Katalog

izaltında tıydı Büım adamlan havada sanıyede 2 5 kılometre hıza ulaşan konvansıyonel mermılerın pek de gerısınde kalmayan sualtı mermısının bu rekorun uzerıne çıkabüecegını, hatta otesıne geçecegını ıddıa ettı Bu hıza çıkmadan bıle superkavıte yaratan meiTnılerden yaraılanmak mum kun Denız Kuvvetlen denız dıbındekı mayınlan ternızlemek ıçın bunlan havadan vurma egılımde Ancak konvansıyonel mermıler mayınlara ulaşacak kadaı derınlere ınemıyor Kalıfornıya Chma Lake Denız Kuvvetlen Süah Bolumu'ndekı bır grup bılım adamı halıhazırda mermılere yeterlı buyuklukte superkavıte yaratmak ıçın baloncuk ufluyor Pekı Concorddan hızlı gıdecek bır denızaltı kounusunda bu araştırmalann ne faydası var' Suya dogru bır mermıyı ateşlemek başka, roket motorlu bır denızaltıyı, kuru bır hava kabarcıgının ıçmde hızlı bır şekılde hareket ettırmek başka Denızaltüann pratık hız sınırlan ne olmalı9 Askerı araştırmacılar pervanelı araçlarda erısüklerı hız konusunda konuşmaya pek yanaşmasalar da, mermılenn ulaşügı hıza enşmemek ıçın hıç bır neden olmadıgına dıkkat çekıyorlar "Ruslar Shkval'ı bır başlangıç olarak goruyorlar, sonuç olarak degıl" dıye konuşan Galeottı, "Dolayısıyla bu teknolojmın ınsan taşıyan araçlarda kullanılmaması ıçın hıç bır neden yok" dıyor Ancak bu konuda pek çok teknolojık sorunun gıdenlmesı gerekıyor En onemlı gereksınım, guçlu ve kompakt ıtme sistemı. Aluminyumyakan roket bır çozum olabılır Bunlarda su, oksıdasyon saglayıcı olarak kullanılabılır Boylece oksıjen taşıma sorunu otomatıkman ortadan kalkar Ancak alumınyum sorun yaratabılır Reaksıyona geçmemış alumınyum, hızla alumınyum oksıd üe kaplanabılır Boylece ılerı reaksıyonlar dogrudan engellenmış. olur Bunu onlemek ıçın toz halındekı alumınyum suyun gırdabına enjekte edılebılır Alumınyum yakan roketler kısa mesafeler ıçın çozum oluşturabıbr Pekı, uzun menzıllı uçuşlarda ne yapmak gerekıyor9 Bunun ıçın nukleer reaktor guç kaynagı olarak ıyı bır çozum gıbı gorunuyor Sanıyede 2 5 kılometre hızla yol alan bır sualtı aracı, Concorde'un onune geçerek Londra ve New York arasındakı mesafeyı bır saatın altında alabüır Bu arada denizaltının bır balınaya çarpmayacagını varsaymak zorundayız, Aynca bır de yon saptama sorunu ortaya çıkıyor Bugune dek mermı uzennde yapılan çalışmalardan bu üp araçlann ancak duz bır çızgı ızleyecegı sonucu çıktı Mermı bır kez firlatüdıgında yonunu saptamak çok zor ONRden Kam Ng, hızla gıden bır araca yon vermenın yollarını arıyor Galeottı'ye gore superkavıtasyon denızalü savaşlannın nıtelıgını buyuk olçude degışuıecek Kuçuk supersonık denızaltilann yaşama geçınlmesıyle çatışmalann denızın alüna kayacagına kesın gozuyle bakılıyor Ote yandan yolcu taşımacüıgı konusunda korkusuz gonullulenn bulunması epey sorun yaratacak gıbı gorunuyor, Reyhan Oksay NewScıenust, 22 Temmuz 2000 geleceği tehlikede Paris'te kalkışından iki dakika sonra yere çakılarak 113 kişinin ölümüne yol açan Concorde uçağmın geleceği tartışılıyor. 20. Yüzyılın övünç kaynağı olan uçağın güvenilirliği konusunda kuşkular giderek yoğunlasıyor. 