Katalog

Fizik Tedavi Klasik masajın 6 önemli etkisi Dr. Necdet Tuna (*) asajın vucut uzerındekı dırekt ve ındırekt etkılerı, vucut ortusune uyğulanan manıplasyonların, yanı ellerle verılen dokunma, bastırma, germe, esnetme ve tıtreşım bıçımındekı mekanık uyarıların vucuttakı reaksıyonları, tepkılerıdır Tepkı, derıde, derıaltı dokusunda, kaslarda ve damarların sınır ağında yerel oluşabıldığı gıbı, refleks yolla başka bolgelere, orneğın ıç organlara da aktarılabılır Vejetatıf sınır sıstemının uyarıltnası da ge nel etkı kompleksı etkı kapsamındadır Etkıler, fızıksel, fizyolojık ve psıkolojık etmenlerın bıleşkesı olarak gerçekleşır Derı uzerınden ellerle verılen basınç ve germe bıçımındekı rıtmık mekanıR uyarılarla sıkıştırılan ve gerılerek esnetılen derı, derıaltı dokuları ve kaslann yapılarındakı sınır uçlan (rezeptorler) uyarılır Ayrıca, dokuların yapılarındakı kan ve lenf damarları da bu fizıksel uyarılardan nasıbını alır, arterıyel venoz, kapıller ve lenf dolaşımı canlanır Klasik masajın vucut sıstemlerı uzerındekı etkılerı şoyle derlenebılır M Deri üzerinden ellerle verilen basınç ve germe biçimindeki akupressur ve shıatsu ıle de ıç organlara ritmik mekanik uyarılarla sıkıştırılan ve gerilerek esnetılen etkı amaçlanır deri, derıaltı dokuları ve kaslann yapılarındaki sinir uçlan 6. AĞRI DİNDİRÎCİ ETKİ Insanın acıyan yerını ıçguduyle (rezeptorler) uyarılır. Ayrıca, dokuların yapılarındaki kan ve ovuşturması masajın ornek bır agrı gıdenlenf damarları da bu fiziksel uyarılardan nasibini alır; arteri cı etkısıdır Uzun yuruyuş sonunda ya da zorlu bır ışten sonra ağrıyan bacak ve kol yelvenöz, kapiller ve lenf dolaşımı canlanır. kaslarının ovulması ya da ovdurulmasının aşırı zorlanmaya daha ıyı uyum saglayabı lırler • Kan akımının hızlanmasıyla sut asıdı vb metbolızma artıklarının oluştukları yerden taşınmalanyla bırıkmelerı on lenır Germe, esnetme ve tıtreştırme manıplasyonlarıyla hıpertonık kaslar gevşetı lıp, esnetılebılır Nıtekım, klınık çalışmala rımızda hıpertonık (aşarı gergın) kasın, bı reyden bıreye degışmek uzere, 78 seans sonra el altında bırdenbıre gevşedığını goruyoruz • Masaj, yetersız harekette, yaralanmalarda ve felçlerde olası kas enmesını, 4. DİNLENDİRÎCİ, GEVŞETİCİ VE PSİKOSEDATİF ETKİ Genel masajda uyuklama, solunumun derınleşmesı, masajdan sonra yor gunlugun kaybolması, kışının zındeleşmesı, masajın çevresel ve merkezı sınır sıstemı uzerıne olumlu etkısının somut belırtı sıdır Çocukların, hatta buyuklerın herhangı bır şekılde sıvazlanarak okşanmalarının olumlu sonucu, masajın psıkosedatıf etkısının en somut belırtılerınden bırıdır Anne, aglayan çocugunun sırtını sıvazlayarak onu sakınleştırmeğe çalışır' Bu ne denle masajda, masorun kışılığı ve bıreye anlamı da budur Yaralanmanın olmadığı, salt gergınlık ve kasılmalara, spazma bağlı kas ağrılarında neden, kasılan kas yapısındakı kan damarlannın sıkışarak daralmasıyla kasın yeterlı oksıjen alamamasıdır Bu gelışme tıpta agrı kısır dongusu olarak bılınır Bu kısır donguyu kırmak, kasa gereklı oksıjenı gonderebılmek ıçın spazmın gıderılmesı, kan dolaşımının duzenlenmesı gerekır Masajla spazmın çozulup kan dolaşımının arttırılabılmesı olasıdır Vucutta ağrı duyusunu ındergeyen, ağrı eşığını yukselten maddelerın (endor Mide bölgesi Baş bölgesi 1. DOLAŞIM SİSTEMİ ÜZERİNE ETKİLER. Klasik masajın kan ve lenf dolaşımı uzerıne etkılerı deneysel ve klasik araştır malarla kanıtlanmıştır Vucut ortusune kalp yonunde uyğulanan yeterlı dozdakı ofloraj ve petrısajla (sıvazlama ve yoğurma) lenf ve venoz sıstem uyarılarak dolaşım aktıve edılır (damarsal etkı1) Bolgede kı kan akımındakı canlanma aletsel olarak da gosterılebılır Damarlardakı akışın canlanmasıyla dokularda sıvı degışımı hızlanır, dokular daha bol besın maddesı ve oksıjen alabılır, metabolızma artıkları bulundukları yerden daha çabuk uzaklaştırıhr Damarların çevresınde bulunan otonom sınır ağının uyarılmasıyla da damarlarda refleksıf genışleme olur Yanı, kan akımındakı hızlanma salt yumuşak bır hortum ıçındekı sıvının ılerletılmesı demek degıldır ven ve lenf damarları bölgesi Hegl bozuklukları bölgesi Bacak arterleri bölgesi atrofiyı onlemez Ama, ıkıncıl sertleşme, fıbroz doku oluşumu ve kasılmalar bılınçlı bır masajla onlenebılır Kas ve eklemlerde değışık nedenlere bağlı hareket kısıtlanmalannda eksersızlerden once masaj uygulanırsa egzersızler daha kolay ve rahat yapılabılır yaklaşımı, sonucu buyuk çapta etkıler. fin vb) salgılanabılmesı ıçın, bılınçlı ve duzenlı masaj yanı sıra yeterlı fizyolojık bılgı ve teknık eğıtım gerektırır Bu eğıtım, ulkemızde hala uygulanageldıgı gıbı, 23 haftalık kurslarla mumkun degıldır Gelışmış ulkelerde bu bılgı ve teknık yuksekokul duzeyındekı ozel okullarda verılmektedır1 (*) Dr; fizık tedavi uzmanı; necdettuna@veezy com> Kaynaklar Hede Teırıch Leube Grundrıss der Bın degevvebe Massage Custav Fıscher Verlag Stutgart Elızabeth CVVood PDBecker Klassısche Massagenmethoden Hıppokratr Verlag Stutgart H J Lutke Teıhnık dtr Massage Ferdınants Enke Verlag Stutgart N Tuna A dan Z ye Masaj Nobel Tıp Kıtapevı, lstanbul 2. KASLAR OZERÎNE ETKİLER Çok kez sanıldığı gıbı, masajla ne kas hacmı arttırılabılır ne de kas guçlendı rılebılır Kasları kuvvetlendırmenın tek yolu, duzenlı aktıf çalışmalar, yanı egzersızlerdır Masaj, ancak kasların ışlevsel yeteneklerının yenıden kazandırılmasında yardımcı olarak kasların guçlenmesıne katkı da bulunabılır • Yorgun kas masdjla salt dınlenmeyle geçırılen sureye oranla çok daha ça buk dınlenıp gevşeyebılır • Masaj yapılan kaslar dolas.ımın canlanmasıyla daha ıyı beslendıklerı ıçın zedelenmelere karşı daha dırençlıdırler, 5. İÇ ORGANLAR ÜZERİNE ETKİLER Vucut ortusunde bellı bolgelerın değışık fızıksel yontemlerle uyarılmasıyla bazı ıç organ hastalıklarına etkılı olunabılmektedır (Bağdokusu masajı ve ayaklardakı ozgun refleks alanlanna yapılan ozel masaj') Ornegın, mıde ağrılarında, safra kesesı sancılarında, karında gaz oluşumlarmda, sırtta bellı bolgelerın ovulmasıyla rahatlama olduğu halk arasında bılınır (masajın uzak etkısı1) Iç organların vucut ortusunde refleksıf yolla ılışkılı bulundugu alanların harıtası bıle çıkarılmıştır (Resım) Uzakdoğu kokenlı akupunktur, 3. SİNİRLER ÜZERİNE ETKİLER Kopmuş bır sınırın masajla ıyıleştı rılerek normale donuşturulmesı, rejene rasyonu olası degıldır Ancak, sınır ve çev re dokularının kan dolaşımının aktıve edılmesı, metabolızmanın yukselmesıyle sınırın kendı kendını yenıleyebılmesı reje nerasyon hızlandırılabılır 979/9 '24 Âralık fcl)05