Katalog

:.3^? eeo: »viv:«*? PTfMv;? ıv.# KongreBetonarme Ooof off line 200 metrelik dev kulelerin betonarme olarak inşaasının öyküsü... Dev betonarme kuleler meyecek bir araştırma konusudur. ormları hiperbolün dönmesiyle elde edilen, Bütün bu araştırmaların sonuçlarının ve yeyani bir hiperboloid olan betonarme soğutni uygulamaların uluslararası bir ortamda tartışıltna kulelerı, günümüzde ulaşmış oldukları ması ve gorüş alışverişi için merkezi Madrid'de 200 metreyi bulan yüksekliklerine ve 150 metrelik olan "Uluslararası Kabuk ve Uzamsal Yapılar Dertaban çaplarına rağmen, ekonomik olmaları için, neği (IASS)", bir Çalışma Grubu kurdu. Yazar başsadece 20 santimetre civarındaki kalınlıkta inşa langıcından beri bu grubun üyesıdir. Soğutma Kuedilmektedir. Kalınlığı diğer boyutlanna göre bu leleri Çalışma Grubu'nun şimdiki Alman Başkanı derece ince olan eğrisel yüzeyli taşıyıcı sistemler Prof. Dr. VVittek, bu alandaki son durumun irdeinşaat mühendisliğınde 'kabuk' diye adlandırılır. lenmesı ıçın 78 yıl aralıklarla yapılan 'UluslararaBöyle bir dev soğutma kulesinın yuksekliği ve çası Kendinden Çekmelı Soğutma Kulelerı Sempozpı orantılı olarak tavuk yumurtasının boyutlanna yumu'nun beşincisini, yazarın düzenlemesini isteindirgenecek olursa, soğutma kulesinin kalınlığıdi. 2022 Mayıs 2004 günlerinde düzenlenen semnın tavuk yumurtasına göre 10 kat daha ince oldupozyumda 14 ülkeden 46 bildiri sunuluyor. ğu görülür. Yurtdışından 80 bılım adamı, mühendıs ve yapım1 Kasım 1965 gunü İngiltere'nin Ferrybridcı kayıt yaptırdı. ge kasabasındaki 2000 MW (megavat) gücündeki linyit yakıtlı elektrik santralının 115 metre yüksekTÛRKİYE'DE DE liğindeki 8 soğutma kuleVAR sinden üçü bir fırtınada yıKendinden çekmekıldı. li soğutma kulelerı, çevre Başlatılan bilimsel bilincı gelışmış olan ülkearaştırmalar sonucu gelişlerde ister fosıl yakıtlı, istirilen hiperboloid yapı ter nükleer olsun, elekttekniği sayesinde bu sorurik üreten enerji santralna çözüm bulundu ve inlarının simgesi haline gelce ve narin olmalanna dı. rağmen soğutma kulelerıEğer turbınlerı so nin depreme ve etı şiddetğutmada kullanılan su, li fırtınalara yıkılmadan soğutulmadan doğal su dayanması mümkün kılınkaynağına geri verilirse, dı. genelde bir nehir olan Bu bağlamda, ozeldoğal su kaynağmın sılikle Teorik Elastisile ve caklığı zamanla artar; Kabuk Teorisi konularınükoloji bozularak sudaki da dünyanın en önde gecanlılar ölür ve onarımı len bılim adamlarından imkansız çevre kırliliği Prof. Dr. VVolfgang Zerolur. Örneğın, Almanna'nm ve aralannda yazaNiederaussem Linyit Santralının 200 m yüksekli ya'da Haliç'ten de daha rın da bulunduğu öğrenğindeki soğutma kulesi (arka planda 1970'lerde in geniş olan Ren Nehrinin cilerinin yaptığı sistemaşa edilen eski soğutma kulesi görülüyor) kıyısındaki elektrik santtık bilimsel araştırmalar rallerinde kullanılan su. buyük onem taşır. eğer soğutulmadan Ren Nehrine iade edilecek Hannover Teknık Üniversitesinde, arkasınolursa 15 yılda nehrin sıcaklığının 30C°'ye yüksedan da emekli olduğu 1983 yılına kadar