Katalog

Ant Sürpriz bir atamız dahac Bilim dünyasında son 50 yılın en önemli buluşu olarak nitelendirilen Endonezya adasındaki sürpriz atamız, Homo floresiensis; hem boyu sadece 1 metre ve hem de inanılmayacak kadar yaktn zamanda, 12 bin yıl önceye kadar yaşamış... En farklı hominid türö... 12 bin yıl önce yok oldukları sırada, Ortadoğu'da modern insan, yani Homo sapiens tarım yapmaya hazırlanıyordu. Belki de Mısır'da piramitler inşa edilirken, kalan son Homo floresiensis üyeleri ada'da yaşamlarını sürdürüyorlardı. Peki bu nasıl olabildi? ndonezya da Flores Adası nda bulıı nan bıt ıskelet kemıklen, bılım dunyasını ayaga kaldırdı Çunku, msanın gelışım evrelerı ıçınde bugune kadar hıç hesapta olmayan bır homınıd cınsı bır cuce ata bulunmuştu Bulunduğu Endonezva adasının adına ıthafen Homo floresiensis adı verılen cuce atamızın ıkı çarpıcı ozellığı var E den koşturuıken gorecekleulı' EN FARKLI HOMİNİD Bu cuce atalarımızla ılgılı ılk aıkcolo jık kanıtlat bılım dunyasında taıtışılıyoı Flores Adası'nın 25 km kadar ıçlerındekı bır magarada ıskeletler ıçın bılım adamları paleoantropolojı alanında son ellı yıl ıçın de ortaya çıkarılan en olaganustu bulgu dıvorlar Nature dergısmdc yayımlanan araştırnid makdlesıne goıc Homo floıcsı ensıs bugune degın bulunaıı en taıklı ho mınıd turu New England Unıversıtesı rıden Peter Brown Avustralyalı ve Endonc/yalı bılım adamlarından oluşdn ekıbıylc bu ılgınç buluntuyu anldtıyor dergıde Floıcslı cuce dtdlarımız bılım adamlarını uzun vıllaı meş,gul edecek kadaı ılgıtuleı Kazı oykusu şoyle Aıaştırmacilar uç yıl once Lıang Bua magardsındakı VII nolu plan kareyı kazmayd karar vcrdılcr Boylcce Eylul 2003 yılıııda r> c) m dcıınlık te bır kafatası, bır ust baldır kemıgı bır kalça kemıgı ve dıger ba/ı kemıklen bul dular Kemıkler ılk bakışta gunumu/duı ıkı mılyon yıl once Afrıka dan çıkan Homo erectus ınsanını hatırlatıyordu olarak adlandırdı İnsan, bu yapıdakı ve ku^uk beyınlı bır hommıdtn, u<, ıla dort mılvon yıl once Afrıka'da yaşamış olabıle cegını duşunebılır 1 dıyor Brovvn Oysa kal ça kemıklerındekı ayrıntılardan kadın ol dugu sanılan atamı? kemık analızlermden alınan sonuçlard gore gunumu/den 18 000 yıl once Bırmcısı çok yakın zamdiıa kadar yaşdinış bulunaıı kadın kemıklermm yaşı 18 bin vıl oncesıne ışaret etmekte Bılım adamları Homo floresıensıs'ın 12 bin yıl oncesıne kadar yaşadıgı ve bundan sonra henıı? kesınleşmeyen nedenlerden dolayı soyunu surduremeyıp yok olduğunu belır tıyor Ikıncısı ıse bcynm kuçuklugu Iıısaıı soyuııun kılometre taşlarından bırı olaıı Homo Erectus tan daha da kuçıık bıı bey ne sahıp Beyın uzerıne yapılan kesın yonım şu Iıısanın vukselı^ı ııısan beyninın buyu mesıylt çok yakın ılışkılı İnsan gelıştıkçe ve yukseldıkçe, beynı buyuyor, boyu uzu yor ve daha u/un vaşıvor' Endoncvya nın volkanık Flores Ada sı'nda yaşayan cuce atalarla bugunun modern ııısdtıı Homo sapiens karsj karşıya gelebılırdı Çunku ıkısı de dynı zamanda yaşa dı Bırı yanı bızler yukselırken, demek kı Homo floresiensis vokolmaya gıdıyordu 1 Mesela 12 bin yıl once ılkel kayıklarla Avustralya a dogru "yelken açan" ılk Homo sapıensleı Endonezya adalarında yoleuluklarına mola verdıler Ama Flores adası na uğramadılar Eğer denızu atalarımız Flores adasına ugramış olsalardı ılgınç bır manzara 1 a karşı karşıya kalacaklardı Boy ları bır metreyı bıle bulmayan soydaşlarını, ormanlık yamaçlardd kuçuk fıllerın peşın 1000km EVRİMDE MÜMKÜN l'ekı bu nasıl olabılırdı' Brown ve ar kadaşları şu açıklamayı getırdıler Homo erectus Flores Adası na yerleştıkten sonra ardılları ızolasyon nedenıyle kuçulmuşler dı Bu lur gtlışmelerı bıyologlar bazı hay van lurleıındtn bılıyorlar Evrım ada gıbı ızolasyon bolgelerınde yaşayan canlılan ku(,ıılttııgu gıbı ırıleştırebılıyor da Mesela Sıtılya ve Malta da maksımum omu/ yuk seklıgı 100 santım olan fîller yaşıyordu Dort mıslı buyuk atalarının bu boya gelmt i.