Katalog

Gökyüzü Haziran ayında zengin gökyüzü olayları 8 Haziranda AyVenüs buluşması; 16'sında AyJüpiter buluşması; 20'sinde Ay Antares'i ö'rtecek; 21 Haziran yaz başlangıcı 2130 arasında MerkürVenüs buluşması; 2327: SatürnVenüsMerkür birarada 25'inde AyNeptün buluşması; 27'sinde AyUranüs buluşması; Hasan H. Esenoğlu(*) uneş, gokyuzunde gunluk yaklaşık 1 derecelık bılınen hareketıyle ılerleyerek 14 Mayıs21 Haziran 2005 tarıhlen arasındd 39 gun boyunca Boğa (Taurus) takım yıldızında ve 22 Haziran 20 Temmuz 2005 tarıhlerı arasında 29 gun boyunca da lkızler (Gemını) takım yıl dızında kalıyor Ayın ortasında 15 Hazıran'da Cuneş'ın yukselerek en tepeye çıktığı oğlen saat 13 05 olup bulunduğu burç Boğa takım yıldızıdır Ancak gun aydınlığında yıldızlar ve dolayısıyla Boğa burcu gorulemez Guneş batımından hemen sonra takıp eden akşam saatlerınde doğuda yukselerek ılk ğozlenen burç Yılancı (Ophıuchus) olup ancak bu şekılde oğle saatınde Guneş'ın hangı burçta olduğunu anlayabılıyoruz Yer'ın donmesınden dolayı ılerleyerek gece yarısında saat 24'de Guneş'ın gun ortasında yer aldığı Boğa takım yıldızındakı yerınde (merıdyenımızde) bu sefer artık Yılancı burcunu goruruz Yaşantımızda nedense çok kullanıldığı halde asıl zamanları olan gunduzlerı asla goremedığımız burçların parlak yıldızlarını belkı tam Guneş tutulmalarında gormek yıne de olası G Haziran ayının gök atlasını içeren ve 15 Haziran akşamı saat 23:00 itibarıyla görülebilecek gezegenler (resimde sürekli yarım daire çizgi ile gösterilmiş olan Güneş hattının üzerine veya yakınına bakınız) ve takım yıldızlar şekilde verildı. Bu gök atlası yardımıyla gökyüzü seyredilirken atlas gökyüzüne bakar şekilde doğru yönlerde yukarıya kaldmlarak bakıldığında gece gökyüzündeki görünüm ile tamamen örtüşür. Gök atlasında yer alan, doğupbatmayan özelliğinden olsa gerek yaygın olarak tanınan Büyükayı takım yıldızının (Ursa Majör) uzun süreyle izlenmesi, dünyanın dönmesi gereği dairesel nasıl yer değiştirdiği kolaylıkla farkedilecek... Gök atlası ayrıca, bir ufuktan bir ufka uzanan Samanyolu'muz kolları altında geçirilecek bol yıldızlı ve içinde bulunduğumuz mevsimin bol takım yıldızlı yaz gecelerinde gökcisimlerini tanımada ve kolay bulmada yardımcı olacaktır. Yaz mevsiminin (HazıranTemmuzAğustos) bu ilk ayında gökyüzünde görülebilecek takım yıldızlar da şöyle: Yaz üçgeni, Çalgı (Lyra), Kuğu (Cygnus), Kartal (Aauila), Yay (Sagittarius), Akrep, 13. burç olan Yılancı, Terazi (Libra), Oğlak, Yunus (Delphinus), Kuzey tacı (Corona Borealis), Herkül (Hercules), Ejderha (Draco), Kral (Cepheus), Kraliçe (Cassiopeia). Yaz takım yıldızlarından kalın ile belirtilen Yay, Akrep, Yılancı, Terazi ve Oğlak özel isimlerı ile burç olup, burçların isimlendirilmeleri 4 bin yıl öncesine kadar eskiye dayanır. Ay, Güneş, gezegenler doğugüneybatı hattı boyunca bulunduklarından, bu yöne bakan yerleşim yerleri