Katalog

Tartışmaeditöre mektup Malların degışımde vaşamın kolaylaştırılmasında ıyı, guztl ve saglıklı yaşam 1 , 1 bır araç olmalıdır 11 1 Paranın dtgerı en u;>te çıktığında para araç olmaktan çıkıp bır anıaca donuşur Bu durumda ınsan parayı degıl para ınsanı kullannıaya başlar Insanı degerier paranın altına ıner ve para ıçın tum bu değerlerden va/geçılebılır Ozen gosterılmez ıse para kazanır ıken ınsan bır daha asla elde edemeyeceğı pek çok şeyını kaybedebılır Ahlakı degerle rını sevgısını dostlarını saglıgını aılesını vb Bun ları kaybeden bırını mııtlıı olması duşunulebılır ? mı Kuşkusuz yoksulluk sağlıgımızı bozan onem lı bır etkendır Bu gun temel gereksınımlerımız ıçın bıle paraya gercksınımımız vardır Bu açıdan para yaşamı kolaylaştıran onemlı bır araçtır \n cak ınsanın para ıle olan ılışkısınde onemlı rıskler de vardır Şaırın dedığı gıbı ' Insan ıçın en çok yararlı olan sudur, onun fazlas>ı da zararlıdır" ılkesı para ıçınde geçtrlı gıbı gozukmektedır G Easterbrook Gelışme Paradoksu adlı kıta bında mutluluk ve para ılışkısını sorgulııyor Mut luluk ıçın bır mıktar paranın gereklı olduğunu an cak fazla paranın da mutluluğu olumsuz etkıledıgı bonucuna varıyor 2 Universitelerde bölüm başkanlığı seçimi II Üniversiteler akademisyenlerini doğru seçer, iyi yetiştirir ve liyakati ö'n planda tutarsa, eminim ki kendi bölüm başkanını, dekanını ve rektörünü de doğru seçecektir. *^.nıversıtelerın temel bırımlerı olan anabılım dalı I I ve bolumlerın ydpılanması dogrudan unıversıte\*J lerın verımlılıgıne etkı etmektedır En alt bırım lerın guçlu ve etkın olması aşagıdan yukarıya dogru olan katılımcı yapıyı guçlendırecektır Mevcut YÜK yasasında bolum yonetımlerının ust kurumlarca belırlenmesı ve malı yonden ışlevsı/ olması nedenıyle cıddı sorunlar yaşanmaktadır Bılım^el çalışmalar ebabinda bolumlerde yurutul dugu ıçın bolumlerın dogrudan butçelerını yapabılmelerı ogretım uyelerının belırlı bır duzeye kadar kendı sabıt butçelerının olması bılımsel çalış malann mtelıgmı yukseltecektır Dekanlığın getırdıgı bırtakım ıdarı gorevler nedenıyle kımse dekan olmak ıstemez ve çogu zaman kışıler zorla bır yıllığına dekan yapılır Bolumler bır çok sorunu kendı bunyesınde çozmektedır Çunku asıl olan ogretım uyelıgıdır Akademik personel alınması Bolumlere alınacak oğretım elemanı ıçın ılgılı kadro rektorlukten alınır ve kımın atanacağı lıyakat olçutune gore bolumce belırlenır Açıkçası duygusal lık yerıne akıl ve bılımın suzgecı çalışır Oysa bızde ^ 1/ Para neden bu kadar önemli? Paranın en onemlı deger olarak gorulmesın de pek çok neden olabılır Kanımca bunlardan bırı aşırı tuketım baskısıdır Bılındığı gıbı kapıtalızmde uretım ve tuketıme temtl yaklaşım "uretebıldığın kadar uret, tuketebıldıgın kadar tuket" şeklındedır3 Bu yaklaşım sıstemın ışleyışı ıçın gerekmektedır Insanın gereksınımı olsun ya da olmasın uretmelı ve tuketmehdır Gunumuzde ozellıkle gelışmış ulkelerde aşırı tuketıme bağlı onemlı sorunlar yaşanmaktadır Şışmanlık ve bununla ılgılı has talıklar çevresel kırlenme aşırı üretım ve tuketım le yakından ılgılıdır Denebılır kı kapıtdlıst sıstem bır hedonık (hazcılıga dayalı bır çeşıt aşırı tuketım) tuketım kulturu yaratmış ve bu da ınsan saglıgını ve çevre yı onemlı olçude olumsuz etkılemıştır Gelışmekte olan ulkelerde aşırı uretım ve tu ketım bdskiMiıın olumsuz etkılerı bunlarla da sınırlı değıldır Uretım ve tuketım arasındakı denge, tuketım vonunde bo7ulmuştur Toplum va da bı reyler urettıgınden çok tuketmektedır Uretım az tuketım fazladır Gerçek gereksınımlerının yanı sıra yapay gereksınımler de yaratılmıştır 4 (Yavuz Odabaşı Tuketım