Katalog

Öğrenim Modelleri Mühendislik'te aktif eğitim DEÜ Mühendislik Fakültesi'nde eğitim yeniden yapılandırıldı. Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü, Jeofizik Mühendisliği Bölümü ve Jeoloji Mühendisliği ve 20032004 öğretim yılı itibariyle Maden Mühendisliği Bölümünde aktif eğitimin modüler tabanlı Probleme Dayalı Öğrenim (PDÖ) türünü uygulamaktadır. Jeofizik Bölümü, bu özelliğiyle, aktif öğrenimi, tam olarak, dünyada ilk uygulayandır. Mehmet Utku* •nsan yaşamındaki maddî kültürün teI melinde "hendese" vardır. Yani, ölçAmebiçmehesaplama işlemi. Dolayısıyla da "mühendis", yani ölçenbiçenhesaplayan kişi... Bugüne kadar mühendislik yada bir sorunu bilimsel yöntemlerle en kısa sürede, en ekonomik ve en randımanlı bir şekilde çözme yeteneği, değişik öğretme/öğrenme yontemleriyle verilmeğe çalışılmıştır. Bunlardan en yaygın olanı, halen tüm dünyada uygulaması devam eden klâsik öğretimdir. Bir başka deyişle, öğretici merkezli öğrenme şekli... Bu sistemde tüm öğrenme süreci, öğreticinın kontrolünde, onun bilgisi, yaklaşımı ve öğretme yeteneğine bağlı olarak gerçekleşir. Onun izin verdiği ölçüde öğrenci sürece katılır yada katılmaz. Hatta bu sistem, öğrencisi tarafında ko nuşulurken, çoğunlukla ezberci eğitim/öğretim olarak anılır. Ezber, Farsça bir sözcük olup "yürekten, kalpten" anlamına gelir. Yani, bu anlamla bakınca kuşkusuzluğa, mutlak doğruya dayalı eğitim demektir. Oysaki bugünkü bilgilerimizle kâinatta değişmeyen tek şey değişimin kendisidir. 0 halde, bugün doğru olarak bilinenler zamanla değişebilir. Klâsik sistem, öğreticinin etkinliğine dayandığı için kimi örneklerinde bu kimliği hak etmesine rağmen, istisna da olsa öyle örnekleri vardır ki pek çoğunıuz o öğretnıenleri yeri geldiğinde anardururuz. Mühendislik bir uygulama bilimidir. 0 meslekf beceri, yaratıcılık, analog düşünme ve ileriyi görme ister. Bu özelliklerin, sınırları kesin olarak çizilmiş bir kapsamın aktarılmasıyla verilmesi zordur. Bu meziyetlerin alınması gerekir yada yaşanması gerekir. Başarı için olayların içselleştırilmesi çok önemlidir. Ayrıca, mühendislik genel bir bilimdir. Zaten bu nedenle siyasete de çok yakındır. Bir ülkenin gelişmişliği, onun, düşünen beyinlere sahipliği oranında gerçekleşir. Aktif eğitim, öğrenci merkezli bir eğitimdir. O, bir dersin aktif olarak verilmesi demek değildir. "Ben" duygusunun öncelik olmaktan çıktığı, ekip çalışmasının ön plânda tutulduğu, elde edilen sonucun beyaz ve siyah kadar net bir biçimde beklendiği, bir ara renge ihtiyaç duyulmadığı bir sistemin adıdır. Bununla bilgi, kendi bütünlüğü içinde, sorgulanarak, hipotez üretilerek, analizsentez yapılarak ve tartışılarak içselleştirilir. Bir başka deyişle bilinçlenme esastır. Çünkü bilinçlenme, "bilinçli olun" denmekle olunmaz. Bunun için uygun bir süreç gerekir. Bir bireyin kendine varlık nedenini sorduğu gibi: Ben neden