30 yıl once ilk tıcari uçuşlarına başladığından bu yana Concorde uçağı gerek teknolojik, gerekse estetik açıdan 20. Yüzyıl'ın ikonu olarak değerlendırıli Concorı ugunu belırtıyor " 1990'lann başlannda ilan ılk kez ışe yarayan bır torpıdo yap11 yı başardılar dıye konuşan Galeotü, ilann urettıgı Shkval (kasırga, firüna) adı üen torpıdonun saatte 500 küometreye igına dıkkat çekıyof Denızaltıdakı meuk bır katapulttan ok gıbı ürlatılan :val, yeterlı uzunluKta kavıte yaratacak ı ulaşıyor ve roketlerı yanabılıyor yola çıkarak yenı torpıdo programına hız verdı Başlangıçta çahşmalar sualü mermılen uzennde yogunlaşünldı Konvansıyonel mermıler suda ateşlendıgı zaman, dırenç kuvvetı yuzunden daha bır ıb metre gıtmeden hızı kesılıyordu NUVVC'ta çalışan bılım adamlan superkavıte yaratan süahların yaşama geçırümesı ıçın daha uzun ve daha hızlı gıtmesı gerekngını büıyordu 1997 de bufıkrın ka personik denizaltının sağlimen hede f ^ d \e ulaşması için yolunun üzerinde s ka Pıya hv i m saya çıkmasınilına gıbı ırı asımlenn bulunmaması Ruslar Shkval ıle son derece korkunç süah uretmeyı başardüar Bu torpıdo o lı hızlı ıdı kı karşı tarafin denızaltısı ha5te geçmeye vakıt bulamadan hedefi jyordu Hatta savunma amaçlı, duşman ııdolannın yolunu kesmesi ıçın kullanıhiu. Ne var kı Shkval, gelecekte uretü!i planlanan hızlı denız aracınm yanında nı gıbı kalıyordu 1990'h yıllann başınIBD'de superkavıtasyon konseptınden N U ^ C ara§" tırmacıları supersorak konusu uzerınde yogunlaşacaklarını duyurdular Uzennde guç bırımı olmayan, yassı burunlu bır mermı, sualü tufegınden urlatildı ve suda ses barıyerını aşü Bu da saatte 5400 küometre veya sanıyede 1 5 kılometre de mektı. Mermının uzennde, harekeü devam ettırecek nıtelıkte guç ureten bır bınmın olmaması yuzunden mermı yavaş yavaş hız kesü Ancak bu deney superkavıtasyon kavramının yaratacagı hızın canlı bır kanıra yor. Dünyanın ilk supersonık hava taşıtı olan uçak, konik biçimli hidrolik burnu, sonik gürültusu (ses duvarını aşan bir uçağın neden olduğu patlama sesi), ince beyaz delta kanatlan (uçgen şeklinde) ile estetik ve hızın mükemmel bir bilesimi. Bugüne dek 50 bin uçuşta 2.5 milyon yolcu taşıyan uçağın duşmesı butun dünyada şaşkınlık ve hayal kınklığı yarattı. Concorde, sancılı bir doğumla dünyaya geldi. Ingiliz ve Fransız işbırliği ile buyük yatınmlar ve sabırlı bir çalışmanın sonucunda 1969 yılında "beyaz balina" adı verilen uçağın deneme uçuşlan yapıldı. Concorde 00 7 adı verilen ve Fransa'da üretilen ilk uçak 950 milyon sterline maloldu. Concorde 002 ise bir ay sonra Bristol'den havalandı. Ikisinin hızı sesin ikl katıydı. Concorde'un ılk tıcari uçuşu, deneme uçusundan tam 15 yıl sonra, 21 Ocak 1976 tarihinde gerçekleştirildi. Ilk uçuşlar British Airvvays tarafından Heathrow'dan Bahrain'e, Aır France tarafından ise Paris'ten Rio dejaneiro'ya yapıldı. 100 kişilik yolcu kapasitesıne sahip olan uçakta gidişdonuş bilet ücreti 431 sterlindı ve yolculuk sırasında şampanya ve havyar ikram ediliyordu. 2 Şubat 1998'den bu yana New York Londra arasında yapılan uçuşlar ise 2 saat 52 dakika suruyor. Kısi başına gidiş dönüş bilet ucreti 6.000 steıiin civarında. Ne var ki Amerikalılar uçağın çıkardığı sesten her zaman şikayetçı oldular. Bugun BA ve Air France'm elınde bulunan 13 adet Concorde 18 bin metrede 2.170 km/saat hıza çıkabıliyor. Bu ikı havayolunun prestij uçağı konumundaki Concorde'lar ıki kıta arasında Margaret Thatcher, Joan Collins ve Madonna gibı unlulerı ve zengın ışadamlannı taşıyor. Reyhan Okse£ 692/11