Kulturu adlı kıtabını herkesın okumasını onerırım) Toplum sureklı ve yogun bır bıçımde tuketım baskısı yaşamaktadır Dıger yandan bunlara ulaşmak ıçın de gereklı olan parayı kazanmak da zordur DolayiM ıle para en onemlı değer hdlıne gelmektedır Uretım, tuketım ve paraya ılışkın değerler sağlık ve mutlulukla yakından ılgılı gozukmektedır Denebılır kı para saglık ve mutluluk ıçın gereklı bır koşul ancak yeterlı bır koşul değıldır Sevgı barış dostluk kardeşlık, dayanışma gıbı saglık ve mutluluk ıçın gereklı değerlerın yerını para dolduramaz Dr. Tacetbn tnandı Geleceği planlamak ~^ \ * " \ K Ancak dogal olarak unıversıtele y \ \ rın makro bılım polıtıkalarına karşın . v\ ^ V bolumlerın bılım polıtıkalarının oluşturulması ıçın akademık kurullannın etkın çalışması gerekır Batıddkı bolum ler kendılerını sureklı yenıledıklerı ıçın dınamık yapılarını koruyabılmektedır Ornegın 1998 yılındd Klorıda Unıversı tesı Toprak Bolumu Başkanının tum çalışanlara ve ogrenulert 2010 yılının projeksıyonunu sunuşuna tanık ol dum Bu bagldmdd bolumlerın temel vt uzun sureçlı bılım polıtıkaları oluşturmaları ıçın bılımstl bakımdan guçlu yonetıcılerce yonetılmelerı zorunludur Batı unıversıtelerınde yapılanma aşagı dan yukarıya dogru oluşturuldugu ıçın dekan / rektor tşgudum gorevı ustlen mektedır Tabıı bolum başkanı ozdenetırn akddemık başarı ve hesap verebılırlık olçutlerıne gore belırlendıgı ve akademık eleman alımında soz sahıbı tek kışı olmadığı ıçın bolumde gerçekten bılım yapacak nıtelıkte oğretım uyelerı bulunmaktadır Baüda durum Batı unıversıtelerınde bolum başkanı seçımle gelır seçımde adayların bılımsel nıtelıklerı ıle gelece ğe yonelık akademık vızyonu en belırleyıcı etmendır Kısacası en onemlı olçut bılımsel başarıdır Seçılen bolum başkanı bolumunun verımlılığını artırmayı amaçlar Bolum başkanlığı akademık faalıyetlerı yavaşlatan ıdarı bır yuk de getırdıgı ıçın kışıler bolum başkanı olmak ıçın degıl, olmamak ıçın çalışırlar Bazı bmmlerde bolum başkanlığı sıra ıle yurutuldugu ıçın ınsanlar kendı sıraları geldığı zaman kaçmaya çalışırlar Batı unıversıtelerınde borunlar (gorevlendırmeler vs) genelde bolumlerde çozuldugu ıçın dekanlı ga/rektorluge fazla ış duşmez ve dekanlık bır bakıma bılım polıtıkaları ureten bır merkez olarak algılanır tmanJı&'hatmdiI com Kaynaklar 1 Arnidjjdn 1 21 Yuzyıl hşlıtiınde 1 urk Gençlıgının So run ve Çozum Onerılerı 2 basttrbrook (• Tht l'rogrtss l'dradox How Lıfe Gets Better VVhıle Puıplt Fet I VVorsı Random House S Kırschner J Ne Aşırı Uretım Ne Aşırı Tuketım An tan Yayınevı Istanbul 4 Odabaşı Y Tuketım Kulturu Sıstem Yayıncılık İstan bul 1444 bu sureç nedense hep ters çalışmaktadır Bızım de artık cıddı akademık olçutler gelıştırmemız gerekmektedır Bılım adamı olacak kışıler yonetıcılere karşı bağımsız, tamamen akademık ozgurluge sahıp olmalıdır Yoksa Prof Dr Türkan Saylan'ın belırttığı gıbı "Ben yanımda benden daha zekı ve başarılı ınsan ıstemem" anlayışı ıle herkes kendısınden ıkı gomlek gerı çırak alır ve sonunda kendı ıçınde dumura uğramış cılız bır akademık yapıyla Avrupa kapılarına dayanırız Bugun gelınen noktada cıddı bır kalıte sorunu yaşanmaktadır, unıversıtelerımızde dıl bılmeyen hayatında hıçbır kongreye katılmamış, bılımsel vızyonu olmayan, bırılerının sırtından bır ıkı yurtdışı makale ıle akademık kadroya şu veya bu yolla atanmış çok sayıda oğretım uyesı bulunmaktadır Üniversiteler akademisyenlerini dogru seçer ıyı yetiştirir ve liyakati on planda tutarsa, emınım kı kendı bolum başkanını, dekanını ve rektorunu de doğru seçecektir Prof. Dr tbrahim Ortaş, Çukurova Unıversıtesı 886/21 1 3 Mart 2004