Katalog

dan fırladıgı ya da tıauk lambasının yeşıle donuştugu duşlenerek, bunun bır bıçımde patlak vermesıne olanak tanınıyor İmleç, tam hedefte Salzmann TTD aygıüyla ılk kez 1996 yılında tanıştı Once basıt bu bügısayar oyunu aracılıgıyld ımlecı bellı hedeflere yonlendırmeyı ogrcndı Bukaç hafta soraa, behrlenen hedefı %80 tutturmayı artık ogrenrruş olarak, yazım progTdmına geçtı Ilk gunlerde çok zorlamyor, pck bır ılerlcnıc kaydetrmyordu 400 karaktcrlık bır ılctıyı oluşturması 16 saahnı aüyordu Şımdı ıse, ıyı bır gunundeyse aynı ışı uç saatte tamamlıyor Ilk mektubunu uç yıl sorıra yazabılen Salzınann aygıü geliştıren büım ınsanlanna mınnertarhgını dıle getırıyordu Salzmdiın TTD aygıünı ılk kulldiidiı kışıydı Tubmgen Unıveısıtesı übbı ruhbüım uzmanı Niels Birbanmer tarafından gcüşürılen ay gıt ınsanlar uzerınde en çok denenen aygıt olmayı surduruyoı. Ne var kı, TTD beyinlerı devinimsiz bedenin ıçıne kısünlmış hastalar ıçm son çozum olmasa geıek Bugune dek aygıü kullanan ve şımdı yaşıyor olan 15 hastamn buyuk bır bolumunun, aygıta, ıleüşıme olanak taruyacak duzeyde vakıf oldnıadıklan goruluyor Aygıtın ıncelıklerıru ıyıce kavrayan hastalar büc kımı zaman tokozleyebüıyor Bir maceranm sonu YÖK, bilim ve demokrasi açısmdan, bütün engellere rağmen gelişen ve büyüyen Türkiye'ye uzun zamandır dar gelen biryasa. Türkiye'nin boyuna posuna uygun olmaymca, sağmda solunda çoktan patlaklar oluşmuş. Üniversitenin yeni talepleri var. En azından, tabandan, yani öğrenci ve öğretim üyelerinden... Ülke biliminin ve ekonomisinin yeni talepleri var. Bütün toplumun, bilimde yüzümüzü ağartacak ve bilimi her bakımdan ülkenin yararma koşacak beklentileri ve umutlan var. YÖK, yapı itibariyle, üniversiteleri nitelik bakımından bir üst aşamaya taşıyacak iskelete uzun süredir sahip değil. Cürüz, üniversitelerde bilimselden zıyade sıyasi bir hiyerarşik örgütlenmeyi yeğleyen tutuma geçmesiyle, Türk bilim hayatma "hizmetlerini" ashnda uzun süredir tamamlamış bir insan. Üniversitelerin, sadece ve sadece, bilime, üstün büimsel kriterlere, bilimsel anlayışa, gelişmiş ülkelerdeki bilimsel yönetim sistemlerine dayanarak yönetilmesi gerektiğini kavramaktan uzak kaldı. Siyasi kriterlere göre (Atatürkçü kılığmda görünse de) rektör ve dekan seçimlerinin, atamalarm, görevden almalar ve tepeden dayatmalarm, üniversiteleri siyasi çekişme alanlarına çevireceğini göremedi. Bu tarzyaklaşımm, üniversitelerde ve bilimde sol ve sağ, laik ve dinci... gibi aynmlara meşruıyet kazandıracağı açıktır. Üniversiteler, kişilerin siyasi imanlarına göre değil, bilimsel tutumlarma, araştırmalanna ve öğretim yeteneklerine göre karar verilen yerlerdir. Yoksa, bugün Gürüz ve adamlarmm sözde Kemalist tutumlan hükmünü sürdürürken, yarın denge değiştiğinde başka güçlerin borusu çalmmaya başlar üniversitelerde. Siyasi yönetimler, çatışma alanlan yaratır; daha uzun vadede bakarsanız, arkasmda ise askeri güçleri zorunlu kılar (Gürüz, hâlâ YÖK'ün başında kalarak, üniversıtelere, Türkiye'ye, bilime yararlı olduğunu mu düşünüyor?) Neyin iktidarı için savaşılıyor? Hangi tarz yönetim ve sistem, üniversiteleri çatışma alanı değil üretim alanlarına dönüştürür? Ve her bakımdan ve her disiplinde iyi bilim, iyi öğrenimöğretim ve azami toplumsal yarar sağlar? Üniversitelerde bir boru ötecekse, bunun sadece bilimin borusu olduğu açık değil mi? Sadece ve sadece üstün bilimsel kriterlerin tavizsiz uyguîanması, orta ve uzun vadede, korkulan bütün dini ve diğer bılimdışı örgütlenmeleri safdışı bırakabilir. Bu görülemiyor mu? Erkan