Katalog

15 Mart Venüs ve Merkür aynı anda aynı yerde olacak Mart ayında Güneş, Ay ve gezegen gözlemleri... Hasan H. Esenoğlu(*) 100 yüının bu uçuncu ayında meydana gelebüecek gokyuzu olaylanna aıt astronomı bügüerı ve Mart ayının gok atlası ozetle aşagıdata gıbıdır Mart'ta Uranus Ay'm 0 7 derece Kuzey'ınde, 30 Mart'ta Neptun Ay'ın 0 7 derece Kuzey'ınde ve 31 Mart'ta Uranus Ay'ın 1 derece Kuzey'ınde yer alacak Mart aymda cıplak gozle kolay gorulebüecek parlak gezegerüenn konumlan aşagıda verümıştır Merkttr, mart ayı boyunca sabahlan Guneş dogmadan hemen once Dogu tarafinda Kova (Aguanus) tatam yüdızında ufuktan yukseklıgı artarak (6 derece kadar) gorulecekur ve gorulme suresı de Guneş ten uzaklaşügı ıçın artacaktır Ay boyunca parlaklıgı +4 8 üe +0 2 kadır arasında degıserek çok buyuk müctarda (yaklaşık 4 5 kadır kadar) parlaklıgı artacakör Bu nedenlerden dolayı ayın sonlanna dogru Merkur'u gorme şansı fazla olacakür Ayın ük gunlennde Guneş'le beraber batacagından gezegen akşamlan gorulemeyecektır 15 Mart'ta Merkur Venus'un 2 derece Kuzey'ınde bulunacak 1 ve 31 Mart'ta Merkur'un doguşbauş saatlen sırasıyla şoyledır 06 24 18 00 ve 04 5516 04 Buna gore, ay boyunca gezegenın gbrulme suresi yataaşüc 40 dataka kadar azalmaktadır Merkur'un sabah gorulecegı en ıyı şartlar kasımm ortasında gerçekleşecekur Venftı, Guneş'e en yatan konumuna geldıgı, yüın başlangıcı üe mayısın ük gunlen arasında sabahlan gokyuzunun en parlak cısmıdır Mart ayı boyunca sabahlan Guneş dogmaddn hemen once (yanm saat kadar) 111 Mart arasında Oğlak tatam yıldızında ve dığer gunlerde Kova takım yüdızında, Dogu tarafta ufuktan gıderek azalacak şeküd yaklaşüc 10 derece yuksekbk te 3 9 kadır parlaklıgı üe gorulecek Durbunu olan okuyucular Venus'u dolunaya yakın bır evrede gormeye devam edecekler 4 Mart'ta Venus Uranus un 0 1 derece Guney ınde ve Ay ın da 0 6 derece Kuzey'ınde yer alacak 1 ve 31 Mart'ta Venus'un doguşbatış saaüen sırasıyla şoyledır 05 3515 39ve05141649 Buna gore, ay boyunca gezegenın gorulme suresı yaklaşüc 30 dataka kadar azalacaktır Güneş 22 Şubat üe 21 Mart 2000 tanhlen arasında Balüdar (Pıs ces) tatam yüdızında kalan Gttnef, gokyuzunde gunluk yakla şüc 1 derecelık büınen hareketıyle üerleyen 22 Mart üe 21 Nısan tanhlen arasında Koç (Arıes) takım yüdızında yer alacak Guneş, 2000 yüı ıçınde Yer'e 147 müyon km üe en yatan konumuna 3 Şubat'ta ve 152 müyon km üe de en uzak konumuna 4 Temmuz'da ulaşacakür 1, 21 ve 31 Mart ta Guneş sırasıyla yaklaşüc 06 38, 06 06 ve 05 49'da doguyor ve 17 55 18 17 ve 18 28'de batiyor Buna gore Guneş sabahlan 121 Mart boyunca bıraz erken dogarken (toplam 32 dataka) akşamlan daha geç batiyor (toplam 19 dataka) Dolayısıyla 121 Mart arası toplam gunduzlenn uzaması 51 dataka kadardır Benzer şeküde, Guneş sabahlan 2131 Mart boyunca bıraz erken doğmaya devam ederken (toplam 17 dataka) akşamlan da yıne geç batryor (toplarn 11 daküca) Dolayısıyla 2131 Mart arasında da toplam gunduzlenn uzaması 28 dataka kadar azalarak artmaktadır Aynca, 1, 21 ve 31 Mart'ta gunduz uzunluklan sırasıyla 113 12 1 ve 12 6 saat ıken gece uzunlugu ıse sırasıyla 12 7, 11 9 ve 11 4 saatür Sonuç olarak, 1, 21 ve 31 Mart'ta gece suresı gunduz suresınden sırasıyla 1 4, 0 ve 1 2 saat daha uzun olmaktadır Buna gore, 21 Mart'ta geceler gunduze yaklaşüc eşıt oldugu soylenebüır 131 Mart arasında gece suresırun degışımı aşagıdata şeküde gorulebüır görülüyor? Hangi gezegen ne zaman Mart aymda akşam, gece ve sabaha dogru gorulebüecek gezegenler çızelgede ozetlenmıştır Çızelgeden Mart ayında gecelerı gokyuzu gezegensız olacagı anlaşümaktadır Ay Mart ayı boyunca Ay'ın evreleri aşagıdata şeküde verürruşür