Katalog

Yüksek ögretimde Türk Devrim Tarihi dersleri Uygaıiığın sürgünü nadolu genelde Hellen kulturunun kendısıru en kapsamlı bıçımde kabul ettırdığı bır ulke olarak algılanır yerlı dıllenn daha lsa'nm dogumu on cesı zamandd hemen hemen unutuldugu ve onldiın yerını her yerde Yunanca'nın aldıgı sağ lamlıkta bu Hellenleşme nın kok saldıgı bır ulke" dıye başlıyor makalesıne, Almanya'nın ıkı savaş arası sureçtekı unlu Küıse Tarıhı bügını Karl Holl Ve Batı'da gelenekselleşnuş bu go nışun yanlıslıgını Hermes adlı surelı yayının 43, 1908 sayısında ve 240254 yapiBklannda belgelerıyle ortaya koy duktan sonra yazıyı şu turnceyle bıtırıyor "Anadoluda halk dıllerını once kıhse oldurdu Kılıspnm yerlı dıllerı tumuyle yok etmeyı basardıgını varsaysak büe bu çok geç bır zamanda gerçekleşmıştrr Hatta bunda son noktayı belkı de Islam koymuştur" Işte yenı dınım ogrenmek ıçm Yunanca ogrenmeye zorlanan bu yerlı Ana dolu halklan Selçuk ludan bu yana "Ana dolu' sozcuguyle eşanlamda Rum' de dıklerımızdır Bunlann Ege nın ote yakasında yurtlanmış Yunan dedıklerımızle ılgısı ozde soydan degüdır dın ve dıldendrr Alman Arkeolon Enstıtusu'nun Beı lın'dekı merkez kıtaplıgındd Pıof Holl'un "Anadoluda Yerlı Dü lerm Hmstıyanlık Sonrası Zamanda Yaşamını Surdurmesı" başlıklı makalesının kapab yap raklannı bıçakla açarak ılk okuyan kışı olmanm ayncalıgmda "büımde tarafeızlık adına dersler çıkanrken, Berbn'e gelmeden az oncelerı DoğanHızlan'ın 'Tanyen Horozlan" uzerıne Yaşar Kemal le yaptıgı 22 Eylul 2002 gunlıı Pazar Soyleşısını anımsadrm bırden, benı yurekten etküemış, yerı gelu belkı gurbette uzerıne brr şeyler yazanm" duşuncesıyle yanıma almıştun Şrmdı tam yenydı, çunku bız o ınsanlan daha dun gıbı yakın bır zamana kadaı "Yunan'dır' sanısıyla surmuştuk Anadolu topragından, ve onlar da oyle sanmıştı Çunku zamansal olarak dınde Huısüyan oluşla ortuşen yonetımde "Bızans" oluşunu bu' yenı soydan oluş gıbı algda yan bu yerlı Anadolu halkı da dın ve dıl ortakbgı aldatmacasında bır yabancı kımlıge bunm muş bu nedenle Mustafa Kemal m Ozgurluk Savaşı nda yanlış tarafta saf tutmuştu Ve Anadolu'ya ıhanetın bedehnı agır odedı onlar, mubadele ıle Ege'nın ote yakasına surgune tutsak edıldı, hıç tanrmadıklan bır topraga ve bır ' ya bancı" halk arasına yor Ben "yuregın kopması' nasıl brr gurbet acısıdır, "topragını mezara kadar ozlemekür" ıkı yıl once Yunanıstan'da yaşadım ozellıkle de Atınada Goçle terk ettıgı ata yurdunun başına 'yenı" sozcugunu ekleyerek Nea Smyrna, Nea lyonya ve Nea Mudanya'laıda geçmışmı arayan Aanadolu rnsanının gozlennın nemınde sozunun kederrnde yaşadım "Bızrm nesıl hâlâ gerı donuşu ozlesek de gelecegı yıtodık, evlatlar artık buralı oldu" derken Gokçeadalı brr "yabancı yurttaşmı" suçlu sankı kendısıydı Çunku kendısı hıç "oıalı" olamamıştı, gonlunu "Su'yun ote yakasında" bı rakmış, hıç kopmamıştı "Kopan yuregınm gomuldugu toprak lar daydı aklı, bugulanan gozlerde huzun soze sıgmdzdı 'Kuvvacı lara karşı durmak tanhsel bır hatay dı o sızm de ba grmsızlık savaşı nızdı' dıyecek oldum ' kendı halımıze mı bırakmışlar kı" dedı kesık kesık ve ekledı ' Ermenılen de kendı hallenne bılakmamışlar" Ve onlan kendı halle rıne "brrakmayanlar' onlaıı başka Anadolu halklarının ozgurlukçu Mustafa Kemal askerleıuıe karşı kışkırtanlar vuruştuıanlar Lo