varını? Kuşkusuz, kurumlar için de aynı şey geçerlidir. IDEOLOJIK özdt^arlm; 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. DürüstlUk* Sorumluluk' Sevgf Akılcıolnak" YaratıcılfcV Byknsel*" Özgürtük' Paylaşım' OZ Öz niytft (misyon) Atol vablunın ifiğında luraklı doga vı ınsanlığın yaranıu biltm v» tahnoloji ür«««n, özgtir, yaraba /£ utöncü muhandııt*r I * S*. ~ bilım adamlan DUŞLLNEN G E L E C E Şekll1. Dokuz Eylül Ünlversltesi Mühendislik Fakültesl vizyonu ve bileşenleri. * işaretli öz değerler en temel toplumsal ilkelerdlr. ** Işaretlller Ise mühendlsllğln temel llkelerlndendlr. HANGİ ÖZELLtKTE MÜHENDİS Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Mühendislik Fakültesi, ılkeleri ve bilim için kendini sorgulama anlamında, Türkiye'nin hangi özellikte mühendise ihüyacı olduğunu sordu. Buna göre ideolojik özünü ve geleceğini tekrar belirleme yada güncelleme zorunluluğu hissetti. Şekil1, DEÜ Mühendislik Fakültesi'nin sözkonusu süreçte saptadığı ideolojik özünü ve düşlediği geleceği anlatır. Şekil1 'deki ozdeğerler, zamana karşı geçerli olan kurumun moral değerleridir. Özniyet (misyon), varlık nedenidir. İdeolojik öz, sistemi bir arada tutan hamur 1) öiranncyi öğrenme vekendira yemleme 2) Teori ve pratiğin birtildeliği 5) AşkiMİnun 4) YandcıİBsan 5) AraşOrmacı insan 6) Yoram yapan insan 7) LiderİBan 8) Giıi^md insan maddesidir. Düşlenen gelecek ise yaratıcılığın kendisidir. Dolayısıyla DEÜ Mühendislik Fakültesi, Şekil1'de görülen ozniyetini sürekli gözeterek, aktif eğitim ile özdeğerlerine tutunarak, Şekil1'de anılan düşlediği geleceği yani hedefıni gerçekleştirmek için yeni bir yoldadır. 1 Haziran 2001 tarihinde başlayan bu süreç, 20022003 öğretim yılında 3 bölümde aktif eğitimin başlatılmasıyla so mut biçim kazandı. Böylece, DEÜ Mühendislik Fakültesi'nde eğitim yeniden yapılandırıldı. Bu değişime öncülük eden bölümler başlangıçta, 1) Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü 2) Jeofizik Mühendisliği Bölümü 3) Jeoloji Mühendisliği Bölümü oldu. 4 BÖLÜMDE AKTİF SİSTEM 20032004 öğretim yılı itibariyle Maden Mühendisliği Bölümü de bu kervana katıldı. Şu anda DEÜ Mühendislik Fakültesi, 4 bölümüyle aktif eğitimin modüler tabanlı Probleme Dayalı Öğrenim (PDÖ) türünü uygulamaktadır. DEÜ Jeofizik Mühendisliği Bölümü, bu özelliğiyle, bilimsel yayınlar ve Internet ortamları kapsamında, modüler tabanlı probleme dayalı bir aktif öğrenimi, tam olarak, dünyada ilk uygulayan Jeofizik Bölümü'dür. Probleme dayalı öğrenim, problem çözerek öğretmek demek değildir. Bu, bir öğrenme sürecidir. Kaldı ki süreç öğretmen kontrolünde ise öğretme, öğrencinin kontrolünde ise öğrenme olarak ifade edilir. Bu sistem, gerçek ya da gerçekleşebilir bir problemin bir senaryo ekseninde Resim1. Dokuz Eylül Ünlversltesi Mühendislik Fakültesl Jeofizik Mühendisliği Bölümünde bir probleme dayalı öğrenim oturumu anı. 901/18 26 Haziran 2004