Katalog

Gündem Başbakan Erdoğan ve Bilim TUBITAK'da çok sık hukuk dışına duşen polıtık hareket ve kararlarını unutmadan soralım Başbakan Erdoğan'ın bılım ve teknolojıye ılgısı nedıfi Hemen, nesnel olarak saptayalım Dığerbaşbakanlara kıyasla, "haddınden" fazla1 Ikiyönden: Birincisi ARGE'den cıddı bır şeyler beklemekte, TUBITAK'ın butçelerını arttırmaktadır Bu BT'ye ılışkın lyı yonudur Ikincisi, Turkıye'de unıversıtelere haddınıaşarak, bılgısızceyuklenmektedır Ulkemızde evrensel olçeklerde bılım ınsanı olmadığını, bılım yapılmadığını ılerı surebılmekte, 500 unıversıte arasında Turkıyeden bır unıversıtenın bulunmamasını (aslında ıkı unıversıtemız bu lıstelere gırdı ve çıktı1) unıversıtelere ve bılıme karşı bır saldırı vesılesı yapmaktadır unıversıtelerın sorunlannı çozeceğıne ve kalıtelerını yukseltecek onlemler alacağına1 Bırıncısı olumludur, ıkıncısı ıse bılıme ve umvresıtelere zarar vencı Danışmanları kendısıne, bılımsel toplantılarda çok guzel konuşma metınlerı yazmayı becerırken, unıversıtelerımıze haksız yere yuklenmesı konusunda uyarıcı gorevlennı yerıne getırmıyor Şımdı bıraz daha aynntılara gırelım. *** 1) a) Bılım ve Teknık Yuksek Kurulu'nun, (BTYK), yasada belırtıldığı üzereyılda ıkı kez toplanmasını sağlamaktadır Kurulun sekreterlığını yuruten TUBITAK'ı, dığerlerının yaptığı gıbı "başından savmıyor" ve toplantıları ertelemıyor BTYK'da yaptığı konuşmalara bakıyorum Bılım dunyamız neredeyse butununun altına ımzasını atabılır1 Bu toplantıların duzenlı yapılması devlet ve ulke açısından çok onemlı Bu sayede bılım ve teknoloji uretımının, bılım ve teknoloji polıtıkalarının ulke, devlet, sıyasei gundemının ^ ^ ^ sureklı bır parçası halıne gelmesını ^ ^ ^ *^™ * sağlayabılır Sağlayabılır dıyorum, çunku bu geleneğın oluşması ıçın daha uzun zaman geçmesı gerekır, BTYK'da temsıl edılen devlet bırımlerının, belkı bılım dışındakı butun dığer paydaşlann ARGE meselesını organızmalarının, hayatlarının, ıcraatlarının, polıtıkalarının bır parçası halıne getırmelerı ıçın, gerçek bırkan değışımı zorunludur Zaman, bu nedenle gereklı, bır de polıtıkanın uzun vadelı kararlılığı b)lktıdar, TUBITAK butçesını onemlı olçude artırtı Geçen yıl butçeye konan, JUBITAK'a aktarılan parayı, TUBITAK'ın harcamakta zorluk çektığını, bızzat Erdoğan son BTYK toplantısında belırttı Bu mıktar geçen yıl 446 mılyon YTL ıken, bu yıl mıktarın yuzde 20 arttırılma kararını, TUBITAK Başkanvekılı Nuket Yetiş açıklıyor Toplam butçenın900mılyon YTL'yeçıktığını oğrenıyoruz Buolumlubırgelışmedır Şuphesız, kaynakların çok nesnel olçuler ıçınde, Başkanvekıllığının keytı tasarruflarına yer verılmeden, bır kaç kez duyudğumuz "sız çok aldınız, projelerınız lyı, hepsını destekleyemeyız" gıbı subjektıfyargı ve kararlara duşmeden, hakkeden projelere aktarılması halınde c) Unıversıtelerımızın Araştırma Fonları'ndan desteklenen projelerın sonuçlarının ızlenmedığı, bırgerı bıldırım mekanızmasının kurulmadığı, proje çıktılarının hesaplanmadığı, performans değerlendırmelerının yapılmadığı, gerektığınde projelerın doğru kulvarda yurumesını sağlayacak yolgosterıcılık mekanızmalarının kurulmadığı bır gerçek TUBITAK proıelerı de bunlardan farklı değıldı TUBITAK bu konuda hesap verebılırlığı, hesap sorabılırlığı ve sorulabılırlığı gundemıne almalı, mekanızmaları tamamen şeffaflaştırmalıdır Proje desteklemelerının somut sonuçları, çıktıları ızlenebılmelıdır, TUBITAK web sıtesınden de 2) Başbakan, orneğın bu yıl zıyaret ettığı Marmara Araştırma Merkezı'nde yaptığı konuşmada şoyle dıyor "Neden dunyanın en lyı, en ıddıalı bır hatta bırkaç unıversıtesıne sahıp değılız? Turkıye, ıkıncı el fıkırlerın değıl, ozgun, orıjınal fıkırlerın projelerın uretıldığı bır ulke olmakzorundadır Bunasadece bılım veteknoloııalanında değıl duşuncede, felsefede, sanatta, sıyasette ıhtıyacımız var Unutmayalım kı, kalkınma sadece tek boyutlu bır alana yuklenmekle sağlanamaz