zanda 'surgunlerrne kaıaı veren lerdı de Yaşar Kemal dılıyle "tekmıl Avrupalılar' Vebubır"Uy garlığın Surgunu"ydu "Tanyen Horozlan" kahramanlanndan Sait Rahmi nın ağzmdan anlatıyor topragıyla ve halkıyla Anadolu'ya sevdalı bu buyuk yazarı mız 'Bızım Rumlar Osmanlı nın en okumuş rnsanlanydı Butun Anadolu nun zenaatleıı onla nnelleıındeydı Izmır'deTrabzondabınsekız yuz'lerde konservatuvarlar büe açmıştı Rumlar Bızde yetışen kıymetlerı Yunanlar aldı Bundan sonra ıddıa edıyorurn kı Anadolu dan gıden Rumlaı Yunanıstan ı degıştınp çok üerıye gotureceklerdır ' Y uksek oğretrm kurumlannda gerçek bır "demokrası egıtımı" verılmesını sağlayacak nıtelıktekı Turk Devnmı ve Cumhurıyet Tarıhı derslerını zorunlu ders olmaktan çıkarmayı ongoren AKP yonetırra, temelde Cumhurı yet'ın "Egıtım Andı" (Mısak ı Maarıf) ıle belırlenen aşagıdakı ılkelennı gereğınce bemmsemış degüdır 1 Ulusçu, halkçı, devrımcı, laık ve cumhurıyetçı yurttaşlar yetıştırmek, 2 Yenı kuşaklan butun oğıenım basamaklarrnda genellıkle bılımsel, ozellıkle de ekononuk yaşamda etkm ve başanlı küacak bügılerle donatmak, 3 Topluın yaşamında korkuya da yalı ahlâk yenne ozgurluk ve duzen arasında uzlaşma kurmaya dayalı gerçek ahlâk ve erdemı egemen kılmdk, 4 Tuık ulusunu uygarlıkta en üerıye goturmek ve yenı kuşaklan Turk ol mak onurunun gerektırdıgı aşk ıstenç ve guçle yetıştırmek Atdturk Hkeleıı ve Cumhunyet Tarıhı derslerının amacı genç kuşaklaıa Turk Devı ırmnın bu demokrası değer ve olçulerrnı kazandırmak ve ozellıkle heı alanda gelecegın yonetıcılerını yetıştırpn yuksek ogretım duzeyınde, gerekçelerıyle bırhkte ozguı bır ırdeleme ortammda kavranmasını saCjlamaktu Okullarda demokrası egıtım ve oğretırramn zorunluluCpı ve başka hıçbır toplumsdl kurumun bu konuda okullann yennı tutamayacagı saptanmış bılımsel geıçeklerdır Nasıl yapılması gerektıgı, yanı demokrası egıtımının pedagojısı de ıçterılıklı sıyasetçılen yeterınce donatacak olçude gelışürümıştır Iç ve dış somurgecüıgı alt edecek altın anahtan ulusal egenıenlık ılkesrnde bulan bu ılkeye dognı anlam verıp (ornegın "çogunluk dıktatoıluğu olmadıgını ozenle gozonunde tutup) durustlukle baglı kalan Turk Devrımı'nı ve ona yon veren Atarurk ılkelerını nesnel bıçımde ogretmenın, Tuıkıye ozelınde engm bır demokrası kulturu saglayacagı da açıktu Bu derslerın ogretımı yapılırken sık sık goruldugu gıbı ulusal egemenlık duzenıne karşıt sağcı ya da solcu ellerde kalmasrnda oldugu gıbı, ogretımıne son verılmesımn açık ya da dolaylı bıçımde ıstenmesınde de asıl etken, Tuık Devtı mrran kapıtdhzmı ve Marksızm ya da kollektıvızmı "demokrasının belugın nıte lıkleıı açısından" (deyım Ataturk'unduri) gende bırakan demokratık ıçeııgıdır Bunlann dışında "Nasü olsa dogru durust okutulmuyor Barı zoı uıılu olmasın ya da hepten kaldınlsın" dıyen kımı ıyı nıyetlı goruş sdhıplerının tutumu da yenılmecı lık olur kanısındayım Turk Devrımımn geıçek bır "uy garlık tasanmı" (projesı) oldugunu seksen yüdanben dunyanın onde gelen bı lım, sanat, sıyaset, askerlık kışıkklerı hep behrtegelmışlerdır 1998'de dunya nın doıt kıtasından 43 boyle kışüıkle yaptıgım goruşmeler bunun en taze omegıdır Butun bu gorusler de, Turk Devrim Tarıhı ve Ataturk Ilkelen'nın nesnel ınce leme ve ogretımının, bınncı sınıf bır demokrası egıtımı sağladıgının bu gostergesıdır