ve araziler "doğal gözlemevleri" dir; gökyüzü manzaralı değerliğindedirler ki buralardan gök cisimlerini izlemek daha kolay olacak. Aylık gök atlasını yakından takip edenler gökyüzünün gorunümünun sürekli değiştiğini larkedeceklerdir. Yer'in batıdandoğuya dönmesiyle, gerçekte yer değiştirmeyen adeta uzayda çivili duran Güneş'in gün boyunca gündüzün aydınlığı altında göreceli doğudanbatıya doğru izlediği yolu bizler gece boyunca da akşamın karanlığı altında Ay ve gezegenleri izleyerek günü tamamlamaktayız. Tam kure olmayan veya kuresellıkten uzaklaşan her gok cısmının donuşu aynı zamanda presesyon hareketını de beraberınde taşır, tıpkı tam kure olmayan bir topaçta donmenın sonlanmaya başladığında gozlemledıgımız kafa sallaması hareketınde olduğu gıbı Uzaktan ızleme olanagı olmaksızın ve onemlısı ıçınde bulunduğumuz halde olçumlenmesı başarılabılmış bu salınımın, dunyamıza aıt olanının adıdır presesyon Presesyonun oğrenılmesı sayesınde geçmışe gore bugun uzayı daha ıyı anlayabılıyoruz ve teknolojısınden de olabıldığınce yararlanabılmekteyız Yılda yaklaşık 50 yay sanıyesı gıbı çok kuçuk değerdekı bu presesyondan dolayı Hazıran ayında Guneş'ın bulunacağı Boğa burcunun uzaydakı kapladığı alanın bir uçtan dığer uca olan Yer'den gorunumundekı kayma mıktarı yaklaşık 2875 yılı ve lkızler burtunun kayma mıktarı da yaklaşık 2130 yılı bulabılmektedır son zamanlarda Guneş'ın gıttıkçe en sakın olacağı bir yılda bıle rastlayabılıyoruz, leke sayılarını ve ayrıca Guneş'ten yıldız maddesı atımı, parlama turu olaylar, manyetık fırtınalar, kutup ışıması (aurora) gıbı Yer'ı doğrudan etkıleyebılecek dığer Guneş olaylarına ılışkın resımlıayrıntılı surelı ve guncel bılgılere http //www koerı boun edu tr/astronomy/solaractı GOKATLAS PRESESYON OLAYI Alışık olunan Boğa burcunun 21 Nısan21 Mayıs tarıhlen yerıne guncel tarıhlerı olan 14 Mayıs21 Haziran 2005 ve lkızler burcunun 22 Mayıs21 Haziran tarihleri yerıne de guncel tarıhlerı olan 22 Hazıran20 Temmuz 2005 yazılması, okuyucuların dıkkatını çekmış olmalı Bunun nedenı tahmın edılebıleceğı gıbı presesyon olayıdır Presesyon, yıldızların konum olçumlerınde referans alınan Guneş hattı uzerındekı ılkbahar (gama) noktasının sabıt olmamasından kaynaklanır YAZ BAŞLANGICI 21 Haziran saat 09 46 Yaz Başlangıcı olup, gunler kısalmaya ve geceler uzamaya başlayacak Bir yıldız olarak Guneş'ın gezegenler gıbı dısk gorunumu kolaylığından gunluk yuzey gorunumunu, bazılarının buyukluğu dunyamızın belkı 510 katına ulaşabılen ılgınç yapılardakı leke gruplarını kı bunlardan dev boyutta olanlarına vıty html, http //www sunspotcycle com ve http //scıence msfc nasa gov/ssl/pad/solar/default htm adreslerınden ulaşılabılır Guneş ışığının gozu etkıleyemeyecek kadar zayıf şıddette olduğu sabahları Guneş doğma veya akşamlan batma zamanlarında çıplak gozle kısa surelığıne de olsa Guneş yuzeyındekı dev 949/6 28 Mayıs 2005