorunlulukta söz konusu olan. Birini yenememek dünyayı yenmeye mecbur bırakır insanı nihayet! Maçonun özelliği kadına karşı duygusuz bir cinsel yaklaşım göstermesi, şiddeti erkekliğin, tehlikeyi de heyecanın karşılığı olarak görmesidir. Maço yalnızken tehlikeli araba kullanmaz, buna karşılık kızlı erkekli bir grup arabaya oturduğunda durmadan gaza basar. Yanında sevgilisi olan erkek, yanında anne/babası olana göre daha hızlı araba kullanmaktadır. Öte yandan hızlı araba kullanmak yalnızca kişilikle ilgili değildir. Bugün toplum içinde erkeklik bastırılmış bir duygudur ve fırsat bulduğunda ortaya çıkmanın yolunu aramaktadır. Erkeklik göstermenin tek alanı trafik kalmışlır; erkeklik toplum içinde bastırıldıkça, aile içinde ve bireysel yaşamda artmaktadır. Hatta toplum içinde erkekliği en çok bastınlan entelektüeller arasında aile içi şiddet ilginç biçimde tırmanmaktadır; modemite erkekliği değil dişiliği ödüllendirdiğinden günümüzde kimse ortada erkeksi davranmamakta, buna karşılık yüklendiği gerilimi her erkek evde boşaltmaya çabalamaktadır. Öte yandan bazı kişilerde "travmatofili" denen belayı sevme hali vardır. Bunlann her eylemi belayla sonuçlanmasına rağmen aynı riskleri tekrar alırlar. Bir korku tünelinden geçiyor gibi yaşar; haykırışlar, bağırışlarla boşalırlar, önemli olan varacağıyere varmak değil, şiddeti yaşamaktır. Aynen hedefsiz dönen birgezegenin, döndükçe uzayı üzerine sarması ve çarşata dolanma misali başına bela alıp her yıl yörüngesinde iki metre yalpalaması gibi... Nasıl Dünya kendi etrafında dönmezse Güneş'in etrafındaki yörüngesini de tutturamaz ve uzayın derinliğinde kaybolursa, dinlenme ve sakinlik de travmatofilik biri için gerginlik, patlama ve yok olma demektir. Bazen yüzlerinde kalıcı tikler oluşur, bunları ruhsal çatışmaların sonsuzlaştırılmış emareleri diye almak gerekir. Anadolu'da nasıl köylü filozoflara rastlamak bir lüks değildir, bu, bu topraktaki okulların çokluğundan değil de, toprağın bir ruhu olduğu için böyledir, onun gibiyüzdeki tiklerin fazlalığı da ardında alabildiğine çatışan derin bir ruh olduğunu gösterir. Cinsellik için geçerli olan saldırganlık için de geçerlidir. Her ikisinin de boşalması gerekir, her ikisi de boşalırsa birikmez ve patlamaktan uzaklaşırlar. Yine de büyük patlama olmadan kü'çük patlamalarla dışarıdaki nesneleri, içerdeki gerilimi yok etmek için kullanmak daha çok bir travmatofili daha az da bir maço klasiğidir. Travmatofiliğin temel özelliği, erken dönemde savunmasız durumdayken geçirilmiş travmalardır. Dolayısıyla sonradan yaşananlar eskinin habercisidir ve çok gerilimlidir; gerilimden kurtulmak için travmaya kendilerini yangına atar gibi atarlar. Sonraki tehlikeyi önünü alarak değil, önceden yaşayarak giderirler. Onlar için sanki bu halleriyle geçmiş havaküreye kalkmadan gelecek yerküreye inmiş gibidir. Şiddet kötülük doğursa da, sahip olduğu kök olarak ihtiyaçtır. Örneğin "primal sahneye (annebaba cinsel ilişkisi)" tanık bir çocuğun cinselliği şiddetle bağdaştırmaması mümkün değildir. Şiddet toplumun derinlerinde lilizlenen bir ihtiyaçtır, ihtiyaç olmaktan çıkması, toplumun derinden ve yeniden yapılanmasıyla mümkündür, Bugün şiddeti kaldırmak için yapılan uygulamalar daha fazla şiddet doğurarak fasit daireyi daraltmaktadır. Eteğini kısaltıp kadınlık ilan eden genç kızla, ablasına "kısa giyme" diyerek erkeklik ilan eden yeniyetme oğlan aynı hormonal değişimin farklı davranışsal cevabını verir. Nasıl bağlantıları yeterinpe kuramamış beyin yalnızca doğru söyleyebilir, yalana aklı yetmezse, hormonlar da beynin kontrolünde olmadığı yeniyetme zamanlarda isteği açık ifade ederler ve bu bazen şiddet olabilir. Hoşgörü yeterli beyindeki yalanın sonucuysa, şiddette bazen yetersizbeyindeki doğruluğun sonucu olabilir. Bismil'deki bilirkişi raporu üzerine Gerçekte yararlı bir kurum olan ancak yozlaştırdığımız bilirkişi kurumu, bir kanser virüsii gibi yargının temel amacı olan "doğru ve güvenli (adil) yargılanma hakkını" kemirmektedir. Bunun tek nedeni ise işinin uzmanı ve yetenekli yargıç ve avukat yetiştirilmemiş olmasıdır. ğiştirdi. Ne var ki, bu ilke kararı kısa bir süre uygulandıktan sonra sorun yine bilirkişilerin orçlar Yasası'nın 