Fransız rnsansever (humanıste) du şunuru George Duhamel'ın degerlendırmesıne bakalım "Ne Cıomvvell, ne Robespıerre ne Lenın ve ardından gelenler, onderlık et tıklerı ulusu bılım felsefesı, duşunme yontemı, kısacası gelecegını degıştırme yoluna goturmege kalkışmamışlandıı Mustafa Kemal, butun rnsanlıgın ıçınde çırpmdıgı uygarlık bunalımırun temel so rununa, yanı çagdaş büımın sagladıgı guçlu teknolojının nasıl kullanıldcagı so rununa en geçerh yaklaşımı getırdı Prof Maurice Duverger yı drnle yehm 'Marksızm uygulamasına gırmek ıstemeyen ulkeler Bati demokıasısrnde gordukleıı yetersızlıklere çozum getıren Kemahst duzenı tercıh edebüııleı" 1998 yılmda goruştugum Sayın Mihail Gorbaçev de, kendı Sdvunmasını yapdicasma Ataturk'e dayanırken tıpkı Yurttaş Içın Medenı Bılgüeı'de Ata turk'un bolşevıklığe üışkm nıtelemesını yınebyor gıbıdır 'Bır toplumu bır kuramın kasnağına zorla uydurmaya kalkışmak ınsanlığa karşı ışlenmış bu suçtu Bunu bolşevıkler yaptı Ataturk ıse ulusunu ozguı küarak sureklı gelışmenın sağlanabılece<5ını gordu Bu nedenle 21 Yuzyıun onden de Atatuık'tur AKP yonetımımn ve ulusal egıtımı mızın başına getırdıgı bakanın, demok rası VP ozelhkle laıkhk karşıt duşunce yapıları ıle Duhamel'ın Duvergeı'mn Gorbaçev'm Turk Devnmı ve Ataturk Ükelerıne ılışkm bu yııksek duşuncelerım değerlendurneleıını ne yazık kı bekleyemıyoruz Ama hıç olmazsa egıtım ku nımlarıru yeıel yoneümlerın gudumune bırakmanrn unıversıtelerrn yonetımıne ışadamlarını vb sokmanm ulusumuzu Osmanlı'nın derbederlıgme suıukleye cegını anlamalan ıçın Hamdullah Suphı Tannover'm egıtım gıderleıının henuz yerel yonetımlerce karşüandıgı Cumhurıyet'ın ılk yıllannda yaptıgı şu uyarıya ıl gısız kdlmamalannı düıyoruz 'Masarüı mecbuıe (Zurunlu gı derleı)' olan egıtım gıderlerım saptayıp dagıtan II Genel Kuıullanna gelenler kunlerdu 9 Ü Genel Kurullarrnın şımdıkı orgutleruşrne gore uyelenn bır bolumu halkın ökumasından korkan mıdesıru ve kesesını butun asdlaklaı gıbı buyuk kıtlenın bılgı sızlık ve aymazlıgı sayesrnde dolduran kımseleıdır Bunlar ıçın bır çaıe vardır Butun okullan kapdtrnak ve yerlerıne eskı sıbyan okullannı ve medrese lerı koymak" Pıof Dr Özer Ozankaya ODTU ve BILKENT Unıversıtesı 1 Bkıız Ozer Ozankaya TuıkDpvnmı vu YukifkncTrptımGonçbğı' SBFY 1978 2OrneÇ|in bknz O Ozatıkaya Toplumbılım 10 Bsm Cem Yay 2000 ozellıkle Lgıluıı bolumu 3 Dunya Du şunurlen Gozuyle Ataturk ve Cumhuı lyetı T Iş Ban kasıyayıra 2000 4 CEMYayınları 2001 <, « 'J0 • 5 Dunya Duşunurken Gozuyle Ataturk ve Cunı hunyetı 'I 1^ Bankası yayıru 2000 Altın çağın ülkesi Bu dogruydu çunku onlar uç bın yedı yuz elh yü kadar once yazıyla başlayan "Iyorı Ronesansı"yla IO 650547 arası zamanddkı' Al tın Çag da bugunun Batı Uyarlıgı nı temelden yaratarüardı Cevat Şakit, Sabahattin Eyüboglu ve Azra Erhat m Yunanıstan dakı Hel len'den ayn gordugu ozde Anadolulu saydıgı yerhlerdı onlar Demokrası Auna'dan yuz yü ka dar once Pıttakos'la ük Lesbos'da füız vermış yme orada, degüse Fngya'da Terpandros saza yedı tellı çagdaş duzenı bağlarken, Babü ko kenlı yedı ses de onunla geçmıştı Bat ya Destanın, şıır ve duzyazının da yurdudur lyonya ve Yüreğin kopması Taııhın bu en buyuk goçu"nu sorgulaıken usta romancımız, 'ınsanı yurdundan etmek, ınsanın yuregını koparmak gıbı brr şeydır" dı1 835/12