Mumcu, Milîi Eğitim Bakanhğı 'na gelince, toplumdaki haklı değişim isteğini istismar eden özellikte, yangından mal kaçırır gibi bir YEKyasa taslağı hazırladı. Her tarafı lime lime olan ve dökülen YEK'in, ashnda bir iyi niyet yasası olmadığı; en azından, beceriksizlikîer, yanlışlıklar, eksikliklerle dolu olduğu ortaya çıktı. Mumcu yasa taslağı için toplumdan gelen "20 bin elektronik mesaf'm göz önüne ahndığmı bir övünme meselesi yaptı. Ashnda konuya iyi niyetle yaklaşsaydı, örneğin sadece bir kurumu, Türkiye Bilimler Akademisi'ni muhatap alarak bir taslak hazırhğma girişse ve bilimin sesine kulak verseydi, sağhkh ve yeni bir üniversite yasası ortaya çıkmış olur ve ülkemizin bir tıkanmışhğmı giderirdi. Niyet bağcıyı dövmek olunca... Mumcu ve yasa taslağı bir maceraydı. Hem Mumcu hem YEKmacerası bu nedenle çabukbitti. Mumcu'ya yazık olmadı, o kendisini tüketmekle ünlü birpolitikacı zaten.. Adam gibi bir yeni yasa şansmm bir süre için yitirilmesine yazık oldu.. Ve Mumcu yüzünden, bundan sonraki hazırhklara da önyargılar yüklendi. Hastamn kararlılığı önemli Bubdumeı ve aıkadd^laıı, gelişmelerle ilgılı ruhbüımsel kuıamlar ve dfinpyımm de en az teknık ozellıkler denlı onemh oldugıı kavlanmadıgı suıece, beymle bılgısayar aıasındd ıleüşım kurmd yolundakı gırışımlerın "başarısızükla sonuçlanmasının" kaçınılmaz olduguna dıkkat çekıyorlar. "Bu ışe koyulmadan once çevrede buna kulak verecek bırüerı nm olup olmadıgını araştırmak gerekı yor Kendısını her şeyden soyutlamış, aıle bıreylerının ve doktorların ılgısın den yoksun bırı ıçm ıletışımın hıç bır anlamı yoktuı," dıyen Bırbaumeı, hastanın TTD gıbı bır makıneyı kuUanmaya ısteklı olmasının bu tur koşullarla belulendıgıne parmak basıyor. Beyne elektrot koyma Kımı uzmanlar Emory Unıversıtesı'nden Philip Kennedy tara rindan geüştırılen, beyne elektrodlar yerleştırme yonternırıın en ıyı çozum olacagına ınanıyorlar Bcyin amehyatı çekıncelı olmasına karşın, devınıme olanak tanıyan motor korteksındekı sınrr hucrelerınden gelen sınyallerın bu protezler aracüığıyla alınabıleceğını, boylelıkle hastanm tumden yenı bır duşunce surecmı ogrenmek, ya da sahıp olduklaıı bır avuç ozguılugu kısıtlamak zorunda kalmayacagını one sunıyorlar Ne var kı, hastaların çogu agrr aksak bır ıletışımı beyınlerının delık deşık olmasınd yeglıyorlaı Durum boylc olunca uzmanlar en azından şımdılık TTD'de karar kılıp, hastalara danışarak bu aygıü gelışürmeye çalışıyorlar Aygıt artık bır sozluk, sık kullanılan deyımlerm bır lıstesını ve kullanıcının şıfreyle ulaştıgı ozel olarak uyarldnrmş bır Web tarayıcısım da ıçerıyor Salzmann ıçın tum bunlar can alıcı bır onem taşıyor Internet sayesmde ıstedıgı gazeteyı okuyor, kıtaplara ulaşabılıyor Yazarak yaşama gıderek bağlandıgını dıle getıren Salzrnann,"Aşırı uçlaıda ydşayınca ınsan kendısinı daha ıyı tanıyabdıyor. Benim durumumda duygular gıderek yogunlaşü Inış çıiaşlarım daha bır belugınleşü Yaşdm son derece kırılgan,"dıyor Kaynak New Scıentıst, 22 Şubdt Çevıri: Rita Urgan *** Gelecek Cumartesi yeniden birlikte olmak umuduyla.. [email protected] CBT Intemet adresı wwwcumhuriyet.com tr Cumhuriyet BİLİMTEKNİK • No: 83S 22 Mart 2003» Imtıyaz sahıbi: Yedi Mayıs Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. adına tlhan Selçuk . Yayın Danışmaıu: Orhan Bursalı • Sorumlu Müdur: Mehmet Sucu Gorsel Yonetmen: Tüles Hasdemir • Baskı: Sabah Yayıncılık A.Ş. Idare Merkezi ve Yazışma adresi: Turk Ocağı Cad. No: 39/41 Cağaloğlu, 34334 lstanbul. Tel: (212) 512 05 05 • Faks: 0212513 85 95. Reklam: Publi Media 835/3