Bochum leceği hesaplandı. Bu da Ren kıyılarındakı bıtkı orRuhr Üniversitesi'nde Betonarme kürsüsünün tüsünün tümüyle kurumasına yol açar. Bu nedenBaşkanlığını yapan Zerna'nın kürsüsünde, bu sale suyun soğutularak tekrar kullanılması (recyctırlann yazarı, 19711985 yılları arasında bilimsel ling) gerekmektedir. Soğutma işlemi de en ekonoaraştırmalar koordinatörü olarak çalıştı ve Bocmik olarak, kendinden çekmeli ve mümkün mertehum Ruhr Üniversıtesindeki 'Soğutma Kuleleri be büyük soğutma kuleleri yardımıyla olmaktadır. Araştırma Grubu'nu yönetti. Dünyada ilk defa 1914 yılında Hollanda'da Büyük betonarme soğutma kulelerinin güinşa edilen 35m yüksekliğindeki kendinden çekvenlı olarak inşa edilebilmesi için soğutma kulesimeli betonarme soğutma kulelerinin yuksekliği, ne etkiyen rüzgâr yüklerinin doğru olarak hesapgünümüzde Almanya'da Köln kenti yakınındaki lanabilmesi, ve son derece ince olan soğutma kuNiederaussem linyit santralinde 200 m'ye ulaştı. lesi kabuğunun kendi özağırlığı ile rüzgâr etkisi Taban çapı ise 153 metredir. Sempozyumun özel altında burkulmaması (buruşmaması) gerekir. bir oturumunda ili alınan Niederaussem soğutma kulesi, ileri teknolojik özellikleri nedeni ile GuinTÜRKİYE'DEKİ TOPLANTI ness rekorlar kitabına girdi. Cünümüzün problemleri, öncelikle soğutma Türkiye'deki ilk kendinden çekmelı betonarkulesi betonunun rutubete, asitli atık gazlara ve me soğutma kuleleri dörtlü bir grup halinde 1984diğer dış etkilere karşı korunması; bu yolla veya 1988 yıllarında Afşin Elbistan'da 300 Megawatlık özel betonlar kullanılarak dmrünün uzatılması ile güç için 108m. yükseklikte inşa edildi. baca gazlannın kulenin içine verilebilmesi için kaProf. Dr. thsan Mungan bukta açılan ve çapı 10 metreye varan deliklerin Mimar Sinan Güzel Santlar Üniversitesi Yakabuğun davranışına olan etkisidir. Ayrıca doğal pı Mühendisliği Bilim Dalı Emekli Başkanı olarak daha yüksek ve bu yolla daha randımanlı mungan@msu.edu.tr soğutma kulelerinin inşa edilebilmesi de vazgeçile F Kasım 1995 yılında ilk kez katıldığım Las Vegas 'ta gerçekleştirılen Comdex Fuar 'ındaki ana konuşmacıları ve konuştuklarını hayal meyal anımsıyorum. Örneğin Bill Gates, internete bir yıl geç girmenin pişmanlığını yaşıyordu IBM'in o zamanki başkanı Lou Gerstner ise IBM'İ yeniden harekete geçirme ve bunun dünya piyasasına getireceği olası etkiler konusunda ıpuçları vermişti. Geçen hafta Gerstner'in IBM'deki anılarını ıçeren kitabını kitapçı ratlarında görünce tereddütsüz alıp bir solukta okudum. (Kım Demiş Filler Dans Edemez IBM'in Tarihi Dönüşü, Lou ise V. Gerstner Altın Kitaplar, 2004) Doğrusu IBM'in 19932001 yılları arasında dibe vurmuşluktan zirveye doğru nasıl (yeniden) yol aldığını merak ediyordum. IBM'den önce uzun yıllar American Express'te çalışan ve orada da başkanlığa kadar yükselen Gerstner'in IBM'e gelişi de biraz "zorla" olmuş. Uzun süre şirket yetkilılerini peşinde koşturmuş. Ama bunun nedeni değerini artırmaktan öte IBM'in o yıllardaki (19921993) linansal durumuna baktığında gördüğü manzara. Ancak çeşitli