Bu evrelere karşüüc gelen uzaklüdan üe doguşbahş zamanlan şoyledır 6 Mart'td yeni Ay evresuıde olacak ve gorulemeyecek 13 Mart'ta ilk dördttn evresınde (1101 'de doguyor ve 02 06'da batiyor gece yansına kadar gorulur), 15 Mart'ta Ay Yer'e 369 530 km üe en yatan noktasında 20 Mart'td dolunay evresınde (17 30'da doguyor ve 06 31'de batiyor, tum gece gorulur), 27 Mart'ta Ay Yer'e 404 120 km üe tekrar en uzak noktasındave 28 Martta «on dördön evresınde (01 32de dogar ve 11 12'de bdtar, gece yansından ıübaren goruluyor) olacaknr iki gezegen aynı zamanda ve aynı yerde ISttellOOO HH olacak? 15 Mut'ta Venus Merkur üe bırlıkte sabah saatlermde Guneş dogmadan hemen once aynı yerde (Do gu da, ufuktan yakldşık 10 derece yukseklıkte Kova takımyüdızında) bulunacakur Her üa gezegen bırbırle nnden 3 9 ve +1 1 kadır parlaklık fartaanyla ayırt edüebüır 15 Mart akşamı saat 06 15'te Merkur ve Venus'un gokyuzundeta konumlan resmedümıştır Aynca mart ayı boyunca 7 gezege nın yaklaşüc gorulebüecegı saatler, gece suresırun degışımını veren şekü uzerınde ışaretlenmıştır Mart ayının gok atlasını ıçeren ve 15 Mart akşamı saat 21 00 ıubanyle gorulebüecek gezegenler (resımde kesüch daıre üe gosterümış olan Guneş hattı uzenne veya hemen yatanına batanız) ve tatam yüdızlar şeküde verümıştır (*) Astronom Dr, Istanbul Unıversıtesı Fen Fakultesı Astronomı ve Uzay Büımlen Bolumu l ) M a » ( l 3 1 Mart) 2)Jttptt«r(l 31Maıt) 3) Satfam (131 Mart) l)Unnttı (131 Mart) ?,) Neptun (131 Mart) 3)Me»ktbf(831Mart] ' 31 Mart) £ Gezegenler nerede? Durbun veya teleskobu olan okuyucular mart ayı boyunca Uranus u (parlaklıgı +5 9 kadır) ve Neptun u (parlaklıgı t 8 kddır) Dogu taıafında Oğlak (Capncornus) tatam yüdızında, sabah Guneş dogmadan hemen once tasa bır sure ıçın (Uranus ve Neptun ıçın sırasıyla yaklaşüc yanm saat ve 1 5 saat kadar) go rulebüır Her ıta gezegen ay boyunca yaklaşüc 15 derece kadar ufuktan yukseleceğı ıçın gorulme surelerı de (yaklaşüc üaşer sa at) artacakur 3 Mart'ta Neptun Ay'm 0 4 derece Kuzey'ınde 4 Venb OİC'I Mars, 1 20 Mart arasında Balıklar tatam yüdızında, sonrata gunlerde Koç tatam yüdızında yer alır Ay boyunca Guneş battüctan hemen sonra dkşdmlan Banda +1 3 kadır parlaklıgı üe gokyuzunde yaklaşüc 2 saat boyunca ufuktan 25 derece yuksek te gıderek alçalacak şeküde gorulecektır Mars 8 Mart ta Ay'ın 5 derece Kuzey'ınde yer alıyor 1 ve 31 Mart'ta Mars'ın doguşbatış saatlen sırasıyla şoyledır 07 57 20 39 ve 06 5120 35 Buna gore ay boyunca gezegenın gorulme suresı yaklaşüc 45 dataka kadar azalmaktadır Jttpiter, Mart ayı boyunca Koç takım yüdızında Guneş battüctan hemen sonra akşam saatlerınden ıübaren 3 saat boyunca 2 1 kadır parlaklıgı üe Banda yaklaşüc 35 derece kadar oldukça yuksekte gorulecek Jupıter 9 Mart'ta Ay ın 4 derece Kuzey'ınde yer alıyor 1 ve 31 Mart ta Jupıter'ın doguşbanş saatlen sırasıyla şoyledır 08 4622 12 ve 07 04 20 46 Buna gore ay boyunca gezegenın gorulme suresı yaklaşüc 1 saat 20 dataka azalmaktadır Satürn, ay boyunca akşam Guneş battüctan hemen sonra yaklaşüc 4 saat sure üe +0 4 kadır parlaklıgı üe Bati'da Koç tatam yüdızında ve Jupıter ın hemen arkasında yaklaşüc 45 derece kadar oldukça yuksekte gorulecek Jupıter ve Saturn ay boyun ca yukseklıgı 20 derece kadar azalacdkor Saturn 10 Martta Ay'm 3 derece Kuzey ınde yer alıyor 1 ve 31 Mart ta Saturn un doguşbaüş saatlen sırasıyla şoyledır 09 1822 59 ve 07 282116 Buna gore, ay boyunca gezegenın gorulme suresı yaklaşık 1 saat kadar azalmataadır 1 • ıt 11 Cfcâk Jubıl Mui Nlun M.yu Hu tcm 2000 Yılı A|u EyKll Btclra Kuım Aralık o • € o O © O O O a o 3 3 3 3 • I 1 Yml«v m m • a • •1 7 »3 14 II II Datmuy an» n 11 • 676/7