45. maddesinde, "hakegemenliğine bırakıldı. sız eyletn sonucu ölenin yardımından Ölenin yardımından yoksun kalınan zarayoksun kalanların zararının da tazmini rın saptanmasında, önce olgu sorunlarının çögerekeceği" buyruğuna yer verilmiştir. Bu nezümlenmesi gerekir. Olayımızda "davacının ve denle; Bismil ilçesinde trafik kazasında ölen 8 ölenin gelecekti gelirleri", "yardım süresi", "yaryaşındaki çocuklarının gelecekteki yardımından dım oranları" birer olgu sorunudur. Bunları ön(varsayımsal destek muin) yoksun kaldıklarını celikle davacı kanıtlayacaktır. Kanıt gösterilmeileri süren ana ve baba zararlarının tazmini için mesi ya da yeterli görülmemesi durumunda; yargıya başvurmuştur. yargıç, "genel yaşam deneyimleri", "özel uzmanlığı olan kişi ve kurumların deneyimler ve Zararın belirlenmesi için görevlendirilen bilimsel verilere dayanan bilgilerinden yararlabilirkişiler: "Küçüğe yaşasa idi yapılacak yetişnarak" olgu sorunlarını çözmek zorundadır. tirme giderlerinin destek zaranndan düşülmesiyle babanın isteminin tamamen ananınkinin Zarar gören kişinin kaç yıl yaşacağı sayımde kısmen reddi gerekir" doğrultuda yazanak sal (istatistik) bilgilere göre belirlenmiş çizelge(rapor) düzenlemişlerden yararlanılarak çölerdir. Yargı da, bizümlenir. Bilirkişiler 1937 lirkişiler öyle dediyılında ve o zamanın koği için buyruk oluşşulları içinde Fransa topturmuştur. Sorun, lumuna göre hazırlanmış basında ve kave şimdilerde onların bile muoyunda tartışma uygulamadığı PMF diye konusu olmuş ve adlandırılan çizelgelere bilirkişiler açıklagöre işlem yapmışlardır. dıkları görüşler neOysa DİE'in on senedeniyle eleştirilmişde bir Türk toplumunun tir. verilerine göre yayımladığı ömür uzunluğu çizelgeleri Ölenin yardıvardır ve bunlar yayımlanmından yoksun kamıştır; uygulansaydı davalınan zararın belirlenmesi için somut Bismil ilçesinde trafik kazasında ölen 8 yaşın cılar yararına olacaktı. olayla ilgili verilere, daki çocuklarının gelecekteki yardımından hukuksal yorumla yoksun kaldıklarını ileri süren ana ve baba za YÖRE İNSANLARI ra ve sonuçta bir rarlarının tazmini için yargıya başvurmuştu. ÖNEMLİ hesaplama işlemine Zararın belirlenmegerek vardır. Uygulamada, bu işlerin tümü bilirsinde destek süresinin ne zaman başlayacağı, kişilere bırakılmakta ve yargı da bilirkişilerin ölenin ana ve babasına ne oranda yardım edebibir yargıç gibi kanıtları değerlendirerek, hukukleceği varsayımsal bilgilere dayanır. sal yorumlar yaparak düzenledikleri yazanaklaYargıç, bu sorunları, yanların anlaümları ra göre karar vermektedir. ve sunduklarından "genel yaşam deneyimleriyle elde ettiği bilgileri ve yasanın kendisine verdiği Yargıtay'da görev yaptığım dönemde bu yetkileri kullanarak" çözmekle yükümlüdür. Biyanlışlığı sürekli gündeme getirdim. Ancak "solirkişi görüşü almayı gerekli görürse; Bismil ilrun teknik nitelikte olup bilirkişilik iştir" gerekçesindeki olguların saptanması için yöreyi tanıçesiyle (Y.4.HD.1988 gün ve 419448 sayılı) gömayan ve mesleği avukat olan kişileri değil, yörüşlerim uzun süre kabul görmedi. Oysa böyle reden seçeceği kişilerden yararlanması gerekirbir uygulama usul hukukuna, yargılama ve sadi. vunma sanatının ilkelerine aykırı idi. Örneğin İsviçre'de destek tazminatlarını bilirkişiler değil Örneğin bilirkişiler, kırsal kesimde yaşayargıçlar belirliyordu. yan ölen çocuğun 18 yaşından başlayarak baba ve anaya destek olacağı varsayımı ile görüş açıklamışlardır. YARGITAY'DA GÖRÜŞ DEĞİŞİKLİĞİ Oysa genel yaşam deneyim ilkeleri "kırsal Ancak Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 1992 yıkesimde çocukların küçük yaşlardan başlayalına gelindiğinde bir ilke kararıyla (16.2.1992 rak ailenin işlerine ve geçimine yardımcı olduk1264/1813) "mahkemenin, tazminatın hesaplarını" ortaya koyar. Bilirkişinin bilgi alanı içinlanmasında gözetilecek verileri önceden belirlede olmayan bir konuda görüş açıklaması doğru dikten sonra yalnız hesabının matematiksel olaolmamıştır. Yargıç, yerel bilgilerden de yararlarak bilirkişilere yaptmlması ve sorunun hukuki narak saptamış olsa idi durum davacılar yararıdisipline alınması" gerekçesiyle görüşünü deÇetin Aşçıoğlu* DUYGUSUZ CİNSEL YAKLAŞIM B ü! V SALDIRGANLIKİÇİN DE GEÇERLİ 950/10 4 Haziran 2005