dostları, birbirinden habersiz olarak ona IBM ile ilgili yapmış oldukları biryorum fikrinin değişmesine neden olmuş: "IBM milli bir değerdir". , A Fillerin dansı iirkoğlu Tanol Tün ALTINKAFESTEKİ 0 yıllarda yine hayal meyal anımsadığım kadarlyla Gerstner 'ın en çok köşeye sıkıştırıldığı konu, beklenen yeni bir strateji açıklamasına gitmemesi idi. Gerstner kitapta gerek bu konu gerekse de diğer çeşitli konularla ilgili temel bir yaklaşımından da bahsediyor: Süslü sözler üretmeye zaman ayırmak yerine, ayakları yere basarak, günün, yakın geleceğin sorunlarına eğilmek ve onları çözerek öncelikle bir yol açmak IBM'in 1993 yılındaki tablosu şu: Nakit sıkıntısı çeken, buna karşılık elindeki inanılmaz kaynakları harekete geçırerek bundan nıaddi (ve manevi) fayda sağlama konusunda anlamsız bir şekilde beceriksizleşmiş, adeta altın bir kafese kendi kendisini kilitlemiş bir firma. Biryanda kaynaklann doğru kullanılamaması, diğer yanda bilişim piyasasındaki pc ve internete doğru yönelmenin getirdiği büyük sistemlerin satışlannın düşmesi. Gerstner'in en önemli ve ilk tespiti IBM'in müşterilerinin sesine kulak vermiyor olması. Muşterı IBM'in ürünlerıni, IBM'in arzu ettiği şekilde satın aldığı sürece elbette ki dinlenıyor, ancak bunun ötesiııde ne dedığı anlaşılmıyor. Ikinci önemli konu ise herkesin şirketin bir şekilde parçalara bölünerek bırden çok şirket haline getirilmesi beklentısi. Bunun temelinde ise IBM'in yönetım yapısı yatmakta. Başkana bağlı olarak çalışan yardımcılar ve onların altındaki birim yöneticileri, herkes birer bağımsız şirket gibi çalışmakta. Ücret sistemi farklı, muhasebe sıstemı farklı, işe alma ya da reklam stratejileri farklı. Bu bağımsız krallıkların imparatorluğa getirdiği etki ise ne yazık ki olumlu değildi. Gerstner'in yaptığı temelde sağduyusunun sesini dinleyerek yapılması gereken en temel, en basit şeyleri yapmak. Bu, söylemesı kolay, ama IBM gibi bir firmada yapması zor bir iş. Şirketin tek bir şirket olarak yaşamaya devam etmesine karar vermek, ortak kullanımdaki tüm iş sahalarının konsolide edilmesi ve tek bir bütçeden yönetilmesi (işe alma, reklam vb) vb. Ayrıca Gerstner IBM Kültürü'nde de önemli değişiklikler getirmiş bir yönetici. Ciddi anlamda işten çıkarmaları gerçekleştirmesi, ne kadar iyi olsa da kârlı olmayan iş ünitelerini kapatması, şirketin temel stratejisi, vizyonuya da iş sahası içine girmeyen alanlardaki yatırımlarını satması, stratejisine uygun bir ürünü sıfırdan kendi bünyesinde geliştirmek yerine onu yapan hazır şirketi satın alması gibi Gerstner'in belki de en büyük stratejisi IBM'İ tek bir çatı altında tutmak, müşterilerini her şeyin üstünde görme yaklaşımını kurum kültürüne yerleştirmek. Yukarıda bahsettiğim 1995 yılındaki konuşmasının IBM başkanı olarak yaptığı bu tür ilk konuşma olduğunu öğrendiğim Gerstner bu naif, ayakları yere basan, tutarlı ve ilkeli yönetimi ile IBM'İ yok olmaktan kurtarmış da haberimiz bile olmamış. www.ibm.com http://www.ideefixe.com/kitap/tanim.asp?sid=LHXIQ7TI0D6FH7E55UKJ ŞİRKET ENBASİTİŞLER 896/19 22 Mayıs 2004