Katalog

TıpNanoteknoloji ABD BU YIL1 MİLYAR DOLAR HARCIYOR Kanser tanı ve tedavisinde umut: NANOTEKNOLOJ Nanoteknoloji, önümüzdeki yılların büyiik buluşlarm habercisi: Amerikan Hükümeti, nanoteknoloji konusunad keşiflerin hızlanması; nano ö'lçek biliminin, mühendisliğinin ve teknolojisinin gelişmesi için kurduğu Ulusal Nanoteknoloji Girişimi'nin (NNI) nanoteknoloji için ayırdığı bütçe 1.05 milyar dolar ve 2005 yılında bu konuda beklenen harcama miktarı 1.1 milyar dolar! Atüa Korkmaz (*) Yüzyılın en Önemli teknolojisi olacağına kesin gözle bakı, lan ve sağlıktan tarıma, enerjiden uzay çalışmalarına, endüstri kollarından çevre bilimlerine kadar çok geniş bir uygulama alanı bulunan nanoteknoloji için 812 Mayıs 2005 tarihleri arasında ABD de Anaheim kentinde düzenlenen "Nanotechnology Conference and Trade Show, Nanotech 2005" önümüzdeki yılların büyük keşif ve uygulamalannın adeta habercisi gibi idi. Amerikan Hükümetinin bu keşiflerin hızlanması; nano ölçek biliminin, mühendisliğinin ve teknolojisinin gelişmesi için kurduğu Ulusal Nanoteknoloji Girişimi'nin (NNI) nanoteknoloji için ayırdığı bütçenin 1.05 milyar dolar ve 2005 yılında bu konuda beklenen harcama miktarının 1.1 milyar dolar olması, bu teknolojiye verilen önemin boyutlarını ortaya koymaktadır(l). Aynı şekilde Japonya, Çin, Güney Kore gibi uzakdoğu ülkeleri de şimdiden bu konuya büyük bütçeler ayırarak nanoteknoloji araştırmalarını yoğun biçimde desteklemeye başlamışlardır. Sağlık konusunda en önemli hedef kanserden ölümlerin önüne geçmek olduğundan bu bütçelerden önemli bir pay şüphesiz nanoteknolojinin kanserde kullanımına ayrılacaktır. 21 O Biyolojik bariyerleri aşarak ve yüksek konsantrasyonlarda çoklu tedavi edici maddelerin dağılımını sağlayarak kanserin büyümesinde ve metastazların gelişmesinde kritik rol oynayan mikroçevresel dokuları ve kanser hücrelerini uygun fızyolojik bir zamanlama ile direkt olarak hedefleyen çok işlevli aygıtların keşfı O Önğörülen moleküler değişikliklerin izlenmesini ve kanserleşmeden önce prekanseröz hücrelerin engellenmesini sağlayabilecek yetenekte maddelerin oluşturulması O Kanser için uygun bir ortam olduğunu gösteren genetik belirteçlerin ve kanser sürecinde tetikleme yapabilecek mutasyonları keşfedecek gözetim (sürveyans) sistemlerinin kurulması O Hayat kalitesini kötü etkileyen kanser semptomlarının tedavisinde kullanılacak yeni yöntemlerin belirlenmesi O Klinik izlemede olası yeni gelişmeleri ve ilaçlara karşı oluşabilecek dirençleri hızla ayırdedebilecek araştırma gereçlerinin tasarımı önüne geçme konusunda hedef bir yıl olarak kabul ederek bu konuda ciddi bir strateji belirlemiştir. Bu stratejinin temelinde kanserin tanı, görüntüleme ve tedavisinde radikal değişikükler yapacak olan nanoteknolojinin kullanıl ması yatmakta S a n d i a laboratuvarında çalışan bilim adamı Jeff Brinker, yapılan nanometre ölçeğinde gözlemliyor. d.r (3). Bu bağlamda NCI, klinik uygulamalara yansıyacak şekilde kanserin çok erken evrede saptanması, organizmadaki yerinin noktasal olarak belirlenmesi, kanser ilaçlannın özgün bir şekilde kanser hücresini yok etmesi ve bu işlemin başarılı olup olmadığının saptanması konusunda yeni nanoaygıtların geliştirilmesine ve bu konudaki teknolojik araştırmalara ciddi destekler vermektedir. Kanserde nanoteknolojiden azami ölçüde yararlanmak için hem araştırma hem de mühendislik uygulamalarında bilimsel bir yönlendirme görevi yapacak Kanser Nanoteknoloji Planı (CNPlan) kısa bir sürede NCI tarafından hayata geçirilecektir. Bu şekilde CNPlan ile ekstramural projeleri, intramural programları ve daha önemlisi yeni bir oluşum olan Nanoteknoloji Standardizasyon Laboratuvan'nı geliştirmek için büyük destekler verilecektir(l,3). Merkezi konumda olan bu laboratuvar, nanoteknoloji yapı ve aygıtlarında araştırıcıların çoklu amaçlar için gerekli işlevsel platformlar yaratmasını sağlayacak önemli standartlar geliştirecek, klinik uygulamada ve deneysel araştırmalarda gereksinim olacak aygıtlan saptayacak ve bu aygıtların tasarlanarak üretimi için gerekli teknik verilerin dağıtılması görevini yapacaktır. Bu laboratuvar ayrıca nanoteknolojinin klinikte uygulanabilmesi için gerekli uyarlamaları yapacak olan bilim dallarına destek verecektir(3). KANSER NANOTEKNOLOJİ PLANI Amerikan Ulusal Kanser Enstitüsü (NCI), 2015 yılını kanserden ölümlerin HANGİ HEDEFLER Kanserde nanoteknoloji kullanılarak aşağıda sıralanan hedeflerin gerçekleştirilmesi için gerekli olan diğer teknolojilerin sağlanması amaçlanmaktadır(2): O Kanserin belirti vermeden önceki ve kolayca tedavi edilebileceği evrede klinisyenlerin erkenden tanı koyabilmelerine olanak tanıyacak görüntüleme ve tanı araçlarının geliştirilmesi O Kliniğe yansıması bakımından cerrahi ve diğer tedavilerin etkinliğinin gerçek zamanlı değerlendirmesini yapacak sistemlerin yaratılması ALTI ÖNEMLİ KONU CNPlan içinde kanser için altı önemli konuda vurgu yapılmıştır (3). Bunlar: 1) Kanserin Önlenmesi ve Kontrolü, Nano kristal yapı • Kanser önleyici ajanların kanser hücrelerine ulaşmasını sağlayacak nano 952/10 18 Haziran 2005