Katalog

Dofia Evrim bilmecesine denizanalarından çözüm Oarwin. "Türlerin Kökeni" isimli esehnde gozun çok karmaşık bir yapısı olduğunu ve / gözün doğaı / J ayıklama yoluyla evrin geçirmiş olma. "saçma" olarak nitelendiriyordu. ^ Darwin e göre bu bilmecenin^siğ^uSjayvanlah^eminde basit ile karmaşık göz arasmdaki yolunork£ıwktasında fovjöz yapısını bulmakta yatıyor. Şimdi. kutu denizaıfesj. deniten bır çeşit denizanasımn (Tripedalia cystophora) gözleriritnjnı orta noktayı temsıl ettiği anlaşıldı. "X Kuzey Denizi ısındıkça... Kuzey Denizi'nde yaşayan balıklar suların ısınması ü'zerine daha serin sulara göz ediyor. ingiltere, Norvich'teki East Anglia Üniversitesi'nden Allison Perry ve John I Reynolds, son 25 yılda yayımlanan verilerden yararlanarak 36 balık türüAnün yaşadığı bölgeleri incelediler. Bu süre içinde İskandinavya ve İngiltere arasındaki denizin ortalama su sıcakhğı 0.6 derece (santigrat) ısındı. Bunun sonucunda 26 türün göç ettiğini saptadılar. Bunlardan 15'i daha serin enlemlere giderken, 6'sı denizin daha soğuk olan derinliklerine indiler. Ortalama olarak, bahğın bol olduğu merkezler 173 kilometre kaymış oldu. Eğer ısınma trendi değişmeden devam ederse, 2050 yılında Kuzey Denizi'nde mavi tnezgit gibi ticari türlerin izi kalmayacak. Bugün en az 16 ılıman su bahğı Kuzey Denizi'nin güney kıyılarını istila etmiş durumda. Ancak ısınmanın devam etmesi durumunda nelerin olacağı konusunda net bir şey söylemek zor. Perry'ye göre "Bu konuda çok sayıda etmen işbaşında olduğu için gerçek etkinin ne olacağını şimdiden kestirmek zor" diyor. Derleyen: Reyhan Oksay utu denizanaları biçimsiz ve zehirli bir deniz yaratığıdır. İsveç'teki Lund Üniversitesi'nden göz uzmanı Dan Nilsson, "Bunlar 24 tane gözü, 4 paralel beyni ve 60 anüsü olan büyüleyici hayvanlardır" diyor. Gözler küp şeklindeki vücudun dört yanında kümeler halinde bulunur. 16'sı yalnızca ışığa duyarlı deliklerdir. Ancak her kümenin içinde bir çift göz, beklenmedik K bir şekilde gelişmiştir. 0.1 milimetre çapındaki bu gözlerde gelişmiş mercekler, retina, iris ve kornea bulunur. Bu gözlerde görüntü retinanın biraz arkasına düştüğü için biraz bulanıktır. Dolayısıyla kutu denizanaları büyük ve yerinde duran nesneleri daha iyi seçer. Bu arada akıntıya kapılmış planktonlar gibi gereksiz nesneleri fıltre eder. Bu ara göz yapısından sonra, görüntüyü olması gerektiği gibi yaratan gözlere geçilmiş olduğu düşünülüyor. Primatlardan haksızlığa pretesto llişkilerde haksızlığa uğradığının farkına varan yalnızca insanlar değildir. ^ Atlanta'da Yerkes Ulusal Primat Araştırma Merkezi'nin son yaptığı bir araştırmaya göre maymun ve şempanzeler de kandırılmış olduklannı fark W ediyor. Merkez'de araştırmayı yürüten Sarah F.Brosnan ve Frans de Waal, r bu araştırmanın sosyal çevrelerin ve ilişkilerin karar verme sürecinde ne gibi bir rol oynadığını ortaya çıkarttığını ileri siirüyor. J * S osyal haksızlığa insanlann dışında primatların da reaksiyon göstermesi, eşitsizlik karşısındaki davranışların evrimin derinliklerinde kök salmış olduğunu gösterir. Deneylerden birinde Bnosnan ve VVaal, dişi maymunlara granit taşlar verdiler ve bunlan araştırmacılara bir salatalık karşılığında geri vermelerini istediler. Maymunlar deneyin yüzde 95'nde bu alışverişi başarı ile gerçekleştirdiler. Daha sonra bilim adamlan ödül olarak verdikleri salatalığı üzüm ile değiştirdiler ve üzümleri yalnızca bazı maymunlara verdiler. Ödüllendirilmeyen maymunlar giderek araştırmacıların istediklerini yapmamaya taşları geri vermemeye başladılar. Hâttâ araştırmacılara karşı dostça olmayan tavırlar sergilediler. Ne var ki sosyal ilişkiler hoşnutsuzlukları yumuşatabilir. Farklı bir çalışmada, doğumlanndan sonra birlikte büyüyen şempanzelerin, haksızlığa bile uğrasalar birbirlerine hoşnutsuzluklannı göstermedikleri izlendi. Ancak yetişkin olduklannda bir araya gelen şempanzeler, eşitsizliğe tepki gösterdi. Brosnan bunlara benzer tepkilerin insanlarda da geçerli olduğu ileri siirüyor. Sözgelimi insanlar yabancıların bulunduğu ortamlarda haksız davranışlara daha fazla tepki gösterirken, aile bireylerinin veya arkadaşlarının bulunduğu ortamlarda daha hoşgörülü davranabiliyorlar. 952/ ,8Haziran2005 i