ı 1000 yıl bıle surmemıştı Homo floresıensıs'ın kuçuluşu buna ragmen dıger uzmanlar tarafında da netes kesıcı bulundu Bu gerçekten de çılgm bır durum dıyen Zurıch Unıversıtesı antropologu Peter Schmidt'ı en ı,ok şaşırtan Flores kadının beynı şempanzenınkınden bı le kıi(,uk Boyları ortalama olarak 1 40m olan modern pıgmelerın beyın hacmı dıger ınsanlar kadardır Homo floresıeıiMs'ın beynı v^^ tu lıaf Beynın bu derete ku(,ulmuş olması ev rımsel nıekanızmalarla ortuşmemekte Tek orneklı degışımın kanıtlanabılmesı ıçın dıger ıskeletlere ıhtıyacımız var dıyor araş tırrrtdcıldrdan Schmıdt Brown ın ekıbı gerçekten de antropologun bu ısteğını yerıne getırebılecek durunıda Araştırmacılar gerçı yenı yazıla rında sadece bır ıskelet ve dıger bır ıskele tın alt çenesını anlatıyorlar ama Brovvn'un arkadaşı Bert Robert, aynı mağarada yedı ıskelet daha bulduklarını soyluyor 12 bin yıl once yok oldukları sırada Ortadoguda Homo sapiens tarım yapmaya hazırlanıyordu Belkı de Mısır'dd pırdmıt ler ınşa edilirken, son kalmış Homo floresiensis uyelerı ddd uzerınde yaşamldrını surduruyorlardı Modern insan turu bundan 6 7 mılyon yıl once Afrıka'da ortaya çıkmıştı O zamanlar boyları 1 5 metreydı ve ıkı ayak u/erınde yuruyebılıyorlardı 2 5 mılyon yıl onte onlardan Homo cınsı ayrılarak bugu KAFATASI BİLMECESİ Fakat Brown ve arkadaşlaı ı bıı ınud det sonra bır bılmeceyle karşı karşıya kaldı lar Kemıkler ve kafatası yetıskm bır Erec tus ornegı ıçın çok kuçuktu Kemıkler buna rağmen yetışkm bır ınsana aıttı Bu ozellıkle de aşınmış dışlerdcn anlaşılıvor du Araştırmacılar kafatasını hardal to humlarıyla doldurduktan sonra bıı esraren gi7 canlının sadece .380 santımetrekupluk bır beyın hacmıne sahıp olduklarını ogreıı dıler Oysa Homo eıectus un r w beyın hacmı 6 >0 1200 santımet £ rektıp arasında degışıyordu ve S modern ınsanınkı ıse ortalama olarak 1400 santımetrckuptur Yoksa ıskelet oncu insan Australopıthecus turunden mıy dı' Kuçuk beden ve beyın yapı sı, burun ve ust baldır kemıgı bu modele uysa da kafatası ve çene daha gelışkındı Brown, yenı ıskcletı bılınmeyen bır ho mınıd dalı olarak degerlendır dıkten sonra Homo floresıens ne dogru yolculuguua gktı Vc lx maddtı buyudu Bu ılk ınsanLıı erectus Ayaga kalkan insan) alct yor ve yokulugu sevıyordu Asya nı ne kadar ılerledı Avrupa da ıse Ne t ınsanı yaşadı Bu ıkı insan cınsı yc 100 bin yıl kadar once ıse onlarda modern insan Homo sapiens butıın yı ıstıla etmeye başladı VE CÜCE FİLLER Brovvn un ckıbı taralından Bua magarasında, 40 m dermlıktı alanından çıkarılmış olan dıgcı kalı analızlerı ayrıca Homo floresıens ıı bıçımı hakkında da ıpuçları vermel ce topluluk gruplar halındt SUgoc rak bılınen ılkel bır fıl turu avlıyon Anlaşıldıgı uzere filler dc adı <,ultucu sıhrınden nasıpleımı almı nuyorlar I lang Bua dakı tum St kemıklerınm hepsı kuçuk Karho kalıntılar fıl etının pışırıkrek veı gostermektc Cuce kuzenlcnmızm , yaşamı en <xı 80 000 yıl surmuştu ınsanlarına aıt en eskı kalıntılaı 40 yenılerıyse 12 000 yıl yaşında Lıang Bua'dakı en ılgınç bul taş aletler ' Bunlar Homo erettus lerınden çok daha gelışkın, hatta ı se Homo sapıens'ın aletlerı kadar g Pasifik Okyanusu Surri • % . Java Hint Okyanusu Cuce kuzen Endonezya 'da bulundu AUSTRALIEN 921/1213 Kasım 2004