Teknolojıde, bılımde, sanatta, duşunce uretımınde bağımlı bır ulke olmaktan hızla uzaklaşıp kendı ımkanlarımızı, kendı kaynaklarımızı harekete geçırmek zorundayız Ulkemız yenıden bır medenıyet merkezı olacaktır Bunu da bılgıye ve bılene onem vererek yapacaktır Buralarda yetışecek kadrolar ekonomıyı ve sıyasetı gunluk değıl, stratejık bır anlayışla yonetecektır " Başbakan, bıryandan bılım dahıl, heralanda ozgun veyaratıcı olmak konusunda hepımızın arzuladıklarını dıle getınyor Dunyanın en ıddıalı unıversıtelerı arasında Turkıye'ye de gormek ıstıyor Bunu 1yı nıyetle ıstedığını varsaymalıyız Fakat, ote yandan Başbakanın unıversıteler konusunda soyledıklerı ıle yaptıkları bırbırını tutmuyor Unıversıtelere yer yer aşağılayıcı davranıyor Meydanlarda "Neden ılk 500 unıversıte arasında değılsın, soyle bakalım1" dıye nutuk atarken, sankı bu salt unıversıtelerın tek başlarına gerçekleştırebıleceklerı bır olaymış gıbı davranıyor Başbakan, unıversıtelerın kadrolarını açmazken, araştırma butçelerını bır gece baskını ıle Malıye Bakanlığı butçelerıne aktarıyor Unıversıtelerın gelırı olan oğrencı harçlarını, sankı kendı vermış sayıyor ve unıversıtelerın butçelerını buyuk olçude arttırdığını ılerı suruyor Aslında, unıversıtelerın butçelerı reel olarak arttırılmış değıldır Başbakan Yenı Zelanda'da bırçıftlığı gezerken, yıne Turk unıversıtelerıne çatmaktan gerı kalmıyor Bızım zıraat fakultelerımızın gerçekleştırdıklerı onemlı projelerden tamamen habersız "benım ulkemde unıversıteler neden bunları yapmıyor?" dıye soruyor ı • • •• m Başbakanın amacı uzum yemek değıl, I m | | sureklı bağcıyı dovmek mesı gerekır a) Turkıye'de evrensel olçulerde, çok tyı bılım uretılebılmektedır1 Bu urunlerın sayısı az olabılır, ama gelışme halındedır ve sayıların ve nıtelıklerı gun geçtıkçe artmaktadır b) Turkıye'de evrensel duzeyde çok sayıda bılım ınsanımız vardır Bunların sayısı az değıldır, goğuslerımızı kabartacak urunler vermışlerdır, vermektedırler Dunya bılımınde, Turkıye denınce, oncelıkle onlar akla gelmektedır c) Bu bılımcılerımızın uluslararası katkılarını ve derecelerını neredeyse hergun CBT'de yayımlıyoruz "bılıme meraklı" bır başbakanın bunları atlamaması gerekır1 En azından haberdar olmasıedılmesı gerekır1 d) Turkıye çıkışlı uluslararası makale sıralamasından Turkıye 19 20 sıradadır Nıtelıklerını beğenmesek de, araştırma makalesı yayın artışında, Turkıye yıllardır ılk uç arasında, bazen bırıncı sıradadır e) Turkıye'de patent, bılımsanayı ılışkılerının çokzayıf oldugu doğrudur Araştırma fon ve paralarının buyuk bır kısmı (TUBITAK da dahıl) onemlı olçude akademısyenlerın karıyerıne hızmet etmektedır Bılgıyı (ekonomık) guç halıne getırecek mekanızmaların kurulması şarttır Gudumlu projelere yonelınmelıdır özetlersek. Başbakan, bılım ve teknolojıye onem vermesıyle, son yılların dığer başbakanlarından ayrılıyor Ancak, aynı Başbakan, bu duşuncelen doğrultusunda unıversıtelerın hızla gelışmesıne hızmet edeceğıne, katkıda bulunacağına ve onları yukarı çekeceğıne, unıversıtelerle kavga eden ve nıtelıklerını duşuren ınsandır da Ruhundakı ve pratığındekı bu çelışkıyı çozmesı ve unıversıtelerımızın onunu açması son derece onemlıdır Gelecek cumartesıye kadar hoşçakalın ft^ Br v ^T^ü W I Başbakana, bu konularda bılgı sahıbı > ^ " V p b j olan yakınlarındakı bırılerının şunlan soyle" ^ obursalı@cumhurıyet com tr CBT Internet ddresı wwwcumhurıyet com tr Cumhuriyet BÎLİMTEKNİK • No 979 24 Aralık 2005 tmtıyaz sahıbı Yedı Mayıs Haber Ajansı Basın veYayıncüık A Ş adına llhan Selçuk . GenelYayın Muduru İbrahimYıldız Yayın Danışmaıu Orhan Bursalı • Sorumlu Mudur Mehmet Sucu GorselYonetmen Tules Hasdemır • Baskı: thlas Gazetecılık A Ş 29 Ekım Cad No 23Yerubosnalst tdare Merkezi veYazışma adresi: Prof Nurettın Mazhar Oktel Sok No 2 34381/Şışhlstanbul Tel (212) 343 72 74 Faks 0212 343 72 64 Cumhuriyet Reklam Tel 0212 512 47 78 Yerel Sureh Yayın 979/3 24 Arahk 2005